Lai Châu: Têx riêz nênhs zôngx ziv uô ruôr

hiêv txos tsôngv box hâur cheix ntux nas

Ntux nas lok, têx đêx pêv hâur ntưk lol trâu tuk đêx Nậm Na ziv hnuz ziv huôv lox. Đros trâu têx đêx huôv lox lol đrav kaz đês, đêx cuôr têx shôngz ntông, tơưk kruôr ntưk trơưl đêx chuôs tsi lok. Tsi xar, tsi nyei txos têx riêz nênhs viv đêx huôv lox, yênhx châuv lênhx tsôngv box nhoz trơưk 2 saz ntus đêx cux muk hâur đêx chiê bo tơưk. Hâur iz đraz đêx, ntâu luz fuôx meir chiv chir đhok uô zos tsôngv box tsar cux mul lok bo têx tơưk, ntâuk muôz shuôz njêl mak tsi muôx têx yo hnar muk hâur đêx, lok sik têx zav chuôz zênhx tưs chiê por hưv zuk lênhx tiz nênhs hlo. Tix lâus Màng Văn Thỏa, nhoz jok Thèn Chồ, thị trấn Phong Thổ, huyện Phong Thổ heik pâuz: Tsuôk hâur cheix ntux nas, đêx huôv lox thiêx cuôr ntâu tơưk ntông lox lok trơưk tus đêx. Pâuz tiêk mul lok, lok sik bo têx tơưk hâur đêx thâuv  ntux nas lox ntơư lok six riêz nênhs, taz sik viv luz nênhx niêx hnuz, viv li tsôngv cưr tix nênhx tsa sđ hâur jok cux six uô. Thâuv nhiv kruôr grêk mul txos ntơưv ntus đêx cux nyei, taz sik bo tâu ntâu tơưk cux siêz hloz thiêz ntâu jiês cux sưv lơưv:

“Ntux lok nas thâuv 6 six sơưr nzor, tsôngv box sđ pov ntâu ntông ntưl trơưk đêx lok, sđ cux muk hâur đêx, bo têx ntông lok tsês uô tơưk trâur. Lênhx nênhs muôx têx cheix fuôx mul lok sâuv đêx bo têx tơưk chuôs tsi, têx ntông muôx ntâu sâuv đêx”.

Ntux lok nas ziv hnuz ziv hloz, têx shôngz ntông, tơưk yôngz trơưk đêx lok ziv muôx ntâu thiêz tsôngv box siz zâuv muk bo tơưk iz hnuz chôngz jux juk. Tsi tiêk muôx tsôngv box hâur jok Thèn Chồ, thị trấn Phong Thổ xưz, mak ntâu lênhx tsôngv box nhoz têx jok, xã txơưr đuô iz ndis thax tsav qơư  cux siz zâuv tuôx no bo tơưk, bo têx ntông lox. Têx lênhx nênhs cxaz chuôz bo tơưk li heik sâuv phênhv ntâu zos chor tuz nxeik hluôk, têx lênhx muôx đas jos. Taz sik, cux muôx tsi tsơưs lênhx nhuôs zâu đros chor  lâuk mul uô têx nuv li heik ntơư thiêz. Tsôngv box lơưr tiêk, no zos ntux muôz puz, viv li txơưv riêz nênhs bâuv tưs lok cux uô cov tâu. Pos Điêu Thị Thanh, nhoz jok Nậm Cáy, xã Hoang Thèn, huyện Phong Thổ heik pâuz:

“Nyei thiêz riêz nênhs hênhr, viv li tsuôk têx lênhx nênhs lâuk tsi car muk bo tơưk xưz”.

Cơ quan muôx vax huôv ntơưv qơư heik pâuz, hâur 9 lênhx nênhs trâul tuôs, 6 lênhx trâus pôngz plox mông, 4 lênhx trâus saz hâur cheix ntux nas chuô shông 2018 nhoz huyện Phong Thổ, iz chas qir tiv viv ntux nas uô ruôr hiêv, phênhv ntâu têx lênhx nênhs trâul tuôs zos lơưr tso siêz. Txơưv ntux tsênhv lok nas lox lok sik zâu, thâuv muôx hâux lưv đaz tsi tsôngv box cux six muk lol đhâu thax tsav riêz muôx tox xưz poz, lok sik hla đhâu đêx, cưx đês cưx ha thâuv đêx tsênhv huôv lox thiêz ntưk chênhr; ntâu lênhx nênhs mak mul bo tơưk hâur đêx. Zơưv Nguyễn Thế Hải, Tsar Phongx kôngz nuv thiêz huôv tsar tox siêz huyện Phong Thổ heik pâuz: Uô ntêx txos cheix ntux nas shông tưs, cxuô ngênhx muôx vax huôv cux đros hâu nov ntơưv qơư muk têx jêx jok chiê yax mông, heik kriê tsôngv box sđ tsưr ziv phax tir thêir nas đêx nas chuô. Têx lưv lươngv cux zôngv ntâu faz tsưr ziv chiê heik tsôngv box sđ cov tsi cxoz nhoz, pư pêv têx liêx têz, muk lol đhâu đêx, cưx đês cưx ha thâuv muôx ntux nas lox. Lar heik zos yax kriê tsôngv box nhoz têx thax tsav, suôv qơư riêz nênhs yêik txar muk nhoz qơư truôx tuk, taz sik tsôngv box sđ cux tso siêz, tsi uô trơưk:

“Pêz tưz qênhz shuôs têx chuôz zis nhoz thax tsav riêz nênhs zôngx ziv muôx tox xưz poz thiêz muôx têx tsưr ziv chiê yêik txar têx chuôz zis ntơư muk nhoz qơư truôx tuk. Heik chor chuôz zis nhoz trơưk têx ntus đêx, cưx đês cưx ha, tsi muk đhâu têx tsas cêr siêz uz no thâuv hâur thax tsav muôx ntux nas hloz. Thiêz lar heik zos yax kriê trâu tsôngv box sđ cov tsi cxoz muk bo têx tơưk, ntâuk muôz shuôz njêl hâur têx đêx chiê txar jav têx riêz nênhs uô tsi jông txos zuk”.

Tsôngv box Phong Thổ têx cêr tso siêz txix ntux nas lox têx txơưr txar phiv liv heik taz, Lai Châu heik cxuô tsênhv zos iz kro heik trâu iz tsôngv cưr tix nênhx tsa sđ pâuz lok têx tsi jông, tsi truôx tuk trâu lênhx nênhs, lar heik zos đros thiêz têx lênhx tsôngv box tsênhv uô nênhx nhoz jê trơưk ntus đêx, têx cưx đês cưx ha thiêz thax tsav riêz nênhs zôngx ziv muôx tox xưz poz, đêx nas cuôr yôngz.

Chiê txo grêk tsơưs têx trâus ruôr hiêv tiv đêx nas chuô uô, Chủ tịch Ủy ban tỉnh Lai Châu tưz muôx côngz tênhv chox kriê têx sở, ngênhx, hâu nov cxuô thax tsav qơư bax uô têx tsưr ziv phax tar đêx nas chuô. Heik trâu sđ pâuz thiêz tsưr tsix qênhz shuôs njôngr lênhx nênhs mul lok đhâu ntơưv têx thax tsav muôx đêx ntưk đhâu, cêr trâus đêx ngaz, muôx tsưr ziv tsênhv tsênhz chiê taz por truôx tuk trâu tsôngv box. Taz sik, sđ tsuv gra siêz txux chi tsưr ziv jênhv pâuz thiêz bax phax tir thêir chiê txo grêk tsơưs têx tsi jông, riêz nênhs./.

(Khắc Kiên-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Lênhx saz pênhz tox siêz txơưx huôv tsar cêr uô nox,

moz siêz uô hâux lưv têz qơưs

Zơưv Nguyễn Ngọc Linh piêr: Shông 1969 zơưv zos hluôk nênhx yungz phongz ntơưv qơư tsav txênhz faz Nam thiêz tror muk tir ntâus tros châuz hâur jiês tir ntâus tros châuz Mỹ. Shông 1973, zơưv tror cxaz chuôz qơư tsav txênhz Buôn Ma Thuột. Hâur ntu sơưr cêr tir ntâus tros châuz ntơưv qơư tsav txênhz, zơưv trâus saz 4 jiês. Hnhar tiv zix zos jiês zơưv đros têx fôngx zưs muk ruôr por tsês bôngk tsi tâu tơưk, thâuv khiêr lok gâuv hâur kror ar, tiv kror ar nhoz jê ntơưv thax tsav ruôr por tsês bôngk, viv li thâuv bôngk tơưs kror ar trâus poz lok vôngz tas zơưv, uô zơưv trâus saz sâuv tâuz hâu. Môngr jông tâu fôngx zưs pov thiêz ciêr chênhr chox muk chơưv kho viv li tsênhv nhoz uô nênhx txos nhiv no.

          Shông 1989, zơưv Li8nh tror lok tiv phaz. Zos saz pênhz hov ¾, luz chêr trâus saz ntâu, luz nênhx thâuv co lok six txov nhêv. Taz sik zos iz lênhx bộ đội zơưv Côngz Hôx, zơưv xar zơưv zuôr sir jos tsi chiê luz nênhx six fênhx yeiz pluôk li ntơưv. Đhâu iz ntu nriêr pâuz, nhênhz chơưv, zơưv tưz zôngv chuôz zis li iz hecta ntâu ar chiê chos ntông nox txir, đros tu zus keiz, ok. Têx shông qir thơưx, zơưv cux ntâu jiês uô tsi yênhx côngz viv li muôx chênhz zênhv, moz khênhr huôv xênhz, gri muôs tsi truôx tul. Tsi tso tsês li ntơưv, zơưv tror nriêr pâuz đhâu ntâuz ntơưr lok têx trâur nuv uô muôx chêx cuk, tsưr ziv phax tar moz, yax six cxaz chuôz têx lớp kriê cxaz lok kôngz nuv zos jêx jos thiêz xã tsưr tsix. Cxôngx co, zơưv tưz muôx tâu chênhz zênhv hâur huôv tsar kinh têr. Saz pênhz Nguyễn Ngọc Linh pheiz kênh:

          “Cur zos saz pênhz, viv li cur tsuv sir jos hla đhâu cxuô phêv liv chiê uô lox tôngv, huôv tsar uô kinh têr trâu chuôz zis thiêz cxơưz cxiz têx tuz nhuôs sir jos cơưv ntơưr”.

          Nhiv no zơưv NGuyễn Ngọc Linh chuôz zis muôx zuôr xar 127 tsoz txir lưv tsiz lok zos txir nhãn, muôx nhos 60 tsoz txir lưs jôngr, zuôr xar 200 tsoz txir mo môngk, thanh long. Đrâuv co zơưv tsênhv yưv pênhr zuôr yêz ô tô thâux kôngz lôngk, chuôz zênhx phưx vưv pox nhuôs hâur jos, hâur xã. Tas nro phênhv sâu hâur niêx shông thâuv tưz yưx tas têx nhiêx txiêx yưv, zơưv chuôz zis sâu tâu muôx nhos 600 tsov đeiv, muôz hâux lưv uô yax six trâu 3 lênhx nênhs hâur jos đros phênhv nhiêx shar 1 lênhx cxôngx 4-5 tsov đeiv iz luz hlik....Niêv lâuk Vì Thị Vương, iz lênhx tsôngv box hâur jos tsênhv uô hâux lưv ntơưv zơưv Linh li qơư tsêz chos, tu zus puz pâuz:

          “Cur uô hâux lưv ntơưv no cux tâu iz ntu, zơưv Linh thêv nhiêx txiêx trâu cur iz luz hlik zos 4,5 tsov đeiv. Uô hâux lưv ntơưv no phênhv sâu ngaz tul, chuôz zis tsi tsi txov nhêv li ntu đrav ntêx lơưv thiêz”.

          Uô ntêx nyuôk cxaz chuôz côngz xưv xã hội, zơưv Linh muôx ntu uô têx hâux lưv ntơưv tiv phaz li: uô Tiểu khu trưởng, tẻiv plor Hội đồng xã 3 khóa tsi so, Phưv chủ tịch Hội bộ đội lâuk xã, Ủy viên BCH Hội hluôk nênhs yungz phongz thâuv ntêx tỉnh Sơn La. Txơưv uô hâux lưv tưs, zơưv cux puôr lênhx sir jos vênhv tôngv, yax mông pox nhuôs hâur jos uô jông Đảng li chủ trương, têz qơưk li cêr chei; jos li têx quy ước, hương ước; kruôz kriê têx tuz nhuôs uô jông cêr uô nênhx vav mênhx. Zơưv Nguyễn Xuân Bình, tsar jos 19/8 heik: Zơưv Linh thâuv tưs cux sik côngv đros têx lưx lươngv muôx txơưx jênhv uô côngz xưv tơưv txênhz, pahx tar têx qơư cuz nxor lok zax zênhz. Đros thiêz zơưv li gôngr côngv, ntâu shông tror lok no, qênhx shênhx txiv ngaz nhoz hâur jos tâu taz por, tiv nanv xã hội tâu txu gris:

          “Đ/c Linh zos iz lênhx saz pênhz taz sik thâuv tưs cux sir jos khưx phưx têx phêv liv chiê huôv tsar kinh têr chuôz zis. Lok kinh têr mak zơưv chuôz zis zos iz chuôz zis cux bluô nux nhoz hâur jos”.

          Saz pênhz Nguyễn Ngọc Linh ntâu shông tsi so tâu Hội bộ đội lâuk huyện Mộc Châu bo xeir zos chuôz zis saz pênhz txơưx uô xênhz yar kôngz nuv thiêz zơưv jênhv tâu ntâu ntơưr kruôk cxôngx têx cấp. Taz sik zơưv Linh pheiz kênh, kror coaz tsôngv tiv zix zos zơưv tâu gôngr côngv iz phênhv đas jos cxiv tsa chuôz zis, jêx jos ziv hnuz ziv tsâu sor đuô./.

(Triệu Biên-Txâur Vax cxeik nhênhv)