Tuôr tsês thiêz phuôx huiz hâux lưv xơưk pax ntâuz, tsôngs yo Hmôngz nhoz Vân Hồ, Sơn La

Chuôz zis niêv lâuk Juôs Xênhv Tsaz, mênhx cxưx Hmôngz nhoz jos Pa Kha, xã Lóng Luông, huyện Vân Hồ tưz uô hâux lưv xơưk pax ntâuz, tsôngs yo zuk mênhx cxưx cxôngx ntâu shông no thiêz niêv lâuk lok six nhiêv hâux lưv no. Tsi taz phưx vưv chuôz zis, niêv lâuk tsênhv krêz iz qơư muôv muôs ntâu tsôngs yo txir nênhx, pox niêv Hmôngz, phưx vưv tsôngv box hâur xã, jêx jos. Đrâuv tsưr ziv uô muôx cxôngx nzor, niêv lâuk tsênhv nriêr pâuz, cơưv shâuv cxaz sâuv mạng internet tsôngv box Hmôngz nhoz têx qơư txơưr li tsưr ziv uô yiêz thiêz jông chiê uô tâu têx siv huv jông phưx vưv pox nhuôs. Niêv lâuk Juôs Xênhv Tsaz heik:

          “Chiê tuôr tsês zuk mênhx cxưx li tsưr ziv uô jông cxôngx nzor, cur cux xar yênhx lix iz paz muôx nhos 15-20 lênhx nênhs zos pox niêv hâur jos chiê sik đros tuôr tsês hâux lưv chax chês no, tsi chiê pôngz plox, 2 zos muôz hâux lưv uô trâu têx pox niêv txơưr”.

          Tul niêv hluôk Mai Lan Xênhv Hơưx nhoz xã Lóng Luông shông no muôx 15 shông, taz sik tưz lok six txơưx xơưk pax ntâuz. Lan puz pâuz: Cxôngx thâuv tsênhv zâu, pov pos thiêz niêv xơưk pax ntâuz cur lok six nhiêv; cxôngx thâuv tâu 10 shông hnuz nhôngs, cur qir tâu cur niêv kriê xơưk pax ntâuz. Cxôngx co, đrâuv six hơưv muk cơưv ntơưr, têx thâuv nhoz xưz mak cur ho shâuv cxaz tsưr ziv xơưk pax ntâuz, txos nhiv no cur tưz chiv chir xơưk tâu tsôngs yo trâu cur thiêz tas nro lênhx nênhs hâur chuôz zis. Lan ndo njôngr pos thiêz niêv khênhr heik tiêk, nxeik Hmôngz lênhx tưs cux tsuv pâuz xơưk ntuôs, uô pax ntâuz, co cux zos têx mak lơưr khênhr xeir thâuv zuôr uô pox niêv. Mai Lan pheiz kênh:

          “Đhâu 3 shông chiv chir cơưv shâuv, nhiv no cur tưz txơưx xơưk pax ntâuz. Tov kaz no, cur xar shâuv cxaz chiê chiv chir xơưk têx chêr tsôngs yo yiêz, jông thiêz sei đuô”.

          Tsưr ziv xơưk pax ntâuz sâuv pêz mênhx cxưx Hmôngz li tsôngs yo zos cuôv chiêz mur, xơưk pax, uô đrê tiêz, xơưk nyôngz…Hâur co, têx zav pax phênhv ntâu xưk iz zav, tsuôk txơưr mê njik chiê phênhz tsôngs yo txir nênhx thiêz pox niêv, yuôr mê nhuôs zâu mak jông iz zav thiêz muôx cxaz fuôv chiê ntông. Tiv zix, jông tiv zix zos pox niêv Hmôngz li đeiv tiêz, tâu uô txeix pax thiêz muôx đrê lok six jông…Tsôngv box Hmôngz li tsôngs yo thâuv ntêx tâu zôngv ntâuz max uô, nhiv no hâux lưv chos max uô ntâuz tsuôk li trâus pôngz plox, viv li tsôngv box phênhv ntâu zôngv ntâuz côx chuôz chiê uô, taz sik tsưr ziv uô mak tâu uô li cxôngx nzor.

          Zơưv Tếnh A Chìa, Chủ tịch UB xã Lóng Luông puz pâuz: Xã Lóng Luông muôx 1 cxênhz 600 ntâu ziv chuôz zis, 6 cxênhz 600 ntâu lênhx nênhs nhoz uô nênhx, phênhv ntâu zos tsôngv box Hmôngz. Thâuv ntêx, pox niêv Hmôngz tsuôk chiv chir xơưk tês; tov kaz no, chuôz zis muôx đuô mak zuôr cxaz meir lok xơưk, paz uô tâu têx chêr tsôngs yo jông đuô thiêz pôngz tsơưs six hơưv uô đuô.

           Têx shôngk jê ntơưv no, tsôngv kruô thâuv tuôx txos Vân Hồ puôr lênhx nhiêv têx chêr tsôngs yo mênhx cxưx Hmôngz viv lok six txeix pax jông. Khov co, tsôngs yo mênhx cxưx Hmôngz yênhx zav hax huv tâu uô phưx vưv cxaz tsôngv kruô ndis shuôk têz qơưk. Zơưv Tếnh A Chìa puz pâuz cxaz:

          “Iz chêr tsôngs yo Hmôngz cux civ, fênhx yax cux cxôngx 1 txos 2 tsov đeiv, viv li zos uô chiê muôs mak cux muôx phênhv sâu trâu ntâu ziv chuôz zis sâuv thax tsav. Pir đros têx zav hax huv txơưr mak hâux lưv muôs tsôngs yo Hmôngz cux muôx phênhv sâu siêz đuô, ntâu chuôz zis hâur xã tưz muôx kinh têr jông đuô cxôngx hâux lưv muôs zav hax huv no”.

          Chiê tuôr tsês, phuôx huiz hâux lưv xơưk pax ntâuz, tsôngs yo pox niêv mênhx cxưx Hmôngz, đrâuv yax mông chiê tsôngv box muôz siêz siêz xar tuôr tsês zuk mênhx cxưx hâux lưv chax chês, huyện Vân Hồ tsênhv tsưr tsix jiês thik “Hluôk nxeik jông gâux piêr kriê tsôngs yo Hmôngz” thiêz têx huôx tôngv vênhx huôv nghệ thuật txơưr. Thôngx cxix, cxơưz ties têx hâux lưv kriê xơưk pax ntâuz, tsôngs yo chax chês…Pos Nguyễn Thị Lư, Tsar phongx vênhx huôv thôngz xor mông huyện Vân Hồ puz pâuz:

          “Chiê tror tuôr truôx thiêz huôv tsar tsôngv box mênhx cxưx Hmôngz li hâux lưv chax chês, pêz zuôr tror krêz uô têx tsưr ziv, cơ chế chính sách chiê paz txưv huôv tsar chox xiv huv tsôngs yo pox niêv Hmôngz yênhx xiv huv ju lix, gôngr phênhv cxơưz ties huôv tsar kinh têr, xã hội cux xưk li muôz cxaz phênhv sâu trâu tsôngv box sâuv thax tsav huyện”.

          Zos huyện nhoz thơưx hâur tỉnh, jê thax tsav ndis shuôk ju lix Mộc Châu, huyện Vân Hồ nhiv no tsênhv sir jos tsưr tsix têx huôx tôngv heik kriê, cxơưz ties huôv tsar ju lix, chox tsôngs yo mênhx cxưx Hmôngz yênhx xiv huv ju lix reik đros tuôr tsês tsôngv box li têx vênhx huôv jông, cxôngx co gôngr phênhv muôz siêz luz nênhx chinhz yênhx trâu tsôngv box tiv phaz./.

(Trấn Long-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Đà Nẵng đhâu ntâu jiês cxơưz cxiz uô, Du lix tror huôv tsar

Thâuv pâuz txos du lix Đà Nẵng uô ntâu luôs hâux lưv huôv tsar du lix, tus grê huv đros, tix lâus Giang Văn Tuấn nhoz tỉnh Đồng nai tưz xêir tsov thax tsav đrôngl saz ntus đêx Hàn chiê chuôz zis tuôx uô si, ndis shuôk têz qơưs. Thax tsav qơư so, grê chêix yêz ntux za, cxuô zav nox hâuk muk lok uô si, grê nhiêx bâuv iz đraz li ntu đrav ntêx.

          Băng: “Tsêr kruô ntu no txo grêk ntâu, tus grê li no sđ muk uô si sêiz shuôk têz qơưs cux huv đros. Têx tsêr kuô jông hâur ntu uô ntêx 4 triệu nhiêx iz hmo, iz qar so; taz sik hâur ntu no tus grê tsuôk zos 1.700 cxênhz cux huv đros; li ntơư cur thiêx xêir tsov thax tsav qơư no tuôx ndis uô si”

          Ngênhx du lix Đà Nẵng cxơưz cxiz huôv tsar uô jiês tiv 3 cux zos iz luôs hauax lưv jông trâu cxuô doanh nghiệp du lix tror huôv tsar truôx cêr uô nox yiêz, cxiv kho đuô têx tsêr tok kruô thiêz tus grê huv đros tsôngv kruô ndis shuôk têz qơưs. Cxuô doanh nghiệp du lix ntơưv Đà Nẵng cux hêik pâuz, hâur jiês cxơưz cxiz uô no cux txơưr mê njik pir li ntu đrav ntêx thiêz têx tsêr kruô jông đrav ntêx, tsuôk tsêr trâu tsôngv kruô tuôx so ndis uô si sêiz shuôk têz qơưs. Zơưv Nguyễn Viết Định, sêiz car tsêr kruô ntơưv đrôngl Đà Nẵng hêik pâuz tiêk, hâur têx hnuz zuôr txos 30/4 thiêz xiêz 1/5, tsôngv kruô ndis shuôk têz qơưs tưz chôngz đuô.

          Bằng: “Muk ndis shuôk têz qơưs jiês no, tsôngv kruô thêv têx grê nhiêx nox nhoz muk lok huv đros. Thiêz tsês têx tsêr kruô jông trâu tsôngv kruô thơưx jiês tuôx ndis uô si sêiz shuôk têz qơưs txos”

          Nhiv no, tsôngv kruô hu xor tôngx trâu têx tsêr tok kruô ntơưv Đà Nẵng tênhv qơư so tuôx ndis uô si sêiz shuôk têz qơưs trâu hnuz 30/4 thiêz xiêz 1/5 thiêz ntơư cux zos hâur jiês chiê tsôngv kruô Hà Nội tuôx so ndis uô si huv đros. Zơưv Nguyễn Xuân Bình, phưv Giám đốc sở du lix đrôngl Đà Nẵng cux hêik pâuz tiêk: nhiv no tsôngv kruô ndis shuôk têz qơưs cux tror muôx chôngz jux juk thiêz trơưk li njuôk xav, txix nhiv no txos kaz shông, ngênhx du lix đrôngl Đà Nẵng tsênhv zuôr chêx chôngk, cxơưz cxiz huôv tsar uô ntâu hâux lưv jông huv đros tsôngv kruô siêz nhiêv.

          Băng: “Nhiv no cxuô doanh nghiệp tsênhv taz tov tror huôv tsar uô du lix đros trâu uô jông trơưk cxuô faz tsưr ziv tir thêir moz gênhk. Đros ntơư, cxuô doanh nghiệp sir jos tsiv uô cxuô zav hax huv cux li kriz lớp kriê cơưv uô luôs hâux lưv       chơưx tok kruô ndis shuôk têz qơưs huv đros’’./.

                                              Tsu cxêik nhênhv-CQTT Miền Trung