Jax sâu thưr 5 hnuz 11/2/2016

Sơn La: hor lính nhoz ntus đriv têz ơưk li tsiêz

 

Zos shông xuz thơưx ciês tok tsiêz hâur quân ngũ, lễnh chiến sĩ hluôk mênhx cxưx Thái zus shông 1991, Vì Văn Ninh, nhoz jok Nặm Mằn, huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La jêik tsik tâu cêr qiv siêz, ndo txos vax tsêr thiêz têx fôngx zưs. Taz viv jênhv vưv por vêv têz qơưk, chor hnuz no, tix lâus tsênhv đros sơưr đơưk sir jos qênhz yuôx sâuv thax tsav ntus đriv. Binh Nhất Vì Văn Ninh, chiến sĩ đônx pênhz phax Mường Lèo hêik:

Băng: “No zos luz tsiêz xuz thơưx ciês cur đêz tsêr, cur xar tiêk nhoz ntơưv no zuôr tâu lok đros vax tsêr nox tsiêz, taz sik đros zos iz lênhx chiến sĩ por vêv tus đriv mak txơưv nhoz trâ kror tưs, txos tsiêz li no cur cux zuôr sir jos uô cov tiêr tâu jông jênhv vưv”.

Jiês tsiêz shông no, chiê taz por truôx tuk trâu thax tsav ntus đriv, pêx xênhv tok iz luz tsiêz tsâu sor, shir phaz, Ban chỉ huiz đônx Mường Lèo tưz  huiz tôngv tas nro chor chiến sĩ jor tsiêz. Taz viv cux bax cxix cxuô zav, kôngz krâur, nduôr thax thiêz tsưr tsix krưr nduôr txâuk puôz, paz muôx khôngz qiv shir phaz, sor so trâu sơưr đơưk tok tsiêz ntơưv đônx. Đại úy Nguyễn Văn Tùng, đội trinh sát đônx pênhz phax Mường Lèo puz pâuz:

Băng: “Yênhx shông thâuv txos chêix ntux yiêz mak taz viv tsưr tsix krưr nduôr txâuk puôz tôngv vênhx chor chiến sĩ, tiv zix zos chor chiến sĩ đêz tsêr tso siêz uô côngz xưv, uô tiêr jông têx jênhv vưv thênhz siêz choz zok”.

Đônx pênhz phax Mường Lèo nhiv no tsênhv coangr lik 17 tuk ndêx chiv ntus đriv thiêz 43,5 cêik cêr ntus đriv buôs ti huyện Phôn Thoong, tỉnh Luông Pha Băng, têz qơưk Lào. Txơưv tiêk zos iz thax tsav đar, tox trôngz ntâu, ntus đriv ntêr taz sik chor chiến sĩ hâur đônx tsik so uô jông jênhv vưv tâu choz. Đros tsênhv njiêz “txos tsiêz lok cux ndo njôngr txos zuk jênhv vưv”, chor tổ, đội đônx pênhz phax Mường Lèo tsik so xav jênhv tsênhz zuk li txơưx jênhv hâur jiês tsiêz tsuv chuôz cxaz qễnh yuôx ntus đriv đuô thiêz chiê por vêv truôx tsưr qênhx, nga ztuk ntus đriv têz qơưk, hâur thiêz đhâu tsiêz, taz por trâu pêx xênhv muôx tâu iz luz tsiêz ngaz tuk, tsâu sor. Trung Úy Thào Nguyên Hồ, đội trưởng dội vũ trang đônx pênhz phax Mường Lèo, huyện Sốp Cộp puz pâuz:

Băng: “Hâur qênhx shênhx qênhz yuôx mak pêz tsik so sik côngv đros dân quân tự vệ chor xã thiêz têx jêx jok lok chiv chir sêiz jor ntus đriv, chiê taz por trâu ntus đriv, ndêx chiv ntus đriv tâu tuôr truôx. Tsiêz shông 2016 mak pêz tsik so muk trâu chor thax tsav chiê taz por trâu pêx xênhv muôx tâu iz luz tsiêz tsâu sor thiêz shir phaz”.

Đrâuv côngz xưv qênhz yuôx taz por ngaz tuk, đônx tsênhv tsik so tsưr tsix uô côngz xưv dân vận, muk chuôr yuô, paz pox nhuôs kho đuô têx vax tsêr, uô vêv xênhz jêx jok, krưr nduôr tok tsiêz. Đros co zos tsưr tsix chor staz yênhx vênhx nghệ đros tiv phaz, đhâu co hax zav cxaz nzir trâu cêr sik côngv siêz đros pêx xênhv. Thiếu tá Nguyễn Quang Doãn, chính trị viên đônx pênhz phax Mường Lèo hêik:

Băng: “Đros uô jông sêiz jor truôx jông mak côngz xưv taz por tsiêz trâu bộ đội cux tâu bax uô jông. Pêz cux hêik ban chấp hành chi đoàn sik côngv đros chor tsưr tsix đoàn thể sâuv thax tsav cxiv uô tsaz yênhx, tsênhv njiêz tsưr tsix chor huôx tôngv thể thao, vênhx huôv vênhx nghệ paz muôx khôngz qiv lov jêv, shir phaz ntơưv taz viv thiêz sâuv qơư zuk nhoz”.

Iz chêix ntux yiêz tưz tror txos, thôngz chor jêx jok lênhx tưs cux shir phaz lus hâur khôngz qiv ntux yiêz, taz sik cux muôx nhoz co chor chiến sĩ tsik so sir jos chiê sêiz jor truôx ngaz tuk trâu thax tsav ntus đriv têz qơưk./.

                                (Trấn Long-Lik Thox cxêik nhênhv

 

Phênhv thưr 5, hnuz 11/2/2016:

Lênhx pox niêv Cho nhoz Yên Bái txơưx uô hâux lưv, choz kriê têx nhuôs tsiv txiêx

 

 

Xênhz thiêz hloz lox nhoz jok Khe Giang, xã Đại Sơn, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái, suôv qơư muôx chôngz tsôngv box heir nênhs tsơưs uô nênhx nhoz, hâur ntơư tsôngv box Cho tsav 72% ntâu, luz nênhx tsênhv yuôr ntâu txov nhêv, têx ziv chuôz zis pluôs tsav iz đraz ntâu têx chuôz zis hâur jok, niêv lâuk chuôz zis cux zos iz hâur têx ziv chuôz zis heik sâuv. Shông 1984, niêv lâuk cxiv tsa chuôz zis thiêz niêv lâuk gơưk 2 niêv txir xênhz zus tâu 3 tuk nhuôs. Txix ciês thâuv nhiv kruôr xênhz zus tâu tuk nhuôs hloz, niêv lâuk tưz xar tiêk, tsuv sir jos kruôz kriê thiêz tso têx nhuôv muk đros luôs cơưv ntơưr cxix cxuô thiêx muôx têx hla đhâu yeiz pluôs. Niêv lâuk Bàn Thị Khé heik:

“ Têx shông đrav ntêx, tsôngv box hâur jok xênhz zus tâu têx nhuôs lok, hloz lox tiêr nênhs puôr lênhx tso muk zuôr txir, zuôr pox niêv tas, tsơưs lênhx li moz siêz txos têx nhuôs cêr cơưv txux. Taz sik cur ho tsi xar li ntơư, cur zuôr sir jos txoz cxơưx, choz kriê têx nhuôs cêr uô nênhx, cov tâu đros luôs cơưv txơưx cơưv njê, luz nênhx thiêx xưk luôs. Lơưr têx nhuôs muôx txux chi, tsưr ziv li pâuz đros luôs huôv tsar uô nox”.

Tsưr  ziv xar thiêz sir jos uô li ntơư, taz sik thâuv uô mak phiv liv cơưk viv niêv lâuk 2 niêv txir tsuôk pâuz choz kriê thiêz cxiz têx nhuôs, tsês nhiêx txiêx trâu têx mê nhuôv cơưv ntơưr xưz; yuôr paz chor nhuôs tsưr ziv cơưv txux mak zos ntơưv têx nhuôs tsưr ziv sir jos, niêv lâuk 2 niêv txir tưz paz tsi tâu chor nhuôs cơưv li chas. Niêv lâuk Bàn Thị Khé heik pâuuz nzir:

“ Muôx ntâu jiês têx nhuôs cux tsi xar cơưv, tsi moz siêz trâu zuk cêr cơưv txux thiêz cux trâus têx fôngx zưs hâuz zâuv muk uz muk no…. Lar heik zos têx hnuz ntux lok nas, cêr muk lok đêz tsi xar muk cơưv ntơưr, niêv thiêz txir tsuv heik, tsuv nziêk, phênhz iz kro jux juk lok zuk têx cêr txov, tsi muôx tsưr ziv, phaz nzưr đros luôs uô huôv tsar uô nox kriê têx nhuôs, sir jos chiê muôx luz nênhx chi cax đuô têx lâuk, chor nhuôs thiêx mnôngs, xar tâu”.

Đros chuôz zis têx sir jos paz cxơưz, cêr moz siêz, niêv lâuk 2 niêv txir 3 tuk nhuôs puôr lênhx tâu muk cơưv ntâuz ntơưr cxix cxuô thiêz yênhx nênhs jông. Lênhx nhuôs hloz đhâu thâuv cơưv tas ntơưr dại học Nông Lâm Thái Nguyên mak lok uô hâux lưv hâur xã; lênhx nhuôs tiv 2 đhâu cơưv tas ntơưr Đại học vênhx huôv Hà Nội tror lok, nhiv no tsênhv uô phưv Chủ tịch xã Phình Hồ, huyện Trạm Tấu lơưr đêx anr xeir zuôr 600 lênhx hluôk nênhs muôx txux chi, tsưr ziv lok uô hâux lưv trâu 62 huyện pluôs. Yuôr tuk nhuôv tiv 3 nhiv no cux tsênhv cơưv shông uô kaz hâur tsêr  cơưv Đại học Y Thái Nguyên.

Cux txix têx nhuôs mnôngs luk, sir jos cơưv ntơưr txơưx njê, niêv lâuk Bàn Thị Khé muôx six hơưv huôv tsar kinh tế ziv chuôz zis tâu trơưk tsưr ziv, siêz xar. Nhiv no xav kror đruôz đraz, iz shông niêv lâuk chuôz zis sâu tâu 100 tsov đeiv ntâu txix têx ntông đâux txis thiêz tu zus buô. Niêv lâuk tưz uô tâu vax tsêr jông lok nhoz, zuôr tâu cxix cxuô têx chuôz zênhx phưx vưv cêr xênhz huôx hâur niêx hnuz. Niêv lâuk siêz xar, tsưr ziv uô tâu jông ntơư tưz tâu ntâu lênhx chôngz lênhx tuk pox niêv vir ndâuk hâur jok, hâur xã cơưv shâuv, uô trơưk. Niêv lâuk Đặng Thị Mùi, nhoz jok 3, xã Đại Sơn heik:

“ Niêv lâuk Khé zos lênhx siêz jông, siêz đơưz. Cur tưz cơưv tâu niêv lâuk têx tsưr ziv uô li: Chos đâux txis thiêz tu zus tsiêx cxu. Hâur choz kriê têx nhuôs tsưr ziv uô nênhx cur cux cơưv txix niêv lâuk Khé lok, kriê têx nhuôs sir jos cơưv ntơưr, chiê tov kaz no muôx txux chi tsưr ziv đros luôs lưv tuk huôv tsar uô nox, luz nênhx thiêx tsi yuô txov nhêv….”.

Têx mê tuz mê nhuôv hloz tiêr nênhs, luz nênhx truôx tuk, niêv lâuk Khé muôx six hơưv, hnuz nhôngs đros uô têx hâux lưv hâur XH. Nhiv no đros thiêz niêv lâuk hâux lưv uô zos lênhx Chủ tịch  Hội pox niêv xã, têx tsưr ziv, hâux lưv uô jông hâur huôv tsar kinh tế-cxuz cêr yeiz pluôs, cxiv tsa luz nênhs tsâu sor cux xưk li kruôz kriê têx nhuôs cêr uô nênhx puôr lênhx tâu niêv lâuk kriê trâu têx gâux muôv vir ndâuk sơưr đơưk hâur jok, hâur xã thôngz đhâu têx jiês cơưv jêx jok, têx jâuv siz njiz siz chuôs, uô hâux lưv uô cê lok sik thôngz đhâu uô hâux lưv, uô nox hâur niêx hnuz. Niêv lâuk sir jos đros têx đoàn thể vênhv tôngv têx pox niêv vir ndâuk gôngr ar têz thiêz hnuz côngz cxiv tsa jêx jok yiêz. Zơưv Bàn Phúc Minh, Bí thư Đảng ủy xã Đại Sơn, huyện Văn Yên heik lok niêv lâuk Khé têx tsưr ziv, hâux lưv uô jông li no:

“ Hâur têx shông đhâu, hâux lưv XH tưz tâu niêv lâuk Khé sir jos uô tiêr tâu jông têx luôs hâux lưv mak Đảng bộ thiêz hâu nov, tsôngv pêx xênhv zok muôz. Niêv lâuk cux tsi so vênhv tôngv têx pox niêv vir ndâuk đros uô trâur nuv huôv tsar kinh tế, cxuz cêr yeiz pluôs, kriê têx pox niêv vir ndâuk moz siêz, txoz cxơưx txos têx tuz nhuôs cêr cơưv txux”.

Đros têx tsưr ziv, siêz xar thiêz hâux lưv mak niêv lâuk Khé chuôz zis uô tâu li hnuz no zos niêv lâuk gơưk 2 niêv txir thiêz têx tuz nhuôs cêr sir jos, car xar, car uô. Niêv lâuk Bàn Thị Khé tsiv nhos zos tsov iêr chi cax  nhoz thax tsav tox siêz Đại Sơn trâu sơưr đơưk cơưv shâuv, uô trơưk./.

                                     (Thừa Xuân-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

 

 

 

 

 

 

Phênhv  thưr 5 hnuz 11/2/2016:

Tsôngv box Hmôngz li suôz gâux cưr cxiêx

 

 

Hâur tsôngv box Hmôngz luz nênhx xênhz huôx yênhx hnuz mak suôz cưr cxiêx gâux đrâus tâu hêik ntâu tiv zix zos hêik tơưv chor hluôk tuz hluôk nxêik Hmôngz li cêr siz hluz.

Tix lâus Vax Seo Sử zos lênhx nênhs muôx suôz hêik cưr cxiêx jông nhoz jok Đồng Tâm, xã Yên Thành huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang. Txos trâu chêix ntênhk hội, tsiêz lok sik xã, huyện li chor hmo uô vênhx nghệ mak tix lâus ho cxaz chuôz hêik pêz Hmôngz li suôz cưr cxiêx. Tix lâus li suôz cưr cxiêx tưz tâu lok six chôngz lênhx nxêik Hmôngz nhiêv. Thiêz hâur chor hluôk nxêik co tưz muôx iz lênhx zos tis lâus pox niêv thiêz sik đros uô nênhx nhoz txos nhiv no.

Băng: “Chor hluôk tuz hluôk nxêik siz nhiêv mak txos trâu têx hnuz tsiêz, lơưr hêik cưr cxiêx siz lưr thiêz txix co zos yênhx niêv txir”.

Lơưr tix lâus Vax Seo Sử, uô ntêx thâuv zuôr hêik cưr cxiêx siz lưr, lênhx hluôk tuz tsik so zôngv suôz trax, suôz blôngx chiê hêik trâu tuk zuk hluz, đhâu co lơưr hêik cưr cxiêx siz lưr thiêz txos thâuv tưz siz nhiêv lơưv chêk lơưr jâuv siz jê hêik cưr cxiêx chiê hêik tơưv zuk siêz trâu tuk zuk hluz, zuk nhiêv. Tix lâus Hoàng Chúng, lênhx nênhs nhênhz chơưv vênhx huôv mênhx cxưx Hmôngz nhoz Lào Cai puz pâuz:

Băng: “Pêz tsôngv box Hmôngz mak muôx hêik cưr cxiêx siz lưr, muôx têx jax lok six jông lok cêr gâux đrâus, hêik txos thâuv zâu, hloz chêk siz nhiêv, txix têx suôz cưr cxiêx co hâur têx hnuz ntênhk, hội li gruôv tox, tsiêz mak lơưr sik zuôr yênhx niêv txir”.

Hâur têx ntênhk hội mak hêik cưr cxiêx siz lưr tsênhv zos kror sik tưr nhoz chor hluôk tuz thiêz hluôk nxêik, txos thâuv muôx iz gơưv tưs lơưr hêik siz huv mak mav li muk hêik lưr trâu lưv kror. Nênhs sâu pax huov Hùng Đình Quý, zos kuz giám dốc sở vênhx huôv thôngz mông tỉnh Hà Giang, shông no xar muôx 80 shông taz sik cux tsênhv moz siêz txos zuk mênhx cxưx li têx suôz cưr cxiêx:

Băng: “pêz Hmôngz chor cưr cxiêx mak muôx ntâu zav, taz sik hâur co muôx iz kror zos cưr cxiêx siz lưr. Suô cưr cxiêx Hmôngz mak jông hênhr, jông li chak mak chor lâul hêik tiêk jông mnôngs viv li thâuv txos têx hnuz ntênhk, lok sik têx tsuv yôngz cok lơưr hu chor hluôk tuz, hluôk nxêik lok hêik cưr cxiêx siz lưr trâu sơưr đơưk mnôngs”.

Suôz cưr cxiêx siz lưr tsênhv zos nhoz ntơưv chor nênhs hêik li têx suôz jông thiêz tsik jông. Txos nhiv no mak suôz cưr cxiêx Hmôngz cux tsênhv zos kror tâu chor nênhs chơưv nhiêv njôngr. Tiến sỹ trần Hữu Sơn, giám đốc sở vênhx huôv thiêz thể thao du lịch khav tênhv:

Băng: “Tsôngv box hmôngz li suôz cưr cxiêx siz lưr zos tâu chor tuz nxêik Hmôngz hêik, zos xar hêik mak chor tuz hluôk muôx lu zâuv txos chor nxêik thiêz zos nhiêv hêik mak oz tos hêik siz lưr, txos thâuv tưs iz tos hêik tsik tâu lơưv mak chiê li thiêz đhâu co mak muôx iz cxiê zôngv ndak, blôngx hlôngr uô siêz hêik”.

Đros têx suôz cưr cxiêx lok six jông, hêik tơưv tâu luz siêz njưk. Cưr cxiêx siz lưr zos kror tâu sơưr đơưk lok six nhiêv mnôngs, viv li txơưv nhiv no luz nênhx muôx ntâu hlôngr yiêz, taz sik lok trâu têx jêx jok Hmôngz thâuv chêix ntux yiêz lok sik têx hnuz ntênhk hội mak tsênhv hnor đrêiv txos têx suôz cưr cxiêx siz lưr. Co zos kror hêik tơưv tâu pêz Hmôngz li luz nênhx muôx cêr lov jêv, shir phaz./.

(VOV4-Lik Thox cxêik nhênhv)