Hêir nênhs Si La mul đhâu niêv đêx Đas chiê sir jos huôv tsar cêr uô nox

          5 lênhx nênhs hâur niêv lâuk Hồ Cố De li chuôz zis nhoz jos yiêz Sì Thao Chải, xã Kan Hồ, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu, nhiv no tsi cxơưx yênhx pluôk nox hâur niêx hnuz li ntu đrav ntêx, viv chuôz zis tưz hla đhâu cêr pluôs. Nhiv no, đrâuv hâux lưv chêx chôngk uô liêx têz, niêv lâuk chuôz zis tưz txơưx tu zus thiêz krêz cxaz iz qơư muôv muôs hax huv phưx vưv pox nhuôs hâur jos. Khov txar lol qơư nhoz yiêz jông đuô, tâu canr bộ kôngz nuv heik kriê tsưr ziv tsêz chos thiêz tu zus, niêv lâuk chuôz zis tưz txơưx uô trâur nuv uô xênhz yar, cxôngx co luz nênhx jux jus tâu ngaz tul. Niêv lâuk Hồ Cố De heik:

          “ Nhoz saz ntus đêx tiv uz mak txov nhêv hênhr, xar mul đhâu đêx cux tsi pâuz zôngv tul tsi chiê mul đhâu. Thâuv co zuk mê nhuôs tsênhv zâu thiêz viv li lok six txov nhêv, trik yo tsi muôx chiê hnar, mor cux tsi muôx txâuk nox, nox kok ntông têx xưz…Nhiv no mak hlôngr yiêz lơưv.Cxôngx hnuz tuôx nhoz saz ntus đêx tiv no tul tsi cux hlôngr yiêz, tsi xưk li thâuv ntêx thiêz, muôx trik yo hnar, mê nhuôs tâu mul cơưv ntơưr, nox hâuk cxix cxuô đuô”.

          Tsuôk kuôk no 2,3 shông, 78 ziv chuôz zis đros zuôr xar 300 lênhx nênhs jos Sì Thao Chải nhoz uô nênhx saz ntus đêx đas tiv uz. Niêx hnuz pox nhuôs tsuôk mul ntês zok nriêr tsiêx kuk pêv har jôngr thiêz đê txir ntông, jâuz pêv har jôngr chox lok nox. Tov kaz no, pox nhuôs pâuz tsêz chos poz cưk, chos blêx phưx vưv pluôk nox hâur niêx hnuz. Luz nênhx trâus yeiz yênhx shông, cêr uô nênhx pôngz kaz, xar mul đhâu đêx pox nhuôs tsuv zôngv fuôx gox thiêx mul đhâu.

          Zơưv Hù Chà Hù, Tsar jos Sì Thao Chải pheiz kênh: Hâur chêix ntux  kruôr mak zôngx ziv muk lok đhâu, cheix ntux nas mak xar mul đhâu đêx cux lok six phêv liv, tưz muôx ntâu lênhx nênhs trâus tuôs thâuv tsênhv mul đhâu đêx, viv trâus đêx cuôr yôngz. Tsi muôx nox, tsi pâuz ntơưr đros trâu têx cêr uô nênhx pôngz kaz tưz uô tsôngv box luz nênhx tsi huôv tsar. Taz sik, khov muôx UB mênhx cxưx Trung ương li dưv anr tsês trâu tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs txov nhêv tiv zix thiêz tiv zix zos dưv anr qơư nhoz yiêz trâu tsôngv box chiê zuôr qơư kuz uô tsêr meir đêx tênhv Lai Châu, nhiv no pox nhuôs luz nênhx muôx ntâu hlôngr yiêz:

          “ Thâuv ntêx nhoz qơư kuz lok six txov nhêv, tiv zix zos mê nhuôs tsi tâu mul cơưv ntơưr lok sik muôv muôs tul tsi cux phêv liv. Jos kuz mak 99% zos chor ziv chuôz zis pluôs, nhiv no iz shông têx chuôz zis pluôs txu grês jux jus. Nhoz hâur jos yiêz jông đuô, luz nênhx thiêz kinh têr cux jông đuô. Tu zus buô, keiz thiêz uô qơư tu zus ntâu đuô,yuôr nhux tưv nhux đas mak pox nhuôs chiv chir uô qơư tu zus trâu saz ntus đêx tiv uz”.

          Nênhs Si La nhoz xã Kan Hồ, huyện Mường Tè nhiv no nhoz uô nênhx nhoz 2 jos yiêz Sì Thao Chải thiêz Seo Hai, muôx 600 lênhx nênhs tsôngv box. Khov muôx têx phênhv paz txưv, tiv zix zos tsôngv box li chiv chir sir jos, txos nhiv no pox nhuôs tưz txu grês cêr yeiz pluôs yuôr zuôr xar 30%. Têx txox cêr lax mul lol thâuv ntêx chiê mul txos jos nênhs Si La-Sì Thao Chải thâuv ntêx, nhiv no tâu hlôngr yênhx cêr luôv trox cxeik, cêr nquôr bê tông. Chuôz zis tưs cux muôx vax chos ntông nox txir đar jông. Muôx ti vi seiz, muôx tuv txiêk, yêz meir…Zơưv Pờ Chà Dú,Chủ tịch HĐPX xã Kan Hồ, iz lênhx nênhs mênhx cxưx Si La puz pâuz:

          “ Thâuv ntêx iz jos nhoz iz kror qơư, nhiv no lol nhoz chêx chôngk mak jông đuô. Pox nhuôs mul lol thiêz muôv muôs hax huv zôngx ziv đuô. Thiêz cxôngx thâuv tso đêx lol uô niêv pas đêx tênhv, chuôz zis tưs muôx theox chênhv mak zuôr fuôx gox mul lol đhâu đêx zôngx ziv đuô”

          Tsôngv box mênhx cxưx Si La nhoz xã Kan Hồ, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu têx tuz nxêik nhiv no tưz tâu mul cơuv ntơưr zôngx ziv đuô. Tsôngv box tsi txov nhêv li ntu đrav ntêx. Tâu Đảng thiêz têz qơưk tsov cưv, đros thiêz tsôngv box li têx sir jos tsênhv jux jus paz pox nhuôs sik côngv đros tsôngv box têx mênhx cxưx tiv phaz thiêz yênhx iz mênhx cxưx hâur chuôz zis têx mênhx cxưx Việt Nam./.

( Khắc Kiên- Txâur Vax cxeik nhênhv)

Dự thảo luật por vêv thiêz huôv tsar jôngr uô tsênhz mênhx đuô nganhx kinh tế jôngr nuv

Dự thảo luật por vêv thiêz huôv tsar jôngr (kho đuô) muôx 12 yôngx, 11 Grê. Pir li luật por vêv thiêz huôv tsar jôngr 2004, ndê 23 Grê ntâu thiê cxaz nzir 4 yôngx yiêz zos: Uô, thương mại cxuô zav txix ntông; sik côngv ntiêx têz hâur jôngr nuv; gri jôngr, yưv pênhr, nhiêx txiêx hâur jôngr nuv; sêiz car têz qơưk lok jongr nuv…Têx kho đuô hâur Dự thảo luật tâu uô lơưr saz sêiz car, por vêv, huôv tsar, sir zôngv jôngr, kinh doanh, uô thiêz thương mại cxuô zav txix ntông hêik tsênhz mênhx jôngr nuv zos nganhx kinh tế-xã hội, zos têx huôx tôngv muôx đros uô xênhz yar hax huv thiêz dịch vụ cik txos jôngr.

Chor ziv chênhv hêik, chiê dự thảo luật thâuv tso tơưv tâu uô hâur luz nênhx, uô ntêx mak luật tsuv cêir chêx tâu têx vênhv thix tsênhv njiz trâus. Tsuv sêiz jôngr nuv xưk li nganhx kinh tế tsik zos chiê por vêv xưk li nhiv no. Đros qơư jôngr nuv tưz tsik zos chiê zuôr ntông mak tsênhv zos tênhv qơư thiêz tsuv tâu uô zos kinh tế. Đros co tsuv cêir chêix tâu pêx xênhv por vêv jôngr li luz nênhx….zơưv Nguyễn Tiến Lâm, phưv giám đốc sở kôngz nuv thiêz huôv tsar jêx jok tỉnh Nghệ An hêik ziv chênhv:

“Oz kror chênhr mak jôngr uô muôx, tiv iz zos têx shôngz ntông, tiv oz zos têx zav muôx nhoz hâur jôngr tsik zos shôngz ntông. Pêz xav lơưr shôngz ntông mak jôngr muôx tâu tsik ntâu. Taz sik zos xav cxuô zav mak txix jôngr muôx lok six ntâu. Iz zav li tsênhv chêi 147 lok paz uhuôv tsar jôngr uô xênhz yar, iz ha jôngr xar muôx 20 triệu đêiv. Têz qơưk paz 2 triệu đêiv iz ha chiê uô zuz nôngz, zuôr qir zuôv, pêx xênhv zôngv đas jos 18 triệu mak đhâu 5 shông iz ha tưz paz sâu tâu 100 triệu đêiv. Yưv pênhr trâu jôngr nuv muôx liv tiv zix nhiv no”.

Lơưr zơưv Nguyễn Bá Ngãi, phưv Tổng cục trưởng tổng cục jôngr nuv, Dự thảo luật por vêv thiêz huôv tsar jôngr kho đuô jiês no tau kho đar đuô thiêz uô lơưr txix por vêv, sir zôngv, uô thiêz thương mại. Cuiz tênhv tsênhz mênhx têz qơưk têx cêr chêi trâu jôngr nuv. Hâur co, khav tênhv têz qơưk yưv pênhr thiêz por vêv thiêz huôv tsar jôngr phax phưv, jôngr zov chênhr têz qơưk thiêz iz cxiê yưv pênhr côngz. Hok têx jênhv vưv txơưr đuô tâu hlôngr yiêz, chor thành phần kinh tế tsik zos têz qơưk yưv pênhr. Dự thảo luật cux tưz muôx têx hlôngr yiêz jông phưx vưv tror kho đuô nganhx jôngr nuv xưk li: huôv tsar khoa hoc công nghệ, gri jôngr, nhiêx txiêx ntâuz ntơưr hâur jôngr nuv:

“Dự thảo cux tâu cxaz nzir tsaz yênhx yiêz zov chênhr cik txos gri, nhiêx txiêx ntâuz ntơưr hâur jôngr nuv chiê khav tênhv tsênhz mênhx pưk txux, txơưx jênhv trâu tsưr jôngr. Pêz cux uô tsênhz mênhx pưk txux zos tsưr jôngr mak Luật shông 2004 hêik tsik tâu txos. Kror tưs zos tas nro pêx xênhv uô tsưr, kror tưs zos têz qơưk hlôngr njêx muôs uô tsưr jôngr. Thôngx cxix dự thảo luật cux uô tsênhz mênhx hâux lưv phêiz cấp hlôngr đuô tsưr ziv sir zôngv jôngr uô chak cov qênhx côx hôiv, chính phủ ntâu đuô, txo grêk tiv phaz li qênhx nhoz phênhv kik tiv zix chiê sêiz shuôk tâu truôx jôngz đuô./.

(TTT-Lik Thox cxêik nhênhv_