Lai Châu: Pêx xênhv Mường Tè tsuv nzor txar qơư nhoz muk cov  đhâu thax tsav qơư trâus đêx ngaz cuôr, ar poz

Pox nhuôs nhoz oz jok Nà Hừ 1, Nà Hừ 2 chor liêx blêx muôx 10 ha trâus đêx ngaz cuôr ruôr hiêv kuôk no 2 hli ntâu, nhiv no tsuôk zos iz thax tsav ar đros poz jêz lơưv xưz. Luz nênhx zênhx txov nhêv, nhiv no hax ziv txov đuô thâuv chor chuôz zis tưz txar qơư nhoz cux tsênhv zos têx luz tsêr lav nhoz, lok sik nhoz trâu têx nênhs cxênhz jê têx kaz tsêr tsar lơưx. Tsik tâu muôx ar chiê uô qơư nhoz yiêz, viv li txos nhiv no cux tsênhv yuôr xar muôx 10 ziv chuôz zis nhoz 2 jok no lav uô nênhx nhoz ntơưv zuk têx tsêr kuz, txơưv tiêk tưz tâu chính quyền hêik cov txar qơư nhoz.Hâur luz tsêr fênhz suôz lav uô txix xuôk tôn thêir ntơưv niêv têik zơưv txir kror ar, tix lâus Lù Văn Thin, iz hâur chor chuôz zis trâus hiêv hnhar hâur jiês đêx ngaz cuôr lịch sử ntơưv jok Nà Hừ 2 puz pâuz: “Tuk đaz tsi cux trâus đêx cuôr tas, pak njêl, kêiz ol cux trâus cuôr tas hur si lơưv. Hêik cưr tix nênhx tsa sơưr đơưk đros ruôr tsêr, đhâu co uô luz tsêr fênhz suôz ntơưv no lav nhoz xưz. Txov nhêv hênhr viv kêiz ol cxuô zav cux tsik muôx tas lơưv, mak tsuôk pâuz zok nriêr jâuz pêv har jôngr lok nox xưz. Nhiv no mak liêx cux tsik yuôr, vav tiêk Đảng, tez qơưk zuôr nzor nriêr qơư nhoz yiêz chiê txar muk nhoz, nhoz ntơưv no lok cux txov nhêv hênhr”.Niêv tix Bạc Thị Hặc ziv chuôz zis nhoz jok Nà Hừ 2, hmôngr jông đuô tix lâus Thin chuôz zis thâuv đêx nas lok cux tsuôk cuôr yôngz tas pak njêl thiêz têx liêx. Taz sik, niêv tix luz tsêr ho zos luz tsuv txar qơư nhoz sêiz đrơưv.

“Ntơưv no mak cur chuôz zix cux tsik xar nhoz lơưv viv shông tưs cux muôx đêx ngaz cuôr, hmo ntux mak pư tsik tsâus jos hlo. Cán bộ xar, jêx jok cux hêik cov txar muk nhoz trâu kror qơư yiêz, ntơưv no mak nhoz tsik tâu. Tâu txar qơư nhoz mak chuôz zis thôngx ziv txar ciês xưz”.

Hâur jiês đêx ngaz cuôr hâur ntu nhiv kruôr đhâu, jok Nà Hừ 1, Nà Hừ 2, xar Bum Nưa txơưv tiêk tsik trâus hiêv lok lênhx nênhs, taz sik ho trâus hiêv ntâu lok vax tsêr cxuô zav. Iz chas 10 ntâu ha liêx blêx trâus ar cxuz tas zuôr khưx phưx tsik tâu, txox cêr muk hâur jok cux trâus cêv kuôk muk lok tsik tâu. Txos nhiv no đrâuv chor chuôz zis muôx vax tsar trâus đêx cuôr yôngz tsuv tâu txar qơư nhoz tsênhv uô nênhx nhoz hâur têx tsêr tax, fênhz suôz, nhoz hâur chor nênhs cxênhz jêx têx vax tsêr, mak ntơưv no cux tsênhv yuôr xar muôx 10 ziv chuôz zis tsênhv lav uô nênhx nhoz ntơưv kror qơư phiv liv no txơưv tiêk tưz tâu chính quyền hêik cov txar qơư nhoz. Zơưv Lù Văn Sương, Tsar jok Nà Hừ 2 puz pâuz: “Qơư nhoz yiêz mak nhoz đêz liêx thiêz kuôk đêz qơư khưr uô nox. Tsêr nhoz iz kror qơư, liêx ho nhoz trâu iz kror qơư lok six phiv liv trâu pêx xênhv nhoz ntơưv no”.

Lơưr huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu li qênhz yuôx, txos nhiv no tiv phaz yuôr xar muôx 200 ziv chuôz zis tsênhv uô nênhx nhoz ntơưv têx qơư phiv liv zôngx ziv trâus ntux têz uô hiêv, hâur co muôx zuôr xar 100 ziv chuôz zis tsuv tâu txar qơư nhoz cov sêi ciês. Zos tsuôk xav uô qơư nhoz yiêz thiêz uô côngz trinhx đêx xênhz huôx, tênhv tênhz tơưl pov cêr mak iz qơư nhoz yiêz cux tsuv tas txix 7 txos 10 tiv đêiv thiêx li uô tâu.

Zơưv Mai Văn Thạch, Chủ tịch UBND huyện Mường Tè puz pâuz: trâus hiêv lok pêx xênhv thiêz têz qơưk li cxuô zav hâur jiês đêx ngaz cuôr thâuv hli 6 nhiv kruôr đhâu zos 50 tiv đêiv ntâu. Txos nhiv no huyện nhiv kruôr khưx phưx tâu 10/44ha ar uô xênhz yar chiê pox nhuôs chos poz cưk, tâuv huôz xênhz chiv ntux tsâus. Đrâuv kror muôx tsik txâuk nhiêx txiêx thâuv chor nhiêx dưv phax shông no tưz tâu sir zôngv tas, mak kror phiv liv lox tiv zix nhiv no zos zok nriêr thiêz uô qơư nhoz yiêz chiê pox nhuôs uô tâu nênhx nhoz truôx tuk muk ntêr:“Ntơưv jok nhiv no mak zuôr kriz đar nzir tsik tâu lơưv thiêz tsuv tâu txar muk nhoz trâu iz kror qơư txơưr đuô. Nhiv no cux tưz tâu choz trâu xar thiêz cơ quan uô hâux lưv no, kror tsênhz mak tsuv thôngx ziv đros pox nhuôs lok têx qơư nhoz yiêz chiê txar pêx xênhv muk nhoz thiêz njuôk xav uô hâur hli 9 no, thâuv txos chêix ntux kruôr mak huyện zuôr tsêx trung kriz uô chiê txar qơư nhoz trâu pêx xênhv. Lok nhiêx txiêx txơưv tiêk tsênhv yuôr ntâu phiv liv taz sik pêx xênhv mak tsuv tâu txar qơư nhoz cov sêi, viv nhiv no muôx ntâu ziv chuôz zis tưz tsuv nhoz đros ntơưv luôs têx tsêr lok six ntêr lơưv, lok six phiv liv”.

Nhiv no tsênhv zos kaz chêix ntux nas, thax tsav tox siêz Tây Bắc, tỉnh Lai Châu, hâur têx hnuz đhâu cux tsênhv muôx yưv ntux nas lox ntơưv iz cxiê thax. Viv li, chiê taz por ngaz tuk lok lênhx nênhs thiêz vax tsêr cxuô zav, chor ziv chuôz zis tsênhv uô nênhx nhoz ntơưv thax tsav zôngx ziv zuôr njiz trâus đêx ngaz cuôr, ar poz siêz ntơưv huyện Mường Tè, tsuv tâu paz nriêr qơư nhoz yiêz chiê pêx xênhv txar qơư nhoz muôx tâu qơư nhoz truôx, nzor truôx tuk luz nênhx./.

(TTTB-Lik Thox cxêik nhênhv)

Moz suôz liêz thiêz têx riêz nênhs

* Moz suôz liêz zos li chas?

Moz suôz liêz zos zav moz txơưx siz cik, muôx têx huôv uô yênhx fâuv moz lox, nưk muôx nưk iz zav caz moz uô huôv moz. Moz siz cik tiv têx zôngr yax chuv tov lênhx nênhs trâul moz gra tâu caz moz lok cik trâu lênhx nênhs tsi tâu muôx moz.

 Moz suôz liêz huôv xênhz nhoz hur si cxuô têz qơưk hâur thax tsav lax nziês. Nhoz VN, moz huôv xênhz lok six ntâu, muôx hur si trâu kâuv têz, kaz têz cxuô nro, thiêz muôx nhoz hur tiz si têx đrôngs lox, thax tsav tox siêz, moz khênhr huôv xênhz hâur niêx shông taz sik ntâu đuô hur si cux zos hâur cheix ntux nas, lar heik zos thâuv hli 7, 8, 9, 10.

* Moz suôz liêz têx riêz nênhs:

Tsi tâu muôx iz zav yuôx tưs lok kho tâu jông zav moz heik co thiêz tsi tâu muôx yuôx vắc xin phax tar moz. Moz suôz liêz khênhr huôv xênhz uô fâuv moz lox đros thiêz ntâu lênhx nênhs trâul moz uô cê iz luz six hơưv, hnuz nhôngs, uô trâu hâux lưv chơưv kho moz lok six phiv liv, muôx têx uô tuôs nênhs, lar heik zos têx nhuôs zâu, uô ruôr hiêv lox lok kinh tế, XH.

Moz suôz liêz tiv nưk muôx nưk iz zav caz moz uô huôv moz nhoz 4 thênhv. Hur si 4 thênhv no puôr lênhx njiz trâus nhoz VN thiêz tsi so siz hlôngr uô huôv moz. Têx yuôx thiêz lênhx nênhs đal jos phax tir moz tsuôk tir tar iz phênhv, chênhr viv li kênh lênhx thiêx muôx têx trâus moz 2, 3 jiês zos li heik co.

* Têx zôngr yax chuv gra caz moz suôz liêz siz cik

Tuk zôngr đuz, luz đros chêr thiêz têk tơư mêx njik txêix. Zav zôngr no khênhr tov lênhx nênhs trâu thâuv đruôz hnuz, lar heik zos thâuv tas cik sơưr nzor thiêz zar zuôr tsâuk ntux ntơư.

Têx zôngr yax chuv no khênhr nhoz gâuv ntơưv têx câuv vax câuv tsêr, qơư mêx njik tsâul ntux hâur tsêr, sâuv tril yo, pav, vix tsav, hluô jiêz, đei tsôngk tril yo thiêz têx chuôz zênhx uz no hâur tsêr. Zôngr uô kê thiêz đâus ntơưv têx pak đêx, qơư muôx đêx tênhr lok sik têx chuôz zênhx li thôngz, fiêz trâu đêx hur hâur têx tsêr thiêz iz ndis vax tsêr li: Rơưr trâu đêx, huz, kror đêx, têx hâur pâuk ntông...., têx têik, lok sik chuôz zênhx uz no tsi zuôr, tsi zôngv txos muôz por tsês ntơưv têx muôx đêx hâur li: Hưx, têx khil ntiv, los yêz. Chor zôngr no muôx vav ntâu trâu cheix ntux nas, têx luz hlik kror cxiê qơư khênhr nông ntâu.

Zôngr yax chuv zos qir tiv chênhr uô huôv xênhz moz suôz liêz. Chênhr viv li txo grêk tsơưs moz suôz liêz, lar heik zos sđ tsuv tuô, lov têx zôngr yax chuv, caz vêiv uô huôv xênhz moz; đhâu ntơư zos phax tar tsi chiê zôngr yax chuv tov, cik tâu moz./.

(Thu Thùy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)