Kriz hâu cêr yiêz trâu têx lênhx nênhs thax tsav tox siêz

2.500 ntâu lênhx px tâu cơưv hâur pâuk ntơưr hâur 4 shông đhâu nhoz Sốp Cộp. No zos iz kro hlôngr yiêz, heik lol Đảng bộ, hâu nov cxuô cấp nhoz huyện ntus đriv txov nhêv li têx sir jos hâur fuô uô luôs hâux lưv kriê hâur pâuk ntơưr trâu têx lênhx tsi pâuz ntơưr.

Pos Tòng Thị Quyên, Phưv tsar Phongx Zoz zux huyện Sốp Cộp heik pâuz, shông 2015, Sốp Cộp tsênhv yuôr txos zuôr xar 4.500 lênhx hâur hur si 28 cxênhz lênhx nênhs nhoz hnuz nhôngs tsi pâuz ntơưr. Têx ntâu lênhx px tsi pâuz ntơưr zos iz kro phiv liv lox hâur huôv tsar kinh tế-XH chuôz zis thiêz ntơưv qơư.

Xav luôs hâux lưv cơưv txux zos zov chênhr, têx shông đhâu, huyện Sốp Cộp tưz moz siêz kriz têx lớp cơưv hâur pâuk ntơưr nhoz têx xã, jêx jok hâur thax tsav. Chiê luôs hâux lưv no tâu trơưk li tsưr ziv, siêz xar, yênhx phôngz yaox uô đêz đar nhoz cxuô thax tsav qơư, huyện tưz yênhx lix Ban chox kriê, kriê hâur pâuk ntơưr txix cấp huyện txos cấp xã, jêx jok. Têx lênhx hâur Ban chox kriê puôr lênhx buôk ti muk trâu yênhx chuôz zis chiê yax kriê lok sâuv têx tsi jông, lơưr tsi chuôs luôs lưv tus thâuv tsi pâuz ntâuz pâuz ntơưr thiêz têx jông thâuv pâuz ntơưr, muôx txux chi đros luôs sđ siz tưr huôv tsar uô nox uô hnar:

“Zuk zuôr phênhz têx jông thiêz tsi jông trâu lơưr pâuz tsênhz, viv li chas luôs têx mê tuz mê nhuôv ho khênhr hloz, tsi yuô muôx moz gênhs, hok zuk têx ho chơưz poz, tsi txơưx hloz, ntơư zos zuk tsi pâuz ntơưr, tsi pâuz tu, choz kriê têx nhuôs; tưz muôx kênh lênhx niêv muôz trâu nhuôv hâuk zuôv cêr têx yuôx tsuôs tuô đrox, tiv tsi pâuz ntơưr, nhênhv tsi tâu têx ntơưr lo chiv heik kriê sâuv hnaz, hưx yuôx. Tiv 2 zos pêz cux phênhz viv li chas, muk uô liêx têz, tsêz chos kôngz, luôs lưv tus têx kôngz ho hloz lox jông, zuk li cux nhoz iz saz taz sik tsi jông, sâu tsi tâu nju…., ntơư zos viv luôs pâuz ntơưr, pâuz zok nriêr têx nôngz kôngz jông lok tsêz chos, pâuz zôngv qir fmông; hok zuk tsi pâuz ntơưr, tsi pâuz muk zok nriêr têx zav nôngz jông lok uô thiêx tsi bâuv luôs; Iz kro thiêz zos viv li chas luôs lưv tus ho muôx nhiêx muôx txiêx, bluô nux, nox hnar tsi txoz tsi cxơưx, zuk cux muôx liêx têz uô iz zav li lưv sđ, taz sik uô chas zuk cux six yeiz pluôs, co zos viv tsi pâuz ntơưr”.

Txix thax tsav ntus đriv têx tsênhv tsênhz, txov nhêv thiêz phiv liv, lênhx nênhs lês uô têx hâux lưv li heik sâuv tsơưs, huyện Sốp Cộp xav, hux jos jông đros têx taz viv vũ trang nhoz hâur thax tsav qơư hâur fuô uô hâux lưv kriê hâur pâuk ntơưr. Thượng tá Trần Mạnh Cường, Phưv đoanx tsar đoanx Kinh tế-Côx phax 326 (Quân khu II) heik pâuz:

“Nhiv no lok six ntâu lênhx px tưz cơưv đhâu têx lớp cơưv hâur pâuk ntơưr zos Đoanx 326 kriê. Txix hnuz tsôngv px pâuz mê njik têx ntơưr lok, mak lơưr luz nênhx cux hlôngr yiêz. Iz zav li muk yax kriê, heik px uô qơư cơư thiêz khi têx tsiêx cxu đêz vax tsêr, tsi tâu tso thiêz khi trâu hâur têx kaz tsêr tsar lơưx mak nhiv no lok six zôngx ziv. Thâuv ntêx px tsi pâuz ntơưr, tsi pâuz luk Choz Tsiz, fuô kriê đaz tsi lok cux lax”.

Bí thư Đảng uỷ, Chính trị viên Zênhx pênhz phax Nậm Lạnh, trung tá Lò Văn Bình cux heik pâuz, iz chas uô luôs hâux lưv tsưx phưv thax tsav đriv têz têz qơưk, six hơưv đhâu, taz viv tưz tso 2 lênhx canr bôv muk cơưv cxaz nzir têx tsưr ziv lok sâuv kriê ntơưr, đhâu ntơư, niêx shông puôr lênhx đros uô têx hâux lưv kriê hâur pâuk ntơưr trâu tsôngv px hâur thax tsav zuk seiz car. Nhiv no, Zênhx cux tsênhv kriê đreiv 2 lớp hâur pâuk ntơưr trâu tsôngv cưr tix nênhx tsa hâur jok Hua Lạnh thiêz Huổi Hịa, xã Nậm Lạnh:

“Tâu Phongx zoz zux thiêz têx tuz lênhv pênhz phax kriê hâur pâuk ntơưr trâu, px lok six shir phaz, lơưr moz siêz siz zâuv sir jos tuôx cơưv. Thiêz thâuv pâuz ntơưr lơưv, px tưz pâuz uô trơưk têx tsưr ziv yiêz hâur tu zus tsiêx cxu, uô kôngz chiê huôv tsar kinh tế. Lar heik zos iz ntuk jê lok no, px tưz pâuz uô lơưr tsưr ziv chos têx ntông nox txir sâuv têx ar têz nxaz uô tsi jông kôngz”.

Txix tas nro cxix luôs chính trị têx sir jos sik đros paz max, txix cấp huyện txos xã, jêx jok, têx lênhx tsôngv px nhoz hnuz nhôngs txix 15-60 shông tsi tâu pâuz ntơưr tưz txo grêk tsơưs lok six ntâu. Taz sik, thôngz sâu txos hâur shôngk shông, chor nênhs nhoz hov hnuz nhôngs li heik sâuv ntơưv Sốp Cộp tsi tâu pâuz ntơưr thiêz pâuz ntơưr, taz sik tror tsi ndo kaz tas têx ntơưr cux tsênhv yuôr nhos 3.700 ntâu lênhx. Phưv Chủ tịch Uỷ ban huyện Sốp Cộp Tòng Thị Kiên heik pâuz:

“Uỷ ban huyện zuôr tror yax kriê lok têx jông thiêz muôx liv thâuv cơưv ntơưr, đros luôs lưv tus muôx txux chi. Lar heik zos chor nênhs tsi tâu tâu pâuz iz tus ntơưr hlo, mak zuôr tsuv hu zâuv cov tâu lơưr muk cơưv. Tiv 2 zos, pêz zuôr phênhz chor cưk kriê ntơưr nhoz cxênhx iz cê kriê ntơưr trâu têx tuz nxeik shux xênhz, cê đros kriê hâur pâuk ntơưr trâu têx lênhx tsi tâu pâuz ntơưr. Thiêz zuôr tror đros têx taz viv lưv lươngv vũ trang hâur thax tsav huyện fuô uô luôs hâux lưv no”.

Tsi pâuz ntơưr, tsi đros luôs lưv tus txơưx njê zos iz kro trâul xiêk lox hâur luz nênhx. Lar heik, hâur ntu têz qơưk hlôngr yiêz nhiv no, iz lênhx nênhs tsi pâuz nhênhv, tsi pâuz sâu ntơưr cux iz zav li lênhx nênhs co niêx hnuz tsuôk pâuz uô nênhx nhoz hâur iz ndis zuk thax tsav qơư nhoz, tsi đros luôs pov đêz pov đar, tsi muôx tsưr ziv, phaz nzưr đros luôs sđ sik tưr huôv tsar uô nox.

Chênhr zos li heik co, Phưv Chủ tịch Uỷ ban huyện Tòng Thị Kiên khav tinhv, đros trâu cxơưz tiês cơưv têx hâur pâuk ntơưr, niêx shông, Sốp Cộp zuôr moz siêz txos đuô thiêz luôs hâux lưv hu zâuv têx tuz nhuôs zâu nhoz hnuz nhôngs muk cơưv ntơưr sir jos muk đros sđ cơưv ntâuz cơưv ntơưr cov cxix cxuô thiêz phổ cập zoz zux zos li hnuz nhôngs muk cơưv nhoz cxuô cxênhx cơưv./.

(TTTB-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs pluôs seiz njuôs thiêz kho moz tsi tas nhiêx

          Têx shôngk đhâu, Đảng thiêz têz qơưk Việt Nam tso tơưv ntâu tsênhv chêi paz txưv tsôngv box têx mênhx cxưx uô qênhx fênhx zav, đhâu co muôz siêz luz nênhx chinhz yênhx, yênhx trus chiê têx mênhx cxưx tâu sik đros huôv tsar jông iz zav. Tiv zix li nhoz Lào Cai, tâu sơưv chính sách BHYT tsi tsuv thêv nhiêx txiêx đros tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs pluôs, têx shôngk jê ntơưv no tsôngv box têx mênhx cxưx nhoz têx xã thax tsav huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai tưz tâu seiz njuôs thiêz kho moz tsi tsuv thêv nhiêx txiêx ntơưv qơư seiz car moz đa khoa thax tsav Lùng Phình hlôngr trâu hâux lưv hu txir nênhz tuôx kho moz li thâuv ntêx. Zơưv Đặng Văn Phủ, mênhx cxưx Cho nhoz xã Tả Cù Tỷ, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai tuôx kho moz ntơưv qơư kho moz đa khoa Lùng Phình pheiz kênh, khov muôx ntơưr BHYT viv li zơưv cux tso siêz đuô chiê kho moz:

          “Tuôx no kho moz tsi pôngz nhiêx txiêx, tâu têx y bác sĩ tsoz phưz jông, paz nênhs moz pêz tso siêz đuô”.

          Qơư seiz njuôs moz đa khoa thax tsav xã Lùng Phình nhoz sâuv thax tsav xã tox siêz Lùng Phình, zos iz hâur 4 qơư seiz njuôs moz đa kho thax tsav huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai. Qơư no phưx vưv seiz njuôs thiêz kho moz trâu tsôngv box thax tsav têx xã: Tả Cù Tỷ- Jos Già, Lùng Cải, Tả Văn Chư, Lùng Phình- Lầu Thí Ngài. Tas nro pox nhuôs têx mênhx cxưx nhoz têx xã no puôr lênhx tâu muôz ntơưr BHYT lơưr tsaz yênhx 30a. Tix lâuk Lênhx Xênhv Seo nhoz jos Lả Gì Thàng, xã Tả Văn Chư puz pâuz, cxôngx thâuv muôx ntơưr BHYT zos têz qơưk muôz, tix lâuk thiêz pox nhuôs hâur jos tsi ndo txos hâux lưv muôx moz tsuv hu txir nênhz tuôx kho moz thiêz:

          “BHYT mênhx cxưx tsơưs nênhs nhoz tox siêz lok six muôx liv. Thâuv muôx moz gênhs, muk tsêr yuôx mak tsênhv tâu muôz yuôx, kho moz tsi pôngz nhiêx txiêx. Têx lênhx nênhs moz tsêr nhoz đêz tsênhv tâu paz txưv nhiêx nox thiêz muk lok. Thâuv ntêx muôx moz tsuv muk nriêr yuôx njuôz, muk hu txir nênhz tuôx kho moz lok six phêv liv, muôx ntơưr BHYT mak jông đuô lok six ntâu”.

          Pos Sì Hồng Sến, 70 shông, mênhx cxưx Phù Lá nhoz jos Lùng Phình, xã Lùng Phình cux pheiz kênh tiêk, nhiv no tsôngv box muôx moz gênhs mak txơưv ciêr chênhr chox muk qơư seiz njuôs thiêz kho moz thax tsav chiê tâu seiz njuôs thiêz kho moz:

“Muôx têz qơưk li BHYT tsês trâu nênhs pluôs, thâuv muôx moz gênhs muk seiz njuôs thiêz kho moz tsi tsuv pôngz nhiêx txiêx. Tiv 2 zos nhoz kho moz ntơưv qơư tsênhv tâu paz pluôk nox tar su, viv li tưz paz nênhs pluôs lok six ntâu chiê hla đhâu têx moz gênhs”.

          Đros đeiv ntơưr BHYT, pox nhuôs têx mênhx cxưx nhoz têx xã tox siêz huyện Bắc Hà tsênhz tsênhz tâu tsov cưv tsoz phưz đas jos jông đuô. Fênhx pheiz iz shông muôx cxôngx 2.500-3000 jiês tsôngv box tuôx seiz njuôs thiêz kho moz. Bác sĩ Trần Xuân Quý, Tsar phongx seiz njuôs moz đa khoa thax tsav Lùng Phình khav tênhv:

          “Uô côngz xưv seiz njuôs moz nhoz qơư seiz njuôs moz puôr lênhx zos têz qơưk paz txưv têx ziv chuôz zis tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs  pluôs. Đrâuv seiz njuôs thiêz kho moz trâu pox nhuôs nhoz 6 thax tsav, Qơu seiz njuôs moz tsênhv seiz njuôs thiêz kho moz trâu iz cxiê nênhs moz nhoz xã Lử Thẩn huyện Si Ma Cai. Muôz yuôx cxix cxuô lơưr zoz qơưx, trơưk nênhs moz, yuôx tsi tas six hơưv zôngv”.

          Khov muôx ntơưr BHYT, nhiv no tsôngv box têx mênhx cxưx nhoz thax tsav huyện Bắc Hà tưz tâu zôngv têx jix vuv y tế, cux xưk li tso siêz đuô thâuv tuôx seiz njuôs thiêz kho moz ntơưv Qơư seiz njuôs thiêz kho moz đa khoa thax tsav Lùng Phình.

          Tsôngv box thiêz cưr tix fôngx zưs hmor yuô! Đhâu têx li heik sâuv, pêz pov Chính phuv li tsaz yênhx huôx tôngv 122 lok côngz xưv mênhx cxưx tưz khav tênhv tâu chính sách paz txưv tsôngv box têx mênhx cxưx tsơưs nênhs uô qênhx fênhx zav, muôz siêz luz nênhx chinhz yênhxx, yênhx trus paz têx mênhx cxưx sik đros huôv tsar iz zav. No chênhr zos hâux lưv tsênhv tsênhz hâur taz por thiêz cxơưz tiês mênhx cxưx tsơưs nênhs li qênhx heik taz thiêz qênhx lênhx nênhs heik cxuô nhoz Việt Nam./.

(Puôr Xênhv Zax-Txâur Vax cxeik nhênhv)