Tsôngv px chos tsơưz nhoz Lai Châu trâul uô ruôr hiêv viv moz Covid-19

Cux xưk li ntâu chuôz zis tsôngv px hâur jok Hợp 2, xã Bản Lang, huyện Phong Thổ, hâur ntâu shông lok no, tsơưz tưz yênhx phênhv sâu tâu truôx tuk trâu zơưv Lò Văn Dem chuôz zis. Đros thiêz 10 ha ntâu têz tsơưz, xav kror đruôz đraz iz hnuz zơưv chuôz zis sâu tâu txix 2-3 tsov đeiv thiêz khov phênhv sâu tâu no, zơưv chuôz zis tưz hla đhâu yeiz pluôs thiêz yênhx iz chuôz zis bluô nux nhoz thax tsav ntơư. Taz sik, txix đhâu tsiêz têz qơưk txos nhiv no, thâuv muôx moz Covid-19 huôv xênhz ntơưv Trung Quốc, chor tuz luôv cux so tas, tsi tuôx sâu zuôr, viv li têx txir tsơưz tưz siêr pur têz ntiê tsik muôx lênhx nênhs tưs tuôx zuôr txos.

Jâuv seiz njiê têx txir tsơưz siêr đax, zơưv Lò Văn Dem heik qis yưr li no: Hur si chuôz zis muôx 7 lênhx nênhs , tus tưs cux uô nênhx khov lok têx tsơưz no, zos tsi muôx moz Covid-19, trôngx đriv mul lok tâu đhâu hâur niêx hnuz mak iz tâur txir tsơưz cux muôs tâu txix 100-200 cxênhz đeiv nhiêx. Nhiv no chor tuz luôv tsi tuôx zuôr, tsơưz siêr jâuk tas, tsi muôx lênhx tưs zuôr. Côngz đas jos tu têx tsơưz hâur iz shông txos hnuz txiêr sâu muôs ho jông li no: “Hli 2, hli 3 shông no zos tsi muôx moz li no mak iz cir txir tsơưz zos 10 cxênhz , chiv no chuôz zis tsuv sâu tâu 100 ntâu tsov đeiv. Cur chuôz zis muôx 10 ha, nhiv no mak tso por tsês tas”.

Tix lâus Lò Văn Thiệp, nhoz jok Hợp 1, xã Bản Lang, huyện Phong Thổ chuôz zis muôx zuôr xar 15 ha têz tsơưz, hâur ntơư muôx 3/4 têx tsơưz tưz jông sâu muôs. Hâur ntâu hnuz lok no tsi muôx tuz luôv tuôx sâu zuôr, viv li tsơưz tưz siêr lok six ntâu, njiê kror tưs cux pov tsơưz siêr pur têz ntiê. Khur xiv, chuôz zis muôz ntor, txiêr têx txir thâux tuôx muôs ntơưv ntus cêr lox, taz sik cux tsuôk muôs tâu 2, 3 châuv cxênhz iz tâur txir tsơưz. 2, 3 hnuz xuz thơưx cux tsênhv muôs tâu, taz sik jê lok no têx txir tsơưz siêr ntâu hênhr, kror tưs cux muôx, chuôz zis tưs cux muôs, viv li grê muôs ziv fênhx zis đuô. Njuôk xav chuôz zis têx trâul uô hiêv hâur jiês no ndê txos xar puô tsov đeiv: “Txir tsơưz nhiv no tov saz Trung Quốc lơưr tsi zuôr, txiêr gra lok tsêr lok gra tsi tâu, nox lok nox tsi tas, tsi tâuk. Tsôngv box sđ phênhv sâu tâu phênhz ntâu zos khov trâu têx tsơưz xưz, nhiv no mak lơưr tsi zuôr tsi pov kaz muôs trâu kror tưs. Xav mak pir li shông uô ntêx, jâuv no chuôz zis trâul uô ruôr hiêv tas xar muôx 100 tsov đeiv”.

Phong Thổ, zos thax tsav qơư uô ntâu liêx têz, muôx zuôr xar 4 cxênhz ha ar têz chos tsơưz nhoz cxuô nro trâu têx xã ntus đriv, hâur co 3.500 ha ntâu tưz muôx txir jông muôs, xav kror đruôz đraz iz shông muôx nhos 60 cxênhz tênhr têx txir tsơưz. Txix hâur hli 1 txos nhiv no, tiv moz Covid-19 ntơưv Trung Quốc uô hiêv txos, tưz muôx zuôr xar 10 cxênhz tênhr txir tsơưz muôs tsi tâu, uô ruôr hiêv trâu tsôngv px xar muôx 60 tyv đeiv. Ntâu chuôz zis tưz yưv tas ntâu nhiêx txiêx chiê tu têx tsơưz, ntiêr nênhs luôx đrox, muôx kênh thâuv tsênhv kêr txeik nhiêx chiê zuôr qir lok fmông hur si, taz sik nhiv no mak muôs tsi tâu, trâul pôngz pênhr tas. Zơưv Phàn A Tỏn, Chủ tịch Uỷ ban xã Bản Lang, huyện Phong Thổ heik pâuz: “Tsôngv px hâur thax tsav têx tsơưz mak tsênhv yuôr lok six ntâu hâur thax tsav qơư, pêv têx têz muôs tsi tâu hlo. Nhiv no tsôngv px hâur xã Bản Lang tsênhv lok six cxơưx, tsi pov kaz zuôr uôli chas. Pêz heik trâu têx cơ quan lês car uô đreiv têx hâux lưv co, chor cơ quan muôx vax huôv, nzor muôx tsưr ziv uô li chas chiê paz zok nriêr qơư sâu zuôr px têx tsơưz”.

Tsơưz zos phênhv ntâu têx xã ntus đriv ntơưv huyện Phong Thổ li tsoz chos chênhr, ntâu shông lok no thiêz tưz muôx jiês paz ntâu chuôz zis tsôngv px heir nênhs Cho, Hà Nhì, Poz Ziz….hâur thax tsav cxuz cêr yeiz pluôs thiêz uô bluô nux. Txix tsoz tsơưz, yênhx cxênhz chuôz zis tsôngv px luz nênhx tưz hlôngr yiêz ntâu, paz jông trâu uô tiêr luôs hâux lưv cxiv tsa jêx jok yiêz ntơưv qơư. Li ntơư taz sik, tiv têx tsơưz no zos tsôngv px sđ chiv chir siz zâuv chos, tsi tâu njuôk hov, uô qơư chiê chos viv li jiês trâul uô hiêv no tsi tâu hâu nov ntơưv qơư paz max. Zơưv Nguyễn Thế Hải, Tsar phongx Kôngz nuv thiêz huôv tsar tox siêz huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu heik pâuz: “Tsôngv px têx trâus uô hiêv hâur chos tsơưz mak nhiv no cux tsi tâu tâu muôx tsưr ziv, tsênhv chei tsênhz mênhx. Viv li têx cơ quan lês car uô têx hâux lưv co cux tsi tâu fuô uô luôs hâux lưv paz max trâu têx lênhx px chos tsơưz trâul uô ruôr hiêv. Lok sâuv cơ quan no mak cux vav thiêz xar tiêk zuôr li chas chiê đros paz sâu zuôr px têx kôngz ziv nzor mak ziv jông”.

          Nhiv no đros trâu cơ quan muôx vax huôv tỉnh Lai Châu têx sir jos, trôngx đriv tưz qir tror krêz trôngx, taz sik têx kôngz li: Txir tsơưz muôs trâu saz têz qơưk đrâuv lok six tsơưs, viv cux seiz chor tuz luôv Trung Quốc lơưr zuôr li chas, chênhr li ntơư, lênhx nênhs chos tsơưz lok six zuôr trâul txos hâu nov ntơưv qơư paz max./.

(Khắc Kiên-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

 BÔV Y TÊR THIÊZ WHO HÊIK PÂUZ

Por vêv trâu zuk, phax tar moz Covid-19

TSUV TSƯX PHƯV JÔNG ĐAS JOS THÂUV MUK LOK, NDIS SHUÔK UÔ SI TRÂU CXIÊ QƠƯ

1. Zos tiêk trâus cuz, hnôngk lok sik uô tsik yuô tâu pa

- Tsik cxoz muk lok, ndis shuôk uô si ntâu trâu cxuô qơư, zos tiêk trâus cuz, hnôngk thiêz uô tsik yuô tâu pa

- Tuôx ciês trâu têx qơư y têr thâuv njiz trâus li hêik sâu.

- Hêik lok têx qơư zuk tưz muk lok đhâu trâu cưk yuôx y têr pâuz

2. Iz cxiê faz tsưr ziv  phax, tar tsik chiê cik moz Covid-19

- Tsik nhoz jê chor nênhs trâus cuz lok sik hnôngk

- Nzuôr têk tsik so cov hur txix xaz phongx thiêz đêx hur; lok sik txix têx zav cuô đêx nzuôr têk muôx cồn

- Tsik xuôk têk tsâuk kror muôs, so kror ndâux, kror njưs

3. Chox ntâuz bos kror ndâux cov zos đrêiv tsưr ziv kriê

- Thâuv hnôngk lok sik cxav, tsuv muôz fuôv lok sik têk thêir kror ndâux

- Đhâu thâuv zôngv chor fuôv ntơư tas tsuv muôz por tsês trâu hâur qơư trâu têx vuôz tsuôz. Nzuôr ciês têk cov hur si.

- Thâuv zôngv ntâuz bos kror ndâux, tsuv chox cov bos tas kror ndâux thiêz kror njưs-tsik muôz têk cor ntâuz bos kror ndâux thâuv tsênhv chox.

- Zos chox chor ntâuz bos kror ndâux sir zôngv iz jiês, đhâu thâuv zôngv tas, tsuv muôz por tsês ciês trâu hâur qơư trâu têx vuôz tsuôz thiêz nzuôr têk cov hur si thâuv muôz ntâuz bos kror ndâux por tsês.

4. Tuôx trâu têx qơư Y têr zos zuk muôx moz

- Zos tiêk zuk muôx moz thâuv muk lok, ndis shuôk uô si, tsuv hêik ciês trâu nhân viên chêix yêz za, yêz cêr hlâu lok sik yêz ô tô pâuz thiêz tuôx trâu têx qơư y têr chiê tâu njuôk shuôk moz ziv nzor ziv jông

- Hêik lok têx qơư zuk tưz muk lok đhâu trâu cưk yuôx Y têr pâuz.

5. Tsov cưv txos zov chênhr chiê phax, tar moz Covid-19.

- Tsuôk nox têx zav nox tưz tâu uô siêr jông thiêz ngaz tuk zav nox

- Tsik nti kâuz ndâus trâu cxiê qơu

- Tsik nhoz jê lok sik cor têx tsiêx tu zus thiêz tsiêx kuk, txơưv tiêk chor tsiêx tsênhv chiêx lok zos tưz trâus tuôs.

Têx hnuz jê lok no, thâuv moz Covid-19 txơưr txar phiv liv uô muôx yưv uô trâu têx hax huv ndê gri, tiv zix zos têx hax huv y têr, ntâuz bos kror ndâux. Đhâu thâuv muôx yưv tsar ndê gri iz cxiê hax huv y têr xuk li ntâuz bos kror ndâux, lôngx têk…chor lưx lươngv txơưx jênhv qênhz yuôx thiêz xưv lik truôx chor nênhs, tsưr tsix uô cxâuv. Đros siêz xar txos muôx tsik txâuk têx hax huv sir zôngv tưz uô trâu chôngz lênhx nênhs zuôr tsês têx hax huv thiêz yuôx uô muôx yưv phiv liv hâur xar hôiv.

Hâur ntu no, nênhs sir zôngv thôngz têz qơưk, xav tas nro chor nênhs nhoz đêz, tox siêz puôr pênhx tso siêz lok têx hax huv puôr lênhx muôx txâuk trâu sơưr đơưk sir zôngv, têx qơư muôs huv cux bax txâuk chor hax huv trâu sơưr đơưk.

Viv li, đros thiêz tsik tso siêz hâur phax, tar caz moz, cux hêik pêx xênhv tsik cxoz cxơưx thiêz nriêr pâuz têx xor mông tsênhz mênhx lok moz Covid-19. Chính phủ hêik mênhx, Việt Nam muôx txâuk, tsưr ziv, chênhz zênhv, phax tar moz Covod-19./.

(TTĐTCYTDP-Lik Thox cxêik nhênhv)