Điện Biên: Pêx xênhv Núa Ngam tâu paz chiê hla đhâu cêr pluôs

6 tuk nhux đas sha mê nhuôs muôx tsiv gri xar muôx 200 triệu đêiv tưz tâu muôz ciês txos trâu 6 ziv chuôz zis pluôs nhoz 2 jêx jok. Đhâu thâuv mâuv nhux sha tâu mê nhuôs, mak chor mê nhuôs nhux no zuôr tâu muôz trâu 12 ziv chuôz zis pluôs txơưr đuô hâur jok zus. Nhiêx txiêx chir zuôr nhux đas chiê muôz paz ntơưv Núa Ngam jiês no phênhv ntâu zos txix chor thành viên hâur chor nênhs uô hâux lưv siêz jông Vút Bay nhoz Hà Nội sik côngv paz, tsênhv yuôr zos pêz taz viv: Văn phongx Sở Kôngz nuv thiêz Huôv tsar Jêx jok tox siêz tỉnh Điện Biên, Công ty yuôx thú y Glin Vet thiêz Công ty Đồng cỏ Ba Vì paz.

Niêv tix Mòng Thị Nang nhoz jok Pá Pông-iz hâur chor chuôz zis tâu paz nhux đas sha mê nhuôs jiês no shir phaz hêik:

“Cur cux lok six shir phaz tâu txêik nhux paz, cur cux bax tâu tsêr guôx tas lơưv, jâuz tâux mak cux tưz chos lơưv. Cur lok six uô tsâus chor cán bộ tưz paz trâu pêx xênhv, pêz shir phaz hênhr thiêz zuôr sir jos tsoz phưz, tu zus cov jông”.

Đhâu thâuv txêik tâu têx nhux đas nôngz paz, chor jêx jok nhoz 2 jok Pá Ngam II thiêz Pá Pông tsênhv tâu cán bộ nganhx Kôngz nuv kruôz kriê tsưr ziv tsoz phưz, tu zus thiêz phax tar caz moz; thôngx cxix tâu cir jênhv paz hâur ntu tu zus.

Zơưv Cao Đặng Nghị, Phưv chủ tich Ủy ban xar Núa Ngam, huyện Điện Biên puz pâuz, đros thax tsav tsênhv yuôr ntâu txov nhêv, chor chuôz zis tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs pluôs tsênhv yuôr chôngz li Núa Ngam, mak hâux lưv muôz paz nhux đas nôngz muôx tsiv gri lok six lox hâur paz trâu pêx xênhv uô nox muôx nzir phênhv sâu.

“Núa Ngam zos iz hâur huyện Điện Biên li chor xar txov nhêv tiv zix, chor chuôz zis pluôs tsênhv yuôr chôngz. Mak no zos hâux lưv uô lok six muôx tsiv gri trâu xar, pox nhuôs khov lơưr kror no zuôr huôv tsar hênhr lok kôngz nuv, tiv zix zos tu zus chiê muôx nzir phênhv sâu trâu pox nhuôs zos têx chuôz zis pluôs, chuôz zis zuôr xar pluôs sâuv thax tsav. Txix co kriz uô nzir txos trâu têx chuôz zis tsênhv yuôr ntâu kror txov nhêv”.

Zơưv Trần Văn Thượng, Phưv giám đốc Sở Kôngz nuv thiêz Huôv tsar jêx jok tox siêz tỉnh Điện Biên hêik:

“Paz nhux đas sha mê nhuôs li no mak zuôr cxuôv yêiz thiv pluôs trâu pox nhuôs sêiz đuô têx zav paz txơưr đuô. Viv iz tuk nhux đas zuôr sha tâu mê nhuôs hâur iz shông, yênhx shông thiêz iz tuk mê nhuôs nhux mak zuôr tu zus tsoz phưz tâu hâur 8 txos 10 hli mak muôs cux tâu 8 txos 10 triệu đêiv, viv li chiê cxuôv yêiz thiv pluôs mak cux sêi đuô”.

Lok saz chor nênhs uô hâux lưv siêz jông Vút Bay, pos Nguyễn Vân Anh, trưởng chor nênhs co puz pâuz: muôz nhux đas nôngz ntơưv Điện Biên zos kror hâux lưv uô xuz thơưx paz trâu pêx xênhv uô nox zos pêz chor nênhs kriz uô; pênhr nhiêx zos txix chor nênhs siêz jông hâur thiêz đrâuv têz qơưk li têx sik côngv paz:

“Zos tiêk dự án n uô tâu yênhx côngz mak pêz zuôr kriz uô txos trâu têx huyện pluôs txơưr đuô, tưz tsik zos zus nhux đas xưz mak têx jâuv zuôr zus luôr, zus buô zos tiêk têx co huv đros. Pêz tsuôk xar tiêk uô li chak chiê chor chuôz zis pluôs hla đhâu cêr pluôs thiêz lơưr têx tưz nhuôs tâu muk cơưv ntơưr cxix cxuô. Tsuôk zos zoz zux jông mak thiêx tơưv đhâu cêr pluôs truôx đrênhk”.

Zos thax tsav muôx chôngz tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs uô nênhx nhoz, tsar tov kinh têr-xar hôiv tsênhv txov nhêv, Điện Biên hêik taz, têx tỉnh Tây Bắc hêik cxuô lok six khov vav txos chor tsưr tsis, tiz nênhs siêz jông hâur thiêz đrâuv têz qơưk li têx paz. Hâux lưv uô paz xưk li chor nênhs siêz jông Vút Bay uô co zos iz kror muôx tsiv gri tsênhv tsênhz, viv paz muôx nzir cêr uô nox trâu pêx xênhv chiê paz lơưr muôx nzir tsar tov chiê hla đhâu cêr pluôs truôx đrênhk./.

(Vũ Lợi-Lik Thox cxêik nhênhv)

Têx luk nus khênhr njiz trâus lok cxax yuôx vắc xin phax tar moz vưv

* Cxax yuôx vắc xin phax tar moz vưv muôx têx li chas, pok trâus uô cuz uô no?

Cux jông xưk li têx yuôx vắc xin txơưr đuô, thâuv cxax vắc xin  phax tar moz vưv muôx têx njiz trâus iz cxiê têx tsi trơưk li tsưr ziv, siêz xar.

Têx muôx yưv mê thâuv ntơưv qơư cxax zos: Moz, kror côngz cxax liêz, o, khâus thiêz su uô iz luz poz tơưr ntơưv kror qơư cxax.

Têx pov muôx yưv trâu tas nro iz chêr zos: Mê njik cuz, yênh, iz chêr tsâus, moz tâuz hâu, tsâuk muôs, moz poz cxax, moz têx grêix, xar ntuôr, moz plaz.

Lar heik cux muôx têx njiz trâus iz cxiê têx li: Tơưv têx luz poz liêz.

Nhoz têx lênhx nhuôv xênhz zus tsi txưv hli, hâur 2-3 hnuz đhâu thâuv cxax yuôx phax tar moz mak mê nhuôv muôx têx trâus tsi hnor kaz tax iz njik.

Zos muôx têx txơưr txar tưs txơưr tsi tâu heik txos mak heil ciês trâu têx lênhx bác sĩ, cưk yuôx pâuz chiê tâu sâu jênhv.

* Cxax yuôx vắc xin phax tar moz vưv trâu lênhx nênhs thâuv trâus đêr, mir lok zos yưk tov kror tưs

Thâuv trâus đêr mir tov, sđ muôx têx tuôx cxax yuôx vắc xin phax tar moz vưv ntơưv Tsênhv qơư y tế dự phax têx huyện, TP hâur thax tsav zuk qơư nhoz.

* Nhiêx txiêx khiêz cxax yuôx vắc xin phax tar moz vưv tas pês tsơưs? Grê iz côngz yuôx cxax phax tar moz vưv tas li chas?

Nhiêx txiêx cxax yuôx phax tar moz muôx nhiêx txiêx heik kriê thiêz nhiêx yuôx vắc xin lok sik têx yuôx txơưr đuô zos muôx. Chor yuôx txơưr đuô phax tar moz xav trơưk ml sâuv lênhx nênhs iz cir grêix, grê cxax txix 450 cxênhz txos 700 cxênhz đeiv. Yuôx vắc xin phax tar moz vưv Verorab grê 250 cxênhz đeiv.

* Cxax yuôx phax tar moz vưv đhâu pêk tsơưs luz six hơưv thâuv trâus đêr thiêz mir tov?

 Tsuv cxax yuôx ziv nzor mak ziv jông, cxax yuôx vắc xin mak tsuv tâu cxax (txix 7-14 hnuz đhâu thâuv cxax txâuk yuôx, trơưk cui tinhv) Zos cxax tâu lis, muôx têx caz moz vưv tưz muk tâu trâu hâur têx hlưz hâu thiêz huôv xênhz, uô ruôr hiêv, tsi jông txos têx sâur nyar, mak txơưv cxax txâuk yuôx vắc xin lok cux tsi trơưk tsưr ziv siêz xar, viv luz đros chêr tsi tâu txâuk six hơưv, hnuz nhôngs chiê muôx jos phax tir têx caz moz vưv./.

(Thu Thùy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)