Cheix Vu Lan lok zos cheix ndo txos niêv txir thiêz têx lâuk tâu siv nênhx li txiêx njis

Lok thâuv luz 7 hli hli ntux, nhoz têx tsêr mnov hâur hur si têz qơưk, lơưr uô ntênhs ndo txos têx lâuk, chor tâu tas siv nênhx li têx txiêx njis đros muôx têx shaz ntơưr, pax uz no tơưs yiêz …tâu ntâu tus chôngz lênhx, muôx txos yênhx cxênhz lênhx nênhs gra tuôx đros côngv ntênhs hâur têx tsêr mnov chiê thor cov lênhx niêv lênhx txir, chor lâuk, pox côngz zơưv côngz tâu tas siv nênhx ntơư njux đuôz njux plis muk thơưx thiêz, đros por hưv trâu chor nhoz uô nênhx tsi muôx moz gênhs, uô tâu nox tâu hnar. Hlơưr têx tsưv shaz yiêz, cxok hơưv shov ntơưv tsêr mnov, pos Phạm Thị Hằng, 70 shông, nhoz Hoàn Kiếm, heik lol zuk têx cêr ndo niêv thiêz txir tưz tâu tas siv nênhx li no:

“Cur niêv thiêz cur txir tưz tâu tas siv nênhx thâuv nzor lơưv, thâuv co cur tsênhv cơưv ntơưr, zuk hloz tiêr nênhs, cơưv txux chi tiêr zuk niêv zuk txir tưz pôngz tas, viv li tưz pâux nzir tsi tâu niêv thiêz txir têx txiêx njis tu zus zuk hloz lox yênhx nênhs. Txos nhiv no “thiêx tuôx ntơưv tsêr mnov chiê hlơưr shaz hơưv shov niêv thiêz txi, heik lol niêv txir txiêx njis, têx côngz đas jos tưz tu zuk hloz, thor txiv trâu têx zuk uô tsi zos, uô zuôv trâu têx lâuk thâuv tsênhv zâu tsi pâuz taz, tsi pâuz xar, tsi pâuz hluz txos têx lâuk. Thâuv zuk hloz tiêr nênhs, pâuz taz pâuz cxuô mak thâuv co zuk niêv thiêz txir tưz pôngz tas, chênhr viv li thiêx tuôx ntơưv no thor hơưv chor lâuk đros paz por hưv trâu cur tsêr nênhs tâu njiz cêr vav mênhx hâur luz nênhx”.

Cxuô ziv chuôz zis khênhr muk trâu tsêr mnov chiê thor côngz hmôngr, thor têx jông trâu zuk niêv, zuk txir, têx lênhx cxênhz jê tưz tâu tas siv nênhx, thor đros por hưv trâu chor tsênhv uô nênhx nhoz tov kaz cov tsi muôx moz gênhs, uô tâu nox tâu hnar. Chênhr zos li heik co, hluz thiêz moz siêz txos têx lâuk thâuv lơưr tsênhv uô nênhx đros zuk nhoz. Pos Lê Thị Nhung li têx lul heik thor côngz hmôngr jông  chiê ndo txiêx njis txos pox côngz zơưv côngz, pos zơưs thiêz niêv txir. Pos Lê Thị Nhung heik, ciês thâuv niêv thiêz txir tsênhv uô nênhx nhoz, tsuv pâuz hluz, pâuz moz siêz txos, niêv thiêz txir pir iz zav li luz câuk trôngk ntux yar ntux nas trâu zuk, chênhr li ntơư tsênhv yuôr niêv yuôr txir zos iz cêr shir phaz, hmôngr jông:

“Cur cux tsênhv heik kriê trâu têx tuz nxeik tiêk, thâuv tsênhv uô nênhx nhoz, tsuv siz hluz, siz paz; thâuv tưs tuôs lơưv xar hluz xar paz cux tsi tâu, cur nhiv no tưz muôx 60 ntâu shông, taz sik tsi tâu muôx iz jiês tưs zuôr char niêv char txir, pos zơưs hlo, nêx têx mê tuz mê nhuôv tsuv cơưv shâuv, uô trơưk têx lâuk lok cêr uô nênhx thiêz muôx niêv muôx txir thiêx muôx zuk li niêx hnuz nhiv no”.

Ntênhs ndo txos têx lâuk, niêv thiêz txir tâu tas siv nênhx têx txiêx njis li heik sâuv zos iz txux chi cêr nênhx jông, taz sik, hâur têx shông jê lok no, đros ntâu lênhx tsưr ziv, siêz xar zos tsuv hlơưr ntâu têx shaz ntơưr, zax khâuv chênhz khâuv trâu chor lâuk tâu tas siv nênhx, lơưr thiêx tâu nox tâu hâuk, đros por hưv chor tsênhv uô nênhx nhoz tov kaz, viv li ziv hnuz sđ ziv hlơưr ntâu têx shaz ntơưr uz no. Đại đức Thích Nguyên Chính heik li:

“Tsêr mnov heik trâu sđ li no, tsơưs muôz têx shaz ntơưr hlơưr ntâu, muôz chor nhiêx zuôr têx shaz ntơưr co muk puz luôs lưv lênhx lưv tus muôx luz nênhx txov nhêv, muôz txoz cxơưx zuôr jâuz mor, grêix trâu niêv txir nox, zuôr tsôngk tril yo trâu niêv thiêz txir hnar, kho moz gênhs trâu têx lâuk thâuv lơưr tsênhv uô nênhx đros sđ nhoz, zos pêz moz siêz, pâuz hluz txos têx lâuk, txơưv iz chêr tsôngk tril yo hnar xưz cux jông lơưv. Xar cov chor lâuk tâu tas siv nênhx njux đuôz njux plis muk thơưx thiêz yar ntux đris, thâuv lơưr mul tâuk lơưv, lơưr zênhx lênhk txeil tsi tâu têx co. Chênhr viv li, pêz sđ tsi cxoz hlơưr ntâu têx shaz ntơưr uz no”.

Chênhr zos li hêik ntơư, zos lênhx tưs tsênhv yuôr niêv yuôr txir uô nênhx nhoz, tsuv pâuz hluz txos têx chor lâuk uô niêv uô txir thiêx zos iz cêr nênhx jông, muôx liv trâu sđ./.

(VOV1-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Muôz tơưr tưv chox lok uô zav nox kâuz, zos hêir nênhs poz ziz Sơn La iz zav nox kaz

Cxuô zav jâuz txux lov chox lok uô shơư tơưr tưv lok sik shơư tơưr nhux, tsôngv px tsuv muôz mê njik kriêr tox kênhz, kix, cuô txoz, njêr, Mì chính, cxur ciz chox lok siz shơư tuôr cov mok mok uô cê tso shơư trâu chor tơưr tưv co thiêz thâuv cxôngr chor tơưr tưv co tsuv cxôngr têx đêiv tuôz tsơưr thiêx jông nox.

Chiê  uô cov tâu iz zav nox kaz, thâuv muôz cxuô zav txux lov chox lok uô shơư, tsuv uô cov huv đros. Viv tơưr tưv zos iz zav tơưr hênhr, tsuv pâuz uô thiêx uô tâu chor tơưr tưv co muôs, nox kaz. Uô ntêx, tsuv muôz mê njik đêx râuz cov bâu, muôz chor tơưr tưv thiêz muôz mê njik yâur shơư, cuôv cov chor tơưr tưv co hur. Đhâu ntơư mav muôz chor tơưr tưv cxôngr tâu co chox lok cxiêz hâur kror chuz cov đax, đhâu co ho tror muôz chor tơưr tưv co tso trâu hâur iz têik đêx hur, nzuôr iz tov tas mav tror muôz tso trâu hâur lâuz câuz hâu cov muôs. Tix lâus Tòng Văn Yên, nhoz xã Chiềng đen, đrôngl Sơn La, tỉnh Sơn La hêik pâuz:

“Đêiv tơưr tưv co tsuv cxôngr lox luôx li xiz têk, muôz trâuk đêx cuz thiêz muôz triêv cuôv cov hur, đhâu co mav muôz chox lok cxiêz cov đax, tas ntơư ho tror muôz nzuôr iz tov đêx thiêz tror muôz hâu cov muôs, zos muôz hâu muôs đhâu, uô nox cux tsik kaz”.

Thâuv hâu tâu chor tơưr tưv co siêr, muôz bo trâu hâur iz luz saz chiz cov kruôr đêx mav muôz cxôngx uô yênhx đêiv lox luôx ntir têk, thâuv cxôngr tâu co mav li muôz chox lok shơư chor cxux lov bax tâu li: Cuôz txoz, kix, njêr, mì chính, kriêr tox kênhz: Tix lâus Tòng Văn Yên, nhoz xã Chiềng đen, đrôngl Sơn La, tỉnh Sơn La hêik pâuz:

“Hur si cxuô zav txux lov bax tâu co muôz chox lok shơư tsâu đros chor tơưr tưv co tas, mav muôz ntiv trâu hâur iz luz huz, muôz hâu vor cov ntov tsês chiê iz ciêz mav muôz chox lok nox”

Tơưr tưv muôz chox lok uô kâuz shơư cxuô zav txux lov, cux muôx chôngz lênhx ntâu tus nhiêv nox. Chênhr zos li hêik ntơư, hêir nênhs poz ziz nhoz Sơn La, txơưv chuôz zis tưs cux muôx huz chiê ntiv tơưr tưv shơư cxuô zav txux lov uô kâuz nox hâur têx hnuz kriz nthuôr uô cêr lov jêv lok sik têx hnuz tsiêz hâur niêx shông.  Đros ntơư, hêir nênhs poz ziz nhoz Sơn La cux muôz tơưr tưv chox lok shơư cxuô zav txux lov uô kâuz chiê muôs trâu tsôngv kruô, grê muôs iz chiêz 80-100 cxênhz đêiv nhiêx. Pos Lường Thị Mai, nhoz Phươngx Chiềng Lề, đrôngl Sơn La hêik pâuz:

“Hâur ntu đrav ntêx, cur cux uô tsik so zav tơưr tưv co chox lok shơư cxuô zav txux lov, uô kâuz nox. Tov kaz no cur thiêx uô muôs siv cux muôx chôngz lênhx ntâu tus tuôx zuôr. Txix ntơư txos nhiv no, cux tsênhv niêx hnuz muôz zav tơưr tưv co chox lok shơư cxuô zav txux lov uô kâuz muôs”

Đros trâu hêir nênhs poz ziz nhoz Sơn La cxuô zav nox, zav nox muôz tơưr tưv chox lok uô kâuz shơư  txux lov cux tsênhv muôx đros đrêiv hêir nênhs co li luz nênhx hâur niêx hnuz nhiv no./.

                              (Tsu cxêik nhênhv-Lường Hạnh-TTTB)