Tsôngv box mênhx cxưx Cho nhoz Yên Bái li tsưr ziv uô xaz

          Lơưr tsôngv box mênhx cxưx Cho nhoz Yên Bái li tsưr ziv uô chax chês: Chiê uô xaz tsuv muôx têx zav blôngx yuôx li: blôngx pênhz laz, cuô txoz, blôngx kriêr tox grênhz, jâuz luôv lơưk, môngr blêx blâuv thiêz iz cxiê zav mak hêir nênhs Cho khênhr hu zos pình đìa tói, pình đìa cam.....Têx zav blôngx thiêz zav yuôx no tâu jiêz kruôr thiêz chox lol juôx, tuôr cov mos uô môngr, muôz râuz chiê zuôr cuô đêx uô xaz. Nênhs Cho xar tiêk, tsuv jiêz cov kruôr, thâuv uô xaz thiêx kruôr sei đuô, xaz jông đuô. Pos Triệu Thị Tiếp, lênhx nênhs muôx chênhz zênhv uô xaz chơưr nhoz xã Phúc Lợi, huyện Lục Yên, tỉnh Yên bái puz pâuz:

          “ Tâu pos zơưs kriê cxôngx thâuv ntêx txos nhiv no cur tsênhv six fênhx uô xaz. Uô xaz mak tsi zôngx ziv, tsuv muôx txâuk 12 zav blôngx, yuôx thiêx uô tâu, zos tsi txâuk mak uô chơưr zuôr tsi kaz. Tas nro têx zav blôngx, zav yuôx co tsuv nzuôr hur si, jiêz kruôr thiêz juôx uô môngr. Đhâu co zôngv môngr blêx blâuv, đêx yuôx juôx sik shơư. Pêz tsuv zôngv đêx yuôx chiê uô tâu xaz tsư kaz thiêz uô chơưr kaz đuô”.

          Môngr thâuv muôz puôz uô yênhx luz xaz, lox iz zav li luz kê chiê kruôr cov sei. Xaz puôz mak tsi cxoz uô tuôx pưv. Pôngr xaz zos chor xaz tâu pox nhuôs tsês chiê cxôngx têx jiês tov ntêx, thâuv uô xaz tsuv muôx pôngr xaz muôz shơư trâu. Uô ntêx thâuv kra kruôr, tsuv zôngv kuôr blêx puô sâuv têx vaz, zôngv ntâuz puô trâu sâuv chor kuôr blêx co, li ntơưv thiêx tsi nông, muôz tso sâuv nthaz. Đhâu 15-20 hnuz chox lol jiêz cov xaz kruôr jông, tsư kaz thiêz chox mul vâuv đros blêx blâuv lok sik blêx txuô tưz uô siêr yênhx chơưr. Lơưr tsôngv box Cho li chênhz zênhv: Chiê muôx tâu xaz jông ( zos xaz uô tâu ntâu chơưr) mak xaz tsuv tâu vâuv, jiêz kruôr txâuk hnuz, tsi tuôx pưv thiêx tsư kaz. Zav xaz no tâu tsôngv box Cho zôngv vâuv chơưr chiê uô chơưr cxôngx blêx blâuv uô siêr, vâuv tsơưs tiv zix 1 luz hlik. Pos Triệu Thị Tiếp pheiz kênh:

          “ Nhiv no, tov ciêz muôs lok six ntâu zav xaz uô chơưr taz sik tsơưr lươngv tsi kaz li pêz chor chơưr zôngv pêz li xaz uô. Tiv zix chơưr thâuv uô tâu  nriêz, thiêz lok six tsư kaz, hâuk tsi moz tâuz hâu. Xar uô tâu chơưr kaz tsuv muôx xaz jông thiêx uô tâu”.

          Cxôngx ntâu cxênhx nênhs txos nhiv no, tsôngv box Cho nhoz huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái tsênhv tuôr truôx tsưr ziv uô xaz lơưr zuk mênhx cxưx li tsưr ziv uô. Hâux lưv uô xaz chơưr tsi chox lol chêx cuk kinh têr siêz, taz sik gôngr phênhv uô muôx cxaz cêr chax chês mênhx cxưx jông./.

(Thiều Nghiệp- Txâur Vax cxeik nhênhv)

Đắc Lắc: Huôv tsar uô txix hêir nênhs Ê Đê  tsêr đrav ntêx

          Suôz trax đror lov jêv lul uô trâu tsôngv kruô tuôx nox hâuk ntơưv tsêr muôs zav nox đros trâu hêir nênhs Ê Đê têx tsêr qơư uô lov jêv nhoz thax tsav tơư trôngz chư Hlâm, xã Eapốt, huyện Chư Mga, tỉnh Đắc Lắc, zos hêir nênhs Ê Đê têx tsêr ntêr, trôngx tos kpan, nxêz tôngx….Txix têx vax tsêr, chuôz zênhx sir zôngv…tưz tâu tus tsưr tsêr, Nguyễn Hải Yến, zok nriêr tâu ntơưv hêir nênhs Ê Đê cxuô luz jêx jos thiêz xênhv Niê tos pox zơưv. Tsôngv kruô oz chas têz qơưs cux li tsôngv kruô pêz têz qươs tuôx ndis ntux sêiz shuôk têz qơưs txos, cux pâuz tâu tsôngv px thax tsav ntơư têx vax tsêr, cxuô chuôz zênhx sir zôngv đrav ntêx.  Zơưv Trần Lê Bảo Duy, nhoz đrôngl Buôn ma thuột hêik pâuz:

         “Cur sêiz pov Yến têx qơư ntơư, cux chênhr zos tuôr tsês tâu truôx hêir nênhs tsơưs têx cêr nênhx vênhx huôv jông. Thiêz têx qơư  ntơư, jê sưv đros côngv thôngx sđ thiêz tsôngv kruô tuôx trâu ntơưv no cux pâuz tâu hêir nênhs Ê Đê, Mnông thiêz Ba Na têx cêr nênhx vênhx huôv jông đrav ntêx”.

          Đros ntơư, tsôngv kruô tuôx ndis ntux sêiz shuôk têz qơưs txos, cux tâu hâuk siv hêir nênhs Sê Đê thax tsav ntơư têx cà phê thiêz têx jâuz mor, nziv tsôngv kruô siêz nhiêv. Zơưv Y Bléck A yun, nhoz xã Chư Mga, huyện Chư Mga hêik pâuz tiêk: Txơưv hâur chuôz zis cux uô tâu têx zav nox ntơư; lar hêik zos thâuv muôx tsôngv kruô tuôx ndis ntux sêiz shuôk têz qơưs txos. Viv thax tsav qơư ntơư, tuôr tsês chiê tâu hêir nênhs tsơưs têx cêr nênhx vênhx huôv jông đrav ntêx.

“Têx faz tsưr ziv huôv tsar uô no, zos iz luôs hâux lưv jông, tuôr tsês chiê tâu hêir nênhs tsơưs têx chuôz zênhx đrav ntêx li: Nxêz tôngx, đruôs tôngx, kror chuz kror txok, trôngx tos…..Zos muôx tsôngv kruô tuôx sêiz shuôk txos, cur pov sđ cux piêr kriê trâu tsôngv kruô sđ pâuz thiêz đros nox siv hêir nênhs tsơưs cxuô zav jâuz mor…”

Têx vax tsêr nhoz jos Ea Mắp, zos huôv tsar uô huv đros hêir nênhs Ê Đê thiêz tsôngv pox niêv vir ndâuk Nùng, Tày faz Bắc têx cêr nênhx vênhx huôv jông đrav ntêx. Nguyễn Hải Yến, shông no muôx 31 shông  cux hêik pâuz nzir tiêk: Huôv tsar uô du lix txix hêir nênhs Ê Đê têx vax tsêr, cêr nênhx vênhx huôv jông. Hải Yến zos hêir nênhs Nùng; taz sik thâuv tsênhv zâu, Yến cux zênhx nhiêv hêir nênhs Ê Đê têx cêr nênhx vênhx huôv jông thiêz thâuv lox hloz tiêr nênhx, Yến cux cux lok uô hêir nênhs Ê Đê iz lênhx nhaz thiêz tâu cơưv lok huôv tsar du lix. Yến hêik pâuz:

“Cur xar mak tsênhv zuôr huôv tsar uô nzir, zos lênhx fôngx zưs tưs xar huôv tsar uô du lix, cur cux truôx siêz paz kriê huôv tsar uô, cur pâuz txir tưs cux kriê txix ntơư, cov sđ muôx cêr côngv siêz huôv tsar uô du lix côngv thôngx chiê tsôngv kruô tuôx sêiz shuôk txos”.

Iz chas huôv tsar cêr uô nox hâur chuôz zis, nhiv no, Hải Yến tsênhv đros hâu nov ntơưv qơư yax kriê chor hluôk cơưv shâuv luôs hâux lưv ntok ntâuz thiêz kriz lớp kriê cơưv khoz đruôk tôngx, nxêz tôngx chiê tuôr tsês chiê cxuô hêir nênhs sđ têx cêr nênhx vênhx huôv jông tsik chiê plox./.

(Tsu cxêik nhênhv-TTTN)