Tsêr Côx hôiv Lào - zos  qơư cxơưz VN-Lào huôv tsar cêr fôngx zưs jông

Lào li côngz trênhx tsêr Côx hôiv yiêz tâu cxiv uô trâu ntơưv Quảng trường That luang, đrôngs Viêng Chăn, Côx hôiv Lào qơư uô hâux lưv kuz. Đros tas nro thax tsav qơư no đar  muôx 23.400 xưv phaz, hâur co cxiv uô tas 7.171 xưv phaz, muôx 6 yôngx. Côngz trênhx heik co, xav hur si têx pênhr yưv uô tas zuôr xar 112 tsov USD, tâu choz trâu Bộ cxiv tsa thiêz Binh đoanx 11-Bộ Côx phax yưv pênhr cxiv uô.

Uô lơưr Bộ chính trị têz qơưk VN thiêz têz qơưk Lào luôs hâux lưv chox kriê, têx taz viv tâu choz hâux lưv fuô cxiv uô tsêr Côx hôiv Lào tưz zênhx max qir cxiv uô têx hâux lưv txix ciês thâuv đraz shôngk hâur shông 2017. Thiếu tướng Nguyễn Quốc Dũng, Tư lệnh Binh đoanx 11, Bộ Côx phax heik pâuz:

“Binh đoanx 11 tưz bax yưv pênhr zuôr têx chuôz zênhx, meir uz no gra tuôx saz têz qơưk Lào chiê cxiv uô côngz trênhx, cov tâu trơưk li zoz qơưx cux iz zav li six hơưv cui tinhv. No zos tsêr Côx hôiv Lào uô hâux lưv, chênhr viv li, côngz trênhx no tsi tiêk uô lok six jông, mak tsênhv uô tâu trơưk li tsôngv px Lào têx tsưr ziv, siêz xar, cêr nênhx vênhx huôv thiêz; iz chas ntơư tsuv cxiv uô cov khor truôx thiêz jông, txâuk qơư uô hâux lưv, viv tsênhv zuôr zôngv thiêz nhoz uô hâux lưv ntêr hâur ntâu shông zuôr txos”.

Côx hôiv Lào qơư uô hâux lưv yiêz cux zos côngz trênhx tâu chor hâu nov Lào ntâuk grê siêz lok tsơưr lươngv thiêz six hơưv, hnuz nhôngs cxiv uô côngz trênhx ntơưv Lào. Chủ tịch Côx hôiv Lào Saysomphone Phomvihave heik mênhx:

“Côx hôiv qơư uô hâux lưv yiêz no lox đar thiêz lok six jông, cxiv uô tâu fiv đros trâu Lào li cêr nênhx xênhz huôx, txux chi tsưr ziv uô nuv. Iz chas ntơư, côngz trênhx nor tâu đhok uô ntâu zav chuôz zênhx jông, zuôr txix ntâu têz qơưk sâuv ntiêx têz lok, muôz jông qơư trâu chor đại biểu Côx hôiv thiêz tas nro canr bôv, têx lênhx nênhs lês uô Côx hôiv Lào têx luôs hâux lưv muôx qơư nhoz thiêz jông uô têx nuv zok muôz; cơưv Côx hôiv; txeik tok têx đoanx kruô hâur thiêz đrâuv luôs 2 chas têz qơưk tuôx uô hâux lưv, seiz yuô Côx hôiv Lào”.

          Zos côngz trênhx lox thiêz jông, muôx liv li heik sâuv, hâur zuôr xar 3 shông ntâu cxiv uô, chor hâu nov thênhv siêz 2 têz qơưk têx jiês tuôx seiz yuô chor canr bôv, chiến sĩ thiêz công nhân ntơưv côngz trênhx, tưz paz tôngv zênhx têx lênhx nênhs cxiv uô côngz trênhx sir jos  hla đhâu phiv liv li: ntux têx txơưr txar, lar heik zos moz Covid-19 chiê uô tiêr tâu sei côngz trênhx. Đhâu zuôr xar 1.300 hnuz côngz lox tôngv truôx tuk, côngz trênhx tưz cxiv uô tâu tiêr thiêz qir tâu muôz lok sir zôngv uô hâux lưv. Zơưv Đỗ Thiều Quang, Giám đốc seiz car dưv cxiv uô Côx hôiv Lào qơư uô hâux lưv co heik.

Đhâu 3 shông ntâu cxiv uô txix  cxok uô têx ndêx xuz thơưx txos trâu khơưz ar, nquôr poz jêz…., pêz tưz uô tiêr côngz trênhx thiêz tưz phưx vưv Lào 2 jiês cơưv yênhx côngz. Đhâu six hơưv fuô cxiv uô côngz trênhx, pêz tưz txeik têz qơưk Lào lok six ntâu têx cêr paz, lar heik zos hâur ntu muôx moz Covid-19. Chính phủ Lào cux muôz jông six hơưv trâu canr bôv, công nhân viên, têx yêz thâux xa hax huv, chuôz zênhx cxuô zav muk lol tâu zôngx ziv trâu qơư cxiv uô côngz trênhx huv đros.

Co zos têx uô tâu, tsênhv tsênhz thiêz jông, tror paz cxiv tsa, tuôr truôx 2 têz qơưk VN-Lào cêr fôngx zưs jông, tsiv nhos zos zav huv muôx liv, ntâuk hov 2 têz qơưk têx cêr sik paz, uô fôngx zưs ziv hnuz ziv huôv tsar truôx./.

(VOV-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Txu grês cêr pluôs truôx vênhs trâu têx thax tsav txov nhêv

Lơưr Bộ trưởng Bộ lox tôngv- thương bình thiêz xã hôiv Đào Ngọc Dung, nhiv no ntâu xã, huyện pluôs, nhoz buôk ntus đêx hiêr thiêz poz hiêr tsi tâu hla đhâu têx cêr txov nhêv. Têx tiv phaz no zos thax tsav “lok six txov nhêv”, muôx thax tsar ar têz nxaz, kinh têr xã hôiv thiêz vax tsêr cxuô zav phêv liv, chor ziv chuôz zis pluôs tsênhv yuôr ntâu, iz cxiê qơư chor ziv chuôz zis pluôs tsav muôx nhos 40-50%. Iz cxiê tiv phaz huôv tsar uô nox txu grês cêr pluôs tsi tâu truôx tuk; chor ziv chuôz zis tror pluôs tror muôx ntâu tiv ntux nas, đêx ngaz, moz gênhs...

          Viv li, tsaz yênhx li tsưr ziv cxuô zos txu grês cêr pluôs truôx vênhs, txu grês chor ziv chuôz zis tror yeiz pluôs; paz nênhs pluôs, chuôz zis pluôs sir jos hâur luz nênhx, tâu zôngv cxix cxuô têx jix vuv xã hôiv, muôz siêz tsơưr lươngv luz nênhx, txu grês qênhx shênhx mê nhuôs zâu ruôr trâus tsơưr pưr; paz txưv têx thax tsav pluôs hla đhâu qênhx shênhx txov nhêv tiv zix, tsôngv box taz por lok tsơưr lươngv tsêr nhoz:

          “Sir jos txu grês ½ chor ziv chuôz zis pluôs, chuôz zis zuôr xar pluôs lơưr têz qơưk li tsưr ziv, 30% chor huyện pluôs, 30% chor xã txov nhêv tiv zix, thax tsav nhoz buôk niêv đêx hiêr, poz hiêr hla đhâu qênhx shênhx txov nhêv tiv zix, paz txưv uô siv huôv tsar 1 cxênhz ntâu trâur nuv cxuôv cêr pluôs, huôv tsar cêr uô nox uô hâuk, muôz hâux lưv uô truôx vênhs, nênhs lox tôngv nhoz thax tsav pluôs, thax tsav txov nhêv đhâu thox cxov tax 60%, hâur co muôx bằng cấp, chứng chỉ tsav 25%. Sir jos paz chor ziv chuôz zis pluôs, chuôz zis zuôr xar pluôs tsơưs tiv zix 1 lênhx nênhs hâur hov hnuz nhôngs lox tôngv muôx hâux lưv uô truôx tul, 90% ziv chuôz zis pluôs, chuôz zis zuôr xar pluôs muôx phênhv sâu, tâu sir zôngv têx jix vuv viễn thông internet”.

          Lok tsưr ziv mak Bộ trưởng Bộ lox tôngv thương binh thiêz xã hội Đào Ngọc Dung tưz heik, zos uô muôx chêx cuk mak uô ntêx tsuv muôx têx nhênhz chơưv, ntâus grê qir tiv uô tsi tâu muôx chêx cuk hâur côngz xưv txu grês cêr pluôs hâur ntu đhâu. Uô ntâu chính sách uô cê, pênhr yưv tsi muôx chêx cuk, hâur co tsuv tsov cưv txos hlôngr yiêz lênhx nênhs tâu sơưv li siêz xar, mak nhoz no zos nênhs pluôs. Kror no tâu teiv plor Phạm Đình Thanh, teiv plor côx hôiv tỉnh Kon Tum heik:

          “Nhiv no nênhs pluôs, nênhs zuôr xar pluôs zos tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs tsav lok six siêz. Hâur tsưr ziv Nghị quyết tso tơưv zos txu grês qênhx shênhx chuôz zis tror yeiz pluôs mak tsuv hlôngr yiêz tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs thiêz nênhs pluôs li siêz xar. Tsuôk uô li ntơưv thiêx li truôx vênhs. Paz txưv hor ntâu taz sik lơưr tsi hlôngr yiêz siêz xar mak thâuv tsi paz thiêz lơưr cux zuôr tror yeiz pluôs”.

          Ntâu teiv plor muôx ziv chênhv, chiê côngz xưv txu grês cêr pluôs truôx vênhs mak tsuv tsov cưv txos hâux lưv thox cxov hâux lưv uô, paz tsưr ziv uô nox uô hâuk trâu tsôngv box, muôx têx ntâuk grê lok hâux lưv uô côngz xưv txu grês cêr pluôs nhoz yênhx tiv phaz cov huv đros yênhx thax tsav, yênhx lênhx nênhs, tsi uô cxuô cxuô. Teiv plor Nguyễn Thị Lan Anh, đoanx Lào Cai heik mênhx:

          “Đros thiêz nênhs pluôs, tưz pluôs mak lax uô tâu tul tsi, cxôngx hâux lưv xar tsưr ziv uô nox uô hâuk. Pêz tsuv tsov cưv txos cơ chế sik côngv têx xã, têx thax tsav, tsov cưv paz txưv trâu têx HTX, tiv zix zos nhoz tox siêz, thax tsav txov nhêv tiv zix...hâur dự án huôv tsar uô nox uô hâuk choz qênhx trâu pox niêv”.

          Hâur đề án tsaz yênhx têz qơưk li qơư tsov txos lok cxuôv cêr pluôs truôx vênhs cux tsuv muôx têx cxaz nzir viv hâux lưv pêz xav tênh tâu huyện pluôs, xã pluôs, xã tox siêz ntus đriv taz sik tsênhv yuôr xã txov nhêv tiv zix mak tsi tâu heik mênhx. Hâux lưv no tâu teiv plor Lê Kim Toàn, teiv plor đoàn Bình Định thix ziv:

          “Lok thax tsav mak thix ziv zos huyện pluôs thiêz xã txov nhêv tiv zix nhoz tưs cux tâu, tox siêz cux tâu, nhoz buôk niêv đêx hiêr cux tâu taz sik zos xã txov nhêv tiv zix mak tâu tsov cưv...zos tsi xav tênhv thax tsav nhoz buôk niêv đêx hiêr...mak zuôr tsi tâu uô truôx”.

          Co tsuôk zos iz hâur yênhx puôk ziv chênhv têx teiv plor heik tơưv ntơưv jiês khiêz phêv tuêv, uô hâux lưv tror ntâus grê đuô tsaz yênhx zuôr tâu côx hôiv seiz shuôk kho đuô thiêz tso tơưv têx tsưr ziv tsênhz mênhx hâur yênhx tsaz yênhx. Tâu pâuz, pênhr nhiêx chiê uô tsaz yênhx têz qơưk li qơư tsov txos lok txu grês cêr pluôs truôx vênhs ntu 2021-2025 tâu txu grês cxôngx 90 cxênhz tỷ đeiv yuôr 75 cxênhz tỷ đeiv, đros co Phưv chủ tịch Côx hôiv Nguyễn Đức Hải, Côx hôiv thiêz Chính phuv zuôr tror muôx têx hlôngr yiêz cov pênhr nhiêx muôx txâuk, huv đros chiê tuôv zênhv jông tsaz yênhx li têx luôs hâux lưv uô./.

(VOV4-Txâur Vax cxeik nhênhv)