Đhâu trâus đêx nas ngaz cuôr ruôr hiêv, jos Bản Lùng tưz uô tiêr cxiv tsa jêx jok yiêz

Hâur pêz shông đhâu, tsôngv pêx xênhv nhoz jos Bản Lùng thiêz ntâu luz jêx jok txơưr đuô li jos Than, jos Dẹt…xar Phong Dụ Thượng, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái cux tsênhv ndo njôngr txos jiês đêx ngaz cuôr phiv liv thâuv hmo ntux thiêz sơưr nzor hnuz 20/7/2018. Hmo co thiêz thâuv têis cik sơưr đơưk tsênhv pư tsâus jos, ntux chiê lok nas lox; đêx huôv lox lok sêi tưz cuôr tas cxuô zav. Tsôngv box Cho, Tày li têx tsêr tsar lơưx cxôngx nzor tưz trâus đêx nas cuôr yôngz tas hur si. Tix lâus La Tiến Sâm, iz ziv chuôz zis nhoz hâur jok puz pâuz, tas nro chuôz zis li vax tsêr, cxuô zav tsiv gri muôx 4-5 puô triệu đêiv tưz trâus đêx nas cuôr yôngz tas tsik yuôr zav tưs hlo. Hmôngr jông, cxuô lênhx hâur tix lâus chuôz zis cux khiêr tâu đhâu tsik uô li chak: “Hmo co mak cur cux tsik pâuz uô li chak hlo, cur oz tuk mê nhuôv ndê trâu sâuv tsêr, hok cur cux ndê trơưk. Nhoz sâuv tsêr njiê mak pov chor pav đros cxuô zav trâus đêx cuôr jux juk muk; đhâu co pov luz tsêr cux kêix tas, cur hêik tiêk jông li no mak nyê zuôr tuôs xưz…đhâu co chêk sêi đrơưv ndê trâu chor ndêx tênhv, nhoz sâuv ndêx tênhv txos 5 six sơưr nzor mak pêz chor txir tuz thiêx li grêk lok khiêr muk trâu pêv trôngz, muk txos pêv trôngz mak pov sơưr đơưk nhoz pêv cox tas hur si lơưv, hmôngr jông tsik muôx nênhs tưs uô li chak”.

Jok Bản Lùng muôx 58 ziv chuôz zis; ntơư muôx 16 luz tsêr trâus đêx nas ngaz cuôr yôngz poz vâu tas hur si; 7 luz tsêr trâus puôk tsuôx hnhar. Chor chuôz zis txơưr tsuv txar qơư nhoz sêi đrơưv tiv muôx ar poz. Vax tsêr, cxuô zav trâus đêx cuôr yôngz tas, ntâu ziv chuôz zis tsik yuôr iz zav đaz tsi hlo. Zơưv Ngô Văn Minh-Bí thư chi Bộ, Tsar jok Lùng puz pâuz: đhâu 3 luz hli tov kaz, iz kror qơư nhoz yiêz tâu Tỉnh Yên Bái cxiv tsa uô kuôk qơư nhoz kuz 1 cêik cêr. Đros muôx têz qơưk, chor tsưr tsix, nênhs siêz jông paz max txos, pêx xênhv nhoz jok Lùng tưz sik đros hla đhâu têx phiv liv, jux juk truôx tuk luz nênhx. Zơưv Ngô Văn Minh hêik:“Iz chas trâus đêx nas cuôr yôngz, pox nhuôs hâur jok tưz pâuz sik côngv siêz, sik paz lok qơư nox, nhoz, sik đros huôv tsar kinh têr chuôz zis. Cur zos Bí thư Chi bộ, cur tưz paz 5 kror ar trâu 5 ziv chuôz zis tsik muôx vax tsêr chiê lơưr uô tsêr nhoz”.

Yuôr nênhs mak tsênhv zuôr khưr uô tâu cxuô zav, pêx xênhv li têx sir jos, siêz xar li co, đros muôx cấp ủy, chính quyền thiêz chor tsưr tsix, têx lênhx nênhs siêz jông hâur thax tsav qơư paz max, pox nhuôs hâur jok tưz sir jos khơưz đuô, khơưk têx poz jêz, kho đuô têx liêx têz chiê muôx ar uô nox. Chor liêx kho đuô tsik tâu, pox nhuôs muôz hlôngr chos poz cưk, tâuv huôz xênhz, txos nhiv no tưz paz sâu tâu ntâu chiv kôngz. Lơưr zơưv Lương Văn Thu, Chủ tịch UBND xar Phong Dụ Thượng, đhâu trâus đêx nas cuôr yôngz, jok Lùng tưz tâu têz qơưk yưv pênhr muôx 13 tiv đêiv paz chiê uô đuô vax tsêr trâu pêx xênhv nhoz, cxiv uô cêr bê tông, đêx hur… Têz qơưk li têx paz co đros pêx xênhv li sir jos tưz paz uô trâu thax tsav qơư no hlôngr yiêz ntâu:“Khov trâu Đảng, Têz qơưk li têx paz; pêx xênhv sơưr đơưk thôngx ziv đros; huyện, xar li têx sir jos hâur uô đuô cxuô kror, txos trâu nhiv no jêx jok tưz hlôngr yiêz lok six ntâu lơưv”.

Jok Bản Lùng nhiv no tưz hlôngr yiêz lơưv ntâu, paz trâu pêx xênhv sơưr đơưk muôx tâu iz luz nênhx jông trâu ntu tov ntêx, tsik yuôr chuôz zis yêiz plaz, chor chuôz zis pluôs tsuôk yuôr tsơưs đuô 10%. Jok sir jos txos tas shông no grêk tsơưs nzir 3% ntâu chuôz zis pluôs thiêz paz muôx tâu phênhv sâu xav lênhx nênhs zos 30 triệu đêiv iz lênhx nênhs iz shông. Nhiv no jos Lùng tưz muôx 10 ntâu luôs hâux lưv huôv tsar tu zus nhux, tưv tu zus kêiz hâur têx har ntông cuêv fix, tu zus njêl, huôv tsar zuôr muôs hax huv…

Shir phaz đuô, zos txix iz thax tsav trâus đêx nas ngaz cuôr ruôr hiêv, đhâu 3 shông ntâu pox nhuôs mênhx cxưx Tày-Hmôngz-Cho nhoz luz jos hêik sau tưz sik côngv siêz, sir jos huôv tsar uô nox, txos hli 11 zuôr txos shông no, jos Lùng zuôr yênhx jêx jok tiv oz hâur xar Phong Dụ Thượng, huyện Văn Yên tâu côngz jênhv uô tiêr luôs hâux lưv cxiv tsa jêx jok yiêz./.

(Thừa Xuân-Lik Thox cxêik nhênhv)

Têx tâu sơưv đros nênhs muôx BHYT thâuv muk seiz njuôs thiêz kho moz hâur shông 2021

          Đrâuv BHXH mak BHYT cux zos iz phênhv coaz tsôngv đros thiêz cxuô lênhx nênhs.

          Hâur phênhv “đas jos thiêz siv nênhx” hnuz no, thor heik kriê têx xor mông coaz tsôngv lok BHYT shông 2021.

          1. Bảo hiểm y tế zos tul tsi?

          BHYT zos tsưr ziv gôngr BH zuôr trâus tâu uô đros têx lênhx nênhs lơưr Chei no li cui tênhv chiê tsoz phưz đas jos, tsi zos viv liv zix mak têz qơưk tsưr tsix uô.

          2. Têx lênhx nênhs zuôr trâus cxaz chuôz BHYT

          Tsov lơưr Chinhr phuv li Nghị định 146 shông 2018 mak têx lênhx nênhs tsuv cxaz chuôz BHYT muôx:

          (1) Paz zos nênhs lox tôngv thiêz nênhs sir zôngv lox tôngv gôngr.

          (2) Paz zos nhiêx txiêx têz qơưk gôngr

          (3) Paz tâu nhiêx txiêx têz qơưk paz txưv phênhv gôngr

          (4) Têx paz zos nênhs sir zôngv lox tôngv gôngr

          (5) Têx lênhx nênhs txơưr.

Nhạc cắt

          Têx lênhx nênhs cxaz chuôz BHYT (muôx ntơưr BHYT) hâur shông 2021 thâuv muk seiz njuôs thiêz kho moz tâu sơưv têx phênhv li đrav kaz:

          */ Zos muk seiz njuôs thiêz kho moz trơưk qơư cui tênhv

          Nênhs cxaz chuôz BHYT thâuv muk seiz njuôs thiêz kho moz trơưk qơư cui tênhv lơưr cui tênhv ntơưv têx grê 26,27 thiêz 28 Chei BHYT 2008 mak tâu Cuiv BHYT thêv nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz hâur phênhv tâu sơưv muôx:

          - 100% nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz đros têx lênhx nênhs tâu cui tênhv ntơưv têx điểm a,d,e,g,h thiêz i Khoản 3 Grê 12 Chei BHYT 2008 (Hâux lưv no tâu kho đuô yênhx khoản 6 Grê 1 Chei BHYT kho đuô shông 2014).

          Nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz nhoz đrâuv lênhx nênhs li phênhv tâu sơưv BHYT cui tênhv ntơưv điểm a khoản 3 Grê 12 Chei BHYT 2008 tâu thêv cxôngx nhiêx txiêx BHYT tsês trâu paz lênhx nênhs no li hâux lưv seiz njuôs thiêz kho moz; zos tsi txâuk mak têz qơưk zuôr taz por thêv;

          - 100% nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz đros lênhx nênhs thêv iz jiês nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz kis đuô phênhv zos Chinhr phuv cui tênhv thiêz seiz njuôs thiêz kho moz ntơưv xã;

          - 100% nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz thâuv nênhs moz muôx six hơưv cxaz chuôz BHYT 5 shông tsi so ndê muk thiêz muôx chor nhiêx txiêx thêv seiz njuôs thiêz kho moz hâur shông siêz đuô 6 luz hlik nhiêx shar, tsi xav lênhx nênhs chiv chir muk seiz njuôs thiêz kho moz tsi trơưk qơư cui tênhv;

          95% nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz đros lênhx nênhs cui tênhv ntơưv điểm a khoản 2, điểm k khoản 3 thiêz điểm a khoản 4 Grê 12 Chei BHYT 2008;

          - 80% nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz đros têx lênhx nênhs txơưr.

          * Zos muk seiz njuôs thiêz kho moz tsi trơưk qơư cui tênhv

          Zos lênhx nênhs muôx ntơưr BHYT chiv chir muk seiz njuôs thiêz kho moz tsi trơưk qơư cui tênhv mak Cuiv BHYT thêv lơưr phênhv li đrav kaz:

          - Ntơưv tsêr kho moz Trung ương zos 40% nhiêx txiêx kho moz ntơưv tsêr kho moz;

          - Ntơưv tsêr kho moz tỉnh zos 100% nhiêx txiêx kho moz ntơưv tsêr kho moz cxôngx hnuz xiêz 1/1/2021 sâuv tas nro têz qơưk;

          - Ntơưv tsêr kho moz huyện zos 100% nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz.

Nhạc cắt

          3. Têx lênhx nênhs tsi tâu thêv nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz.

          Tsov lơưr grê 23 Chei BHYT 2008, kho đuô cxaz nzir shông 2014, Cuiv BHYT tsi thêv nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz đros têx hâux lưv li đrav kaz:

          - Têx nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz, phục hồi chức năng, muk seiz njuôs mê nhuôs lơưr six hơưv, xênhz zus mê nhuôs, thâux nênhs moz cxôngx huyện muk tsêr kho moz lox đuô chiê chơưv kho lok sik thâuv tsênhv kho moz ntơưv tsêr kho moz tsuv hlôngr qơư kho moz tưz tâu têz qơưk paz thêv;

          - Kho moz thiêz so ntơưv qơư kho moz thiêz so;

          - Seiz njuôs đas jos

          - Njuôs siv, seiz njuôs mê nhuôs hâur plaz tsi zos kho moz;

          Qênhx liv thâuv cxaz chuyôz BHYT 5 shông tsi so

          Nênhs cxaz chuôz BHYT thâuv muk seiz njuôs thiêz kho moz lơưr cui tênhv ntơưv têx Grê 26,27 thiêz 28 Chei BHYT; khoản 4 thiêz 5 Grê 22 Chei BHYT mak tâu Cuiv BHYT thêv nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz hâur têx phênhv tâu sơưv li đrav kaz:

          100% nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz thâuv nênhs moz muôx six hơưv cxaz chuôz BHYT 5 shôngk tsi so ndê muk thiêz nhiêx chor nhiêx txiêx thêv seiz njuôs thiêz kho moz hâur shông siêz đuô 6 luz hlik nhiêx shar, tsi xav têx lênhx nênhs chiv chir muk seiz njuôs thiêz kho moz tsi trơưk qơư cui tênhv;

          Viv li: Nênhs cxaz chuôz BHYT muôx six hơưv cxaz chuôz BHYT 5 shông tsi so ndê muk thiêz muôx chor nhiêx txiêx thêv seiz njuôs thiêz kho moz hâur iz shông siêz đuô 6 luz hlik nhiêx shar (nhiv no zos 8 tsov 940 cxênhz đeiv) thâuv muk seiz njuôs thiêz kho moz (trơưk qơư cui tênhv) mak têx jiês seiz njuôs thiêz kho moz tov kaz hâur shông zuôr tâu sơưv 100% nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz hâur phênhv tâu sơưv BHYT.

          Tsov cưv, qênhx liv no tsuôk tâu uô đros lênhx nênhs cxaz chuôz BHYT muk seiz njuôs thiêz kho moz trơưk qơư cui tênhv./.

(Thu Thùy-Txâur Vax cxeik nhênhv)