Mường Lò “kruôz kriê têx mê nhuôs” tuôr tsês vênhx huôv trâur lâuk

          Tuôx ntênhs phêv vênhx huôv ju lix Mường Lò têx hnuz hâur hli 10, đrâuv têx jax pax vuôs xòe, têx lênhx nênhs muôx hnuz nhôngs siêz li jax cưr cxiêx, suôz trax tsôngv kruô tsênhv tâu pov têx mê nhuôs li têx jiês piêr kriê nghệ thuật trâur lâuk jông thiêz. Hâur co muôx nênhs Thái li tsưr ziv đhiê pax vuôs xòe trâur lâuk, nênhs Khơ Mú, nênhs Mường li têx jax pax vuôs…tâu têx mê nhuôs lok six txơưx đhiê jông ciês li têx lênhx nghệ nhân txơưx đhiê thâuv ntêx. Tus nxêik Lò Thị Bích Ngọc nhoz jos Mớ, xã Hạnh Sơn, thị xã Nghĩa Lộ puz pâuz, nưs tâu pos thiêz niêv kriê têx jax pax vuôs, tâu cưk kriê nhoz tuêv vênhx ziv kriê. Nhoz tsêr cơưv tâu têx cưk kriê lok six tsưv ziv kriê: “Qir thơưx cux pov lok six lax, taz sik têx cưk kriê, txos cur niêv lok six tsưv ziv kriê viv li cur cux tưz txơưx đhiê”

          Đrâuv kriê têx jax đhiê pax vuôs, chor mê nhuôv nxeik tsênhv tâu têx pox niêv hâur xã, phường kriê xơưs pax ntâuz, pax lâuk…chiê txơưx uô têx đeiv pax ntâuz jông. Lax uô đuô zos têx xiv huv tâu tsôngv kruô nhiêv txos li: tsôngs yo mênhx cxưx, huv uô chiv nhênhv…Cxôngx co, thâuv hloz tiêr nênhs têx mê nhuôs tsi taz chiv chir xơưk tâu trâu zuk têx chêr tsôngs yo, xơuk trâu chuôz zis mak tsênhv tuôr tsês tâu zuk mênhx cxưx li vênhx huôv jông, huôv tsar hâux lưv chax chês xơưk pax ntâuz nhoz tiv phaz. Niêv lâuk Lò Thị Uân, xã Hạnh Sơn, thị xã Nghĩa Lộ puz pâuz, hâux lưv kriê trâu mê nhuôs cux zôngx ziv viv mê nhuôs nhiêv cơưv shâuv:“Đrâuv six hơưv muk cơưv ntơưr mak pêz tsênhv ndaz ndơưv six hơưv kriê trâu têx mê nhuôs. Têx mê nhuôs cux sei đrơưv, viv li kriê ciês txơưv pâuz thiêz uô tâu”

          Đrâuv kriê têx huôx tôngv vênhx huôv, thị xã Nghĩa Lộ tsênhv heik kriê têx xã, phường, tsêr cơưv kriê ntơưr Thái lâus trau mê nhuôs. Txơưv lax cơưv taz sik têx lớp cơưv cux muôx chôngz lênhx shux xênhz tuôx cxaz chuôz. Cưk kriê Đặng Thị Hồng Ánh, Hiệu trưởng tsêr cơưv cxênhx iz thiêz cxênhx oz Hoàng Văn Thụ, thị xã Nghĩa Lộ puz pâuz, phênhv ntâu shux xênhz tsêr cơưv zos têx mê nhuôs tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs thiêz têx mê nhuôs puôr lênhx lok six nhiêv cơưv:          “Ntơưr Thái lok six lax cơưv chênhr viv li tsêr cơưv tưz hu têx nghệ nhân, têx hloz sik hlôngr tuôx paz tsêr cơưv kriê ntơưr Thái lâuk trâu mê nhuôs shux xênhz cux xưk li cưk kriê. Nhiv no nênhs Thái pâuz ntơur Thái cux muôx tsi ntâu, viv li thôngz đhâu hâux lưv kriê ntơưr, cux zos zaoz zux mê nhuôs nhiêv zuk mênhx cxưx cux xưk li têx mênhx cxưx txơưr li vênhx huôv, tuôr tsês têx vênhx huôv jông co”

          Nhoz Mường Lò- Nghĩa Lộ, nhiv no shux xênhz zos nhuôv tuz tsênhv tâu têx nghệ nhân zos têx lênhx nênhs txơưx uô têx chuôz lov mênhx cxưx kriê uô têx trax mênhx cxưx, chuôz zis thiêz côngv thôngx cux tsov cưv kriê mê nhuôs tsưr ziv uô têx zav nox mênhx cxưx chax chês chiê phưx vưv chuôz zis thiêz tsôngv kruô tuôx ndis shuôk uô si….iz cxênhx nênhs tov kaz no yênhx têx lênhx txơưx thiêz paz tuôr tsês zuk vênhx huôv mênhx cxưx vênhx huôv jông tsênhv huôv tsar nhoz thax tsav Mường Lò./.

(Đinh Tuấn –Txâur Vax cxeik nhênhv)

Muk txos trâu huyện Tiên Yên, tsuv muk ndis shuôk ciêz Hà Lâu

          Xã tox siêz Hà Lâu nhoz puôz ntus đriv huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn thiêz muôx hêir nênhs Cho Thanh Y, Sán chỉ, Tày…sik đros huôv tsar cêr uô nênhx nhoz. Hâur ntơư, hêir nênhs Cho Thanh Y muôx chôngz txos 70% xav hur si cxuô hêir nênhs hâur thax tsav.  Ciêz Hà Lâu, zos tsôngv px cxuô hêir nênhs thax tsav qơư zuôr muôs cxuô zav hax huv hâur 50 ntâu shông đhâu. Đhâu ntâu shông tsôngv px tuôx muôs cxuô zav hax huv, txos  trâu kaz shông 2018, huyên Tiên Yên tưz cxiv uô tsêr ciêz trâu tsôngv px hâur thax tsav tuôx muôs cxuô zav hax huv hâur hnuz ciêz yênhx hli. Tus muôv Tằng Si Múi, hêir nênhs Cho Thanh y, thâux cxuô zav jâuz, txir ntông tsêr nênhs chos tâu tuôx muôs trâu ciêz no shir phaz lul hêik: “Hnuz no tuôx muôs jâuz thiêz muôs cxuô zav txir ntông, cur cux shir phaz cơưs, viv têx jâuz, txir ntông cxuô zav zos zuk khưr tâu thâux tuôx muôs trâu ntơưv no. Đros co, cur xar tiêk: Ciêz Hà Lâu zos thax tsav qơư chiê tsôngv px cxuô hêir nênhs tuôx siz njiz, siz chuôs thiêz chiê tsôngv kruô tuôx ndis uô si sêiz shuôk tez qơưs txos”

          Tsôngv px hâur thax tsav thâux cxuô zav hax huv khưr tâu li: Cxuô zav txir ntông, jiz mur, chơưr blôngx, triêv, txuôk, tsôngk trik yo, tsôngk tiêz cxuô….Đros co, hâu nov ntơưv qơư cux nthuôr uô hêir nênhs Cho Thanh Y têx cêr lov jêv ndax trâu hnuz kriz ciêz cov tsôngv kruôk sđ pâuz txos hêir nenhs co têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor. Zơưv vi Đức Phúc, chủ tịch uỷ ban xã Hà Lâu hêik pâuz:“Xã kriz nthuôr uô hêir nênhs Cho têx cêr lov jêv ndax trâu hnuz kriz ciêz tsik chiê hêir nênhs Cho co têx txux chi, vênhx huôv jông trâus pôngz plox. Đhâu cxuô luôs hâux lưv uô ntơư cux cxơưz cxiz taua trâu tsôngv px hauar thax tsav truôx siêz khưr huôv tsar cêr uô nox, muôx luz nênhx truôx tuk tsâu sor”

          Zos tsôngv kruô tuôx ndis uô si sêiz shuôk têz qơưs txos ciêz Hà Lâu, cux zênhx pâuz txos tsôngv px cxuô hêir nênhs hâur thax tsav co têx hax huv, tsôngk tiêz, tsôngk trik yo, kôngz lôngk khưr tâu thâux tuôx muôs trâu ntơưv ciêz no, txuôk đros kriz tưr uô ntâu cêr lov jêv, njuôk jos….Pos Vũ Thị Loan nhoz đrôngl Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh tuôx car ciêz Hà Lâu shir phaz lul hêik:“No zos thơưx jiês cur tuôx sêiz shuôk têz qơưs txos ciêz Hà Lâu, cur sêiz pov thax tsav qơư co muôx tox trôngz câuv har jông jav đros trâu tsôngv px cxuô hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông tsênhv muôx đros đrêiv cxuô hêir nênhs co li luz nênhx tsik chiê pôngz plox”

          Zơưv Phạm Văn Hoài, phưv chủ tịch uỷ ban huyện Tiên Yên cux hêik pâuz tiêk: huyện Tiên Yên huôv tsar kinh tế, tsuv huôv tsar truôx cxuô hêir nênhs tsơưs têx txux chi, vênhx huôv jông chiê thôngz đhâu hauar cxuộiês kriz ciêz Hà Lâu:“Hâur ntu đhâu, pêz tưz chêx chôngz paz tsôngv px cxuô hêir nênhs tsơưs khơưk tsês têx txux chi, vênhx huôv jông tsik trâus pôngz plox. Đhâu co, cxươz cxiz cxuô hêir nênhs hâur thax tsav huôv tsar truôx kinh tế cov tsôngv px iz thênhv jux juk muôx luz nenhx hlôngr yiêz, muôx chôngz lênhx kruô tuôx uô si, sêiz shuôk têz qơưs txos tsôngv px hauar thax tsav”

          Tsôngv px nhoz huyện Tiên Yên, zos iz thax tsav qơư tsênhv khơưk tsês tâu cxuô hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor, tsuv huôv tsar cov tâu truôx tsik chiê trâus pôngz plox./.

                                                      (Tsu cxêik nhênhv-VOV Đông Bắc)