Sơn La: Nus hâux lưv tror tu zus buô thiêz truôx

tuk grê đhâu moz ơưk buô Châu Phi

Thor cox puz pâuz hâux lưv phax tar moz ơưk buô Châu Phi sâuv thax tsav tsênhv tâu tỉnh Sơn La kriz uô li chak?

  “Nganhx tưz sir jos chox kriê, co zos sir jos kriz uô têx tsưr ziv chox kriê phax tar moz ơưk buô Châu Phi cấp tỉnh tưz chox kriê txix hâux lưv tsuôs yuôx tuô lov caz moz, qênhz yuôx tuô fêik, thâux xa thiêz têx tsưr ziv ngaz tuk sinh học txơưr đuô”.

Chiê taz por muôx txâuk grêix chiê muôs phưx vưv trâu pêx xênhv, tiv zix zos hâur jiês tsiêz mak hâux lưv tror zus nzir chor buô tsênhv tâu tỉnh kriz uô li chak?

  “Tiv iz zos nganhx tưz qênhz yuôx đuô tas nro têx thax tsav xar, phường, têx qơư tưz muôx yưv moz ơưk buô Châu Phi, đhâu co tưz piz phênhz thiêz hêik pâuz têx qơư tưs tir tar tâu caz moz, zos đhâu 30 hnuz tsik pov buô trâus moz tuôs mak têx qơư co chiê uô vêv xênhz, tsuôs yuôx tuô lov caz moz, uô têx tsưr ziv chiê taz por txâuk tsar tov ngaz tuk. Đhâu co têx qơư tsik pov huôv moz nzir, uô tiêr têx tsưr ziv zos li cui tênhv mak chiê tror zus nzir. Taz sik chiê tror zus nzir mak nganhx Kôngz nuv hêik pâuz tsênhz, tsik chiê tror zus nzir sâuv thax tsav đar, mak têx qơư co tsuôk tâu zus nzir 10%, zus truôx tuk thiêz huv tsưr ziv, đhâu co chiê zus nzir cov ntâu đuô, chiê pêz taz por tâu huv đros zus muôx 600 cxênhz tuk buô sâuv thax tsav tỉnh Sơn La, taz por muôx txâuk hax huv thiêz truôx tuk gri”.

Tiv phiv liv txix moz ơưk buô Châu Phi sâuv thôngz têz qơưk, viv li chor grêix buô shông no têx jâuv zuôr muôx tsik txâuk, gri muôs siêz, nhiv no grê grêix buô tâu muôs txix 60 txos 65 cxênhz đêiv iz cir, siêz đuô xar muôx oz jiês pir li six chênhz tsêiz no. Zos li chiê truôx tuk gri, nganhx muôx tsưr ziv li chak?

 “Nhiv no gri grêix buô siêz li no, nganhx kôngz nuv zuôr sik côngv đros chor doanh nghiệp tu zus buô ntâu thiêz têx qơư tu zus lox, chor ziv chuôz zis uô têx tsưr ziv li chak chiê taz por tâu paz buô tax tâu zoz qơưx sâuv ciêz đrôngs. Tsưr ziv xuz thơưx zos tas nro têx qơư tu zus lox nhiv no mak tâu muôs trâu sâuv ciêz đrôngs hâur thax tsav, hâur tỉnh chiê paz truôx tuk gri, paz trâu hâux lưv truôx tuk lok tsơưr lươngv thiêz gri. Tiv 2 zos têx qơư iz ndis muôx zoz qơưx mak cux muôs trâu. Tiv 3 zos têx taz viv tu zus ntâu li tập đoàn CP mak lơưr thâux xa tu zus buô nhoz chor thax tsav uô cê li thành phố Sơn La, Mường La thiêz Hòa Bình mak cux tror kriz uô li kuz. Đros têx qơư tu zus zâu, mak cux tror uô zos txos six hơưv muôs mak tsuv muôs ntơưv têx thax tsav taz por cux tâu uô jông li kuz”.

Đros tas nro chor buô nhiv no hâur tỉnh zos 650 cxênhz tuk, chor buô no puôk txâuk chiê muôs trâu pêx xênhv hâur tỉnh txix nhiv no txos tsiêz lok tsik txâuk, thor cox puz pâuz nzir?

  “Pêz lok six tsov cưv zos txos hli 1 mak tưz txos tsiêz lơưv, njuôk xav chor buô muôx nhoz tỉnh Sơn la puôk zuôr taz por txâuk muôs lok tsik txâuk thiêz gri puôk zuôr ndê nzir lơưv. Mak pêz cux njuôk xav yuôr 2 hli ntâu thiêz, nhiv no tỉnh Sơn la chor buô tsênhv txâuk muôs ntơưv tỉnh muôx txos 1,2 triệu lênhx nênhs. Đros tỉnh Sơn La li zoz qơưx sir zôngv lơưr njuôk xav mak tỉnh li chor buô nhiv no cux zuôr txâuk thiêz tsênhv muôx muôs trâu têx thax tsav iz ndis thiêz. Iz kror thiêz nhiv no grêix buô nhoz saz Trung Quốc muôx lok six tsơưs, zos tiêk pêz muôs tas nro chor buô trâu saz Trung Quốc mak pêz cux zuôr muôx tsik txâuk grêix buô muôs. Viv li, tỉnh cux tsuv chox kriê nganhx kôngz nuv thiêz têx doanh nghiệp, têx qơư uô xênhz yar ntâu njuôk xav co zos uô xênhz yar tu zus thiêz muôs grêix buô li chak chiê truôx tuk ciêz đrôngs hâur têz qơưk, ciêz đrôngs hâur tỉnh”.

Thor uô cox tsâus ntâu!

(Tuyết Lan-Lik Thox cxêik nhênhv)

Cơưv shâuv Hloz Hôx chiê huôv tsar cêr siz hluz

          Tâu xênhz zưs thiêz hloz lox nhoz jos Nà Ản, xã Mường Lạn, huyện Sốp Cộp, iz thax tsav ntus đriv nhoz Tây Bắc txov nhêv, mê nhuôv nxeik phênhv ntâu tsi tâu mul cơưv ntơưr, tiv pox nhuôs tox siêz li siêz xar thâuv co zos li ntơư, mê nhuôv nxeik tsuv nhoz tsêr uô liêx têz thiêz mul zuôr txir. Viv li, Quyên tưz xar njôngr tâu mul cơưv ntơưr chiê uô cưk kriê ntơưr trâu têx mê nhuôs zâu hâur zuk luz jos. Viv li, Quyên tưz hla đhâu cxuô phêv liv chiê mul cơưv ntơưr. Shông 2002, thâuv cơưv tiêr cao đẳng sư phạm, Quyên uô ntêx nyuôk jênhv mul kriê ntơưr ntơưv tsêr cơưv cxênhx iz Mường Lạn, iz tsêr cơưv nhoz xã ntus đriv. Uô cưk kriê ntơưr trâu têx mê nhuôs hâur tsêr cơưv nhoz tox siêz thiêx li pov tâu shux xênhz nhoz no li têx phêv liv. Cheix ntux no, mê nhuôs shux xênhz tsuôk hnar luz yo nhiês mul tơư pliêz mul cơưv ntơưr, ntơưr sau, ntơưr cơưv tsi muôx cxuô. Viv li Quyên cê truôx siêz kriê ntơưr trâu têx mê nhuôs shux xênhz cov jông, cê hu grus têx lênhx nênhs siêz jông tuôx paz txưv têx mê nhuôs shux xênhz. Tas nro têx siêz xar no puôr lênhx zos uô lơưr Hloz Hôx li lul heik kriê:“Cơưv shâuv thiêz uô lơưr Hloz Hôx zos tsuv pâuz pheiz kênh, tsov cưv txos cxuô lênhx nênhs. Cur zos cưk kriê, cur lớp muôx iz lênhx shux xênhz njuôs zos Sy Xênhv Zax, thâuv cur muôz luz yo sor, luz hnaz ntơưr trâu Sy nưs tưz puôs ciês cur kuôx, cur nus viv li chas cox ho kuôx mak Sy heik kuôx viv no zos jiês xuz thơưx cur tâu hnar yo sor. Thâuv co cur tror ndo txos cur ntu thâuv tsênhv zâu, ưz 2 lênhx puôr lênhx kuôx, tas nro lớp cơưv puôr lênhx kuôx, viv li cur truôx siêz thor têx chuôz zênhx, tris yo cxôngx têx lênhx nênhs jông siêz chiê paz trâu têx mê nhuôs shux xênhz nhoz no”.

          Cxôngx shông 2008 txos shông 2012, txơưv uô côngz xưv coar lik, zos Phưv hiệu trưởng thiêz phưv phongx zaoz zux thiêz thox cxov huyện Sốp Cộp, cưk kriê Quyên cux moz siêz uô têx hâux lưv xã hội. Tsi taz paz max têx mê nhuôs shux xênhz muôx luz nênhx txov nhêv mak shông 2017 Quyên ho cxaz chuôz Câu lạc bộ jông siêz Sốp Cộp. Iz ciêz Câu lạc bộ gra  mor blâuv, cuô đik mul puz trâu têx nênhs moz pluôs nhoz tsêr kho moz Sốp Cộp 2 jiês, paz max têx mê nhuôs trâus moz gênhs zos chuôz zis pluôs, uô ntâuz ntơưr hlôngr tsêr kho moz, hu grus paz yêz thâux nênhs moz mul chơưv kho, paz nhiêx txiêx seiz njuôs thiêz kho moz, seiz nus têx chuôz zis muôx tsêr trâus cuz hnhiêz. Zuôr xar 20 shông uô côngz xưv jông siêz, Quyên muôx tâu ntâu chiv nhênhv lok six jông.

          Niêv lâuk tul txir uô bộ đội pênhz phax, tsi khênhr lol tsêr, iz lênhx tsoz phưz 2 lênhx mê nhuôs tsênhv zâu, taz sik Quyên thâuv tưs cux uô jông hâux lưv hâur tsêr cơưv, côngz xưv xã hội. Cưk kriê Quàng Văn Hồng, Hiệu trưởng tsêr cơưv phổ thôngz mênhx cxưx bán trú cxênhx 1 Mường Lạn, huyện Sốp Cộp, luz tsêr cơưv mak tưz tâu cưk kriê Quyên paz hu grus ntâu lênhx nênhs jông siêz paz max têx mê nhuôs shux xênhz pluôs nhoz tox siêz puz pâuz: “Hâur têx shôngk đhâu, đ/c Quyên lok six tsov cưv txos tsêr cơưv thiêz têx mê nhuôs shux xênhz muôx luz nênhx txov nhêv nhoz hâur tsêr cơưv. đ/c tưz paz hu grus têx lênhx nênhs siêz jông, têx tuêv siêz jông sâuv cxuô qơư paz max tsêr cơưv. Đ/c tsênhv paz hu grus lênhx nênhs paz cxiv tsêr nox mor trâu tsêr cơưv, thôngx cxix gôngr côngv tris yo, ntâuz ntơưr trâu têx mê nhuôs shux xênhz muôx luz nênhx txov nhêv hâur tsêr cơưv”.

          Sir jos hâur huôx tôngv chuyên môn, moz siêz đros têx huôx tôngv xã hội, jông siêz, Quyên tưz tâu Bộ zaoz zux thiêz thox cxov, UB huyện Sốp Cộp khơưk muôz ntâu ntơưr kruôk... Thâuv nus lok tsưr ziv hâur ntu zuôr txos Quyên pheiz kênh: Nhoz ntus đriv tox siêz tsênhv txov nhêv no, cur uô ndo njôngr uô lơưr Hloz Hôx li lul heik thâuv uô zuk li côngz xưv: “Cur zuôr đros câu lạc bộ siêz jông tror paz amx têx mê nhuôs trâus moz gênhs chuôz zis pluôs thiêz têx lênhx nênhs muôx luz nênhx txov nhev nhoz sâuv thax tsav huyện Sốp Cộp. Thâuv tưs muôx lênhx nênhs zuôr trâus tâu paz txưv mak cur zuôr đros têx lênhx nênhs hâur câu lạc bộ paz max chiê pheiz kênh tâu phênhv tưs lơưr li têx phêv liv hâur luz nênhx”.

          Cưk kriê Quyên li têx hâux lưv uô tsênhv tsênhz, muôx ziz njiêz co tsênhz tsênhz zos iz cêr uô nênhx jông lơưr Hloz Hôx li lul heik kriê./.

(Tuyết Lan- Txâur Vax cxeik nhênhv)