Xar njôngr lok Nganhx zaoz zux thox cxov shông 2019 li têx hlôngr yiêz jông

          Têx hnuz hâur shôngk shông 2019, Bộ zaoz zux thiêz thox cxov tưz côngz fur dự thảo tsưr ziv thik THPT têz qơưk shông 2019 đros ntâu hlôngr yiêz lơưr tsưr ziv tsưr tsix thik cov tâu truôx đuô. Bộ cux tsưr tsix phêv ziv krêz uô tsaz yênhx zaoz zux phổ thôngz yiêz chiê têx tiv phaz, lênhx nênhs coar lik zaoz zux, cưk kriê bax cxuô zav krêz uô hâur tsênhv tsênhz. Zos lênhx nênhs muôx 65 shông reik đros nganhx zaoz zux, giáo sư- tiến sĩ Phạm Tất Dong, Phưv chủ tịch Hội cxiz cơưv Việt nam puz pâuz, zơưv lok six thôngz cak đros nganhx Zaoz zux thox cxov viv têx phêv liv thiêz têx siêz xar lox cxôngx xã hôiv hâur kriê thiêz cơưv ntơưr. Ntâu jiês zơưv heik, gôngr ziv chênhv trâu nganhx li têx vênhv thix puôr lênhx zos chiê muôx têx hlôngr yiêz jông, tsưr ziv uô huv đros, viv xã hội li têx hlôngr yiêz puôr lênhx muôx zaoz zux- thox cxov. Hâur shông 2019 no, zơưv cux cxơưx lok tsaz yênhx zaoz zux phổ thôngz yiêz thiêz jiês thik THPT têz qơưk 2019:

          “ Tsaz yênhx zaoz zux hâur ntu zuôr txos no, pêz tâu tso tơưv uô nhoz têx tsêr cơưv phổ thôngz thiêz cur xar tiêk tsuv hlôngr yiêz, uô li chas chiê cê uô cê hlôngr yiêz, cê cxaz nzir cov huv đros hâur ntu nhiv no. Têx hlôngr yiêz muôx têx tsưr ziv lok six jông, taz sik uô li chas tsuv tsov cưv txos hâux lưv co. Cur xar,  hâux lưv tưr thik, pêz tưz hlôngr yiêz ntâu”

          Iz cxiê ziv chênhv xar tiêk, shông 2018, nganhx zaoz zux thox cxov tưz chêx chôngk lok cxiv tsa 2 dự án Chei zaoz zux ( kho đuô) thiêz dự án chei kho đuô, cxaz nzir iz cxiê grê hâur Chei zaoz zux đại học. Hâur co dự án Chei kho đuô, cxaz nzir iz cxiê grê hâur Chei zaoz zux Đại học tưz tâu Côx hôiv thôngz đhâu thiêz muôx txux zôngv lok hli 7 shông no tâu seiz zos têx kror jông zuôr hlôngr yiêz phênhv tưs zaoz zux đại học shông 2019. Tiến sỹ Lê Viết Khuyến, kuz Phưv vụ trưởng, Vụ zaoz zux đại học 2019 ( Bộ zaoz zux thiêz thox cxov) heik:

          “ Zos seiz Chei yiêz no pov pir đros chei 2012, chei yiêz no heik tơưv tâu têx tsênhz mênhx đuô, muôx têx tsưr ziv zos choz cxuô luôs hâux lưv tưr thi trâu têx tsêr cơưv. Taz sik, tsuv uô li chas cov muôx tsưr ziv uô tsênhz mênhx, muôx têx tsêr cơưv  tsuv uô uô ntêx, muôx tsêr cơưv uô tov kaz thiêz uô tsênhz tsênhz mênhx chiê tsêr cơưv tax tâu, tsi zos uô xưk iz zav”.

          Đros thiêz nênhs sâu xor xưv Đeix nta suôz VN thav, Bộ trưởng Bộ zaoz zux thiêz thox cxov Phùng Xuân Nhạ jênhv, nganhx zaoz zux tsênhv muôx ntâu phêv liv no zos vênhv thix muôx lênhx coaz txos cxuô lênhx nênhs, cxuô chuôz zis, tâu cxuô tsôngv box sđ tsov cưv txos. Taz sik, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cux xar tiêk, têx phêv liv co cux zos luôk hâux lưv chiê chuôz tsar cêr sik pheiz kênh hâur xã hội shông 2019. Tas nro nganhx zaoz zux thox cxov tsênhv tror kho đuô têx tsi tâu huv đros chiê nganhx li huôx tôngv hâur shông 2019 thiêz têx shông lơưr co jông đuô:

          “ Nganhx zaoz zux tsuv seiz shuôk têx tsi tâu huv đros, têx uô tsik tâu tâu. Sir jos uô cov tâu truôx jông, cur njênhs njôngr xã hội zuôr thôngx ziv, nhiv no six fênhx heik tiêk xã hôiv tsuv njênhs nganhx zaoz zux taz sik tsi muôx tul tsi hlôngr yiêz jông thiêz nganhx zaoz zux li têx vênhv thix ho uô tsi tâu tâu truôx. Cur heik mênhx zos tsuv sir jos uô cov tâu truôx đuô”.

          Shông 2019, xã hội puôr lênhx xar njôngr zuôr muôx têx xor mông jông cxôngx nganhx zaoz zux thox cxov, tsi zos tsuôk seiz li iz đeiv đruôz shav jông shông 2019./.

(Minh Hường- Txâur Vax cxeik nhênhv)

NUK, TÊZ LOK CHEI BHXH, BHYT

Uô đuô têx ntâuz ntơưr seiz njuôk shuôs moz tiv uô pôngz, uô tsi jông

Nuk: Lênhx nênhs cxaz chuôz BHYT thâuv uô têx ntơưr seiz njuôk shuôs moz trâus pôngz lok sik tsi jông mak pol tâu uô đuô, thiêz têx ntâuz ntơưr uô li chas, pok uô hiêv li chas txos vax huôv lok tsi uô?

Têz: Trơưk li cui tinhv ntơưv grê 18 chei BHYT 2008 cui tinhv:

“1. Ntơưr BHYT tâu uô đuô zos tiêk trâus pôngz. Lênhx nênhs trâul pôngz BHYT tsuv uô ntơưr heik cov tror tâu uô đuô.”

Trơưk cui tinhv ntơưv grê 19 chei BHYT kho đuô, cxaz nzir shông 2014:

“Grê 19. Hlôngr đuô  ntơưr BHYT

1. Ntơưr BHYT tâu hlôngr uô đuô zos tiêk muôx têx li đrav kaz:

a) Uô ntuôs lok sik uô tsi jông;”

Li ntơư, zos tiêk cox uô pôngz ntơưr BHYT mak zuôr tâu tror uô đuô, lok sik uô BHYT tsi jông mak zuôr tâu hlôngr đuô trơưk chei têz qơưk cui tinhv. Têx ntâuz ntơưr thor uô đuô lok sik hlôngr BHYT tâu cui tinhv ntơưv grê 29, BHXH VN Quyết tinhv 959 lok têx ntâuz ntơưr tror uô đuô, hlôngr ntơưr BHYT.

Iz chas ntơư, trơưk cui tinhv ntơưv grê 18 Thông tư 41/2014/TTLT-BYT-BTC hnuz 24/11/2014 lok têx ntâuz ntơưr seiz njuôk shuôs, kho moz BHYT:

“Lênhx nênhs cxaz chuôz BHYT hâur six hơưv tok uô đuô, hlôngr đuô BHYT thâuv muk seiz njuôk shuôs, kho moz tsuv muôx đeiv ntơưr tênhv tsês tror uô đuô, hlôngr ntơưr BHYT zos tsưr tsix BHXH, qơư lênhk txeil têx ntâuz ntơưr uô đuô, hlôngr ntơưr BHYT muôz thiêz lênhx nênhs ntơư iz cxiê zav ntâuz ntơưr txơưr đuô cik txos.”

Li co, hâur six hơưv cox tsênhv nhoz tok uô đuô lok sik hlôngr ntơưr BHYT mak cux muôx têx muk seiz njuôk shuôs, kho moz tâu li cxiê jiês thâuv gra đros đeiv ntơưr lơưr BHXH muôz trâu cox uô đuô, hlôngr ntơưr BHYT, tsi uô hiêv li chas txos zuk vax huôv thiêz cox iz zav ntâuz ntơưr txơưr đuô cik txos muôx đuôz lo trâu xưk li chứng minh nhân dân./.

(Thu Thùy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)