Jôngr Nà Pen tsênhv trâus ruôr hiêv

Đhâu suôz mêir cơư đror nxiê ntưl zos ntâu tsoz ntông lox hâur har jôngr lâuk nhoz thax tsav jok Nà Pen, xar Nà Nhạn, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên trâus vâu chuôs tsi. Chor ntông no sêi đrơưv tâu muôz cơư uô yênhx thôngx chiê zôngx ziv njêis yêv muk saz đrâuv har jôngr. Chor thôngx ntông lox zâu muôx nhoz cxiê qơư hâur har jôngr. Muôx têx thôngx ntông ntêr muôx 2 their ntâu, tuôz muôx iz đok ntâu. Ntơưv têx qơư jôngr ntông trâus ntor vâu, cơư tsês, hmôngr ntông đros têx tơưr ntông muôx nhoz cxiê qơư, ntâu luz hâur pâuk ntông tsênhv muôx cuô mik ntông chuôs tsi. Chor nênhs ntor ntông mak cơư thiêz txiêr ntông chuôs tsi. Ntâu qơư ntor, cơư, txiêr ntông lox zâu jux juk muôx yưv, nhoz siz jê uô trâu thax tsav jôngr lâuk Nà Pen xưk li công trường. Hok thax tsav jôngr no tưz tâu cơ quan txơưx jênhv, chính quyền tiv phaz choz zok trâu côngv thôngx pêx xênhv sêiz car, por vêv thiêz yênhx shông cux jênhv tâu nhiêx pâux nzir sêiz car tsưx phưv jôngr. Hâur têx hnuz đhâu chính quyền, lưx lươngv kiểm lâm, nganhx txơưx jênhv tiv phaz ho tsik pâuz đaz tsi hlo. Zơưv Quàng Văn Sơn, Chủ tịch Ủy ban xar Nà Nhạn puz pâuz:“Đhâu sêiz pov tâu têx đuôz shav mak nênhs sâu xor xưv cxêik tâu mak cur cux tsik jông siêz lok vênhv thix no. Pêz zuôr sir jos zok nriêr cov tâu chor nênhs uô cxâuv chiê hêik cơ quan txơưx jênhv xưv lik, cêir chêx li chak cov huv đros thiêz xưv lik lơưr cêr chêi têz qơưk. Hok chính quyền tiv phaz li txơưx jênhv mak pêz zuôr kiểm điểm uô tsênhz mênhx chor tsưr jok, chor tổ por vêv jôngr mak pêz tưz chiê lơưr cir jênhv txix thâuv ntêx lok txos nhiv no li txơưx jênhv cux uô tsik truôx jông kror cir jênhv no”.

Lơưr Chính quyền xar Nà Nhạn, thax tsav jôngr lâul Nà Pen đar muôx 1.300 hec ta, muôx jôngr ntông lok sik ntâu, ntâu tsoz ntông lox iz lênhx nênhs puôs tsik tas. Thax tsav jôngr no tâu pâux nzir têx nhiêx sêiz car tênhv qơư jôngr thiêz choz zok trâu pêx xênhv chor jok Nà Pen 1-2-3-4 sêiz car. Shông 2018 tưz uô pâux nzir trâu 1.200 ntâu hec ta jôngr thiêz ciês thâuv hâur shôngk shông no cux tưz chiê chor jêx jok cir jênhv tsik uô ruôr hiêv txos thax tsav jôngr ntông.

Thav đros chor nênhs sâu xor xưv VOV, zơưv Nguyễn Cương Quyết, Hạt trưởng Hạt kiểm lâm huyện Điện Biên hêik: Tiv thax tsav jôngr lâuk Nà Pen nhoz đêz tsênhv qơư, viv li côngz xưv sêiz car, por vêv jôngr njiz ntâu kror phiv liv. Thiêz tsuôk muôx iz lênhx kiểm lâm viên tâu choz zok hâux lưv sêiz car thax tsav jôngr lok six đar, viv li thiêx uô muôx yưv qênhx shênhx no. Đhâu ciês thâuv muôx yưv xor xưv no, taz viv tưz sêi đrơưv chiê cán bộ kiểm lâm sik côngv đros Ủy ban xar Nà Nhạn cơưv pêx xênhv chiê xav jênhv qơư ntor luox tôngv thiêz hêik pâuz chor nênhs uô cxâuv, taz sik txos nhiv no cux tsik tâu nriêr pov tâu: “Ciês lok côngz xưv sêiz car por vêv jôngr nhoz thax tsav qơư no cux lok six phiv liv. Phiv liv tiv zix zos cor cav uô nox sâuv ar tox nxaz chiê uô têz blêx. Ar tsuôs tas mak ho nriêr tsưr ziv vhiê ntor luôx jôngr uô têz. Thiêz lơưr sêiz njiê pov mak lơử cur  zos pêx xênhv nhoz Nà Pen 1-2-3 tsuôk ntor luôx ntông chiê uô tsêr ntơưv qơư trâu têx tuz nhuôs, kho đuô vax tsêr lok sik phêiz chuôz. Mak pêz tưz hêik cấp tiv phaz sir jos uô cov nriêr tâu qơư ntor luôx jôngr thiêz đhâu co njiês yêv chor ntông no lok, qênhz yuôx, xưv lik lơưr cêr chêi têz qơưk li cuiz tênhv”.

Hâur đraz shông 2011, liv zôngv hâux lưv cêv kuôk kriz phaz uô liêx đêx, nênhs ntor luôx cux tưz muk ntor xar muôx 5 hec ta jôngr ntông chiv xênhz muôx hnuz nhôngs oz pêz châuv, têx thâuv tsênhv zos oz pêz puô shông nhoz no. Thiêz txos nhiv no, txơưv tưz tâu yax kriê, uô hâux lưv pâux nzir nhiêx por vev jôngr, choz zok txơưx jênhv trâu côngv thôngx sêiz car, taz sik jôngr lâul Nà Pen cux tsênhv trâus ruôr hiêv, ntor luôx. Hok lưx lươngv txơưx jênhv, chính quyền tiv phaz cux tso siêz hêik tiêk, jôngr tưz tâu choz trâu pêx xênhv mak zuôr tâu por vêv sêiz car jông. Tsuôk txos thâuv tưz muôx yưv têx phiv liv li co lơưv, jôngr tưz trâus ntor luôx, ruôr hiêv lơưv mak thiêx pâuz txos thiêz xav jênhv, qênhz yuôx…/.

                                                                       (Vũ Lợi-Lik Thox cxêik nhênhv)

Hlôngr têx qơư y tế xã yênhx “ Bác sĩ chuôz zis”

          “Tsưr ziv y học chuôz zis tưz tâu kriê cxaz thiêz krêz uô đêz đar ntơưv têx trâur nuv y tế xã phường”- Bộ trưởng Bộ y tế Nguyễn Thị Kim Tiến khav tênhv.

          Têx shôngk đhâu, đros trâu têx Dự án zaoz zux thiêz thox cxov lênhx nênhs y tế phưx vưv hlôngr yiêz cxix luôk y tế li paz txưv, Bộ y tế tưz krêz uô têx tsưr ziv chiê paz txưv thox cxov lênhx nênhs thiêz yưv pênhr lok chuôz zênhx chuôz tas chiê paz txưv trâu têx lênhx nênhs tsoz phưz đas jos qir thơưx nhoz y tế cơ sở. Têx lênhx nênhs hâur tuêv tsoz phưz đas jos qir thơưx nhoz y tế cơ sở muôx bác sĩ, y sĩ, điều dưỡng, hộ sinh thiêz dược tá puôr lênhx tâu kriê cxaz uô cê thiêz tsi so.

          Dự án zaoz zux thiêz thox cxov lênhx nênhs y tế phưx vưv hlôngr yiêz cxix luôk y tế zos Bộ y tế uô cxôngx shông 2014 txos shông 2020, đros Liên minh Châu Âu thiêz Zênhx hangx ntiêx têz li paz txưv chiê cxơưz tiês pênhr xưv trâu 1 cxênhz qơư y tế xã, yênhx puôk tsênhv qơư y tế huyện thiêz qơư thox cxov ntơưv 15 tỉnh txov nhêv nhoz tox siêz faz Bắc thiêz Tây Nguyên. Bộ trưởng y tế Nguyễn Thị Kim Tiến khav tênhv, chiê tax tâu qơư tsov txos zos cxuô lênhx tsôngv box puôr lênhx tâu zôngv têx jix vuv tsoz phưz đas jos, chiê muôz siêz tsơưr lươngv luz nênhx mak tsuv reik đros y tế cơ sở:“Bộ y tế tsênhv uô siv lok tsoz phưz y tế cơ sở nhoz 26 xã sâuv tas nro têz qơưk. Đros thiêz y tế cơ sở zos têx huôx tôngv phax moz, tsoz phưz đas jos qir thơưx, muôz siêz đas jos, phax tar moz....ndar txos kho moz ciês ntơưv xã chiê tsôngv box tâu zôngv têx jix vuv y tế jông tsi tsuv mul đêz chiê seiz njuôs thiêz kho moz”.

          Lơưr pos Nguyễn Thị Kim Tiến, nhoz têx têz qơưk huôv tsar thiêz iz cxiê têz qơưk tsênhv huôv tsar, 90% lênhx nênhs trâus moz njuôs xav zuôr kho tâu ciês ntơưv têx qơư seiz njuôs moz lơưr trâur nuv bác sĩ chuôz zis zos lênhx nênhs sơưr krêz uô lok sik têz qơưk krêz uô. Ntơưv Việt Nam, nhiv no cux cxiv tsa qơư y tế xã thiêz huyện lơưr trâur nuv y tế chuôz zis chiê tsôngv box tâu zôngv têx jix vuv y tế jông, tsi tsuv mul trâu tuyến lox.  Bộ y tế tsênhv ndar txos y tế cơ sở, thôngx cxix tror muôz siêz tsơưr lươngv seiz njuôs moz, lơưr co, tror tso tơưv thiêz uô jông ploz tsênhr lok tsơưr lươngv tsêr kho moz.

          Lơưr tsưr ziv, Bộ y tế hâur shông 2018 uô tiêr cxiv tsa 26 qơư y tế uô siv. Têx tỉnh zuôr cxiv tsa tsưr ziv krêz uô, sir jos hâur 5 shông ( 2019-2023) uô tiêr qơư y tế xã li tas nro hâux lưv yưv pênhr, xeir zuôr lênhx nênhs thiêz huôx tôngv lơưr tsưr ziv y học chuôz zis./.

(VOV-Txâur Vax cxeik nhênhv)