Nênhs Poz Ziz faz Bắc têx tsu chuz mor

Trơưk li chei phôngz cxưx, cêr nênhx, nênhs Poz Ziz Tây Bắc khênhr nhoz tsêr tsar lơưx, nox mor blâuv, đros trâu têx jâuz, njuôs, txir ntông uz no muôz chuz siêr hâur tsu. Chênhr viv li, têx chuôz zis nênhs Poz Ziz, lênhx tưs cux muôx tsu chuz mor, đros trâu luz tsênhz câuz chiê chuz mor blâuv, chuz jâuz uz no. Tsi tas li, tsu chuz mor, tsênhz câuz tôngx tsênnhv jông xưk li iz zav huv lok six tsiv grê thâuv tưs tưz zuôr tsuv mak chor uô niêv uô txir nênhs Poz Ziz bax trâu lênhx tuz thâuv hloz lox tiêr nênhs, cxiv tsa chuôz zis, muôx pox niêv tuz sê. Zơưv Tòng Văn Hịa, nhoz jok Mòng, xã Hua La, TP Sơn La, tỉnh Sơn La, lênhx pâuz tsênhz lok nênhs Poz Ziz li têx chei phôngz cxưx heik pâuz:“Nênhs Poz Ziz, uô tsêr tsuv muôx luz tsênhz câuz thiêz tsu. Thâuv tus tuz zuôr pox niêv, pheiz chuôz nưk mul nhoz nưk cux tsuv zuôr iz luz tsênhz câuz, iz luz tsu trâu, iz zav li pheiz têx chuôz zênhx, tưx têik trâu mê tuz mê nhuôv muk uô nox. Thiêz tsu mor xuz thơưx ntơư zuôr tâu chuz ciês ntơưv tus tuz nhaz nhiv kruôr pheiz chuôz uô tâu tsêr yiêz co luz tsêr, đros trâu têx cêr chiê siêz, xar njôngr cov lênhx tuz nhaz co muôx luz nênhx tsâu sor, khưr uô tâu nox tâu hnar. Luz tsu tsi tiêk zôngv chiê chuz mor, mak tsênhv tâu zôngv chiê chuz jâuz, chuz njuôs….uz no nox thiêz. Chênhr viv li, nênhs Poz Ziz, thâuv tưs hâur chuôz zis cux muôx đreiv luz tsênhz câuz thiêz tsu”.

Thâuv ntêx, tsu tâu chor lâul muôz têx ntông lox, zav ntông blâuv, tsi gis iz zav li têx ntông las ntơư txiêr thiêz tho uô tsu. Luz tsu mak tho uô luz khênhx, kaz mê njik hlư. Taz sik nhiv no, tiv tsi yuô muôx têx ntông lox thiêz pôngz ntâu six hơưv, hnuz nhôngs chiê tho uô tiêr iz luz tsu ntông chox lok zôngv thiêz tsi tiêk lênhx tưs cux pâuz tho uô têx tsu no, tsôngv box tưz xar tsưr ziv muôz shôngz fuô ndâu chiê hiêz uô yênhx têx luz tsu ndâu hlôngr trâu chor tsu ntông, cê zôngx ziv zok nriêr shôngz, zôngx ziv hiêz thiêz zôngv, gri fênhx zis đuô pir li têx tsu ntông. Taz sik, tsi zos lênhx tiz nênhs tưs cux pâuz hiêz tsu shôngz, viv no tsuv xeir txiêr têx shôngz jông, txơưx fuô, joz têx ndâu siz luôs, jiêz thiêz hiêz txos trâu thâuv uô tiêr. Zơưv Tòng Văn Hịa, cux zos iz tus pâuz hiêz chor tsu shôngz co heik pâuz: Chiê hiêz tâu iz luz tsu shôngz, xuz thơưx zos xeir shôngz txiêr, txiêr zuôr têx zak shôngz ntêr, ndax thiêz lâul, tsi trâul caz tho nox, shôngz tsi lor njik. Txiê tâu gra lok li muôz fuô uô ndâu, joz cov siz luôs, hiêz 2 cxênhx, cxênhx ndâu saz đrâuv fuô joz cov mê mê njik, tsuv max mav hiêz iz bluô, iz kro jux juk cov jông gâux, khor thiêz truôx; cxênhx saz hâur mak fuô joz lox đuô chor ndâu saz đrâuv thiêz xeir chor ndâu tơưr đuô, cxar đuô chiê hiêz trâu saz hâur, taz sik cux tsuv joz cov têx bluô ndâu đu, jông gâux, chiê thâuv tưs chuz tâu têx mor siêr, mor thiêx tsi lo tsu. Thiêz thâuv hiêz cux tiz jông hiêz cov ntov, chuz mor thiêx tsi điv pa thiêz mor li siêr jông. Chênhr zos li co, chiê hiêz uô tâu tiêr iz luz tsu li heik sâuv, xav kror đruôz đraz tsuv pôngz nhos 2-3 hnuz thiêx tâu. Zơưv Tòng Văn Hịa heik pâuz nzir:“Tsu ntông lok six lax uô, tsuôk zos têx txir nênhx thiêx txuô uô tâu xưz. Hok tsu shôngz mak zôngv têx zar shôngz lox, ndax ntơư fuô uô ndâu lok sik muôz 2 zak shôngz lox muôx poz siz tuôr co tho cov thôngz uô iz zak, chiê zôngv chuz têx jâuz tâuv, njuôs uz no. Hok tsu ntông, zos tsi zôngv txos, tsês ntêr mak zuôr trâul tơưs xưz, chênhr viv li nhiv no tsôngv box lơưr tưz pâuz hiêz tsu shôngz, cê zôngv zôngx ziv, cê uô tâu sei thiêz zôngx ziv zok nriêr shôngz chiê hiêz, tsi uô ruôr hiêv txos têx ntông lox hâur xuz jôngr”.

 Đros trâu luz tsu, tsuv muôx đeiv pâu tsu muôz shôngz fuô uô ndâu, hiêz lok puô kaz tsu, thâuv muôz cxur tưz tsâu tâu ntơư tso trâu hâur tsu chuz, têx cxur thiêx đhâu tsi tâuk hâur tsênhz câuz, chor pa đêx cuz cxơưz hâur tsênhz câuz tuôx uô chor cxur hâur tsu siêr yênhx mor nox. Thiêz thâuv sơưr đơưk chuz mor lok sik chuz têx jâuz uz no, sơưr đơưk tso đêx hâur tsênhz câuz cov huv đros xưz thiêz nduôr mê njik đêx trâu sâuv ndâux tsênhz câuz. Thâuv trâu đêx tas li heik co, sơưr đơưk li muôz tsu tso sâuv tsênhz câuz thiêz trâur tơưk trâu. Pos Tòng Thị Biên, iz lênhx uô tsưr qơư uô thiêz zuôr muôs nênhs Poz Ziz nhoz jok Mòng, xã Hua La, Tp Sơn La têx zav nox heik pâuz:“Cur uô têx jâuz mor nox muôs, chênhr viv li luz tsênhz câuz thiêz tsu chuz mor mak thâuv tưs tưz zuôr tsuv muôx chiê chuz mor trâu kruô nox, cux iz zav li phưx vưv chuôz zis pluôk nox hâur niêx hnuz. Kruô tuôx nox hâuk ntơưv no, lênhx tưs cux nus txos mor blâuv, muôx kênh lênhx mak xar nox mor sor, têx lênhx ho xar nox mor chi, mor ciz…..nhiêk nox txơưr lơưv nhiêk tsi siz thôngx. Thiêz chor cxur blâuv chiê chuz ntơư tsuv zos têx cxur kaz, tsư ha, jôngx jông nox xưz”.

Nhiv no, têx chuz shôngz li heik sâuv tưz tâu tsôngv box hiêz uô ntâu chiê muôs ntơưv têx ciêz tox siêz lok sik muôs ntơưv têx qơư muôs tsôngv box heir nênhs tsơưs li têx huv, chuôz zênhx uz no. Iz luz tsu shôngz hiêz uô tâu muôs txix 150 cxênhz txos 200 cxênhz đeiv, hok têx tsu ntông mak muôs txix 300 cxênhz txos 500 cxênhz đeiv, cux seiz luz tsu lox lok sik mê. Têx tsu chuz mor txơưv muôz ntông txuô uô lok sik muôz shôngz fuô ndâu hiêz, tưz paz muôx tâu têx đuôz shav jông, tsuôk zos nhoz tox siêz li khênhr pov têx zav chuôz zênhx co./.

(Đức Anh-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Loax cai bax cxuô zav chiê tror kriz huôv tsar du lix

          Huôv tsar du lix, cxiv uô cxuô qơư tok tsôngv kruô tuôx ndis shuôk têz qơưs tuôx so huv đros tưz yênhx iz thax tsav qơư  tâu hâu nov tỉnh laox Cai uô hâur ntu muôx caz moz. Cê txo grêk tsơưs siz njiz, cê muôx cxuô zav huv đros tsôngv kruô, muôx chôngz lênhx ntâu tus nhiêv tuôx so ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs trâu thax tsav qơư co. Đros sêiz kênh hâur jiês muk no sêiz shuôk têz qơưs Sa Pa, zơưv Nguyễn Thanh Nga iz lênhx kruô nhoz đrôngl Laox cai shir phaz lul hêik pâuz: “Hâur ntu no tsênhv muôx caz moz huôv xênhz, taz sik thâuv tuôx txos thax tsav qơư ndis uô si no pêz cux tso siêz, têx tsêr so, cxuô qơư nox nhoz muk lok puôr lênhx cxiv uô cêv kuôk huv đros tsôngv kruô siêz nhiêv”

          Lax si E cô-zos iz thax tsav qơư tsês trâu tsôngv kruô tuôx so ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs hâur thax tsav huyện Sa pa, sêiz njiê pov trôngz Mường Hoa jông jav, nziv tsôngv kruô siêz nhiêv. Viv thax tsav qơư so ndis uô si sêiz shuôk têz qơưs ntơư, cxuô qơư ndis uô si, nox nhoz muk lok, uô huv đros cêv kuôk. Pos Phan Minh Anh, Giám đốc sêiz car qơư no shir phaz lul hêik: “Pêz cux muôx tsênhv chêi paz tus grê ndis uô si sêiz shuôk têz qơưs trâu tsôngv kruô thiêz pêz cux tok chor kruô tuôx muk lok ntơư huv đros, tsik chiê kruô tuôx nhoz chôngz uô cê. Muôx têx ntu, hâur iz hnuz pêz tsuôk tok 20 lênhx kruô tuôx so ndis uô si”

          Đhâu thôngz sâu, txix hli 9 txos trâu nhiv no, tsôngv kruô tuôx ndis uô si sêiz shuôk têz qơưs txos Sa pa, ziv hnuz ziv chôngz jux juk, iz ciêz muôx 2-3 cxênhz lênhx kruô, tsar ndê 60% pir li ntu uô ntêx. Zơưv Lê Anh đại, phưv chủ tịch Hiệp hội du lix tỉnh laox cai hêik pâuz tiêk: Iz chas cxuô qơư ndis uô si hâur huyện Sa Pa, cux tsênhv muôx cxuô qơư ndis sêiz shuôk têz qơưs nhoz têx huyện li Bắc Hà, Y Tý, Ngiã Đô…cux tror muôx kruô tuôx ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs chôngz jux juk.      Lar hêik zos thax tsav qơư ndis uô si tưs pâuz chơưx kruô thiêz muôx ntâu qơư jông jav cux zênhx muôx chôngz lênhx kruô tuôx so ndis uô si trâu hâur têx hnuz so kaz ciêz:“Hiệp hội luôs hâux lưv uô nzir muk, tsênhv zuôr cxiv tsa qơư ndis uô si, muôx cxuô têx tsêr trâu tsông kruô so, têx qơư so, qơư nox hâuk cxiv uô huv đros tổng cục du lix quy tênhv”

          Trơưk li zơưv zơưv Lê Anh đại, phưv chủ tịch Hiệp hội du lix tỉnh laox cai, tsôngv kruô tuôx ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs tsuv zos chor tưz cxax txâuk oz côngz yuôx tir thêir caz moz Covid-19 lok sik lênhx kruô co muôx đas jos jông tsik muôx moz gênhk li chas. Zơưv Hà Văn Thắng, Giám đốc sở vênhx huôv-du lix tỉnh Laox cai hêik pâuz tiêk: Hiệp hội du lix tỉnh luôs hâux lưv tror kriz kror trôngx huôv tsar du lix tok tsôngv kruô ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs cux huv đros hâur ntu nhiv no: “Cxuô zav huv du lix hâur ntu yiêz no tsuv huv đros tsôngv kruô hâur thax tsav tỉnh thiêz kruô oz chas tỉnh siêz nhiêv thiêz tus grê muôs tsuv muôs cov huv đros”

          Zơưv Hà Văn Thắng, Giám đốc sở vênhx huôv-du lix tỉnh Laox cai hêik pâuz nzir, ngênhx du lix tỉnh Laox cai tưz hêik trâu uỷ ban tỉnh, tsuv cxax yuôx vắc xin tir thêir caz moz Covid-19 trâu cxuô lênhx uô hâux lưv huôv tsar du lix tok kruô, ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs huv đros hâur ntu nhiv no./.

                                                     Tsu cxêik nhênhv-An Kiên TTTB