Jax sâu hnuz 17/11/2015

Têx phiv liv txos tênhv qơư hâur kriz uô côngz nghiệp, khoangr yax nhoz Lào Cai

 

 

 

 

Lào Cai tâu sêiz zos luz tỉnh sưv đros doanh nghiệp thâuv tsik so muôx tsênhv chêi cxơưz cxiz yưv pênhr, kror no muôx yưv đhâu đas jos tsav txênhz cấp tỉnh (PCI) tsik so sơưr thơưx têz qơưk. Đros chênhz yênhx “Doanh nghiệp uô tâu nox-Lào Cai huôv tsar” tâu uô txix chor tsênhv chêi tsov cưv, paz tsar tov trâu chor doanh nghiệp, nênhs yưv pênhr. Xav txos nhiv no, sâuv thax tsav tỉnh muôx 2.500 ntâu doanh nghiệp tsênhv huôx tôngv, 450 dự án hâur têz qơưk thiêz 28 dự án saz đrâuv têz qơưk tsênhv tâu uô. Hâur co, iz cxiê dự án lox li: Qir zuôv Đức Giang, tsêr mêir uô tôngx Lào Cai, tsêr mêir kuôr hlâu Lào Cai, tsêr mêir DAP sôr 2…Doanh nghiệp li pênhr yưv tưz gôngr phênhv zov chênhr trâu Lào Cai li huôv tsar kinh tế-xã hội, paz muôx hâux lưv uô truôx trâu lox tôngv tiv phaz, đros phênhv nhiêx hli txix 4, 5 triệu đêiv iz lênhx nênhs iz hli.

Chor dự án tưz uô hlôngr yiêz iz luz tỉnh pluôs nhoz ntus đriv, taz sik cux muôx iz cxiê dự án uô trâu Lao Cai njiz phiv liv ntâu txos tsik hur tênhv qơư. Iz huôv tỉnh nhiv no muôx 3 qơư công nghiệp lox zos Bắc Duyên Hải, Đông Phố Mới, Tằng Loỏng, taz sik tsênhv tsênhz vênhv thix xưv lik têx đêx vuôz tsuôz, tsik hur trâu tênhv qơư cux tsênhv tsik tâu ntâu doanh nghiệp uô trơưk. Zơưv Phạm Văn Cường, chủ tịch hội đôngx tỉnh Lào Cai puz pâuz:

Băng: “Lào Cai cux tưz tsưr tsix qênhz yuôx đuô thax tsav trâus phiv liv thiêz tưz txar qơư nhoz trâu pêx xênhv đhâu têx qơưk co thiêz pâux nzir lok têx trấu shiêv hâur thax tsav co. pêx xênhv li têx tsik jông siêz lok tênhv qơư hâur shông 2012, 2013, 2014 tưz tâu sêiz shuôk cêir chêx”.

Lơưr zơưv Lê Ngọc Dương, phưv giám đốc Sở Tài nguyên thiêz tênhv qơư tỉnh Lào Cai mak hâux lưv zaz zâuv yưv pênhr thiêz coangr lik, por vêv tênhv qơư zos 2 vênhv thix sik txơưr. Xưv lik tênhv qơư zos kror chor dự án tsuv uô, tiv zix zos chor dự án zuôr uô phiv liv lox txos tênhv qơư xưk li chor dư án uô khoangr yax, hóa chất. txix hâur shôngk shông txos nhiv no, UBND tỉnh chox kriê Sở tài nguyên thiêz tênhv qơư sêiz shuôk côngv đros chor taz viv txơưx jênhv qênhz yuôx hâux lưv Công ty cổ phần DAP sôr 2 hâur qênhx shênhx uô xênhz yar tưz chiê cxênhv amoniac uô phiv liv txos tsoz chos. Lơưr chêx cur qênhz yuôx thiêz chor sở, nganhx li hêik, UBND tưz xưv bluô nhiêx txiêx công ty cổ phần DAP sổ 2 400 triệu đêiv, thiêz hêik côngv ty muôx txơưx jênhv pâux nzir trâu chor tsưr tsix, tiz nênhs trâus hiêv. Zơưv Lê Ngọc Dương, phưv giám đốc sở tài nguyên thiêz tênhv qơư tỉnh Lào Cai hêik:

Băng: “Đrâuv xưv bluô nhiêx txiêx mak pêz hêik cov soanh nghiệp khưx phưx tsik chiê phiv liv txos tênhv qơư lơưr cuiz tênhv. Tiv 2 zos tas nro têx phiv liv muôx yưv mak doanh nghiệp tsuv thêv, pâux nzir trâu pêx xênhv”.

Têx kror cxâuv tâu xưv lik cux tsênhv zos tsơưs hâur chor doanh nghiệp, dự án tsênhv uô đros ntâu zav vuôz tsuôk tâu tso tơưv trâu tênhv qơư. Kror no tưz tsik zos phiv liv txos pêx xênhv li uô xênhz yar thiêz luz nênhx mak tsênhv phiv liv tsik jông txos tỉnh li tênhv qơư yưv pênhr. Viv li, hâur huôv tsar công nghiệp ntu zuôr txos, Lào Cai xav jênhv zuôr yưv pênhr lơưr tsưr ziv uô truôx jông. Lok vênhv thix no, zơưv Đỗ Trường Giang, giám đốc sở Công thương tỉnh Lào Cai puz pâuz:

Băng: “Txos nhiv no pêz xav jênhv huôv tsar công nghiệp mak đros đrêiv por vêv tênhv qơư cux xưk kriz uô uô khoangr yax. No zos iz kror tsik jông iz zav. Viv li huôv tsar công nghiệp mak tsuv huôv tsar truôx, đros kriz uô cov huv đros”.

Qiv hơưv txơưr txar phiv liv tsênhv uô trâu Lào Cai njiz phiv liv ntâu hâur por vêv tênhv qơư, hâur co tsưr ziv zov chênhr zos sir jos xưv lik chor doanh nghiệp, dự án phamv cxâuv pháp luật lok por vêv tênhv qơư./.

                                     (Thanh Thủy-Ly cxêk-nhênhv)

 

 

 

 

 

 

 

Phênhv “Tsưr ziv uô kôngz” thưr 3, hnuz 17/11/2015

PHAX TAR NTUX UÔ RUÔR HIÊV

CHIÊ UÔ NÊNHX NHOZ ĐROS TÊX ĐÂUK TÊ

 

 

 

Tsưr ziv khưx phưx têx trâus uô ruôr hiêv thiêz txo grêk tsơưs têx trâus uô hiêv tiv đâuk tê:

Têx nhux tưv: Tsôngv box tsuv uô qơư cơư, tsi chaz têx nhux tưv muk lêix têz thiêz tsi tso muk nox jâuz đêz thâuv jêx tưv grêk kis đuô 12 tưv; muôz têx jâuz, krâur trâu nhux tưv nox hâur guôx, hâur vax, qêz suô tsi so cov nhux tưv têx qơư nhoz kruôr krơưr, hur si; xor thêir tsi chiê chuô txiêk yâu, muôz têx pav, hnaz uz no vor nhux tưv đrâuz kâuv cov sor sơưr thâuv têx hnuz ntux no…. Têx buô muôz txâuk krâur trâu nox, cxaz nzir têx tsơưr pưr, Vitamin cxuô zav thiêz njêr trâu nox. Têx hnuz ntux no njiv, iz chas muôz khâuz nhaz, kuôr blêx….trâu buô pư mak zôngv têx kê tênhz hov 100-200W tơưk trâu buô ntê, lok sik trâur têx chuz tơưs cov sor trâu têx mê nhuôv buô nhiv kruôr sha ntê. Têx keiz ok, mak chuôz cxaz têx krâur cov ntâu đuô 5% trâu nox chiê muôx nzir đas jos tir no.

Têx ntông cà phê: Tsênhv qơư cxiz kôngz tỉnh Sơn La têx lênhx kỹ sư tưz kriê têx tsưr ziv chiê phax tir thêir no thiêz đâuk tê trâu têx lênhx kriê tsôngv box tsưr ziv uô kôngz hâur jok thiêz lar heik zos têx lênhx nênhs chos cà phê. Têx vax ntông cà phê nhiv kruôr chos, tsôngv box tsuv zôngv têx tsưr ziv phax tir thêir no li: muôz têx kuôr blêx, kuôr đrox lok tuv yênhx pơưs trâu hâur têx hâur pâuk ntông cà phê, zưs đêx trâu têx blôngx cà  phê thâuv tas cik sơưr nzor lok sik nriêr hnaz đaz tsi têx lok vor trâu têx zuz cà phê nhiv kruôr chos. Đhâu thâuv tưz đhâu ntux no tsuv tror chos nzir trâu têx tsoz tưz tuôs tas, zuôv qir, nthuô đrox chiê têx cà phê hloz huôv jông.

Têx cà  phê tsênhv taz tov zuôr qir txi txir mak seiz têx cà  phê trâus uô ruôr hiêv li chas tiv đâuk tê uô chiê quyết tinhv tsưr ziv txiêr, lor, nyuô têx chês thiêz njik li chas cov huv đros. Têx cà phê trâus đâuk tê tuô tuôs tas iz za sâuv njik, lok sik têx blôngx, chês kruôr, njưs tas mak tsuv txiêr, lor nyuô têx zar kruôr ntơư por tsês thiêz txiêr kuôk đêz tuk car, blôngx trâus kruôr njưk co muôx iz zak ntir têk. Tsưv ziv txiêr, lor nyuô têx chês, blôngx kruôr xưz, txiêr, lor nyuô têx blôngx thiêz chês kruôr co tso trâu hâur hâur pâuk chiê vâuv têx hâur pâuk cà phê. Thâuv txiêr tsuv tiz jông max mav txiêr, lor nyuô tsi cxoz uô hiêv txos tsoz cà phê têx car, chês.

Zos têx vax cà phê trâus đâuk tê tuô kruôr njưk tuôs tas mak zôngv cơư txiêr hur si tsoz cà phê tsês hâur pâuk. Txiêr kuôk đêz hâur bông ar xar muôx iz đok, txiêr đu, tsi uô thênhv, mê nji kêix trâu iz saz trơưk saz hnuz tuôx chiê thâuv hnuz kêix, yar thiêx tsi yuô jiêz, uô têx ntông cà phê kruôr. Thâuv txiêr tas, sâu khơưk têx blôngx thiêz chas lok tuv trâu hâur têx hâuk pâuk cov hâur pâuk nông, zôngv hmôngr jêz siz đo đêx plênhr trâu luz hâur pâuk ntông nhiv kruôr txiêr tas.

Uô lơưr têx tsưr ziv heik sâuv zos chiê paz trâu têx cà  phê trâus uô ruôr hiêv tiv đâuk tê uô muôx têx tror lar tâuk câuk đhâu 2 txos 3 shông. Taz sik, tsôngv box chos cà  phê cux tsuv bax tsưr ziv tu, phax tir thêir ntux no trâu têx cà phê, lar heik zos phax tir thêir đâuk tê trâu cà phê hâur têx hnuz ntux no njiv zuôr txos no./.  

                                          (Thanh Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)