Lai Châu phiv liv lok têx nênhs fêv, siêz tsi jông zuôv têx nhuôs zâu uô đaz uô tuôs

Txuz zuôv lênhx nhuôs zâu uô đaz uô tuôs kuôk no iz luz hlik ntâu tưz uô trâu chôngz lênhx ntâu tuk nhoz jok Chiềng Chăn 1, xã Chăn Nưa, huyện Sìn Hồ tsi jông siêz. txos nhiv no, Lù Văn Phương, xênhz shông 1965, zos lênhx nênhs zuôv tuk nxêik uô đaz uô tuôs heik sâuv tưz trâus cơ quan công an ntêk cơư chiê qênhz yuôx cov tsênhz mênhx chiê muôz tik cêr cxâuv thiêz txuz muôx yưv tsik jông uô trâu lênhx mê nhuôv nxêik co nhiv kruôr muôx 4 shông, bê hu H thiêz uô trâu niêv txir tsik jông siêz cux tsênhv nhoz đreiv hâur siêz tsi plox. Lar heik lênhx nênhs fêv trâus ntêk tâu ntơư chênhr zos iz lênhx nhoz đros côngv jok thiêz zos iz lênhx lok six sưv tuk nhuôv no chuôz zis.

Trung tá Trần Mạnh Hùng, Phưv tsar Công an huyện Sìn Hồ heik pâuz: Têx lênhx tiz nênhs fêv zuôv chor nhuôs nxêik zâu uô đaz uô tuôs muôx yưv sâuv thax tsav hâur ntu đhâu; phênhv ntâu zos têx lênhx nênhs sưv jê thiêz muôx hur si têx lênhx nênhs tsuv tâu đros tsưx phưv, sêiz car nhuôv nxêik; hâur ntơư, hur si têx nhuôs niêv thiêz txir, chor cưk kriê ntơưr. Tsi tiêk zos têx nhuôv nxêik, mak hur si chor nhuôv tuz cux trâus tsiv txov uô đaz uô tuôs. Têx lênhx trâus zuôv uô đaz uô tuôs ntơư zos têx nhuôs zâu tsi tâu muôx 16 shông, tsi tâu hloz tiêr nênhs, tsi tâu pâuz txos têx chei, cui tinhv têz qơưk. Hâur ntâu txuz, têx nhuôs tsi tâu pâuz, zuk trâus luôs lưv tuk zuôv uô đaz uô tuôs viv li tsi heik trâu chor lâuk pâuz. Trung tá Trần Mạnh Hùng heik:

"Muôx têx txuz mak chor nênhs fêv zuôv têx nhuôs zâu uô đaz uô tuôs hâur iz ntuk ntêr. Chor nhuôs têx niêv thiêz txir mak muôx kênh lênhx lơưr cux pâuz tâu, uô li ntơư zos uô tsi zos chei taz tsi  cux tsi car heik trâu têx hloz. Taz sik cux muôx têx lênhx, lơưr pâuz tsi cxix cxuô, ntơư zos uô zuôv chei, txơưv tiêk tưz uô ruôr hiêv, tsi jông txos zuk mê tuz mê nhuôv".

Txix shông 2016 txos nhiv no, hâur thax tsav huyện Sìn Hồ tưz muôx 12 txuz zuôv têx nhuôs zâu uô đaz uô tuôs, phênhv ntâu zos ntơưv thax tsav tox siêz đêz đrôngs, thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs, sơưr đơưk tsi yuô tâu muôx txux chi tsưr ziv jênhv pâuz. Thiêz cux tiv luz nênhx txov nhêv viv li iz cxiê lênhx uô niêv uô txir max uô nox mak tsi yuô moz siêz txos têx tuz nhuôs zâu. Ntâu ziv chuôz zis mak lơưr car qơưx têx nhuôs trâu tsêr cơưv, lar heik zos chor nhuôs nox nhoz hâur tsêr cơưv, niêv txir zus mor viv li tưz muôx yưv iz cxiê txuz zuôv têx nhuôs tuz uô đaz uô tuôs. Pos Chẻo Thị Hà, chủ tịch Hội liên hiệp pox niêv huyện Sìn Hồ heik pâuz:

"Têx cơ quan muôx vax huôv, hâu nov ntơưv qơư, cux li tsôngv box tsi seiz hloz, tsi moz siêz txos têx li heik sâuv thiêz cux tsênhv seiz ntơư zos tsi tâu trâus heik, tsuôk zos têx mông luôs fuô sâuv đeix, hâur ti vi thiêz ntơưr pov tsir xưz. Chor nênhs hâur tsêr cux xar, têx li luôs heik ntơư tsi tâu txos zuk thax tsav qơư, tsênhv max đros luôs lưv tuk siz tưr uô nox uô hâuk. Thiêz têx uô niêv uô txir lơưr lơưr cux tsênhv xar tiêk, tưz choz chor nhuôs trâu tsêr cơưv seiz jor mak tas zuk hâux lưv, vax huôv seiz car têx nhuôs. Txơưv hur si cấp ủy, hâu nov cux li côngv thôngx xã hội cux tsi tâu moz siêz txos hâux lưv por hưv têx nhuôs zâu".

Trơưk li trung tá Trần Mạnh Hùng, hâu nov ntơưv qơư thiêz chor nhuôs ntơư têx nênhs cxênhz jê cux li niêv txir tsi yuô moz siêz thiêz tsik car heik trâu cơ quan  muôx  vax huôv hâur têz qơư đros tir thêir thiêx muôx yưv chor nênhs fêv uô ruôr hiêv txos têx nhuôv nxêik li đas jos, luz chêr ziv hnuz ziv muôx phiv liv, cuz nxor đuô. Viv phênhv ntâu têx lênhx tiz nênhs fêv ntơư puôr lênhx zos chor nênhs siz pâuz, sưv jê chuôz zis lok sik têx nhuôv trâus luôs zuôv uô đaz uô tuôs co, uô trâu niêv txir cux tsi ndo chênhr phax, thâuv tưs tưz muôx yưv têx tsi jông thiêx pâuz txos. Trung tá Trần mạnh hùng heik pâuz nzir:

"Trơưk li cur mak tsuv sir jos xưv bluô ntov jông têx lênhx tiz nênhs fêv, siêz tsi jông ntơư. Thiêz cux heik tsôngv box sơưr đơưk, thâuv hâur thax tsav muôx têx li heik sâuv mak heik hlo trâu cơ quan công an pâuz chiê qênhz yuôx, uô tsênhz mênhx. Heik cxuô cấp, cxuô ngênhx thiêz têx đoanx thêv xã hội, lar heik zos cơ quan muôx vax huôv tsuv sir jos xơưz xưv, tik cêr cxâuv zos đreiv li chei têz qơưk".

Têx txuz zuôv chor nhuôs nxêik zâu uô đaz uô tuôs nhoz têx jêx jok thax tsav tox siêz txov nhêv li Sìn Hồ tsênhv taz tov muôx yưv cuz nxor; cxuô cơ quan muôx vax huôv hâur têz qơưs  thiêz cxuô cấp ủy Đảng, hâu nov ntơưv qơư tsuv sik đros côngv tês sir jos uô luôs hâux lưv phax tir thêir thiêz tik cêr cxâuv trâu chor nênhs fêv heik sâuv. Iz chas ntơư, chor uô niêv uô txir tsuv chênhr phax, đros yơưz vơưz têx lênhx tiz nênhs siêz tsi jông co chiê por hưv truôx tuk trâu zuk têx tuz nhuôs./.

                   (Khắc Kiên-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Zuôr trâus têx tul tsi chiê tâu so lâul uô ntêx hnuz nhôngs cui tênhv?

          Zơưv Lò Văn Mạnh nhoz thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La nus?

          Cur uô côngz xưv tâu 30 shông, gôngr BHXH cxix cxuô cxôngx hli 9/1986 txos nhiv no, hệ số nhiêx shar tâu sơưv zos 5,28. Nhiv no cur trâus moz plơưr xar so lâul uô ntêx hnuz nhôngs cui tênhv tâu so. Zos li, tsuv zuôr trâus txos têx tul tsi chiê tâu so lâul nzor?

BHXH Việt Nam têz lok vênhv thix co li no:

          Zos nênhs lox tôngv uô hâux lưv fênhx yax mak txir nênhx li hnuz nhôngs so lâul zos 60 shông.

          Lol têx zuôr trâus chiê so lâul nzor: Lơưr Bộ Lox tôngv saz pênhz thiêz xã hội li cui tênhv ntơưv grê 16 thông tư số 59/2015/TT-BLĐTBXH hnuz 29/12/2015 cui tênhv tsênhz mênhx thiêz heik lok Chei BHXH li iz cxiê grê lok BHXH: “Nênhx lox tôngv thâuv so hâux lưv uô txưv 20 shông gôngr BHXH ndê mul tâu sơưv nhiêx shar so lâul đros phênhv kis đuô zos zos iz hâur têx lênhx nênhs trâus txu grês pênhr xưv uô lox tôngv cxôngx 61% txos 80% thiêz taz por lol hnuz nhôngs li đrav kaz no:

          - Shông 2016 txir nênhx txưv 51 shông, pox niêv txưv 46 shông hnuz nhôngs.

          - Shông 2017 txir nênhx txưv 52 shông, pox niêv txưv 47 shông hnuz nhôngs.

          - Shông 2018 txir nênhx txưv 53 shông, pox niêv txưv 48 shông hnuz nhôngs.

          - Shông 2019 txir nênhx txưv 54 shông, pox niêv txưv 49 shông hnuz nhôngs.

          - Cxôngx 2020 tror mul, txir nênhx txưv 55 shông, pox niêv txưv 50 shông hnuz nhôngs.

          Trâus txu grês pênhr xưv uô lox tôngv cxôngx 81% ndê mul thiêz txir nênhx txưv 50 shông, pox nêiv txâuk 45 shông hnuz nhôngs.

          Trâus txu grês pênhr xưv lox tôngv cxôngx 61% ndê mul thiêz muôx txưv 15 shông ndê mul uô hâux lưv lok sik uô côngz xưv hnhar, muôx tsơưr tưx, riêz nênhs zos Bộ lox tôngv-saz pênhz thiêz xã hội, Bộ y tế tso tơưv.

          Thix ziv zơưv Mạnh tsuv seiz tsov tsênhv chei heik sâuv li têx cui tênhv, zơưv li hnuz nhôngs thiêz qênhx shênhx đas jos, thôngz xo mông trâu chiz coaz BHXH tiv phaz chiê chiz coaz BHXH tsov lơưr zơưv li hồ sơ ntâuz ntơưr njuôs xav tsênhz mênhx thiêz têz trâu zơưv tsênhz mênhx đuô./.

                                    (Thanh Thuỷ- Txâur Vax cxeik nhênhv)