Tsôngv box Thêir thax tsav tox siêz Ngọc Chiến ntênhs nox mor blêx yiêz

Hêir nênhs Thái ntênhs nox mor blêx yiêz, iz zav thâuv tưs tưz zuôr tsuv muôx zos cxur blâuv yiêz nhiv kruôr chuz tâu uô mor chiê hu pos zơưs, pox côngz zơưv côngz sđ lok đros nox. Thâuv têx blêx siêr jov jơưk, tsôngv box nênhs Thêir tưz muk jơưk blêx lok ciz, jiêz kruôr li jov cxur thiêx chox lok tsâu, chuz uô mor viv li chor mor blêx yiêz thâuv chuz tâu ntơư cê jôngx, cê tsư ha, kror mor chuz no zos tsês chiê hu pos zơưs, pox côngz zơưv côngz lok nox. Viv lơưr xar, têx mor yiêz hu pos zơưs ntơư tsuv tâu uô jông thiêz tsư ha chiê têx tuz nhuôs uô tsâus txos pos zơưs, ndo txos pox côngz zơưv côngz txiêx njis.

Thâuv hêir nênhs Thái têx pox niêv tsênhv chuz mor mak chor txir nênhx tsuv tâu muk ntâuk muôz njêl thiêz uô têx jâuz. Đros trâu têx mor blêx yiêz, njêl cux zos zav nox chênhr chiê hu pos zơưs, pox côngz zơưv côngz lok đros nox. Njêl mak tâu uô ntâu zav li: njêl nxiêz, njêl ciz, njêl hâu shơư njuôs kâuz….Zơưv Lò Văn Pén, iz lênhx lâuk nênhs hâur jok Nậm Chiến, xã Ngọc Chiến heik pâuz: “Uô ntênhs nox mor blêx yiêz no zos muôx 2 poz mor blâuv thiêz njêl nxiêz. Zos uô têx chei txơưr đuô mak muôx grêix buô, grêix ok, grêix kêiz; hok nox mor blêx yiêz lok zos nox tsiêz njêl no, zov chênhr zos grêix njêl thiêz mor xưz”.

Hêir nênhs Thái Ngọc Chiến ntênhs nox mor blêx yiêz, cux xeir têx blêx yiêz zos blêx têz blâuv, viv chor blêx no thâuv jov tâu, cxur thiêx tsi lor, chuz uô mor nox tsư ha thiêz jôngx. Lơưr tsôngv box Thêir nhoz no xav mak, uô li ntơư thiêx zos ndo txos niêv txir, pox côngz zơưv côngz txiêx njis côngz đas jos, lơưr li paz por hưv trâu chuôz zis thiêz iz xênhv, sđ tsi muôx moz gênhs, uô tâu nox tâu hnar.

Hnuz nox mor blêx yiêz lơưr nênhs Thêir cux tsi xeir. Seiz chuôz zis, iz xênhv ntơư xar nox trâu hnuz tưs lok cux tâu. Taz sik, hêir nênhs Thêir cux xeir hnuz nox mor blêx yiêz co li chas chiê pox côngz zơưv côngz tâu nox uô ntêx zuk. Zơưv Lò Văn Hậu nhoz xã ngọc Chiến heik: “Nox mor blêx yiêz mak cur tuk txir nzơưv tuôx hu pos zơưs, viv nox mor blêx yiêz cxênhx lâuk, hnuz nhôngs siêz hâur chuôz zis thiêx tâu hu. Zos tsi muôx tuk txir nzơưv co mak zuk tuk tix lâus tuôx đros hu chor lâuk lok đros nox, thâuv tsi muôx tuk tix ntơư lơưv, zuk li tâu hu têx lâuk”.

Tsôngv box Thêir thax tsav tox siêz Ngọc Chiến ntênhs nox mor blêx yiêz, iz chas uô trơưk têx cêr nênhx phôngz cxưx, tsênhv zos six hơưv chiê trâu cưr tix nênhx tsa sđ đros ndo txos têx lâuk tưz tâu tas siv nênhx thiêz zos six hơưv chiê sđ tâu siz chuôs njiz, nox kaz hâuk luôs, sik phôngv côngz hmôngr chiê uô tâu nox tâu hnar. Iz chas co, nox mor blêx yiêz tsênhv zos heik lok tsôngv box thax tsav tox siêz têx tsưr ziv, siêz xar chiê muôx iz luz nênhx tsâu sor, vav mênhx, tsi muôx moz gênhs, khưr tâu nox tâu hnar./.

Hêir nênhs Lô Lô nhoz huyện Mèo Vạc-Hà Giang têx cêr nênhx vênhx huôv jông

Jos Sảng Pả A muôx 118 ziv chuôz zis, hâur ntơư muôx 63 ziv zos hêir nênhs Lô Lô, phênhv ntâu, hêir nênhs Lô Lô huôv tsar cêr uô nênhx khưr tsêz chos kôngz lôngk, tu zus tsiêx cxu, ntok ntâuz thiêz muôs iz cxiê hax huv hâur têx hnuz kriz ciêz. Txơưv jos nhoz ciês hâur đrôngl huyện, taz sik, tsôngv px ntơưv no cux tsênhv tuôr tsês tâu truôx zuk hêir nênhs Lô Lô têx cêr nênhx vênhx huôv jông tsik chiê plox. Ntơư zos tưz pov muôx tsênhz hâur têx hnuz kriz ntênhk hội thiêz têx tsôngk trik yo hnar hauar yênhx hnuz, lar hêik zos tsôngv pox niêv vir ndâuk têx tsôngk trik yo jông jav. Hâur shông 2007, jos Sảng Pả A, tưz tâu têz qơưs côngk nhav zos jos vênhx huôv du lix.

Chênhr zos tâu hâu nov huyện muôz pênhr nhiêx huôv tsar uô chiê Jos Sảng Pả A cxiv tsa chor tuz cxêik hluôk nthuôr uô cêr lov jêv trâu tsôngv kruô tuôx ndis ntux sêiz thiêz ntơư zos hêir nênhs Lô Lô têx cêr lov jêv đhiê pax vuôs, hêik cưr cxiêx….

Đros ntơư, jos Sảng Pả A tsênhv cxiv tsa tâu hêir nênhs Lô Lô têx qơư ntok ntâuz, muôx 24 lênhx. Pos Lùng Thị Minh, sêiz car qơư huôv tsar uô cux hêik pâuz tiêk: Txix thâuv tsênhv zâu, chuôs li hur si tsôngv pox niêv vir ndâuk hêir nênhs Lô Lô, tsuv tâu cơưv shâuv tsưr ziv xơưk trôngk trik yo, txêix pax jông jav, ntok ntâuz…thiêz xar uô cov tâu hêir nênhs Lô Lô iz chêr tsôngk trik yo jông jav chox lok hnar, tsuv uô xơưk 2-3 shôngk thiêx tâu tiêr. Thâuv uô ntơư cux zos muôz côngz xơưk cov txêix pax liêz njuôz jông jav thiêz chor tuôx uô hâux lưv ntơư, iz lênhx cux sâu tâu 2 triệu nhiêx tror sâu.

Đros trâu huôv tsar cêr uô nox, hêir nênhs Lô Lô cux muôx ntênhk hội hơưv tok poz cưk yiêz siêr thiêz ntênhk hội thor ntux yar ntux nas. Hâur iz shông, thâuv sâu kôngz lôngk tas, hêir nênhs Lô Lô tưz bax cxuô zav li: Chơưr, mor blâuv, kêiz lok sik buô…tâu tsưr tsix uô trâu ntơưv iz đêiv têz chiê hu txir nênhz tuôx uô ntênhk uô tsâus txos luz ntux luz têz, hâur iz shông đhâu, muôx ntux yar ntux nas lok paz zưs sđ têx kôngz lôngk hloz jông, sâu tâu nju kôngz.

Ntênhk hội thor ntux yar ntux nas, tâu tsưr tsix trâu hli 3 hli ntux hauar yênhx shông thiêz ntơư zos iz ntênhk hội tâu hêir nênhs Lô Lô uô đhâu ntâu tiêv lok txos trâu nhiv no tsênhv tuôr tsês tâu tsik chiê plox. Tsênhz mênhx, cxuô zav muôz chox lok uô ntơư tsuv muôx: Lâuk kêiz chos, đêr, ntax ntông, fax ntiv đêx, chơưr, trax cxok shaz thiêz shaz ntơưr…đros trâu hêir nênhs Lô Lô đruôk tôngx, trax gâus nos…Thôngz đhâu luôs hâux lưv tsưr tsix ntênhk hội thor ntux yar ntux nas, hêir nênhs Lô Lô cux yax kriê zuk hêir nênhs têx txux chi, cêr nênhx vênhx huôv jông trâu tsôngv tuz cxêik hluôk pâuz txos thiêz đros tuôr tsês tsik chiê plox./.