Sơn La sir jos cxiv tsa hax huv Cà phê OCOP hov jông

Hợp tác xã Cà phê Bích Thao nhoz jok Hoàng Văn Thụ, xar Hua La, thành phố Sơn La, yênhx lix shông 2017, txos nhiv no muôx 11 lênhx thành viên, đros tas nro thax tsav đar muôx 90 ntâu héc ta cà phê. Đrâuv chor thành viên chênhr, hợp tác xã tsênhv muôx nzir 400 lênhx hôiv viên đros uô thiêz kinh doanh cà phê, đros thax tsav xar muôx 1.000 héc ta.

Chiê muôz siêz tsơưr lươngv thiêz tsiv gri têx hax huv muôs sâuv ciêz đrôngs, hợp tác xã tưz yưv pênhr zuôr têx chuôz zênhx uô yiêz jông li: Mêir ciz, mêir liv cà phê thiêz uô tsêr tsov iêr chiê uô cà phê jiz mur, yuôx zêx siro tơưr cà phê…txix co jux juk muôx tâu côngz bê, paz trâu cà phê Sơn La tâu chôngz lênhx nênhs pâuz txos thiêz nhiêv zuôr đuô. Zơưv Nguyễn Xuân Thao, Giám đốc Hợp tác xã Cà phê Bích Thao puz pâuz:“Xuz thơưx mak pox nhuôs cux njiz ntâu phiv liv, taz sik đhâu chor sở, nganhx, huyện, thành phố li kruôz kriê mak pox nhuôs cux pâuz tâu tiêk hax huv OCOP paz muôx tâu liv ntâu đuô trâu nênhs chos, uô thiêz paz trâu nênhs zôngv zuôr tâu têx hax huv jông, kaz”.

Sir jos sir zôngv công nghệ yiêz jông hâur cxuô ntu uô, nhiv no hợp tác xã tsênhv kriz uô tsưr ziv chos 60 héc ta cà phê kaz, uô lơưr tsưr ziv hữu cơ, tâu côngz jênhv uô lơưr tsưr ziv VietGAP. No zos zav zuz nôngz cà phêz THA1, muôx tsơưr lươngv siêz, phênhv ntâu zos uô chiê muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk. Niêv tix Nguyễn Thị Bắc, thành viên Hợp tác xã puz pâuz, pir li gri têx cà phê txơưr tâu uô lơưr tsưr ziv uô cxôngx nzor, chor cà phê yiêz no paz muôx tâu tsơưr lươngv siêz đuô, tsiv gri kinh têr cux siêz đuô 3-4 jiês, li hax huv yuôx zêx siro tơưr cà phê muôx gri muôs txos 450.000 đêiv iz cir:“Chor cà phê yiêz no mak luz txir lox, nôngx lox mak tsơưr lươngv zuôr jông đuô viv li cur thiêx hlôngr đuô chos. Cur chos zos shông zuôr txos no sâu tâu ntâu đuô mak zuôr hlôngr tas nro hur si chiê chos zav cà phê yiêz no”.

Hợp tác xax Cà phê Bích Thao tsênhv tror yưv pênhr kriz đar qơư uô thiêz hlôngr yiêz đuô công nghệ uô cà phê yênhx hax huv; sir jos hlôngr yiêz đuô chos chor nông cà phê yiêz thiêz sik côngv đros chor tsưr tsix, doanh nghiệp, ziv chuôz zis hâur uô, zuôr muôs têx hax huv. Zơưv Nguyễn Xuân Thao puz pâuz, hâux lưv sik côngv uô thiêz sâu zuôr têx hax huv nhoz chor hôiv viên thiêz Hợp tác xã tưz tâu kriz uô jông hâur ntâu shông đhâu. Hôiv viên tưz pâuz tâu uô kôngz nuv tsơưr lươngv siêz, iz cxiê qơư tưz chos shơư zuz nôngz cà phê THA1 trâu chor thax tsav cà phê cxôngx nzor, taz sik phiv liv lox tiv zix zos muôx tsik txâuk nhiêx txiêx chiê paz trâu chor chuôz zis chos chor cà phê yiêz no:“Hợp tác xã hêik trâu têx sở, nganhx thiêz Ủy ban tỉnh, Ủy ban thành phố zuôr paz trâu pox nhuôs iz phênhv tưs lok zuz nôngz, cux zos tiêk chiê pox nhuôs hlôngr chos chor zav cà phê yiêz THA1 chiê paz muôx tâu ntâu kror liv trâu nênhs chos cà phê”.

Hlôngr yiêz đuô tsưr ziv uô kôngz nuv txix tsưr ziv huôv tsar ciês thâuv kriz uô txos trâu muôz siêz đuô têx hax huv cà phê hâur hợp tác xã tưz paz trâu hợp tác xã cà phê Bích Thao li phênhv sâu siêz đuô, yênhx shông tâu muôx 40 tiv đêiv.

Hợp tác xã tsênhv sir jos cxiv uô côngz bê, paz uô cov tâu xêir tsov zos têx hax huv jông cấp têz qơưk tưz hêik tơưv tâu têx sir jos kriz uô jông têx hax huv cà phê Sơn La tâu muôs txos trâu têx ciêz đrôngs lox hâur têz qơưk  thiêz muôs trâu luôs oz chas têz qơưk./.

(Trấn Long-Lik Thox cxêik nhênhv)

Tsov cưv thâuv tsoz phưz, tu tsiêx cxu, keiz ok hâur cheix ntux no

          Qiv hơưv no njiv ntêr hnuz zuôr uô yênhx cxênhz tul keiz ok trâus tuôs no, tuôs yeiz. Tsi taz li ntơưv, têx tul tsênhv chiêx txơưv tu cux tsi khênhr hloz, tsi muôx đas jos tir tar caz moz ơưk. Tiv zix, lok cheix ntux no khênhr muôx têx jiês lok nas yâur ntêr hnuz, ar thiêz khôngz qiv nông. Zôngx ziv uô trâu ntâu zav caz moz ơưk huôv xênhz, khênhr uô moz li moz hơưz poz, moz ơưk keiz ok, moz ơưk buô, tơưv ndâux hlê trâu….Thâuv moz huôv xênhz cux tsik zôngx ziv tir tar tâu, uô ruôr hiêv ntâu lok kinh têr hâur tu zus. Viv li, chiê têx tsiêx cxu hloz lox jông hâur têx hnuz ntux no njiv, txu grês moz thiêz muôz siêz chêx cuk tu zus, tsôngv pox nhuôs sđ tsuv uô jông trơưk iz cxiê tsưr ziv li đrav kaz:

          Tiv iz: Lok guôx tu zus, chuôz zênhx phưx vưv tu zus

-Tsuv their guôx cov tsi trâus chuô njơưx lok hâur guôx, tsi trâus nas cxiê lok hâur guôx tu zus. Yax six cxaz nzir, hlôngr têx hnhaz blês puô hâur guôx (tiv zix zos đros thiêz guôx tu zus tsiêx cxu, mê nhuôv keiz ok), đrâuv paz tsiêx cxu tsi trâus no tsênhv paz guôx tsi nông. Đros mê nhuôs tsiêx cxu, keiz ok tsuv tâu tso hâur qơư sor si tơưk tênhz liêz chiê ntê cov sor tsơưs tiv zix 2-4 ciêz hnuz nhôngs.

-Lok têx hnuz ntux lok nas, khôngz qiv nông siêz đuô 90% tsuv zôngv nzuôv chiê nzuôv cov guôx kruôr krơưr.

Tiv oz: Lok tsưr ziv tsoz phưz tsiêx cxu:

-Puz tsiêx cxu nox txâuk, taz por tsơưr pưr. Muôx tsưr ziv cxênhx tsês zav nox phưx vưv tu zus. Đros tsiêx cxu mak tsuv cxênhx tsês jâuz trâu tsiêx cxu nox hâur têx hnuz ntux lok nas ntêr; đros keiz ok tsuv zôngv thiêz taz por muôx krâur cxênhx tsês.

Tiv pêz: Uô jông tsưr ziv vêv xênhz thú y hâur tu zus:

-Tsi so 1 ciêz iz jiês tsuôk yuôx tuô caz moz hâur guôx, chuôz zênhx tu zus cxôngx zôngv yuôx (Bencoid, Clozin…) lok sik zôngv môngr jêz siz…

-Yax six thoz cưx đês tso đêx, yưr lir qir (pir li thoz thiêz khơưz kror phâus ntov); lok sik zôngv yuôx hóa chất yưr lir; lok sik khơưz kror bioga…chiê txu grês têx pa tsư cxiêz uô kiês nênhs tênhx qơư tu zus thiêz qơư lênhx nênhs nhoz uô nênhx./.

(Tòng Anh BT-Txâur Vax cxeik nhênhv)