Liv zôngv sâu thâuv hâur shôngk shông cơưv: kror kuz taz sik lax cêir chêx

Hnuz 11/9, UBND huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng tưz tso tơưv cuêz tênhv tso zơưv Nguyễn Hữu Đạt, Hiệu trưởng tsêr cơưv cxênhx oz Minh Tân so hâux lưv viv tsêr cơưv ntơưr muôx ntâu kror nhiêx sâu tsik zos li cuiz tênhv. Uô ntêx co, sâuv diễn đàn xã hội muôx đuôz cxêik hêik pâuz chor nhiêx tsuv thêv thâuv hâur shôngk shông cơưv tâu sâu tiêk zos tsêr cơưv cxênhx oz Minh Tân li muôx 20 khoản đros tas nro chor nhiêx sâu zos 9 triệu đêiv ntâu. Đhâu qênhz yuôx puz pov muôx 18 phênhv nhiêx sâu zos li hâur mạng xã hội tưz hêik. Hok ntơưv tsêr cơưv cxênhzz iz Đặng Cương, huyện An Dương, thành phố Hải Phòng, shông cơưv 2017-2018 shux xênhz chor niêv txix cux hêik txos têx nhiêx tsuv thêv thâuv hâur shôngk shông cơưv…Pos Nguyễn Thị Nhiệm, shux xênhz tsêr cơưv cxênhx iz Đặng Cương li niêv hêik:

“Nhiêx chuyên đề 560 cxênhz iz shông mak tsik pâuz shor zos đaz tsi. Cưk kriê hêik tiêk Bộ zoz zux-thox cxov tsik tâu kriz uô, nhiv no sâu li co uô ntêx Bộ mak kriz uô lơưr kaz. Hok nhiêx muk ndis shuôk pâuz tsênhz mak sâu iz lênhx 640 cxênhz, taz sik txos thâuv muk ciês mak ho sâu nzir iz lênhx 170 cxênhz trâu jiês muk co. Cur tsik muôx nhiêx, nhiv kruôr thêv uô ntêx 2 triệu đêiv xưz”.

Tiêk zos chiv chir gôngr côngv, shux xênhz chor niêv txir puôr lênhx hêik tiêk tsik thêv mak cux tsik tâu viv nyêi tsav ho phiv liv txos chor nhuôs cơưv ntơưr. Têx phênhv sâu tsik pâuz tsênhz li co tsik zos muôx nhoz tsêr cơưv cxênhx iz Đặng Cương xưz mak shông cơưv 2017-2018, ntâu luz tsêr cơưv nhoz chor tiv phaz txơưr đuô cux muôx têx phênhv sâu nhiêx cơưv ntơưr tsik pâuz tsênhz li sâu nhiêx zuôr chuôz zênhx cxuô zav, nhiêx lôngx đhok mêir điều hòa, chiv chir paz, nhiêx cơưv nzir…đros tas nro chor nhiêx iz lênhx shux xênhz tsuv thêv tas muôx yênhx triệu đêiv. Têx phênhv sâu no txơưx ntâu lok tsơưs puôr lênhx tiêk zos chiv chir thêv, lok sik xã hội hóa zos Hội shux xênhz niêv txir sêiz shuôk, tsêr cơưv tsuôk zos paz sâu xưz. Zơưv Nguyễn Viết Cẩn, Trưởng phòng Kế hoạch Tài chính, Sở zoz zux thiêz thox cxov Hà Nội hêik:

“Chor taz viv tsênhv pâuz tsik ndax lok têx phênhv sâu hâur tsêr cơưv ntơưr. Chor shux xênhz li niêv txir tsik thav gôngr côngv thêv nhiêx trâu kho đuô, zuôr nzir cxuô zav hâur tsêr cơưv ntơưr, mak co zos têz qơưk, Hiệu trưởng tsêr cơưv ntơưr li txơưx jênhv. Taz sik thâuv kriz uô, muôx têx vênhv thix li shux xênhz nhoz ntơưv tsêr cơưv niêv txir zus mor, nox su mak tâu uô lơưr sik thav, sêiz lax”.

Lơưr Bộ zoz zux thiêz thox cxov li cuiz tênhv, chor shux xênhz niêv txir tsuôk tsuv thêv oz phênhv zos nhiêx cơưv ntơưr (yưx cxênhx iz tsik thav thêv), nhiêx nox nhoz ntơưv tsêr cơưv đros chor tsêr cơưv kriê iz hnuz thiêz bảo hiểm y tế (lơưr luật bảo hiểm y tế li cuiz tênhv, zos chor tsêr cơưv paz sâu nhiêx. Hok têx phênhv sâu no puôr lênhx tiêk zos uô lơưr Hội shux xênhz niêv txir li siêz xar viv li nganhx txơưx jênhv lok six lax xưv lik chor nênhs uô zuôv. Thâuv shux xênhz niêv txir tsik thôngx ziv, nganhx txơưx jênhv qênhz yuôx thiêz pov têx kror sâu tsik zos li cuiz tênhv, hêik chor tsêr cơưv tsuv muôz tror trâu shux xênhz taz sik ciês shông tov kaz cux zos têx phênhv sâu li co ho muôx bê txơưr tiêk zos chiv chir thêv, xã hội hóa. Kror no puz pov, đros nganhx txơưx jênhv sêiz car, chox kriê, chor uô niêv uô txir cux tsuv sir jos hêik têx phênhv sâu tsik zos co, tsik cav thêv têx phênhv sâu tsik zos li cuiz tênhv, txix co thiêx zuôr muôx tâu dân chủ, tsênhz mênhx, ndax ndênhk hâur tsêr cơưv ntơưr./.

(TTT-Lik Thox cxêik nhênhv)

Krêz sâu têx chuôz zênhx, phênhv sâu tâu xiz nênhs pok muôx tsênhz  lok tsi tsênhz

Trơưk li Phưv seiz car Ủy ban Tư pháp Côx hôiv Nguyễn Mạnh Cường, qênhz pov têx krêz sâu lok sâuv chuôz zênhx, phênhv sâu tâu xiz nênhs muôx tsênhz tiês tsênhv  lok six tsơưs. Tsênhv tsênhz, muôx ntâu lênhx lơưr tsi krêz tsênhz mênhx lok têx phênhv sâu tâu li heik sâuv thiêz xưv bluô cux lok six kênhz. Zơưv Cường heik, iz phênhv zos viv canr bôv lơưrr tsi krêz tsênhz tiês, iz phênhv zos chei têz qơưk lok cui tinhv xav jênhv têx chuôz zênhx, phênhv sâu tâu ntơư tsi cxix cxuô, tsênhv yuôr ntâu cơ quan tâu choz vax huôv seiz car, xav jênhv têx li heik sâuv viv  li uô trâu hâux lưv co lav tâuk lav uô, tsi tsênhz mênhx, tsi trơưk tsưr ziv.

“Têx zuôr trâus krêz mak lok six ntâu, taz sik têx lênhx xav jênhv chor chuôz zênhx muôx 77 lênhx, qênhz pov, xưv bluô 3 lênhx uô cxâuv lok têx li heik sâuv, tso pov tsưr ziv phax tir thêir co tsênhv uô tsi tâu tâu trơưk tsưr ziv, siêz xar. Luôs hâux lưv krêz têx phênhv sâu tâu, lar heik zos phênhv sâu tâu uô têx nuv uz no saz đrâuv, tsi zos nhiêx hli tsav phênhv ntâu hâur hur si têx phênhv sâu tâu taz sik tsi tâu muôx chei qênhz shuôs truôx thiêz xưv bluô têx li heik co”.

Chính phủ hâux lưv thôngz sâu lok phax tar nox nhiêx têz qơưk cux tso pov, hâur shông  2017, Cục Cảnh sát qênhz yuôx têx nênhs uô cxâuv lok kinh tế thiêz nox nhiêx têz qơưk (C46), Tổng cục Cảnh sát, Bộ Công an tưz đơưk tu, qênhz yuôx 9 txuz, 34 lênhx nênhs; uô hiêv tas muôx iz cxênhz tỷ đeiv ntâu. Lar heik li txuz tsênhv xơưz xưv, đơưk tu ntơưv Zênhx hax muôv muôs Cổ phần Đại Dương (Oceanbank) uô  ruôr hiêv lok kinh tế muôx iz cxênhz 500 ntâu tỷ đeiv, hâur ntơư, Hà Văn Thắm, kuz Chủ tịch Hội đồng quản trị Zênhx hax muôv muôs Đại Dương lênhk nhav thiêz sir zôngv xar muôx 279 tỷ đeiv......  Trơưk Thiếu tướng Phạm Lê Xuất, phưv Chánh thanh tra Bộ Công an heik, tsuôk thâuv tưs muôx tsôngv box sơưr đơưk thiêz pov tsir heik txos mak cơ quan muôx vax huôv thiêx qir qênhz yuôx, uô tsênhz mênhx têx li heik ntơư xưz. Iz zav li Giám đốc Sở đêx ar thiêz tênhx qơư tỉnh Yên Bái Phạm Sỹ Quý txuz plâuz, Thiếu tướng Phạm Lê Xuất heik:

“Krêz têx chuôz zênhx, phênhv sâu tâu trơưk cui tinhv  mak lênhx nênhs tưs cux krêz. Taz sik têx chei qênhz yuôx shuôs têx nuv co mak tsi tâu ntâu. Tsuôk zos lav krêz cov tas hâux lưv xưz. Thâuv tưs muôx ntơưr pênhr mak thiêx li chox kriê uô tsênhz mênhx seiz zos chei lok tsi zos. Tsi tâu muôx chei, cui tinhv yơưz vơưz, uô tsênhz mênhx viv li tsi pâuz tsênhz têx chuôz zênhx, phênhv sâu tâu zos muôz kror tưs lok thiêz uô li chas. Chênhr viv li thiêx muôx ntâu lênhx têz thiêz phênhz tiêk zos muôz txix tu zus keiz buô lok, iz zav txuz ntơưv Yên Bái. Viv li chiê qênhz shuôs thiêz pâuz tâu têx luk têz co seiz muôx tsênhz tiês lok tsi tsênhz, zos thiêz tsi zos taz sik tsi tâu muôx chei, cui tinhv qênhz shuôs”.

Tsuôk muôx 3 lênhx qênhz pov krêz lênhk tsi zos thiêz trâus xưv bluô pir li ntâu txuz lox nox nhiêx têz qơưk tâu xơưz xưv, tik cêr cxâuv hâur six hơưv đhâu tso pov, tsôngv box hâur xã hội lơưr thiêx xar tiêk, uô tsi tsênhz mênhx, tsi trơưk chei. Têx txuz plâuz lox hâur ntu jê lok no qênhz pov lok six ntâu lênhx uô cxâuv têx li heik sâuv. Lơưr tsuôk trâus qênhz pov thâuv thôngz đhâu qênhz yuôx, yơưz vơưz, tik cêr cxâuv.

Tsênhz tiês tso pov, hâur six hơưv qênhz yuôx, seiz kaz luôs hâux lưv krêz canr bôv, công chức têx chuôz zênhx, phênhv sâu tâu hâur iz ntu ntêr tsuôk zos têx luôs seiz pov, hok têx tsi pov, tsi pâuz mak lax xav tinhv tâu, thâuv têx luôs tsi pov, tsi pâuz co trâus pôngz pênhr, uô tsi tâu trơưk têk thâuv ntơư thiêx pâuz tsênhz. Viv li, têx sâu tâu txix nox nhiêx têz qơưk, uô tsi trơưk chei tsơưs thiêz njiz ntâu phiv liv. Shông 2017, Cục Cảnh sát qênhz yuôx têx nênhs fêv, uô cxâuv lok kinh tế thiêz nox nhiêx têz qơưk (C46) thôngz sâu, têx txuz nox nhiêx têz qơưk tưz uô ruôr hiêv tas muôx iz cxênhz tỷ đeiv, sâu tâu 100 tỷ đeiv, 300 cxênhz ntâu Đô la Mỹ..... Pos Nguyễn Thị Thủy, Ủy viên thường trực Tư pháp Côx  hôiv heik pâuz:

“Nhiv no tsênhv muôx ntâu têx txuz nuv hâur ngênhx zênhx hax. Hâux lưv sâu tsês têx chuôz zênhx hâur zênhx hax lax uô tâu zos viv li chas? Sâu tâu pêk tsơưs, qir tiv viv li chas? Shông no pêz tsuv đơưk uô cov tâu têx txuz plâuz, uô cxâuv kror tưs reik đros trâu têx cêr cxâuv ntơư zos phênhv ntâu, phiv liv li chas hâur sâu tsês têx chuôz zênhx txix co, piêr kriê trâu ccơ quan xơưz xưv, kriê cxaz têx tsưr ziv uô hâux lưv yuôr trâus trâu têx lênhx lês car, uô đreiv luôs hâux lưv đơưk tu têx plâuz ntus cov muôx txâuk muôx cxix têx txux chi uô hâux lưv thiêx uô tâu jông têx nuv zok muôz”.

Chiê uô tâu zênhx max luôs hâux lưv sơưr tơưv txênhz, phax tir thêir têx txuz nox nhiêx têz qơưk tâu trơưk tsưr ziv, siêz xar, tsuv gra siêz, uô jông hâur krêz lênhk têx chuôz zênhx thiêz phênhv sâu tâu xiz nênhs, canr bôv công chức têx phênhv sâu tâu tsuv tâu krêz cov tsênhz, viv phênhv ntâu têx txuz plâuz lox nox nhiêx têz qơưk puôr lênhx cik txos chuôz zênhx. Iz chas ntơư, têx Bộ, ngênhx ntơưv qơư cux tsuv nzor uô tiêr têx chei, cui tinhv lok sâuv krêz têx chuôz zênhx, qênhz shuôs canr bôv công chức, viên chức têx phênhv sâu tâu cov mênhx, tsi tiêk lav tâuk lav uô cov tas hâux lưv./.

                                               (TTT-Riê Lâux cxeik, nhênhv)