Sơn La: Gra siêz chêx cur zaz zâuv yưv pênhr

Xí nghiệp xơưk khâu Ngọc Hà nhoz công ty Cổ phần xơưk khâu Ngọc Hà-Hà Nội. đhâu 7 shông yưv pênhr uô ntơưv huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La xí nghiệp tưz muôx oz kror qơư xơưk cxuô zav khâu tơưr muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk, paz muôx hâux lưv uô trâu zuor xar 1.700 lox tôngv tiv phaz, đros phênhv sâu 4 triệu đêiv iz hli. Shông no, xí nghiệp tror kriz đar qơư xơưk, xêir zuôr nzir xar muôx 200 lênhx lox tôngv. Zơưv Bùi Mạnh Dũng, giám đốc xiz nghiệp xơưk khâu Ngọc Hà Phù Yên 1 puz pâuz:“Công ty cổ phần xơưk khâu Ngọc Hà thâuv cuêz tênhv tuôx ntơưv no yưv pênhr mak jênhv tâu tiv phaz paz lok six ntâu, hêik trâu pêx pâuz lok qơư chiê yưv pênhr uô ntơưv huyện Phù Yên no. Huyện cxơưx tas nro qơư uô tsêr. Đuô li huyệ tsênhv paz, uô đros 30a chiê thox cxov pênhr jos cêir chêx hâux lưv uô trâu chor nenhs nhoz ntơưv no”.

Công ty trách nhiệm hữu hạn njêl Tầm Việt Nam kriz uô dự án zus njêl tầm sâuv pak đêx tênhv Sơn La ntơưv huyện Mường La txix kaz shông 2012. Txos kaz shông 2016, công ty tưz muôx tas nro chor njêl zos 26.500 tuk, hnhar txix 3 cir txos 40 cir thiêz cux uô nôngz zus yênhx côngz 70.000 ntâu tuk njêl nôngz. Nhiv no công ty tsênhv sik côngv đros chor ziv chuôz zis yưv pênhr dự án nôngz thiêz kê njêl tầm đuz muôs tơưv saz đrâuv têz qơưk. Hâur yưv pênhr ntơưv Sơn La Công ty tsik so jênhv tâu chính quyền tiv phaz paz. Zơưv Trần Văn Tuấn, giám đóc Công ty njêl tầm Việt Nam Sơn La hêik:“Đros thiêz tas nro chor dự án mak kror uô ntêx zos ntâuz ntơưr. Nhoz tỉnh Sơn La mak tâu huyện, tỉnh paz thôngx ziv siêz, mak công ty cux sêi. Hêik ciês trâu chủ tịch, bí thư tỉnh mak lơưr cux paz uô ciês”.

Lơưr doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế lox li ntâuk gri, Sơn La zos tiv phaz muôx ntâu tsar tov thiêz cxuô kror lok zaz zâuv yưv pênhr, tiv zix zos du lịch, dịch vụ huôv star kôngz nuv sir zôngv công nghệ siêz, pak đêx chiê huôv tsar tuz zus tsiêx đêx… Đros thiêz chính phủ têx tsênhv chêi paz, tỉnh Sơn La tưz uô jông chor tsưr ziv huiz tôngv pênhr jos, paz muôx tênhv qơư yưv pênhr kinh doanh zôngx ziv tiv zix trâu chor nênhs yưv pênhr. Chor sở, ngành tsik so nriêr pâuz tỉnh li chor tsênhv chêi huôv tsar kinh tế-xã hội, tso trâu sâuv cổng thông xor mông điện tử, tsov cưv txos têx xor mông uô ntâuz ntơưr, tex kror qơư, hâux lưv zaz zâuv yưv pênhr, tỉnh chor dự án zov chênhr. Tiv zix, tỉnh tưz tso tơưv bê ntơưr chor dự án zaz zâuv yưv pênhr trâu thax tsav tỉnh txix nhiv no txos shông 2020, đros ntâu dự án cxiv tsa cxuô zav đô thị, jêx jok, Khov co, txos nhiv no, tỉnh Sơn la zaz zâuv tâu muôx 370 ntâu dự án yưv pênhr, tas nro chor pênhr đăngk cir muôx 26.500 tiv đêiv ntâu, hâur co muôx 9 dự án yưv pênhr txix saz đrâuv têz qơưk. Ntâu tập đoàn kinh tế lox tưz tuôx sêiz shuôk thiêz cuêz tênhv yưv pênhr ntơưv tỉnh Sơn La.

Tiv zix zos tập đoàn VinGroup kriz uô Dự án Tsênhv qơư thương mại, tsêr nhoz thương mại ntơưv thành phố Sơn La đros pênhr zos 600 tiv đêiv ntâu. Tập đoàn TH kriz uô dự án chos ntông nox txir, yuôx njuôz, jâuz tsơưr lượng siêz thiêz cxiv uô tsêr mêir uô têx txir ntông ntơưv huyện Mộc Châu, Vân Hồ, tas nro pênhr xar muôx 2.300 tiv đêiv.

Chiê tror gra siêz chêx cur zaz zâuv yưv pênhr, tỉnh Sơn La tsênhv tror chox kriê uô jông têx tsưr ziv hlôngr yiêz tênhv qơư kinh doanh, gra siêz đas jos tsav txênhz cấp tỉnh. Hlôngr yiêz doanh nghiệp li tsar tov, uô jông hâux lưv cêv kuôk, tsưr ziv sir zôngv ar, gri ntiêr ar, nhiêx sê sir zôngv ar, ntâuz ntơưr lok đêx ar… Zơưv Lê Hồng Minh, giám đốc sở tsưr ziv thiêz yưv pênhr tỉnh Spưn La puz pâuz:“Tỉnh Sơn la tror chox kriê uô jông têx tsưr ziv hlôngr yiêz tênhv qơư yưv pênhr kinh doanh. Uô ntêx zos hlôngr yiêz chor doanh nghiệp li tsar tâu nriêr pâuz đêx ar thiêz uô jông côngz xưv uô tsênhz mênhx tsưr ziv sir zôngv ar, gri ntiêr ar. Tiv zix uô jông cir jênhv tưz cir đros VCCI, hlôngr yiêz, uô tiêr têx tsưr ziv, tsênhv chêi paz trâu doanh nghiệp thiêz chor hợp tác xã”.

Tỉnh Sơn La sir jos txix nhiv no txos shông 2020, zuôr zaz zâuv yưv pênhr xar muôx 300 dự án, đros tas nro pênhr yưv xar muôx 36 cxênhz tiv đêiv, paz uô trâu tỉnh Sơn La zos tỉnh huôv tsar nhoz thax tsav./.

                                                                                                                                   (Hồng Việt-Lik Thox cxêik nhênhv)

Fuô kriê lok tsưr ziv phax tar têx moz siz cik ntơưv côngv thôngx

Moz siz cik-zos têx moz khênhr njiz trâus nhoz hur si cxuô têz qơưk sâuv ntiêx têz, taz sik lar heik zos ntơưv têx têz qơưk ntux khênhr cuz sor, nông li: Việt Nam.

Cxuô lênhx sơưr đơưk puôr lênhx muôx têx njiz  trâus thiêz siz cik hâur côngv thôngx txix ntâu kror li: Đhâu cêr nox hâuk, nhoz siz jê uô cê, đhâu trox nyar....

Sơn La zos thax tsav qơư khênhr cuz sor thiêz nông, tsi yuô muôx tsưr ziv lok vêv xênhz qơư nox nhoz, uô nênhx pôngz kaz, tsi yuô moz siêz txos cêr nox hâuk li: Nox siêr, hâuk bâu.....,chênhr viv li têx moz siz cik huôv xênhz hâur niêx shông, uô ntâu lênhx trâus moz li: Moz vưv, moz hlưz hâu, moz trơưk plaz, moz kruô tâuv, moz kos kaz poz njês.....

Ciês 6 luz hlik hâur shôngk shông 2017, tỉnh Sơn La tưz muôx 3 lênhx trâus moz thiêz trâul tuôs tiv moz vưv ntơưv huyện Sông mã, Mai Sơn, Mộc Châu; 6 lênhx trâus moz njưx txiês thâuv tsênhv nhoz hâur đruôz thiêz ntơưv huyện Sông Mã, Mộc Châu, Vân Hồ, Mai Sơn, Quỳnh Nhai, tuôs 4 lênhx nênhs; 69 lênhx trâus moz hlưz hâu tiv nưk muôx nưk iz zav caz moz uô huôv moz, tuôs 9 lênhx nênhs; phênhv ntâu nhoz trâu têx huyện Sông Mã, Mường La, Thành phố, Thuận Châu, Yên Châu, Mai Sơn, Phù Yên, Bắc Yên. Iz chas ntơư tsênhv sâu jênhv zuôr xar 4.800 lênhx trâus moz trơưk plaz, 7.500 ntâu lênhx trâus moz khâuz thuôs nhoz phênhv ntâu trâu chor huyện, TP....Viv li, tsôngv box sơưr đơưk tsuv tsưv ziv txos iz cxiê tsưr ziv li đrav kaz chiê phax tir thêir têx moz gênhs ntơưv côngv thôngx:

1.Thâuv zuk tul tiz nênhs, têx nênhs hâur tsêr trâus moz lok sik tâu xav tiêk trâus moz têx moz txơưx siz cik: Tsi tâu chiv chir zuôr yuôx têx lok nox, kho moz hâur tsêr, uô nênhz seiz..... mak tsuv chox ciês tuôx trâu têx qơư y tế chiê tâu heik kriê tsưr ziv chơưv kho, seiz njuôk shuôs moz nzor thiêz kho tâu zênhx max, txar jav tsi chiê moz lox, txo grêk tsơưs moz siz cik đêz đar hâur côngv thôngx, chuôz zis thiêz txo grêk tsơưs lênhx nênhs trâul tuôs.

2.Phax tar moz txix cxax yuôx vắc xin phax moz:

-Têx nhuôs zâu tsuv tâu cxax cxix cxuô têx yuôx vắc xin phax moz trơưk cui tinhv ntơưv têx qơư y tế xã, phường tsi so hâur niêx hli chiê phax tir thêir moz: Siêz, moz kruô njưk, moz tuôs têk tuôs tơư, moz hơưz poz, moz njưx txiês, moz njưk, moz hlưz hâu, moz kruô pax kruô piêk, moz Rubella.....

-Têx lênhx niêv tsênhv nhoz hnuz nhôngs xênhz zus nhuôs lok sik chêr xênhz tuz mak tsuv muk cxax yuôx vắc xin AT phax tar moz njưx txiês trâu lênhx niêv thiêz tuk nhuôv.

-Iz chas ntơư, têx nênhs lâuk lok sik nhuôv zâu tsi tâu cxax yuôx vắc xin phax moz hâur cxax yuôx phax moz đêz đar viv iz kro li chas, puôr lênhx muôx têx tâu cxax yuôx vắc xin phax moz, zos zuk thêv zuk nhiêx ntơưv Tsênhv qơư y tế huyện, tỉnh chiê phax tar têx moz gênhs trâu zuk.

3.Phax tar moz ntơưv côngv thôngx txix têx tsưr ziv li:

-Vêv xênhz hur si têx vax tsêr, qơư nhoz; đor luôx, nthuô đu lus têx đrox nhoz iz ndis vax tsêr, thoz huk têx pak đêx tênhr kiêk nênhs ntơưv têx. Thâuv pư tsuv vor vix tsav, tsi chiê zôngr tov....

-Vêv xênhz zuk tiz nênhs hur si, thâuv hnôngk têx tsuv bos kror ndâux, thiêz chox ntâuz bos kror ndâux thâuv tsênhv moz têx moz txơưx siz cik, tsi tâu tso jik ntơưv têx.....

-Tsuv nox siêr, hâuk bâu, xeir têx zav nox ngaz tuk, pâuz tsênhz qơư, tsi muôz têx tsiêx cxu trâus muôx moz, tuôs lok uô nox thiêz heik trâu hâu nov ntơưv qơư lok sik cơ quan kho moz tsiêx cxu, qơư y tế nhoz jê yax chiê lơưr pâuz, xưv lik zênhx max.

-Tsơưs mul lok, uô si sêiz shuôs têz qơưs trâu têx thax tsav qơư tsênhv muôx têx moz siz cik huôv xênhz./.

                                                                                                                                                 (Hồng Việt-Riê Lâux cxeik, nhênhv)