Cơưv shâuv Hloz txơưx sik paz max pheiz kênh hâur luz nênhx

          “Niêv lâuk Huyền bác sỹ yuôx njuôz tuôx puz nyar trâu cur tul mê nhuôs, cur lok six jông siêz. Nhiv no mê nhuôs li đas jos jông đuô tuôx, hnuz tưs cur cux ndo njôngr txos bác sỹ Huyền li siêz jông co. Nênhs Việt Nam lok six jông siêz, pâuz siz hluz, sik pheiz kênh hâur luz nênhx”.

          Zơưv Lèo Văn Pảo, mênhx cxưx Thái nhoz jos Xà Vịt,xã Nà Ớt, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La li tul nhuôv nxeik zos Lèo Thị Thiếu tưz jông moz, tâu tso mul tsêr tâu iz ntu, taz sik zơưv thiêz chuôz zis thâuv tưs cux ndo njôngr lênhx bác sĩ hluôk Nguyễn Khánh Huyền nhoz khoa mê nhuôs zâu, tsêr kho moz y học cổ truyền Sơn La li hâux lưv uô jông. Zơưv Pảo tul mê nhuôv nxeik trâus moz hlưz cxa, tsuv kho moz ntơưv khoa ung bướu, tsêr kho moz đa khoa tỉnh SƠn La, moz lok six hnhar thiêz muôx tsi txâuk nyar chiê cungz trâu nênhs moz. Jênhv tâu xor mông, lênhx bác sĩ hluôk Nguyễn Khánh Huyền tưz ciêr chênhr mul puz nyar chơưv lênhx nênhs mak tsi zuôr pâux nzir tul tsi. Ndo njôngr bác sĩ li hâux lưv uô tâu jông co, zơưv thiêz cxuô lênhx nênhs hâur chuôz zis lok six jông siêz thiêz pov hâur luz nênhx tsênhv muôx ntâu lênhx nênhs siêz jông li ntơưv:

          Nguyễn Khánh Huyền puz pâuz: Ndo njôngr Hloz Hôx li lul heik kriê “Tsuv zos cxôngx zuk li siêz jông, hluz tsôngv box thiêx gôngr phênhv por vêv đas jos trâu tsôngv box thiêz uô cxuô hâux lưv tsuv uô tâu chiê txu grês phênhv tưs têx cêr qiv siêz trâu lơưr”, zos shux xênhz ngành y, tov kaz no zos bác sỹ kho moz chơưv nênhs moz. Viv pâuz tsênhz nyar coaz tsôngv li chas chiê chơưv nênhs moz. Viv li niêv lâuk tưz tsês ntâu six hơưv, đas jos đros hâux lưv txưv zênhv cxaz chuôz tso nyar jông siêz thiêz vênhv tôngv tso nyar đros ntâu tsưr ziv txơưr. Txos nhiv no, niêv lâuk tưz muôx 28 jiês tso nyar jông siêz; vênhv tôngv tâu 600 ntâu lênhx nênhs tso nyar jông siêz. Zos iz hâur 100 lênhx nênhs jông uô ntêx nyuôk hâur hâux lưv tso nyar jông siêz shông 2019. Niêv lâuk zuôr tror tso nyar jông siêz, vênhv tôngv tso nyar jông siêz thâuv tsênhv muôx đas jos chiê paz max nênhs moz:“Thâuv cur chor nyar puz trâu nênhs moz, chơưv tâu nênhs moz mak cur pov lok six jông siêz. Co ziv chuôz cxaz đas jos chiê cur nhoz uô nênhx jông đuô, thâuv tưs cux tuôr jông đas jos chiê tror gôngr côngv trâu cxuô lênhx nênhs, paz chơưv kho trâu nênhs moz”.

          Cux xưk li bác sỹ Nguyễn Khánh Huyền, lênhx pox niêv cán bộ Hội chữ thập đỏ tỉnh Sơn La Nguyễn Thị Minh Thúy thâuv tưs cux ndo njôngr Hloz Hôx li luk heik kriê đros cán bộ, hội viên chữ thập đỏ, uô li chas chiê têx luôk hâux lưv uô jông, têx siêz jông tuôx txos nênhs njiz têx môngr tsi jông hâur luz nênhx thôngz đhâu hâux lưv tso nyar jông siêz chơưv kho nênhs moz. Zos cán bộ phưv txơưx hâux lưv yax mông tso nyar jông siêz cxôngx shông 2007, niêv lâuk Thúy jênhv pov: Txơưv phongz yaox tso nyar jông siêz tưz ziv hnuz ziv tâu ntâu lênhx nênhs pâuz txos thiêz zâuz zâuv tâu ntâu lênhx nênhs cxaz chuôz, taz sik ntơưv ntâu tiv phaz ntâu lênhx nênhs tsênhv tsi tâu jênhv pâuz tâu cxix cxuô lok côngz xưv no. Viv li, niêv lâuk thâuv tưs cux chiv chir xar zuk tsuv zos lênhx nênhs uô ntêx nyuôk hâur hâux lưv tso nyar jông siêz chơưv lênhx nênhs, đhâu co thiêx li yax mông vênhv tôngv tsôngv box, têx tsưr tsix lênhx nênhs đros cxaz chuôz. Txos nhiv no, niêv lâuk Thúy tưz muôx 16 jiês tsi nyar jong siêz thiêz đros ban chox kriê tso nyar jông siêz tỉnh vênhv tôngv tâu ntâu tsưr tsix, lênhx nênhs đros yênhx châuv cxênhz lênhx nênhs cxaz chuôz tso nyar jông siêz:  “Hloz Hôx li lo luk kriê tsuv cxôngx zuk li siêz jông tsês trâu tsôngv box, uô hâux lưv tul tsi cux zos cxôngx zuk li siêz xar njôngr thiêx li uô tâu. Cur pov cur tưz pheiz kênh tâu phênhv tưs cur li siêz jông trâu nênhs moz”.

          Đrâuv bác sĩ Nguyễn Khánh Huyền thiêz lênhx pox niêv cán bộ chữ thập đỏ Nguyễn Thị Minh Thúy, tsênhv muôx lok six ntâu lênhx nênhs jông hâur phongz yaox tso nyar jông siêz nhoz tỉnh Sơn La. Xav txix tsêz no txos nhiv no, Ban chox kriê vênhv tôngv tso nyar jông siêz tỉnh tưz tsưr tsix yax mông, vênhv tôngv txos 10 cxênhz 200 ntâu lênhx nênhs thiêz zuôr xar 7 cxênhz 600 lênhx nênhs tuôx tso nyar jông siêz, chor nyar sâu tâu zos 4 cxênhz 800 taz viv nyar. Chêx cuk no muôx lơưr li têx gôngr côngv lox. Pos Cầm Thị Chuyên, Chủ tịch Hội chữ thập đỏ, Phưv tsar Ban thường trực Ban chox kriê vênhv tôngv tso nyar jông siêz tỉnh Sơn La ntâus grê:“Têx lênhx nênhs uô côngz xưv yax mông vênhv tôngv tso nyar jông siêz li têx hâux lưv uô jông li tso nyar jông siêz tưz tâu côngv thôngx ntâus grê siêz. Lơưr li hâux lưv uô tâu ntâu lênhx nênhs uô lơưr. Chênhr cê yax mông cê zos lênhx nênhs uô ntêx nyuôk tso nyar jông siêz viv li tỉnh Sơn La li phongz yaox tso nyar jông siêz thiêx li uô tâu jông li nhiv no”.

          Cơưv shâuv lơưr Hloz Hôx zos sik paz max pheiz kênh hâur luz nênhx. Iz cán bộ, hội viên, txưv zênhv viên Chữ thập đỏ nhoz Sơn La tsênhv gôngr phênhv chuôz cxaz chinhz yênhx uô lơưr Hloz Hôx chiê phongz yaox tso nyar jông siêz ziv huôv tsar jông đuô, paz tâu ntâu đuô trâu têx lênhx nênhs moz./.

(Bích Thủy- Txâur Vax cxeik nhênhv)

Kruôz kriê sâu tsês yuôx por vêv đrox  tsuôs đhâu sir zôngv tas sâuv thax tsav tỉnh Sơn La shông 2020

Hâur 2 shông đhâu, iz cxiê cơ quan nhoz tỉnh Sơn La tưz sik côngv đros têx công ty, doanh nghiệp tsưr tsix tâu 146 lớp hêik kriê sir zôngv yuôx por vêv đrox tsuôs trâu zuôr xar 5.500 lênhx nênhs sâuv thax tsav tas nro tỉnh. Đhâu co, tưz paz trâu pêx xênhv pâuz tâu têx kror muôx  liv thiêz têx kror tsik jông hâur sir zôngv yuôx por vêv đrox tsuôs, tiv zix zos yuôx tuô đrox; pâuz sir zôngv yuôx chiê por vêv uô nox, chuôz ndê tsơưs lươngv tsoz chos, tsik uô phiv liv txos lênhx nênhs thiêz tênhv qơư, uô truôx jông lơưr têx cui tênhv hâur sir zôngv yuôx por vêv đrox tsuôs, tiv zix zos uô lơưr tsưr ziv “4 zos”. Hâux lưv sir zôngv qir zuôv, yuôx por vêv đrox tsuôs huv đros tsơưr lươngv, zav yuôx zuôr paz muôx tâu têx kror jông  hâur huôv tsar uô kôngz lôngk. Ban chox kriê 389 tỉnh cux  tsênhv chuôz cxaz qênhz yuôx hâux lưv  uô lơưr cir jênhv txos yênhx qơư uô, kinh doanh cxuô zav chiê uô kôngz lôngk sâuv thax tsav. Đros ntơưr, sir jos uô côngz xưv yax kriê, hêik pâuz cêr chêi têz qơưk têx cui tênhv lok uô, kinh doanh qir zuôv, yuôx por vêv đrox tsuôs; hêik thiêz kruôz kriê pêx xênhv xêir tsov têx zav qir zuôv, yuôx por vêv đrox tsuôs tsơưr lươngv jông; cxơưz cxiz sir zôngv chor yuôx muôx qơư uô truôx jông, tsik uô phiv liv ntâu txos tênhv qơư thiêz lênhx nênhs li đas jos.

Sâu tsês thiêz trâu hâur qơư trâu hâur qơư trâu yuôx por vêv đrox tsuôs đhâu sir zôngv tas

Hnaz, hưx trâu yuôx por vêv đrox tsuôs đhâu sir zôngv tas tsuv  tâu uô hur si thiêz khơưk sâu lok trâu ntơưv qơư tsês chiê. Zos qơư tsês têx hnaz hưx trâu yuôx por vêv đrox tsuôs thâuv sir zôngv tas cov taz por truôx jông:

Tso ntơưv têx qơư zôngx ziv pov, pâuz tâu ntơưv têx ntus cêr, chor cêr muk lok hâur jêx jok, đrak liêx; tsik trâus đêx ngaz, jê ntơưv têx qơư tor yuôx uô ntêx thâuv zuôr tsuôs tuô đrox chiê zôngx ziv sâu tsês têx hnaz, hưx trâu yuôx co đhâu thâuv sir zôngv tas; tsik uô phiv liv txos chor đêx xênhz huôx, qơư pêx xênhv nhoz, zoz thôngz thiêz têx jêx jok.

Qơư trâu tsuv tâu uô truôx jông, tsik cxênhv, tsik muôx yưv têx phiv liv li chak đros chor zav tsês trâu hâur co; đêx cxênhv tsik tâu trâu hâur, tsik cxênhv têx zav vuôz tsuôz hâur trâu saz đrâuv; tsik trâus chuô njơưx txar qơư, tsik trâus đêx ngaz. Qơư trâu zos têx têik huv đros kror qơư tso, zôngx ziv trâu hâux lưv njêis txar qơư. Qơư trâu tsuv lox muôx 0,5 txos 1 yiv thôngx, muôx hâu vor truôx jông. Hâu vor truôx khor, tsik trâus chuô njơưx, nas lok uô txar thiêz lox đar đuô luz hâu qơư trâu 5 cm chiê nas lok ntuz tsik tâu trâu hâur; iz saz tsuv muôx luz kror zâu nhoz jê sâuv hâu vor zuôr cơư thiêz kriz tâu zôngx ziv; qơư trâu tsuv siêz huv đros chiê phax tar đêx ngaz cuôr ntưk tâu lok trâu hâur kror qơư co.

Saz đrâuv qơư trâu tsuv muôx jax sâu “Qơư trâu têx hnaz, hưx trâu yuôx por vêv đrox tsuôs đhâu sir zôngv tas” thiêz muôx hêik pâuz phiv liv Lơưr ploz tsênhr Việt Nam TCVN 6707:2009 lok têx vuôz tsuôz phiv liv. Khov lơưr tsoz chos thiêz têx yuôx por vêv đrox tsuôs sir zôngv, chor qơư trâu tsuv taz por ntiv tas chor hnaz, hưx trâu yuôx por vêv đrox tsuôs, hâur thax tsav ar uô nox. Taz sik tsơưs tiv zix tsuv muôx 1 kror qơư trâu sâuv thax tsav ar đar muôx 3 ha chos têx kôngz yênhx shông lok sik 10 hec ta chos têx tsoz chos ntêr shông muôx sir zôngv yuôx por vêv đrox tsuôs.

Nênhs sir zôngv yuôx por vêv đrox tsuôs; doanh nghiệp yưv pênhr ciês trâu chos kôngz lôngk, jôngr nuv sir zôngv nzir chor hnaz, hưx yuôx por vêv đrox tsuôs; chor tsưr tsix, tiz nênhs sâu tsês, thâux xa thiêz xưv lik têx hnaz, hưx trâu yuôx por vêv đrox tsuôs muôx txơưx jênhv uô truôx jông cui tênhv sâu tsês têx hnaz, hưx trâu yuôx por vêv đrox tsuôs đhâu sir zôngv tas./.

(Bích Thủy-Lik Thox cxêik nhênhv)