Jiês thik cơưv tiêr ntơưr cxênhx pêz đhâu shông

2020 zuôr tsưr tsix li chak?

Chor nênhs nhênhz chơưv zoz zux, têx lênhx thơưx sêiz car cxuô luz tsêr cơưv đại học puôr lênhx hêik tiêk, tsuv uô hâux lưv tsưr tsix thik tưr cơưv tiêr ntơưr thôngz têz qơưk, viv hâux lưv tsưr tsix hâur jiês thik cê zos uô lơưr Chêi Zoz zux li cui tênhv, cê paz cxơưz cxiz trâu chor cưk kriê ntơưr thiêz shux xênhz cơưv ntơưr. Giáo sư Nguyễn Văn Minh, Hiệu trưởng Tsêr cơưv Đại học Sư phạm Hà Nội hêik:

“Hâux lưv thik tưr tsuv tâu uô, zos tiêk tsik thik mak zuôr tsik muôx cơưv. Iz hâur têx kror chiê kho đuô tsưr ziv cơưv ntơưr, kriê nơưr. Zos tiêk pêz tsik thik, mak chor cưk kriê ntơưr zuôr tsik sir jos, pêz tsuv njiê trâu kror tsênhv tsênhz. No zos kror chiê paz thơưz muôx têx kror yiêz jông hâur hâux lưv kriê thiêz cơưv ntơưr”.

Chôngz lênhx ntâu tus cux xav tiêk, iz jiês thik tưr tas nro têz qơưk xưk li jiês thik tưr cơưv tiêr ntơưr cxênhz pêz têz qơưk (tsưr tsix txix shông 2015-2019), lok sik jiês thik tưr cơưv tiêr ntơưr cxênhx pêz shông 2020 tsik tiêk zos chiê xav sêz muôx pêz tsơưs lênhx shux xênhz thik tưr cơưv tiêr tâu ntơưr xưz, mak đhâu jiês thik no zuôr paz trâu nganhx zoz zux ntâuk gri tâu lok zoz zux, tsơưr lươngv zoz zux sâuv thôngz têz qơưk, txix co chiê muôx tâu qơư thiêz têx kror tso tơưv têx tsênhv chêi cik txos zoz zux. Giáo sư Nguyễn Lân Dũng hêik:

“Zos tsik thik mak zuôr jông li chak, shux xênhz tsik sir jos cơưv ntơưr mak zos kror muôx tsênhv tsênhz. Oz zos tsik muôx luz têz qơưk tưs tsik thik tưr. Zos li pêz têz qơư tưz muôx jiês tưs tsik thik lơưv lok tsik muôx? Xưk li cur fâuv nênhs mak tsik thik thiêz cux tsik muôx xêir zuôr cơưv đại học, shông 1954 mak thiêx giải phóng thủ đô. Taz sik nhiv no mak txơưr lơưv, tsik jông li pêz fâuv nênhs lơưv, viv li thik tưr zos kror tsuv muôx”.

Thôngx ziv đros tsưr ziv tsưr tsix jiês thik tưr cơưv tiêr ntơưr cxênhx pêz mak bôv Zoz zux tưz tso tơưv, Phưv Giáo sư Đỗ Văn Dũng, Hiệu trưởng Tsêr cơưv Đại học Sư phạm kỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh puz pâuz, jiês thik tưr cơưv tiêr ntơưr cxênhz pêz têz qơưk thiêz jiês thik cơưv tiêr ntơưr cxênhx pêz shông 2020 tưz tax tâu chor tsêr cơưv li xar muôx 80% shux xênhz xêir zuôr tuôx cơưv. Hâur ntu 2021-2025, jiês thik tưr cơưv tiêr ntơưr cxênhx pêz cux tsuv tâu uô jông xưk li jiês thik shông 2020 mak shux xênhz cux uô tâu oz tsưr ziv co zos njuôk xav cơưv tiêr ntơưr cxênhx pêz thiêz đăngk cir xêir zuôr muk cơưv đại học, cao đẳng. Đros co, shux xênhz tâu thik ntơưv têx tsêr cơưv phôv thôngz, tsik tsuv lok trâu têx thành phố lox chiê thik tưr cơưv đại học xưk li shông 2014 tror uô ntêx, paz muôx siz bâus trâu tas nro chor shux xênhz. Hâur ntu zuôr txos, nganhx zoz zux tsuv muôx kho đuô li kỹ thuật chiê jiês thik tưr ziv hnuz ziv truôx jông đuô. Zơưv Phạm Tất Thắng, Phưv chủ nhiệm Ủy ban Vênhx huôv, Zoz zux, Hluôk nênhs thiêz Nhuôs zâu Côx hôiv khav tênhv, kror shux xênhz tsuv cxaz chuôz iz jiês thik chiê muôx tâu bằng cơưv tiêr ntơưr cxênhx pêz tưz tâu cui tênhv hâur Chêi zoz zux viv li zuôr tso tsês tsik tâu jiês thik tưr. Taz sik, Chêi Zoz zux tsik cui tênhv tsênhz mênhx tsuv tsưr tsix thik tưr li chak. Viv li, kror tsuv tâu sêiz lax nhiv no zos tsưr ziv tsưr tsix thik tưr tsuv uô li chak hâur ntu 2021-2025 thâuv mak shux xênhz lớp câuv 12 cux tsênhv cơưv têx ntơưr muôx li nhiv no:

“Tưz zos thik tưr mak tsuv tsưr tsix li chak cov taz por huv đros, ndax ndênhk, siz bâus. Tiv 2, tsik uô phiv liv, tuôr xuôv trâu xar hôiv, trâu shux xênhz chuôz zis. Hâux lưv tsưr tsix thik li chak chiê tsik uô phiv liv ntâu txos chor shux xênhz, shux xênhz niêv txir thiêz tsik uô hlôngr yiêz ntâu trâu xar hôiv”.

Bôv Zoz zux khav tênhv, jiês thik tưr cơưv tiêr ntơưr cxênhx pêz têz qơưk shông 2021 zuôr tâu tsưr tsix truôx jông li shông 2020 đros tsưr ziv tsưr tsix, jax thik, môn thik, tsưr ziv thik, viv li cưk kriê ntơưr thiêz shux xênhz cux tso siêz kriê thiêz cơưv ntơưr cov jông. Tsuôk thâuv tưs shux xênhz cơưv ntơưr cxênhx pêz cơưv trơưk tsaz yênhx yiêz, muôx txâuk chor jax cơưv, jax nus thiêz têx tiv phaz muôx txâuk vax tsêr cxuô zav, chuôz zênhx công nghệ, lênhx nênhs, bax trâu shux xênhz cov lơưr truôx siêz lơưv mak thiêx zuôr kriz uô thik tưr sâuv mêir tính./.

(Minh Hường-VOV1-Lik Thox cxêik nhênhv)

Quyết tinhv 124 paz max ar uô nox, tsêr nhoz thiêz têx zoz qơưx zuôr trâul txos lok phưx vưv huôv tsar uô nox thiêz

luz nênhx trâu tsôngv box pluôs

Hâur têx sông đhâu, iz cxiê lênhx tsôngv px thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs muôx tsi txâuk ar uô nox, muôx têx tsi muôx ar liêx têz uô nox, tsi muôx tsêr nhoz, viv ntâu qir tiv nhiêk txơưr nhiêk tsi sik thôngx. Zơưv Hà Ngọc Chiến-Chủ tịch Hôiv đôngx mênhx cxưx, Côx hôiv heik pâuz:

“Pêz tsênhv yuôr txos 58.123 chuôz zis tsi muôx ar nhoz, 330.578 chuôz zis muôx tsi txâuk ar uô nox, 96.256 chuôz zis xar kêr txeik têx pênhr chiê huôv tsar uô nox uô hnar, 313.219 chuôz zis muôx tsi txâuk đêx xênhz huôx”.

Chiê paz max, txo grêk tsơưs têx cêr txov, phiv liv trâu tsôngv px, Đảng, pêz têz qơưk tưz muôx tsênhv chei paz max ar uô nox, ar nhoz trâu tsôngv box. Têx zov chênhr hâur đơưk uô têx li heik no zos hnuz 20/7/2004, Thủ tướng Chính phủ tso tơưv Quyết tinhv sôr 134, đros thiêz tsênhv njiêz zov chênhr zos paz max ar uô nox, ar nhoz thiêz đêx xênhz huôx trâu chuôz zis tsôngv box heir nênhs tsơưs, muôx luz nênhx txov nhêv. Viv Quyết tinhv no têx uô huv chei thiêz zuôr trâul txos zênhx max, cxuô thax tsav qơư tưz sei đrơưv chox kriê cxuô ngênhx, cxuô cấp zênhx max uô têx hâux lưv co. Cxuô thax tsav li: Thanh Hóa, Cao Bằng, Lạng Sơn, Phú Thọ..... uô tâu jông thiêz taz por ar uô nox, ar nhoz trơưk li cui tinhv, tsưr ziv lok sâuv khor truôx, jông.

Taz por ar nhoz, ar uô nox trâu tsôngv box heir nênhs tsơưs tsi tiêk zos luôs hâux lưv uô tâu sei hâur 1, 2 hnuz, mak tsuv khov lok yênhx thax tsav li pênhr xưv, têx muôx hâur qơư nhoz. Iz chas ntơư, tsuv phênhz tâu lênhx nênhs, nhiêx txiêx...uô têx li heik co. Thiêz tsuv yax kriê, heik tsôngv box heir nênhs tsơưs hlôngr yiêz tsưr ziv, siêz xar, đros têz qơưk fuô kriê thiêz uô Quyết tinhv no cov tâu jông. Trơưk li Tiến sĩ Hà Việt Quân, Vụ tsar Vụ hux jos ntiêx têz, Ủy ban Mênhx cxưx heik:

 “Pêz tsênhv heik zuôr paz max ndê txos 100 tsov đeiv trâu iz chuôz zis muôx tsi txâuk ar liêx têz uô nox, txix 50% tror zar sâuv, hâur co têz qơưk zuôr paz nhos 22 tsov đeiv ntâu, yuôr đuô li zuôr tâu kêr txeik txix têx nhiêx txiêx tsênhv chei, six hơưv, hnuz nhôngs ntêr txos 10 shông, thiêz nhiêx nju tsuôk bâuv iz đraz têx nhiêx nju tso têx chuôz zis pluôs kêr txeik”.

Txơưv tsênhv yuôr têx phiv liv, taz sik tsênhv chei paz max ar uô nox, ar nhoz, tsêr nhoz thiêz đêx xênhz huôx trâu têx chuôz zis tsôngv box heir nênhs tsơưs pluôs,  muôx luz nênhx txov nhêv lơưr Thủ tướng Chính phủ Quyết tinhv 134 tưz zênhx max tâu uô hâur luz nênhx, paz uô hlôngr yiêz têx jêx jok thax tsav tsôngv box heir nênhs tsơưs. Trơưk li ntâu lênhx nênhs nhênhz chơưv ntâuk grê, no zos iz tsênhv chei huv đros px, uô tâu jông thiêz muôx liv trâu tsôngv box heir nênhs tsơưs hâur cxuz cêr yeiz pluôs, paz tsưx phưv truôx tuk XH, muôz cêr sik thôngx siêz, siz paz trâu thax tsav tsôngv box cxuô heir nênhs tsơưs. Zơưv Vũ Hồng Thanh, seiz car Côx hôiv Ủy ban Kinh tế khav tinhv li no:

“Co zos têx sir jos chiê muôz hâu cêr, tsưr ziv trâu tsôngv px huôv tsar uô nox uô hnar, thiêx zuôr txo grêk tâu yeiz pluôs truôx. Hâur six hơưv zuôr txos, tsuv lok six moz siêz têx chei li heik sâuv txos shông 2025, cov muôx  ar nhoz, ar uô nox, đêx xênhz huôx trâu tsôngv px”./.

(Thu Hòa VOV4-Riê Lâux cxeik, nhênhv)