Tsaz yênhx nta suôz luk Hmôngz hnuz 20-10-2018
Thứ sáu, 00:00, 19/10/2018

Lênhx pox niêv Cho moz siêz tuôr tsês chiê zuk heir nênhs têx txux chi, cêr nênhx vênhx huôv jông

 

 

Xênhz zus thiêz hloz lox nhoz thax tsav tsôngv box heir nênhs Cho muôx ntâu têx txux chi, cêr nênhx vênhx huôv jông, txix thâuv tsênhv zâu pos Tẩn San Chiêm tưz nhiêv uô pax ntâuz, xơưs tsôngk tril yo. Chênhr viv li thâuv pov têx lênhx pos, lênhx niêv hâur jok jâuv yênhx pơưs uô pax ntâuz mak pos tưz zênhx max đros lơưr jâuv uô cê chiê shâuv uô trơưk. Jux juk shâuv uô, xơưs têx tsôngk tril yo thâuv nzor tưz yênhx pos cêr moz siêz thiêz nhiêv txos. Đhâu pos tsưr ziv uô, têk txơưx xơưs tưz uô tâu heir nênhs Cho têx chêr tsôngk tril yo yiêz thiêz jông lok hnar. Pos Chiêm nhiv no tưz zuôr xar 70 shông, taz sik cux khênhr jâuv đrâuv yar tiêx, cê moz siêz uô pax ntâuz, cê kriê têx nhuôv nxeik hâur zul jok shâuv uô pax ntâuz, xơưs tsôngk tril yo, đros thiêz siêz xar, cov têx nhuôv tov kaz no tuôr tâu chiê zuk heir têx txux chi vênhx huôv jông:

“Cur xơưs pêz heir nênhs têx tsôngk tril yo hnar thâuv nzor, uô thiêz xơưs trâu zuk, trâu têx nênhs hâur tsêr, cưr tix nênhx cxênhz jê hnar. Cur xar chêr tsôngk tril yo no zos têx tsôngk đrav ntêx iz txưv chor lâuk uô thiêz hnar  đreiv, viv li têx luz six hơưv tsi muôx đaz tsi uô, cur khênhr jâuv kriê têx nxeik shâuv xơưs, uô pax ntâuz chiê tâu hnar hâur têx hnuz tsiêz, nox yôngz cok, chuôz zis têx hnuz ntênhs zov chênhr. Cur lok six shir phaz viv zuk têx nhuôs puôr lênhx moz siêz đros por hưv, tuôr chiê zuk heir nênhs têx txux chi uô pax ntâuz, xơưs tsôngk tril yo hnar”.

Tsi tiêk max mav uô tâu jông zuk heir nênhs têx chêr tsôngk tril yo hnar, pos Chiêm tsênhv tâu tsôngv cưr tix nênhx sđ hâur jêx hâur jok pâuz txos viv suôz jông, txơưx heik cưr cxiêx thiêz. Pos heik pâuz, Cho têx cưr cxiêx thâuv nzor lok six jông, viv kruôz kriê têx tuz nhuôs cêr uô nênhx, huôv tsar uô nox uô hâuk, tsênhv thâuv co chor nênhs pâuz xar tơưv tsưr ziv heik thiêz sênhr suôz tưz tsi muôx ntâu. Xar njôngr lok têx li heik co, txix ntâu shông uô ntêx, lar heik zos thâuv tsênhv uô tsar ban vênhx huôv xã Tả Phìn, pos tưz tsês ntâu six hơưv, hnuz nhôngs chiê zok nriêr, cxiv kho, uô đuô têx txux chi ntơư, txix co cxiv tsa iz tuz nxeik hluôk nthuôr uô lov jêv phưx vưv  tsôngv box sđ hâur jok tâu seiz. Pâuz tsênhz lok têx txux chi vênhx huôv jông no iz hnuz trâus pôngz plox jux juk, 2 shông tror lok no pos Chiêm tưz cxaz chuôz uô lênhx heik kriê trâu Câu lạc bộ tuôr tsês chiê cxuô heir nênhs hâur thax tsav huyện Sìn Hồ têx txux chi cêr nênhx vênhx huôv jông tsi chiê pôngz. Hâur têx jiês xênhz huôx câu lạc bộ, pos cê kriê sênhr suôz heik cưr cxiêx, cxiv kho uô đuô têx txux chi đhiê pax vuôs thâuv nzor; yax kriê, vênhv tôngv têx pox niêv vir ndâuk sđ đros por hưv, tuôr chiê zuk heir nênhs têx txux chi vênhx huôv. Niêv lâuk Tẩn Mý Chài, nhoz hâur câu lạc bộ heik: Thâuv ntêx niêv lâuk tsi tâu pâuz tsênhz txos nênhs Cho têx txux chi sênhr suôz heik cưr cxiêx. Txix têx jiês xênhz huôx câu lạc bộ li no, niêv lâuk  cux xưk li têx pox niêv vir ndâuk txơưr đuô tưz pâuz tsênhz thiêz pov zuk tsuv đros por hưv chiê têx lâuk têx txux chi vênhx huôv jông no:

“Pos Chiêm zos iz lênhx moz siêz trâu nênhs Cho têx txux chi vênhx huôv, txơưv hnuz nhôngs tưz siêz taz sik iz jax gâux, cưr cxiêx tâu pos sênhr suôz heik mal lok six jông. Thâuv ntêx pox niêv nênhs Cho muôx tsơưs lênhx tâu buôk ti XH, pâuz đar pâuz cxuô li pos Chiêm. Pêz chor uô kaz tsuv sir jos cơưv shâuv chiê por hưv, tuôr tâu tsês têx txux chi jông trâu têx tuz nhuôs tov kaz no”.

           Đhâu ntâu shông, hnuz nhôngs zok nriêr, nhênhz chơưv, txos nhiv no, pos Tẩn San Chiêm tưz xar tơưv tâu zuôr  muôx 40 jax cưr cxiêx Cho. Pos đros câu lạc bộ tuôr tsês, por hưv chiê heir nênhs Cho hâur thax tsav huyện Sìn Hồ têx txux chi cêr nênhx vênhx huôv jông thâuv nzor, sir jos siz chos cxiv uô đuô zuk heir nênhs ntâu jax txux chi vênhx huôv lov jêv li: Đhiê pax vuôs chos kok zax zưv....., paz cxơưz jông trâu têx pox niêv ntơưv qơư li phôngz yaox nthuôr uô cêr lov jêv. Niêv lâuk Chẻo Thị Hà, Chủ tịch hội pox niêv huyện Sìn Hồ ntâuk grê:

“Niêv hloz Chiêm nhiv no tưz zuôr xar 70 shông, taz sik lok six moz siêz trâu têx txux chi vênhx huôv ntơư, thiêz niêv hloz suôz sênhr  heik cưr cxiêx cux lok six jông; xar tơưv tâu ntâu jax gâux, cưr cxiêx, đaz nênhs Cho.  Txơưv tiêk zos lênhx nênhs hnuz nhôngs ntâu đuô hur si pir li têx lênhx nhoz hâur câu lạc bộ por hưv, tuôr tsês chiê nênhs Cho têx txux chi vênhx huôv thâuv nzor, taz sik nhiv no niêv hloz cux zos lênhx uô ntêx nyuôs. Têx jax cưr cxiêx pêz chor pox niêv vir ndâuk heik ntơư, khênhr zos têx jax mak pos Chiêm xar tơưv, cxiv sâu thiêz cur cux heik sđ tiêk, tsuv seiz pos têx nuv uô co chiê cơưv shâuv, uô trơưk”.

Pos Tẩn San Chiêm têx đas jos, tsưr ziv khơưk tsês chiê zuk heir nênhs têx txux chi cêr nênhx vênhx huôv jông ntơư tsiv nhos zos iz hâux lưv uô jông chiê trâu sđ cơưv shâuv, uô trơưk./.

(Chẻo Thu-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

 

 

 

 

Hêir nênhs la Ha ntênhk txi côngv nox mor blêx yiêz

 

                                                              

          Cux li cxuô hêir nênhs sđ, hêir nênhs la Ha thâuv tưs cux muôz ntênhk txi côngv nox mor blêx yiêz sêiz tsiv grê thiêz ntơư zos iz ntênhk txi côngv ndo txiêx njis txos pox côngz, zơưv côngz; đaz xênhz têz xênhz qơư, viv đros tsưx phưv sđ têx kôngz lôngk, sâu tâu nju kôngz. Đros trâu têx cêr shir phaz hâur iz shông sâu tâu ntâu kôngz lôngk, têx mê tuz mê nhuôv cux tok njôngr hâur chiv kôngz hâur shông zuôr txos, thor pox côngz zơưv côngz, đaz xênhz têz xênhz qơư lok đros tsưx phưv sđ têx kôngz lôngk, cov sâu tâu nju kôngz. Zơưv Quàng Văn Chung, hêir nênhs La Ha nhoz jos Nà Tạy, xã Pi Toong, huyện Mường la hêik pâuz:

           “Txos luz chêix hlêik blêx, sđ têx blêx siêr đax, chuôz ziv têx mê tuz mê nhuôv cux shir phaz lul tiêk: Shông no zos iz shông khưr tau nox tâu hnar, zuôr sâu tâu ntâu kôngz lôngk. Li ntơư, têx mê tuz mê nhuôv uô ntênhk txi côngv; hu pox côngz zơưv côngz lok đros nox đros hâuk thiêz siêz xar njôngr cov pox côngz zơưv côngz lok por hưv iz tsêr nênhs muôx đas jos, khưr tau nox tâu hnar trơưk li tsưr ziv siêz xar, uô luz nênhx yar ntux đris”

          Trơưk li zơưv Lò Văn Đôi, hêir nênhs La Ha nhoz xã Nậm Ết, huyện Quỳnh Nai, tỉnh Sơn la hêik pâuz: Txix ciês thâuv tsênhv zâu, zơưv Đôi tưz zênhx tâu đros zuk chuôz zis uô ntênhk txi côngv nox mor blêx yiêz. Xav txos hli 9 lok sik hli 10 hâur niêx shông, thâuv sđ têx blêx taz tov siêr, chuôz zis co tsuv xêir tsov têx hnuz nhôngs jông chiê niêv pos lok sik tus nhaz hloz muk hlêik blêx chox lok jiêz chiê tsưr tsix ntênhk txi côngv nox mor blêx yiêz. Phênhv ntâu zos muk hlêik têx blêx tsênhv siêr tsik tâu thêv chox lok ciz cov gis, ciz cov siêr chiê nox. Thâuv têx blêx siêr cxix mav li hlêik lok jiêz kruôr gis chox lok chuz uô nox.

          Uô ntêx thâuv zuôr muk piz hlêik têx blêx hâur đêiv têz; chuôz zis tsuv bax: iz tus kêiz, iz tus ok, iz tus buô đros iz huz chơưr xơưk, oz hưx chơưr đơưz thiêz tsuv  gra mor blâuv đros trâu cxuô zav jâuz chiê trâu chor tuôx đros paz chuôz zis hlêik  sđ sik côngv đros nox. Đros ntơư, zơưv txir nênhz thiêx hu đaz xênhz têz xênhz qơư lok đros nox đros hâuk, đros chuôz zis tsưx phưv kôngz lôngk tsik trâus nak nôngs nox, chuôz zis sâu tâu nju kôngz.

           “Hâur ntu đrav ntêx tsêz chos uô blêx têz, thâuv têx blêx siêr đax, chuôz zis tsuv bax kêiz, ok chiê txi côngv đaz xênhz têz xênhz qơư trâu hâur đêiv têz blêx co. Zos tsik txi côngv mak nyêi tsav khưr kôngz lôngk tsik tâu trơưk tsưr ziv siêz xar. Tsuv muôz kêiz ok chox lok txi côngv cov sđ têx kôngz lôngk tsik trâus nak nôngs ruôr hiêv txos sđ têx kôngz lôngk hâur têz”.

          Đhâu txi côngv blêx yiêz sâuv têz tas, tsôngv px tsuv bax cxuô zav chiê tsưr tsix ntênhk txi côngv nox mor blêx yiêz. Ntơư zos trôngx mor tsuv muôx iz tus kêiz, iz huz chơưr xơưk, chơưr đơưz, njêk thiêz njuôs, txir shôngz txir ntông, zos cxuô zav chuôz zis khưr tâu chiê txi côngv pox côngz zơưv côngz, hu pox côngz zơưv côngz lok đros nox đros hâuk. Zơưv Lò Văn Đôi nhoz xã Nậm Ết, huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn la hêik pâuz nzir:

 “Chêi chax chêk txi côngv nox mor blêx yiêz, xav txos trau nhiv no, cur chuôz zis cux tsênhv tuôr tsês tsik chiê pôngz plox; thâuv têx blêx siêr, niêv pos lok sik tus nhaz hloz tsuv tâu muk hlêik blêx chox lok jiêz thiêz uô cov siêr chiê hu pox côngz zơưv côngz lok đros nox đros hâuk, viv têx mê tuz mê nhuôv tưz khưr thiêz sâu tâu kôngz lôngk lok”.

Nhiv no, viv liêx têz tsơưs, tsôngv px hêir nênhs La Ha nhoz hâur thax tsav tỉnh Sơn la cux tsik tsưr tsix txi côngv blêx yiêz trâu hâur têz li ntu đrav ntêx; tsuôk zos tsưr tsix ntênhk txi côngv nox mor blêx yiêz hâur chuôz zis thiêz hu têx cxênhz jê, cưr tix nênhs tsa tuôx đros nox đros hâuk, cov sđ muôx cêr côngv siêz, uô luz nênhx yar ntux đris./.

                                                   (Tsu cxêik nhênhv-Lường Hạnh)

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC