Zuôr njêr hâur shôngk shông yiêz: Xar njôngr iz shông yiêz muôx luz nênhx tsâu sor, shir phaz

           Phongz cxưx zuôr njêr hâur shôngk shông yiêz tsi pâuz muôx cxôngx thâuv tưs lok, taz sik cxôngx ciês thâuv tsênhv zâu, niêv lâuk Nguyễn Thúy Ngần, nhoz quận Hoàng Mai, Hà nội tưz pov zuk niêv zuk txir khênhr zuôr njêr thâuv tas cik hnuz xiêz 1 Tsiêz. Cxôngx zar hnuz keix hnuz 30 tsiêz, tsôngv box hâur jos tưz chox têx teik tso njêr muk nzuôr cov hur, tos txos tas cik hnuz xiêz 1 Tsiêz muk pêv tsêr mnov thor iz shông môngr jông thiêz zuôr iz ntiv njêr lok. Txos nhiv no, niêv lâuk Ngần chuôz zis tsênhv tuôr truôx phongz cxưx no thiêz heik kriê tuz nhuôs lok phongz cxưx jông no:“Fênhx yax shông tưs pêz cux muk tsêr mnov tas txơưv muk zuôr njêr thiêz zax hâur. Đros cxênhx nênhs tov ntêx li siêz xar zos “Zuôr njêr hâur shôngk shông yiêz” zuk cux njênhs njôngr uô lơưr thiêz xar njôngr iz shông muôx ntâu môngr jông. Zos pêz cux muôx siêz xar tuôr tsês phongz cxưx chax chês mak luz nênhx zuôr tsâu sor, shir phaz đuô”.

          Lơưr cxênhx nênhs tov ntêx li siêz xar, zuôr njêr hâur shôngk shông yiêz zuôr muôx luz nênhx tsâu sor, njiz ntâu môngr jông. Thâuv gra njêr lok tsêr, tsuv pheiz uô yênhx tâur mê, muôz tso hâur hnaz cov jông thiêz muôz chiê cov jông. Nênhs muôv muôs mak tsuv tso hâur qơư zuk muôv muôs chiê muôx ntâu môngr jông, muk ndis shuôk uô si mak tso hâur hnaz gra lơưr thiêx njiz môngr jông. Niêv lâuk Nguyễn Thúy Phượng, nhoz quận Thanh Xuân, Hà Nội puz pâuz:“Nênhs Việt Nam li cêr chax chês mak njêr zos iz zav nox muôx đros đreiv hâur luz nênhx. Tso pov luz nênhx tsâu sor, cxuô lênhx nênhs hâur chuôz zis siz hluz, sik côngv siêz jông. Pir li hâur zav nox tsi muôx njêr mak nox tsi pov kaz. Zos phongz cxưx hâur shôngk shông yiêz, iz jiês jiês thâuv hla đhâu hnuz xiêz 1 tsiêz, muk tsêr mnov tas lênhx tưs cux ndo njôngr zuôr mê njik njêr thiêz zax hâur, xar njôngr iz shôngk luz nênhx ngaz tul, tsâu sor, cxuô lênhx nênhs hâur chuôz zis nhoz uô nênhx shir phaz, siz siz hluz”.

          Lơưr têx lênhx nênhs nhênhz chơưv vênhx huôv trâur lâuk, lo luk “zuôr njêr hâur shôngk shông yiêz, kaz shôngk shông zuôr môngr jêz siz” zos tsôngv box xar njôngr hâur shôngk shông muôx iz luz nênhx tsâu sor, kaz shôngk shông uô tâu luz tsêr yiêz truôx jông, hur si bax tos shông yiêz. Tsôngv box xar njôngr, zôngv môngr jêz siz chiê cxuôv por tsês tas têx môngr tsi jông hâur shông kuz, tos iz shông yiêz jông đuô. Ziz njiêz hâux lưv “zuôr njêr hâur shôngk shông yiêz” cux zos chiê pos zơưs niêv txir kruôz kriê tuz nhuôs tsuv txơưx cxênhx txuôk, chiê kaz shôngk shông cxiv uô tâu tsêr yiêz. Zơưv Trần Đức Nguyên, Phưv tsar khoa di sản vênhx huôv (Đại học vênhx huôv) heik:“No zos tsôngv box tiêx đras bắc Bộ li phongz cxưx jông, tov kaz no tâu uô đêz đar. Hâur têx shôngk jê ntơưv no, cur pov phongz cxưx no tâu tsôngv box tror hôx phưx uô lơưr. Lơưr cur mak tsuv tuôr tsês phongz cxưx no viv muôx ziz njiêz lok six jông hâur luz nênhx chinhz yênhx, paz hâur shông muôx têx huôv tsar jông, hâur côngz xưv mak muôx ntâu môngr jông”.

          Tsưr ziv siêz xar njôngr tiêk, iz chas sir zôngv têx njêr hâur pluôk yêik hmo, njêr cux zuôr chox lok têx môngr jông, luz nênhx tsâu sor đuô, nênhs Việt heik taz thiêz nênhs faz Đông heik cxuô tsênhv xar tiêk njêr zos iz zav nox coaz tsôngv, zuôr trâus hâur luz nênhx. Txơưv njêr mak zôngx ziv zuôr kror tưs cux tâu, zuôr hor ntâu cux tâu, taz sik phongz cxưx zuôr njêr hâur shôngk shông yiêz tsênhv tuôr tsês jông ziz njiêz jông thiêz tâu cxênhx nênhs tov kaz no tiêv tiêv tuôr tsês uô lơưr./.

(VOV1-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Hâur shôngk shông yiêz, njiz lênhx nênhs khơưk tsês chiê hêir nênhs poz ziz tễ txux chi, vênhx huôv jông

          Ntơư zos zơưv Lường Văn Chựa suôz kênhx, txơưv tưz lâuk hnuz nhôngs siêz, taz sik zơưv Chựa cux tsênhv niêx hnuz zok nriêr thiêz khơưk tsês chiê zuk hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông tsik chiê trâus pôngz plox. Viv huôv tsar cêr uô nênhx lox hloz trâu thax tsav huyện Yên Châu; chênhr zos li hêik ntơư, têx suôz sênhr cưr cxiêx, suôz kênhx, suôz trax đros trâu suôz đruôk tôngx cxêz tôngx hâur cxuô jiês kriz ntênhk hội, thâuv tưs cux muôx zơưv Chựa đros kriz nthuôr uô cêr lov jêv:“Cur xar njôngr tiêk, tsuv uô li chas cov huôv tsar truôx pêz hêir nênhs poz ziz bê ntơưr sâu, zos tưz pâuz tâu zuk hêir nênhs  bê ntơưr sâu, cux zok nriêr thiêz khơưk tsês tâu zuk hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông tsik chiê pôngz plox”.

          Chênhr zos li hêik ntơư, txix ciês thâuv tsênhv zâu, zơưv cê cơưv zuk hêir nênhs poz ziz bê ntơưr sau, cê cơưv yuôz kênhx. Đhâu iz ntu muk uô hâux lưv têz qơưs trâu huyện Yên Châu, zơưv thiêx muk uô tuz lênhv, hâur ntu ntơư cê uô tuz lênhv, cê cơưv shâuv zuk hêir nênhs suôz sênhr hêik cưr cxiêx. Đhâu uô tuz lênhv, cux tror lok uô hâux lưv têz qơưs thiêz tror zok nriêr, cơưv shâuv zuk hêir nênhs poz ziz têx txux chi, vênhx huôv jông muôx đros đrêiv hâur luz nênhx. Pâuz tâu zuk hêir nênhs poz ziz têx ntơưr sâu, lo luk hêik chuôs li tưz trâus pôngz plox lơưv jux juk, txos trâu shông 2016, zơưv Chựa thiêx hêik trâu chi bộ jos kriz lớp cơưv kriê cơưv ntơưr poz ziz, muôx 22 lênhx tuôx đros cơưv. Zơưv Chựa shir phaz lul hêik:“Hêir nênhs poz ziz tưz zênhx muôx lo luk hêik, bê ntơưr sâu thâuv nzor lok, tsuv khơưk tsês cov muôx đros đrêiv hâur luz nênhx tsik chiê zuk hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông trâus pôngz plox”

          Txix shông 2018, tâu uỷ Ban huyện Yên Châu chox car tsôngv px cxuô hêir nênhs sđ khơưk tsês thiêz huôv tsar truôx zuk hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông; lar hêik zos huôv tsar truôx hêir nênhs poz ziz nhoz Yên Châu têx txux chi, vênhx huôv jông, muôx 11 lênhx đros huôv tsar uô, zơưv Chưa tâu bâux xêir uô tus sêiz car. Zos xav txix thâuv ntơư txos trâu nhiv no cux muôx nzir 6 lênhx zos hêir nênhs poz thơưx đros zok nriêr, cơưv shâuv zuk hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông thiêz xav txix thâuv cxiv tsa tâu kror qơư co txos trâu nhiv no, tưz kriz tâu 7 lớp kriê cơưv zuk hêir nênhs têx ntơưr sâu, cơưv yuôz kênhx poz ziz thiêz cơưv kriê hêik luk poz thơưx, muôx 150 lênhx đros cơưv: “Thâuv cur tsênhv zâu, cur cux cơưv shâuv đhâu mê njik, đhâu cơưv lớp kriê cơưv no, cur cux pâuz tâu tiêk, muôx liv trâu zuk hêir nênhs thiêz huôv tsar tâu truôx zuk hêir nênhs poz ziz têx cêr đaz cêr kruô, cêr nênhx vênhx huôv jông cxôngx nzor”

          Zơưv Lường Văn Chựa cux xar tiêk, têx luôs hâux lưv zuk uô ntơư cux zuôr paz phênhv trâu chor hluôk pâuz to tâuz lok zuk hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông cxôngx nzor:   “Kror tiv iz zos tsuv kriê zuk hêir nênhs têx ntơưr sâu, kror tiv oz tsuv huôv tsar truôx zuk hêir nênhs têx suôz sênhr hêik cưr cxiêx, đhiê pax vuôs, tsênhz mênhx chor cơưv cux li chor kriê cux tsik zôngx ziv trơưk li zuk tsưr ziv, siêz xar”

          Têx luôs hâux lưv uô muôx liv ntơư, zơưv Lường Văn Chựa tsiv nhos zos iz lênhx chiê sđ cơưv shâuv uô trơưk./.

(Tsu cxêik nhênhv-Cà Văn Thành)