Pax lâus-zos zav pax jông huôv tsar ju lix Điện Biên

          Hnuz xiêz 7/5/1954 zos hnuz ntâus zênhx quân sự lox tiv zix hâur cxiv tsav txênhz tir ntâus tros châuz Pháp. No cux zos six hơưv têx pax lâus tơưs đơưz vos sâuv têz qơưk Điện Biên, Tây Bắc, tsuôk li hơưv tos têx lênhx zênhz shông li têx côngz lox. Thiêz cxôngx co txos nhiv no, hâuv txos cheix pax lâus, iz lênhx tsôngv box Điện Biên heik taz, côngv thôngx têx mênhx cxưx Tây Bắc heik cxuô puôr lênhx ndo njôngr txos jiês ntâus zênhx lix xưv no. Yuôr đros têx chiến sỹ Điện Biên Phủ thâuv co, pax lâus đros têz qơưk Tây Bắc jông jav tsuôk li ziv chuôz cxaz đas jos, truôx siêz sơưr tir ntâus tros châuz. Zơưv Nguyễn Hữu Chấp, bộ đội lâus Điện Biên Phủ tror ndo txos ntu đrav ntêx thiêz heik:

          “Thâuv ntâus trôngz Him Lam mak zos cheix pax lâus tơưs, pax tơưs đơưz vos cxuô qơư lok six jông, tov kaz no thiêx li heik tiêk cheix pax lâus zos cheix ntâus zênhx lix xưv Điện Biên Phủ. Thâuv pêz tuôx ntơưv no cux tsi pâuz lok tsoz pax lâus no, nus tsôngv box thiêx pâuz no zos tsôngv box iz tsoz chos uô zav nox. Tsôngv box khênhr zôngv uô jâuz nox. Pêz pov jông gâux viv li pov hâur zuk siêz lov jêv đuô, truôx siêz đuô mul tir ntâus tros”.

          Thiêz cux viv li mak nhiv no thav txos Điện Biên zos heik txos jiês ntâus zênhx lix xưv Điện Biên Phủ, sâuv têz qơưk pax lâus. Cxôngx 2 kror muôx jos no, chinhr quyênx tỉnh Điện Biên đhâu têx six cxiv tưz phuôx huiz, huôv tsar ju lix lix xưv, mul ndis shuôk pax lâus thiêz ntâus zênhx Điện Biên, đros côngv thôngx têx mênhx cxưx sâuv thax tsav li têx vênhx huôv jông. Niêv lâuk Nguyễn Minh Hiền, kruô tuôx cxôngx Hà Nội tuôx ndis shuôk Điện Biên heik:

          “No zos jiês xuz thơưx cur tuôx Điện Biên, têz qơưk no lok six jông gâux, lênhx nênhs mak jông siêz, Pax lâus tơưs đơưz vos cxuô qơư mak tsi tâu muôx têz qơưk tưs jông li no”

          Shông 2004- shông ju lix têz qơưk đros njiêz luv lol Điện Biên cheix pax lâus. THiêz cxôngx shông 2014, ndaz ndơưv chiv nhênhv 60 shông hnuz ntâus zênhx lix xưv Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên krêz uô ntênhs phêv pax lâus xuz thơưx. Cxôngx co txos nhiv no, ntênhs phêv tưz yênhx iz huôx tôngv vênhx huôv tâu yax six tsưr tsix hâur tỉnh, chiê gôngr phênhv tuôr tsês thiêz phuôx huiz tsôngv box têx mênhx cxưx Điện Biên li têx tsiv grê vênhx huôv, heik kriê têz qơưk Điện Biên txos cxuô qơư pâuz txos.

          Zơưv Đoàn Văn Chì- Phưv giám đốc Sở vênhx huôv thiv thao thiêz ju lix tỉnh Điện Biên puz pâuz:

          “Đhâu têx jiês tsưr tsix ntênhs phêv pax lâus tưz gôngr phênhv jông lol hâux lưv zaz zâuv tsôngv kruô tuôx ndis shuôk Điện Biên. Chuôz tsar cxôngx shông 2014 txos nhiv no tax 20 txos 25%. Hâur shông 2017 kruô tuôx Điện Biên chuôz ndê 25%. Tas nro phênhv sâu cxôngx huôx tôngv ju lix chuôz ndê 34% thiêz hâur têx hnuz ntênhs tsưr tsix hâur shông 2017, kruô tuôx ndis shuôk Điện Biên zos 70 cxênhz jiês. Hâux lưv tsưr tsix ntênhs phêv pax lâus tưz gôngr phênhv jông zaz zâuv tsôngv kruô tuôx ndis shuôk Điện Biên, gôngr phênhv cxơưz tiês huôv tsar kinh têr xã hôiv”.

          Pax lâus zos zav pax tsuôk muôx nhoz têx tỉnh Tây bắc. Nhiv no, Điện Biê tưz cxaz chuôz paz sik hux jos huôv tsar ju lix 8 tỉnh Tây Bắc krêz đar, chiê zaz zâuv tsôngv kruô tuôx Điện Biên thiêz têx tỉnh Tây Bắc. Cxôngx co huôv tsar ju lix yênhx côngz, gôngr phênhv huôv tsar cxuô hâur thax tsav. Đrâuv hâux lưv tsoz phưz, tuôr truôx têx mênhv chêx co, Điện Biên nhiv no cux tsov cưv chos cxaz têx mênhv chêx jôngr pax lâus ntơưv Thành phố Điện Biên Phủ thiêz têx huyện txơưr.

          Zơưv Hà Văn Quân, giám đốc Sở kôngz nuv thiêz huôv tsar jôngx cxênhz tỉnh Điện Biên heik:

          “Uô chủ trương huôv tsar tsoz pax lâus, tỉnh Điện Biên li iz xiv huv ju lix nto bê, shông 2017 tỉnh tưz chos yiêz 5 cxênhz 500 tsoz. Shông 2018, Sở tưz heik trâu UB tỉnh Điện Biên thiêz tâu thôngz đhâu chos cxaz 9 cxênhz 500 tsoz. Hâur co chos sâuv thành phố, têx ntu cêr zos 1 cxênhz tsoz. Đrâuv chos sâuv têx ntu cêr, tsênhv chêx chôngk chos ntơưv huyện Mường Ảng, Tuần Giáo thiêz”.

          Ntênhs phêv pax lâus tưz tâu ntâu lênhx nênhs pâuz txos, zos theox chênhv huôv tsar ju lix Điện Biên. Chêx cuk co tso pov pax lâus tưz thiêz tsênhv paz tỉnh Điện Biên huôv tsar ju lix ndê iz trus yiêz./.

( Vũ Lợi – Txâur Vax cxeik nhênhv)

Phênhv đêx hur thiêz vêv xênhz tênhv qơư jêx jok

Lơưr Sở kôngz nuv thiêz Huôv tsar jêx jok tỉnh Sơn la li thôngz sâu, hâur 1.437 côngz trinhx cungz đêx tsêx trung tâu yưv pênhr uô thiêz choz zok trâu côngv thôngx, HTX, tổ hợp tác, doanh nghiệp, tiz nênhs sêiz car, tso đêx, sir zôngv sâuv thax tsav tas nro tỉnh txix shông 2000 txos nhiv no muôx txos 38% ntâu côngz trinhx tưz tsik jông tas, ntâu côngz trinhx tưz tsik huôx tôngv.

Lơưr Sở kôngz nuv thiêz huôv tsar jêx jok Sơn La li ntâuk gri, qir tiv uô trâu ntâu côngz trinhx cungz đêx đhâu yưv pênhr tsik phuôx huiz tâu chêx cur zos tiv: Côngz xưv cxiv tsa tsưr ziv yưv pênhr txix shông 2011 tror uô ntêx tsênhv tsik tâu uô truôx jông, viv li pênhr yưv uô tsuôk tax tâu 45 % zoz qơưx; iz cxê tsưr yưv pênhr uô txux chi kik, nhiêx txiêx muôx tsơưs taz sik cux cxaz chuôz cxiv uô côngz trinhx; côngz xưv sêiz car đhâu yưv pênhr tsik tâu chor chính quyền tiv phaz tsov cưv txos cov huv đros, côngz trinhx puôk tsuôx tsik tâu kho ndar six hơưv, uô trâu côngz trinhx puôk tsuôx zâu tsik tâu kho txos trâu huôx tôngv tsik tâu; ntâu tổ sêiz car côngz xưv tso đêx tax tsik tâu tâu zoz qơưx tsênhv tsênhz.

Txix tsênhv tsênhz co, Tsênhv qơư đêx hur thiêz vêv xênhz tênhv qơư jêx jok Sơn La tưz hêik trâu Sở Kôngz nuv thiêz huôv tsar jêx jok tỉnh pâuz, cxiv tsa dự thảo Nghị quyết số 27 lok tsênhv chêi paz txêik jênhv, sêiz car kriz uô thiêz kho đuô, sir zôngv côngz trinhx côngz đêx xênhz huôx tsêx trung jêx jok sâuv thax tsav tỉnh muôz trâu HĐND sêiz shuôk. Txos hli 3/2017, Nghị quyết tưz tâu HĐND tỉnh thôngz đhâu thiêz tso tơưv kriz uô.

Đhâu ciês thâuv Nghị quyết tâu tso tơưv, tsênhv qơư đêx hur thiêz vêv xênhz tênhv qơư jêx jok tỉnh tưz sik côngv đros Liên minh HTX tỉnh kruôz kriê chor HTX ntơưv chor huyện: Thuận Châu, Vân Hồ, Mai Sơn, Mường La uô. Hâux lưv tso tơưv tsênhv chêi paz thiêz cxơưz cxiz HTX jênhv thiêz sêiz car, kriz uô chor côngz trinhx đêx hur tsêx trung jêx jok zos kror tsuv uô, phuôx huiz muôx chêx cur yưv pênhr chor côngz trinhx cungz đêx tsêx trung jêx jok, paz thơưz tsưr ziv sik côngv hợp tác xã cxaz chuôz dịch vụ cungz đêx huôv tsar truôx hâur hlôngr yiêz cungz đêx hur jêx jok.

Tsênhv chêi paz txêik jênhv, sêiz car kriz uô thiêz kho đuô chor côngz trinhx cungz đêx xênhz huôx tsêx trung jêx jok sâuv thax tsav tỉnh tsênhv kriz uô zos kror hâux lưv zov chênhr gra siêz tsơưr lươngv, muôx chêx cur côngz trinhx cungz đêx hur tsêx trung jêx jok, paz phênhv tax tâu tsưr ziv tso tơưv txos shông 2020, tas nro tỉnh muôx 95% nênhs nhoz têx jêx jok tâu sir zôngv đêx xênhz huôx huv vêv xênhz, hâur co 65% tâu sir zôngv đêx hur huv vêv xênhz tax tâu ploz tsênhr./.

(Tuyết Lan-Lik Thox cxêik nhênhv)