Jax sâu thưr 3, hnuz 22/12/2015

Tuz lênhv Sơn La sik côngv tês cxiv tsa jêx jok yiêz

 

 

Cheix ntux nas shông no, 150 ntâu ziv chuôz zis tsôngv box nhoz 3 luz jok pêv hâur xã tox siêz Hua Trai, huyện Mường La, tỉnh Sơn La tưz muôx cêr luôv xuôz jêz jông muk txix ntơưv jok txos ntuô xã, tsi trâus muk lok hâur têx cêr đaz tuôs, bluô li đrav ntêx. Txix nhiv no, tsôngv box sơưr đơưk têx kôngz uô tâu cux zôngx ziv muôs tâu đuô hâur 4 chiv cheix, têx tuz nhuôs muk tsêr cơưv tsi txov nhêv njuôr li thâuv ntêx. Uô têx cêr jông muk no, đros trâu têz qơưs têx cêr paz, bộ đội thiêz tsôngv  pêx xênhv nhoz ntơưv no têx sir jos, mak lar heik zos têx lênhx canr bôv, chiến sỹ Ban chỉ huy quân sự huyện Mường La tưz paz yênhx puô hnuz côngz, đas jos; yênhx puô yiv đruôz poz jêz, xuôz jêz chiê uô tiêr têx cêr muk lok. Zơưv Quàng Văn Loan, nhoz jok Phiêng Hoi heik:

“ Tsôngv box pâuz tsi tsênhz, tsi mênhx mak têx đôngx chir bộ đội, jênh quân tự vệ ho tiz jông tơư kriê iz kro jux juk trâu tsôngv pêx xênhv cov lơưr pâuz thôngz, pâuz cxuô. Txix ntơư tsôngv box pâuz uô lơưr têx tsưr ziv yiêz hâur huôv tsar uô nox cov  luz nênhx iz hnuz tsar ndê jux juk”.

Hâur uô têz qơưs 19 tsưr ziv tso tơưv  thiêz 11 tsênhv njiêz, hâux lưv uô lok cxiv tsa jêx jok yiêz, Đảng ủy Quân sự tỉnh chox kriê iz Ban Chỉ huy quân sự têx thax tsav xeir iz txos 2 xã, iz xã ntơư xeir 5 tsênhv njiêz, hâux lưv uô hâur têx tsưr ziv cxiv tsa jêx jok yiêz chiê uô. Hâur ntơư, chêx tsôngk cxiv tsa, kho đuô têx tsêr cơưv cxênhx nhuôs zâu, tsêr cơưv shux xênhz nhoz tsêr cơưv niêv txir zus mor, cêr muk lok jêx jok, paz têx ziv chuôz zis muôx côngz têz qơưs muôx luz nênhx txov nhêv. Pir li ntơưv Ban chỉ huy quân sự huyện Mường La, txos nhiv no tưz paz 2 xã Chiềng Lao thiêz Hua Trai cxiv kho, uô đuô yiêz 6 cêik cêr muk lok jêx jok, paz tsêr cơưv ntơưr cxênhx iz xã Nậm Giôn uô tsêr nhoz, qơư uô jâuz mor nox, qơư nox mor trâu shux xênhz nhoz hâur tsêr cơưv, cơưv ntơưr, niêv txir zus mor. Lơưr thượng tá Phạm Duy Khương, chính trị viên Ban chỉ huy quân sự huyện Mường La: Chiê uô tâu, Ban chỉ huy quân sự huyện tưz xeir têx tsưr ziv, hâux lưv uô fiv đros têx muôx tsênhz ntơưv qơư:

“Seiz lok qênhx shênhx hâur thax tsav thiêz taz viv pênhr xưv, hâux lưv uô, ban chỉ huy quân sự huyện hux jos đros cấp ủy hâu nov hâur xã cxiv tsa tsưr ziv tsưr tsix uô têx nuv fiv đros. Hâur ntơư, taz viv tsưv ziv txos tsưr ziv tiv 2 lok sâuv  cxiv kho têx cêr muk lok jêx jok, tsưr ziv tiv 5 kho đuô têx qơư, tsêr lớp cơưv ntơưr hâur xã tox siêz”.

Tsuôk xav txix hâur shông no, Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Sơn La tưz hu zâuv canr bôv, chiến sỹ sik đros uô 13 tsaz yênhx cxiv tsa jêx jok yiêz; paz xar muôx 2.200 hnuz côngz cxiv kho, uô đuô zuôr xar 60 cêik cêr muk lok jêx jok; cxiv kho cov khor thiêz truôx 3 qar tsêr lớp cơưv ntơưr; uô yiêz 3 cêik cưx đêx hur, 4 tuk qox tax; thoz huk xar muôx 10 cêik cưx đês liêx tok đêx lok uô liêx. Têx taz viv cux tsi so tso canr bôv muk ntơưv qơư kriê tsôngv box tsưr ziv uô nox, tu zus tsiêx cxu, hlôngr yiêz tsoz chos, cxuz cêr yeiz pluôs. Hâur six hơưv uô, têx taz viv cxiv tsa tsưr ziv, phênhz côngz, hâux lưv uô tsênhv tsênhz, uô txos tưs tas txos ntơư, tsi so qênhz yuôx, zuôr chênhz zênhv. Thượng tá Lò Văn Thinh, phưv seiz car chính trị, Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Sơn La heik:

“ Đảng ủy Quân sự tỉnh Sơn la xav tinhv tror fuô uô jông luôs hâux lưv no chiê thôngx ziv hâur chox kriê tsưr tsix uô. Gra siêz cấp ủy, chỉ huy li hâux lưv lês car hu zâuv cov tâu ntâu lênhx nênhs sik đros côngv tês cxiv tsa jêx jok yiêz. Tsuv xav tinhv tsênhz mênhx têx tsênhv njiêz, hâux lưv uô chiê uô tâu jông. Hlôngr yiêz tsưr  ziv uô nuv chiê nthuôr uô tâu đar hâur phôngz yaox thiêz tsi so tsưr tsix ntâuk grê, zuôr chênhz zênhv têx nuv uô”.

Tỉnh Sơn La nhiv no nhiv kruôr muôx 3 xã tâu côngz jênhv uô tâu hâux lưv cxiv tsa jêx jok yiêz. Ntu 2016-2020 tỉnh muôx tsưr ziv fuô uô hur si têx hâux lưv, tsaz yênhx heik sâuv hâur thax tsav 188 xã, sir jos cov txos shông 2020 muôx 23 xã uô tâu luôs hâux lưv cxiv tsa jêx jok yiêz. Chiê uô tâu hâux lưv no trơưk tsưr ziv, siêz xar tsuv muôx hâu nov thiêz tsôngv pêx xênhv sơưr đơưk sik côngv tês, hâur ntơư muôx tsi tsơưs têx canr bôv tuz lênhv li tsưr ziv, đas jos sik đros paz./.

                                 (Bích Thủy-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

 

 

 

 

Phênhv “cxơưz cxiz uô kôngz”,  thưr 3 hnuz 22/12/2015:

Chơưv kho moz o vôngk nhoz têk tơư nhux tưv, nhux đas

 

 

-Têx muôx yưv:

Moz o vôngk têk tơư nhux tưv, nhux đas muôx 3 thênhv:

Thênhv 1: Tơưr tuôz lâul, ntơưv qơư o muôx yưv đôngs nyar, tơưs plêz.

Thênhv 2: Chor tơưr lâul hlê, lok cuô đêx đax, muôx yưv iz kror liêx nhoz saz hâur tơưr grêix liêz, Zos trâus saz toz mak nhux tưv, nhux đas muk lok tsik tâu.

Thênhv 3: Tơưr grêix thiêz têx grêix trâus lưx. Zos moz lox mak zuôr lưx txos yưv chor lênhs thiêz paz cxa.

Moz tsuv tâu chơưv kho ndar six hơưv, zos tsik kho zênhx max mak zuôr muôx yưv moz nhoz njưk thiêz đôngs nyar nhoz tâuz hâu.

-Phax moz:

Uô jông côngz xưv vêv xênhz tsiêx cxu li: Tsêr guôx tsik so kruôr krơưr , hur si. Txos chêix ntux no, tsuv zôngv zav puô guôx, tsik chiê guôx ntux nông, tiv zix zos têx hnuz ntux no chênhr.

Muôz trâu nox cxix cxuô muôx txâuk tsơưr pưr chiê gra siêz nhux tưv, nhux đas li đas jos.

-Chơưv kho:

Zos tiêk tsiêx nhiv kruôr trâus moz mak muôz kriêr tuôr co mok tor đros chơưr juôx yênhx hnuz. Zos tiêk qơư muôx moz tưz vôngk lơưv mak tsuv nzuôr cov hur txix yuôx xiêr đhâu co muôz yuôx hmôngr Tetracylin lok sik Sunfamid plênhr trâu.

Zos tiêk tưz moz nhoz thênhv 3 li hêik sâur, tsuv muôz têx kror grêix tưz lưx hlêik por tsês, đhâu co mav li chơưv kho.

Cxax trâu grêix ntơưv ndêx puôz lok sik chax baz chor yuôx li đrav kaz, chơưv kho tsik so hâur 3-5 hnuz.

Pen-Strep 5.000-10.000 UI iz cir hnhar iz hnuz.

Ampicillin 7-10 Mg iz cir hnhar iz hnuz.

Colinorxacin 1ml 15 cir hnhar iz hnuz.

Amtyo 7-8 ml 100 cir hnhar iz hnuz.

Paz đas jos: Cxax trâu ndêx puôz, chax baz Cafein 20-25 mg iz cir P, Vitamin B1:2-3 mg iz cir P, Vitamin C: 3-5 mg iz cir hnhar./.

                          (Thanh Thủy-Lik Thox cxêik nhênhv)