Têx cêr shir phaz thâuv txir mo môngk Yên Châu zuôr tâu muôs muk trâu têz qơưk Úc

Chiv txir mo môngk shông no, zơưv Hà Phương Đanh nhoz jok Văng Lùng, xã Chiềng Hặc, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La chuôz zis jông siêz thiêz ziv shir phaz đuô. Tsi tiêk viv zuôr xar 100 tsoz txir mo môngk puôr lênhx txi txir ndư, kror zov chênhr đuô zos chuôz zis 200 ntâu cir txir mo môngk tưz tâu huyện sâu zuôr chiê tok muôs trâu têz qơưk Úc.

"Zos têx txir tâu muôs trâu saz têz qơưk đrâuv mak pêz lok six shir phaz, pêz zuôr uô trơưk cui tinhv thiêz grê muôs cux zuôr truôx tuk".

Têx txir mo môngk muk trâu têz qơưk Úc tsuv tâu Cục por vêv đrox tsuôs lo chiv thax tsav qơư chos; iz chas ntơư uô trơưk têz qơưk Úc têx cui tinhv. Đhâu thâuv tâu cơ quan muôx vax huôv lơưr saz têz qơưk đrâuv lênhk nhav uô trơưk cui tinhv thiêz lo chiv ntơưr thax tsav qơư chos, mak txir mo môngk Sơn La thiêx qir tâu muôs trâu saz têz qơưk đrâuv txix cêr yêz za. Txơưv tiêk tsi tâu côngz fur grê sâu zuôr zos li chas, taz sik mo môngk tâu têx doanh nghiệp sâu zuôr chiê muôs trâu luôs 2 chas têz qơưk đrâuv khênhr tâu grê đuô pir li muôs hâur têx ciêz đrôngs txix 10-20%. Tsênhv tsênhz, tas nro chor txir mo môngk nhiv kruôr tâu huyện sâu zuôr chiê muôs trâu luôs 2 chas têz qơưk đrâuv puôr lênhx tâu grê đuô pir têx shông uô ntêx. Zơưv Hà Văn Thương, canr bôv cxiz kôngz xã Chiềng Hặc, huyện Yên Châu heik:

"Grê 25 cxênhz đeiv mak zuôr truôx tuk đuô cxiê shông. Thâuv ntêx têx tuz luôv tuôx sâu zuôr mak tiêk 25 cxênhz đeiv taz sik thâuv muk seiz têx txir tas, lơưr ho tsi muôz grê li ntơư, têx txir lox mak lơưr zuôr, txir mê tsi zuôr, grê muôs tưz tsi truôx hlo".

Chor txir mo môngk mak doanh nghiệp zuôr sâu zuôr ntơưv Sơn La zos têx txir mo môngk njuôz, têx txir mo môngk txuôv li: GL3, GL4, txir mo môngk Thái Lan, iz luz muôx 7-9 lak. Trơưk li cui tinhv, chor txir mo môngk zuôr tâu xa muk trâu têz qơưk Úc chiê ntâuk grê.

Đros thiêz 4 cxênhz ntâu ha, Sơn La nhiv no zos tỉnh chos ntâu yax têx txir mo môngk, hâur ntơư muôx ntâu thax tsav chos chêx tsôngk, tưz tâu fuô uô trơưk li tsưr ziv Viet GAP, muôx yênhxx puô ha. No zos iz kro lok six jông chiê lo chiv têx ntơưr thax tsav, suôv qơư chos phưx vưv muôs trâu luôs 2 chas têz qơưk đrâuv. Đhâu qênhz yuôx, nhiv no phênhv ntâu têx thax tsav chos txir mo môngk chêx tsôngk ntơưv Sơn La puôr lênhx uô tâu trơưk zoz qơưx chiê muôx ntơưr lo chiv thax tsav chos. Cục  por vêv đrox tsuôs zuôr paz thiêz kriê tỉnh Sơn La cxiv tsa thiêz muôz ntơưr lo chiv trâu 2 thax tsav chos txir mo môngk ntơưv huyện Yên Châu thiêz Mai Sơn. Zơưv Lường Trung Hiếu, Phưv Chủ tịch UBND huyện Châu, tỉnh Sơn La heik:

"Thôngz đhâu hâux lưv muôs têx txir heik sâuv trâu luôs 2 chas têz qơưk mak zuôr tâu grê đuô thiêz zuôr uô hlôngr yiêz têx tsoz chos, cxơưz cxiz tsaz yênhx hlôngr yiêz tsưr ziv uô nox, tsoz chos sâuv têx ar têz nxaz hâur thax tsav".

Pâuz tâu têx txir mo môngk Yên Châu muôx têx zuôr tâu muôs trâu têz qơưk úc zos lênhx nênhs chos têx txir mo môngk li cêr shir phaz thiêz vav chiê siêz njôngr. Co cux zos iz kro jông khav tinhv tỉnh Sơn La têx sir jos hâur zok nriêr qơư sâu zuôr tsôngv box ntơưv qơư têx kôngz./.

(Thanh Thủy-Hồng Việt-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Phêv ziv Trung ương 5: Chuôz cxaz tsôngv box li siêz njênhs đros Đangv

Phuôx plov suôv câuv Phêv ziv Trung ương 5, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng heik mênhx: hâux lưv kiểm điểm tưz tâu bax uô jông; zos têx lênhx nênhs jông chiê cấp kis đuô seiz tsov uô lơưr. Hâux lưv kỷ luật canr bôv tâu Trung ương thôngx ziv siêz, zuôr gôngr phênhv hlôngr yiêz, chuôz cxaz canr bôv, đangv viên thiêz tsôngv box li siêz njênhs lok hâux lưv cxiv tsa hlôngr yiêz Đangv.

          Tsov lơưr têx hnuz tsưr tsix phêv ziv, Đại tá Nguyễn Ngọc Hưng, kuz canr bộ Tổng cục txiv ngaz, Bộ công an xar tiêk: Thâuv ntêx, pêz tsi car heik ndax têx canr bôv, đangv viên, tiv zix zos canr bộ thênhv siêz, hâu nov lox hâur Đangv thiêz chinhr quyênx li têx uô cxâuv. Taz sik hâux lưv uô têx tsưr ziv kỷ luật hâur six hơưv jê ntơưv no tso pov no zos jax cơưv trâu têx canr bộ, đangv viên, tiv zix zos têx lênhx nênhs uô nov lox:

          “ Lênhx tưs cux muôx têx hâux lưv uô tsi jông. Thâuv ntêx pêz Đangv tsi tâu uô jông hâux lưv heik ndax têx canr bộ thênhv siêz li têx uô cxâuv, tsi kỷ luật txos qơư. Yưr lir lơưr cui tênhv mak Đangv thiêx hur si, truôx tul. Hâux lưv heik tơưv tsênhz têx xor mông zos Đangv li đas jos, truôx siêz yưr lir têx hâux lưv li ntơưv”.

          Six hơưv đhâu, hâux lưv tir tar thaz huôz, lav phêv tâu uô txos qơư. Ntâu txuz thaz huôz lox tâu qênhz pov, ntâu canr bộ thênhv siêz trâus yưr lir, kỷ luật thiêz thôngz xor mông đêz đar txos tsôngv box pâuz. Lơưr zơưv Hoàng Lâm nhoz quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, no zos hâux lưv jông tso pov Đangv, têz qơưk li siêz sir jos hâur tir tar thaz huôz, lav phêv, cxiv tsa Đangv ziv hnuz ziv hur si, truôx vênhs, hlôngr yiêz tsôngv box li siêz njênhs. Tiv zix, đhâu seiz lơưr Phêv ziv jiês tiv 5 Ban chấp hành TW Đangv khóa 12 sâuv têx phaz pênhv thôngz xor mông, zơưv Hoàng Lâm jênhv tênhv, Đangv car seiz tsênhz mênhx têx tsi tâu uô tâu. Kỷ luật zos hâux lưv tsi muôx lênhx tưs xar, taz sik co zos hâux lưv zuôr trâus thâuv muôx uô cxâuv, paz canr bộ, đangv viên tror seiz đuô zuk chiê muôx txơưx jênhv đuô. Zơưv Hoàng Lâm heik:

          “ No zos hâux lưv uô jông. Taz sik zos trus xuz thơưx xưz. Đangv li hâux lưv lơưr co tsuv chuôz cxaz siêz njênhs lok Đangv li têx hlôngr yiêz, tiv zix zos côngz xưv canr bộ. Lơưr cur mak lok Đangv tsuv seiz car, khov txos tsôngv box chiê seiz car pov canr bộ têx hlôngr yiêz thix muôx chêx cuk. Zos tsi seiz car mak cux tsi muôx chêx cuk”.

          Phưv giáo sư, tiến sỹ Bùi Đình Phong, Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh xar tiêk: kror tax tâu hâur yưr lir thiêz heik tơưv tsênhz mênhx hâur Đangv, trâu tsôngv box sđ mak lok six jông, no cux zos iz trus hlôngr yiêz hâur Đangv li côngz xưv kỷ luật thiêz seiz car, qênhz yuôx. Kror no, muôx liv trâu Đangv, chox lol siêz njênhs trâu tsôngv box:

          “ Đangv viên trâus kỷ luật txos tưs mak yưr lir trơưk Đangv li kỷ luật. Yưr lir li co tsi zos tơưv txênhz hâur nội bộ, tsi zos sik hâuz zâuv uô, tsuôk muôx iz Đangv cơưx mênhv, Đangv viv tsôngv pêx xênhv viv li pêz tsuv chiv chir phê bình thiêz phê bình. Lix xưv têx Đangv cộng sản thâuv ntêx puôr lênhx li ntơưv. Iz jiês li ntơưv zuôr chuôz cxaz Đangv li đas jos, chuôz cxaz tsôngv box li siêz njênhs njôngr”.

          Chiê cxiv tsa thiêz hlôngr yiêz Đangv hur si, truôx vênhs, vênhv thix tsênhv zos chuôz tsar đuô thiêz côngz xưv qênhz yuôx, seiz car, kỷ luật Đangv cov tsênhv tsênhz thiêz muôx chêx cuk. Tsôngv box njênhs njôngr Đangv li phêv ziv Trung ương 5 thiêz Nghị quyết Đại hội 12 zuôr nzor paz cxơưz tiês uô zênhx liv jênhv vưv huôv tsar kinh têr xã hội sei, truôx vênhs./.

( TTT- Txâur Vax cxeik nhênhv)