Viv li chak pêx xênhv tox siêz Điện Biên trâus đas zuôr têx hax huv tsik jông

“Uô ntêx thâuv zuôr mak lơưr hêik tiêk zuôr muôx huv muôz puz, têx huv co zos nhiêx. Zuôr tas 1 triệu đêiv mak cux tror khơưk muôz puz iz triệu đêiv thiêz. Hêik li co mak lênhx tưs cux zuôr. Cur zuôr iz luz mêir jov têx jâuz txir, kok, xav nhiêx tas 1.350.000 đêiv, lơưr hêik tiêk zuôr tâu mak zênhx muôx huv muôz puz mak cur thiêx zuôr. Đhâu co cur tsênhv zuôr nzir iz luz kror chuz ga uô jâuz mor tas 2.550.000 đêiv. Tsênhv zos muk txêik lok zuôr xưz, haur tsêr cux tsik muôx nhiêx. Zuôr tas lơưr ndê yêz muk lơưv, tsik pov muôz huv đaz tsi trâu zuk hlo”.

“Traz triêv no zos 200.000 đêiv thiêz luz fiêz no cux muôx gri zos 200.000 đêiv. Lơưr hêik tiêk zos Việt Nam têx hax huv jông. Uô tiêr li co, lơưr ndê sâuv yêz chêix yêz muk lơưv mak thiêx pâuz tiêk zuk trâus đas lơưv”.

Co zos pêx xênhv nhoz jok Cộng 2, xar Chiềng Đông, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên li têx luk hêik bâu tơưl hlo thâuv trâus đas pôngz nhiêx trâu oz chor nênhs zuk tsik pâuz, chiê zuôr têx hax huv tsik taz por tsơưr lươngv, taz sik ho zuôr tâu gri siêz đuô lok six ntâu pir li sâuv ciêz đrôngs. Nênhs pôngz tsơưs mak cux zos oz pêz puô cxênhz đêiv, muôx nênhs mak nhiêx triệu, têx thâuv tsênhv zos yênhx châuv triệu đêiv thiêz.

Lơưr pêx xênhv nhoz ntơưv no puz pâuz, xuz thơưx, chor nênhs no gra têx hax huv tsiv gri kik, li: Kê tênhz, tênhz zak, triêv, ziêk…thiêz hêik lênhx tưs zuôr mak muôz uô ntêx iz 100.000 đêiv iz kror hax huv. Txos thâuv hêik pâuz tas pêx xênhv tưz xêir tâu têx kror huv zuk siêz nhiêv, chor nênhs co tror muôz tas nro têx nhiêx muôz uô ntêx co đros hêik tiêk “công ty tsênhv kriz uô tsaz yênhx muôs grik kik viv li tsuôk khơưk muôz huv”. Đros co zos têx luk hêik jênhv tiêk hnuz tov kaz zuôr gra tuôx têx hax huv jông đuô, muôx tsiv gri đuô.

Đhâu thâuv hêik pâuz muôx nênhs cxaz chuôz chôngz, chor nênhs no piz muôs têx hax huv gri siêz đuô thiêz cux hêik tiêk zuôr uô lơưr têx tsưr ziv tưz uô li hêik tas co. Taz sik jiês no, đhâu thâuv txêik tâu sơưr đơưk yênhx châuv triệu đêiv nhiêx, chor nênhs no ndê sâuv yêz chêix yêz khiêr muk. Pâuz tâu tiêk zuk trâus đas, lơưv, khur xiv nhiêx txiêx, chôngz lênhx nênhs tưz sir jos hu tênhv trâu công tyli số tênhv sâu sâuv ntơưr lok ntơưv têx hax huv, têx ntơưr muôz trâu zuk sêiz, taz sik tas nro chor số mêir no puôr lênhx tsik zos lok sik hu tsik tâu.

Zơưv Tòng Văn Huyên, tsar jok Cộng 2, xar Chiềng Đông, huyện Tuần Giáo bâu tơưl hlo hêik: chor nênhs no zôngx ziv nziêk đas tâu pêx xênhv, sơưr đơưk, co zos tiv tưz khov trâu nênhs sơưr thơưx tiv phaz uô cov sơưr đơưk njênhs, đhâu co tsưr tsix têx jiêx hêik pâuz chor hax huv li: “Paz trâu nênhs zuôr”, “tuôx zuôr tsuôk tâu hax huv xưz tsik tas nhiêx zuôr”, “hax huv Việt Nam tsơưr lươngv siêz, zuôr iz kror tâu khơưk muôz nzir iz kror”…Zơưv Huyên cux trâus lơưr đas tas muôx oz pêz triệu đêiv. “Uô ntêx thâuv tuôx mak hêik tiêk tưz hêik đhâu Chủ tịch xar pâuz lơưv, hêik trâu pêx xênhv pâuz tas lơưv mak thiêx muôx têx ntơưr hu zuk tuôx mnôngs li no. Jok Cộng 2 muôx 81 ziv chuôz zis mak cux muôx txos 75-76 ziv chuôz zis zuôr. Pox nhuôs sơưr đơưk tsênhv lok six bâu tơưl, nriêr tsưr ziv hu tênhv trâu Công ty cov thêv nhiêx tror trâu pêx xênhv taz sik hu muk mak tsik muôx nênhs têz mêir hlo”.

Cik txos hâux lưv no, zơưv Quàng Văn Sung, Chủ tịch UBND xar Chiềng Đông, huyện Tuần Giáo puz pâuz: qir tiv chính quyền xar hêik pâuz chor nênhs no muk piêr pâuz lok hax huv Việt ntơưv 3 jok zos: jok Vánh 2, Cộng 2 thiêz jok Bó zos tiv muôx Công ty KYOTO ntơưr piêr pâuz, đrav kaz tsênhv muôx Phongx Kinh têr-Hạ tầng huyện Tuấn Giáo thưx xav jênhv viv li thiêx njênhs trơưk: “Thâuv lơưr tuôx txos mak muôx Công ty KYOTO iz đêiv ntơưr hêik pâuz, muôx phongx Kinh têr-Hạ tầng xav jênhv chiê tuôx trâu têx xar, thị trấn yax kriê hêik pâuz têx hax huv Việt Nam tsơưr lươngv siêz. Viv li mak xar cux njênhs tiêk lơưr tuôx piêr pâuz tiês thiêz thiêx hêik trâu sơưr đơưk li co”./.

(Thừa Xuân-Lik Thox cxêik nhênhv)

Lênhx tuz hluôk Sơn La li tsưr ziv sir zôngv têx

shông nxêz uô car gruk đêx hâuk

Njiz Lê Tiến Dũng ntơưv qơư muôz shôngz nxêz uô car gruk đêx hâuk nhoz xar Chiềng Cọ, thành phố Sơn La, Dũng puz pâuz: Hâur iz jiês muk ndis shuôk uô si saz đrâuv têz qơưk, tâu zôngv car shôngz gruk đêx hâuk, pov lok six hur thiêz ho sưv jê đros tênhv qơư, đros txix thâuv zâu zênhx pâuz txos chor shôngz nxêz muôx ntâu ntơưv Sơn La, taz sik têx qơư txơưr mak muôx tsơưs, viv li Dũng tưz xar tơưv tsưr ziv uô chor car gruk đêx hâuk no ciês ntơưv zuk qơư nhoz.

`        Hâur shôngk shông 2018, Dũng piz uô chor car shôngz gruk đêx xuz thơưx ciês, taz sik txix siêz xar txos trâu uô cux zos iz kror tsik zôngx ziv, tsuv sir jos thiêx uô tâu. Hâur 3 luz hli xuz thơưx, têx car shôngz tưs uô tâu cux tsik jông tas, zos tsik tơưs mak cux đax njưl;  Txơưv li ntơư, Dũng tror sir jos nriêr pâuz, nhênhz chơưv, hlôngr yiêz chuôz zênhx uô cov khưx phưx tâu têx phiv liv muôx yưv uô ntêx co, li: Hlôngr yiêz đuô hniêr mêir txiêr chiê chor shôngz tsik trâus tơưs; hlôngr yiêz đuô mêir kra tsik chiê chor pa tơưl cxơưz trâu chor shôngz, uô chor shông đax tsik njuôz jông: “Lok six ntâu jiês uô tsik tâu, ntâu jiês cux tsik xar uô, txix li co mak tsik jông kror tưs zuk kho đuô kror co, đhâu nriêr pâuz chênhz zênhv jux juk mak tưz uô tâu chor hax huv xuz thơưx ciês muôs trâu ciêz đrôngs txơưv tiêk chor nênhs zuôr cux tsik tâu huv siêz luôx tưs, taz sik no zos têx hax huv muôx liv viv li sơưr đơưk cux hêik kriê thiêz zuk cux kho uô cov jông đuô”.

Dũng puz pâuz nzir: Tsưr ziv uô chor car gruk đêx txix shôngz nxêz no cux tsik zôngx ziv uô, txix txiêr shôngz cov siz luôs, jêis oz zar hâur shôngz cov jông thiêz muôz hâu shơư cuô njêr iz hnuz iz hmo cov caz tsik tho nox thiêz chor car shôngz co thiêx tsik trâus tơưs. “Zos tiêk uô tâu mak cux zuôr paz txo grêk tsơưs tâu sir zôngv zav car gruk đêx zos nhựa, cux zuôr paz txo grêk tsơưs tâu sir zôngv têx vuôz tsuôz zos nhựa zôngv iz jiês. Cur cux xar tiêk chor nênhs uô têx qơư hâuk đêx pâuz tâu txos têx phiv liv tsik jông txix zôngv car gruk đêx nhựa, thiêz lơưr zuôr sir zôngv ntâu đuô chor car gruk đêx shôngz no, thiêz chor car no mak zuôr tror sir zôngv tâu ntâu jiês”.

Nhiv no, Dũng li 8 kror qơư uô car gruk đêx hâuk tưz paz muôx hâux lưv uô trâu zuôr xar 100 lênhx lox tôngv tiv phaz, uô tâu xar muôx 100.000 zar car iz hnuz; đros gri muôs txix 1.400 txos 1.700 đêiv iz zar car shôngz gruk đêx hâuk. Đhâu xar muôx 2 shông, Dũng têx hax huv car shôngz gruk đêx hâuk co tưz tâu muôs txos ntâu tỉnh hâur têz qơưk, thiêz tưz tâu muôs trâu têx ciêz đrôngs chor têz qơưk Liên Minh Châu Âu, Nga, Pháp, Đài Loan…tâu sơưr đơưk nhiêv sir zôngv thiêz thôngx ziv đros, txo grêk tsơưs sir zôngv chor car gruk đêx nhựa, gra siêz tsưr ziv por vêv tênhv qơư. Tix lâus Tóng Tuấn Cường, tsưr qơư nox hâuk Cường Béo, phường Chiềng Lề, thành phố Sơn La tưz tsik zôngv car gruk đêx nựa lơưv mak hlôngr trâu sir zôngv chor car gruk đêx uô txix shôngz no: “Txix thâuv zuôr chor car gruk đêx hâuk shôngz no lok zôngv mak tsôngv kruô lok six nhiêv, viv zôngv mak zôngx ziv thiêz cux jông tuôr đuô. Tiv oz zó slok kinh têr mak chor car gruk đêx no zuôr zôngv tâu 30 txos 50 jiês. Đhâu iz jiês sir zôgv mak zuôr muôz nzuôr tâu cov hur si, jiêz kruôr thiêz muôz lok sir zôngv, cê cxênhx txuôs tâu nhiêx txiêx, cê por vêv tênhv qơư”.

Taz sik nhiv no, qênhx shênhx ruôr ntor jôngr, uô liêx têz cux tsênhv muôx yưv ntâu, uô ruôr hiêv txos têx shôngz ntông; Chênhr zos li hêik ntơư, tix lâus Lê Tiến Dũng vav tiêk chor cơ quan muôx vax huôv tsuv moz siêz txos, chiê tsưx phưv cov tâu truôx têx shôngz nxêz tsik trâus ruôr hiêv thiêx muôx tâu shôngz uô chor car gruk đêx hâuk hêik ntơư muôs trâu ciêz đrôngl./.

(Trấn Long-Lik Thox cxêik nhênhv)