Nênhs Cho li ziz njiêz thax xưv caz hâur luz nênhx

          Đros thiêz tsôngv box Cho, uô thax xưv caz trâu pos zơưs zos phongz cxưx lok six coaz tsôngv. Nênhs Cho thâuv cxiv uô tsêr puôr lênhx uô ntênhs uô thax xưv caz, xar tso thax xưv caz kror tưs tsuv xeir hnuz jông, six hơưv jông lơưr yênhx xênhv nênhs. Fênhx yax iz luz hlik tsuôk muôx iz hnuz jông, tsuv thor txir nênhz paz xeir. Thâuv xeir tâu jông hnuz uô thax xưv caz, ntênhs tso thax xưv caz tsuv uô hâur six hơưv jông. Nênhs Cho Khâu li thax xưv caz tâu tso ntơưv câuv tsêr hâur qar tsêr lox. Chiê pos zơưs nhoz sâuv njiê pov, por vêv têx tuz nhuôs hâur tsêr. Tsưr ziv tso thax xưv caz zos: 4 tơư thax xưv caz tsuv txơưz hâur ar, lơưr cxênhx nênhs tov ntêx li tsưr ziv uô. Thâuv uô ntênhs tso thax xưv caz, tsưr tsêr tsuv bax teik cxok shaz, nhiêx thiêz têx chuôz zênhx cxix cxuô thiêx thor txir nênhx tuôx uô. Ntâu chuôz zis nênhs Cho Khâu tsênhv uô ntênhs tso thax xưv caz đros ntênhs hu plis tsiêz chiê tsi lav phêv. Txir nênhz tsuv hu tas nro pos zơưs lok chiê tuz nhuôs txi côngv, phôngv côngz jông trâu chor mê nhuôs hâur yênhx shông. Thâuv tso tâu thax xưv caz lênhx nênhs hâur chuôz zis hlơưr shaz txi côngv lơưr six hơưv zos hnuz xiêz 1 thiêz hnuz 15 yênhx hli, thâuv co tsuv hlôngr đêx hâur luz piz tâu tso jê teik cxok shaz, thâuv hlơưr trần hương sâuv teik tsuv teik 2 luz ndeik chis liêz trâu sâuv co, jông li pos zơưs li 2 luz kror muôs. Hlơưr shaz hâur tơư thax xưv caz thiêz 2 luz kror trôngx tas, kror trôngx txuôk. Pos Chẻo Mý Lai, mênhx cxưx Cho nhoz thị trấn Sìn Hồ puz pâuz:“Nênhs Cho Khâu pêz thâuv cxiv tsêr yiêz mak tsuv thor txir nênhz tuôx uô ntênhs tso thax xưv caz. Hu tas nro têx pos zơưs lok chiê tuz nhuôs txi côngv, pos zơưs phôngv trâu tuz nhuôs muôx jông đas jos, uô tâu nox tâu hnhar. Uô ntênhs tso thax xưv caz tas tsuv muk nriêr tsoz suôr njiv tuôx sâuv tox siêz, lơưr saz hnuz tuôx chox lok hlơưr yênhx yâur tso đros nhiêx hâur luz teik hlơưr shaz”.

          Nênhs Cho liêz nhoz huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang li luz thax xưv caz tâu uô cxôngx têx ntông jông thiêz ndax. Thax xưv caz tsuôk tâu uô cxôngx iz tsoz ntông tuôx pêv har jôngr, ntơưv qơư hur jông, zos ntông muôx pax thiêz txir, muôx cxix cxuô chês, njik, tsi trâus xoz tuô. Thâuv uô thax xưv caz tsuv taz por tsưr ziv cxôngx nzor. Tiv zix zos uô thax xưv caz mak tsi zôngv tênhz hlâu njiê trâu sâuv thax xưv caz. Tsar xênhv nênhs li thax xưv caz mak muôx kror txơưr mê njik. Tix lâuk Lý Tròi Nhàn, nênhs Cho liêz nhoz jos Phìn Hồ, xã Thông Nguyên, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang puz pâuz cxaz:“Nênhs Cho nhoz pêz têz qơưk li thax xưv caz mak tâu tso ntơưv iz câuv tsêr hâur qar tsêr lox, hâur têx hnuz tsiêz thâuv tưs cux muôz iz đeiv greix buô kaz đei lok sik tso sâuv thax xưv caz. Tsuv hlơưr shaz thiêz hlôngr đêx yiêz thâuv tas tsiêz. Sâuv thax xưv caz tsênhv đei ntâu đeiv ntâuz liêz, xar njôngr pos zơưs phôngv jông trâu chuôz zis iz shông yiêz njiz ntâu môngr jông. Têx hnuz tsiêz pox nhuôs nhoz no tsi uô nduôr txâuv puôz mak uô nduôr blêx blâuv. Thâuv uô tiêr, xeir 4 luz zênhx tiv zix tso sâuv thax xưv caz, tas cik hnuz xiêz 1 tsiêz pox nhuôs zuôr muk txiêr chês pax txir khơưz, txir đuôx lok cxok sâuv luz nduôr co xar njôngr chuôz zis muôx cxix cxuô nhuôv tuz nhuôv nxeik”.

Đros nênhs Cho Tiền nhoz huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La, thax xưv caz thâuv tưs cux muôx 2 yôngx. Yôngx sâuv zos qơư chiê pos zơưs nhoz. Yôngx hâur zos qơư tso teik cxok shaz, chuôz zênhx txi côngv. Xênhv nênhs Lý thiêz xênhv Triệu mak tsưr tsêr tsênhv bax cxaz ntơưr chêr chiê thor txir nênhx lok sik nênhs muôx hnuz nhôngs siêz, lênhx txir ndâux txir luk hâur jos tuôx lo sâuv thax xưv caz. Lênhx nênhs no txâuk ntơưr yênhx têx tsiêx li njês, đêr, nênhk....thiêz zôngv cuô mor lo sâuv thax xưv caz chuôz zis. Nênhs Cho tiền xar tiêk, txâuk ntơưr li co chiê iz shông yiêz chuôz zis tu zus tsiêx cxu hloz lox jông. Zơưv Bàn Văn Liềm, nênhs Cho tiền nhoz jos Suối Lìn, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La heik:“Nênhs Cho tiền li thax xưv caz muôx 2 yôngx, yôngx sâuv muôx teik cxok shaz iz ntiv đêx, 4 coz chiê trâu chơưr. Yôngx hâur tso têx chuôz zênhx zôngv uô ntênhs. Hnuz tsiêz đrâuv buô, keiz, njês chiê hu plis tsiêz, pox nhuôs tsênhv đei cxaz nhiêx sâuv thax xưv caz, xar njôngr iz shông uô hâux nox tâu hnar”.

Tsôngv box Cho xar tiêk: qơư chiê têx pos zơưs nhoz zos qơư tsuôk tsưr tsêr thiêx li tâu hu plis hu pos zơưs thiêz tsuôk txir nênhx thiêx li tâu tuôx jê thiêz qêz njeik. Têx hnuz ntênhs, hnuz tsiêz tsôngv box tsuv uô xưv caz. Txơưv tsưr ziv uô tsi xưk iz zav, taz sik puôr lênhx zos tso pov siêz seiz tâus têx lâus, xar njôngr pos zơưs phôngv trâu chuôz zis njiz cêr môngr jông hâur luz nênhx. No zos vênhx huôv chax chês jông tâu tsôngv box tuôr tsês thiêz phuôx huiz./.

(Chẻo Thu-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Tsuv khơưk tsês Hưng học-Quảng Ninh luôs hâux lưv phiêz tơưz chuôz njêk cxôngx nzor

          Muk txos trâu Hưng học hâur chêix fuô shôngz jiêz phiêz tơưz chuôz njêk muôs, cux zênhx pov njôngr cxuô luz tơưz phiêz tâu jiêz pơưs lul, uô trâu tsôngv kruô sđ, txơưv lênhx tưs cux xar sêiz shuôk thiêz nhiêv txos cxuô zav tơưz ntơư.

          Nhoz trâu hâur thax tsav poz hiêr Hà Nam (thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh), luz jos phiêz tơưz chuôz njêk Hưng học, tưz huôv tsar luôs hâux lưv phiêz tơưz tâu muôx yênhx puô shông đhâu lok thiêz cxuô zav tơưz phiêz tâu jông jav nto bê, uô trâu tsôngv kruô sđ nhiêv txos. Pos Đặng Thị Thắm, nhoz Phươngx Nam Hoà hêik pâuz tiêk: nưs chuôz zis đhâu 3 tiêv tsuôk zos uô luôs hâux lưv phiêz cxuô zav tơưz chuôz njêk muôs, taz sik zav hâux lưv phiêz tơưz co cux tsik zôngx ziv phiêz tâu, tsuv zos luz chêix ntux yar chiê jiêz cxuô zav tơưz phiêz tâu: “Cux tas ntâu six hơưv hnuz nhôngs xêir shôngz, fuô shôngz uô têx pluôx khênhx mê, joz cov jông gâux thiêz muôz yuôx jak chox lok jiêz cov kruôr mav muôz chox lok phiêz tơưz muôs trâu tsôngv kruô chox muk chuôz shuôz njêk hâur đêx”.

          Tix lâus Vũ Văn Hùng, uô luôs hâux lưv phiêz tơưz chuôz njêk muôs tâu 30 ntâu shông cux hêik pâuz tiêk: Hâur ntu phiêz zav tơưz co cux tsik phiv liv luôx tưs, taz sik tas ntâu six hơưv hnuz nhôngs thiêx phiêz tâu iz luz tơưz, taz sik ho muôs tsik tâu grê. Viv xar tiêk, zuk tsuv tuôr truôx zuk hêir nênhs zav tơưz chuôz njêk tsik chiê pôngz plox, nưk oz niêv txir thiêx huôv tsar phiêz zav tơưz co trơưk li tsưr ziv yiêz cov huv đros hâur ntu têz qơưs hlôngr yiêz nhiv no: “Hâur ntu đrav ntêx, cux muôx chôngz lênhx px uô luôs hâux lưv phiêz zav tơưz  no nuôs, taz sik chor hluôk nhiv no tsuôk zos muk uô công nhân tas, yuôr chor lâuk, têx hnuz tsik muôx hâux lưv đaz tsi thiêx phiêz zav tơưz no muôs, tsik chiê zuk hêir nênhs têx tơưz co trâus pôngz plox”

          Huôv tsar cêr uô  nênhx nhoz trơưk ntus đêx Bạch Đằng thiêz ntus đêx hiêr Quảng Ninh đhâu yênhx puô shông, taz sik txos trâu nhiv no luôs hâux lưv phiêz cxuô zav tơưz chuôz njêk nhoz Hưng học cux zuôr trâus pôngz plox lơưv jux juk. Pir li shông 2011, muôx txos 245 chuôz zis uô hâux lưv phiêz tơưz muôs, taz sik txos trâu nhiv no  tsuôk zos yuôr 65 chuôz zis thiêx uô zav hâux lưv phiêz tơưz thiêz cxuô zav tơưz co cux tsik jông gâux li zav tơưz phiêz đrav ntêx. Zơưv Lê Minh Cường, phưv tsar phôngx vênhx huôv, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh hêik pâuz: “Pêz cux xav tâu tiêk, zav tơưz chuôz njêk co zos iz zav tơưz jông jav chiê muôs trâu tsôngv kruô chox muk sêiz đaz muôs. Đros ntơư, pêz cux tso tơưv luôs hâux lưv cxơưz cxiz cxuô chuôz zis tsuv tror phiêz ntâu zav tơưz jông gâux chiê uô iz zav hax huv muôs gtrâu tsôngv kruô tuôx ndis shuôk têz qơưs”

          Đros trâu hâur nov ntơưv qơư cxuô faz tsưr ziv cxơưz cxiz chor lâuk tsuv yax kriê chor hluôk cơưv shâuv luôs hâux lưv phiêz cxuô zav tơưz cov ziv hnuz ziv jông jav thiêz muôx đros đrêiv hâur luz nênhx niêx hnuz tsik chiê pôngz plox./.

Tsu cxêik nhênh-VOV Đông Bắc