Cheix ntux yiêz lok txos San Thàng chos cxuô zav pax jông jav

Niêv lâuk Nguyễn Thị Thoa chuôz zis, nhoz xã San Thàng, thành phố Lai Châu nhiv no muôx 3hecta pax yuô bleiv tsênhv hloz lox jông. Niêv lâuk Thoa puz pâuz, chiê muôx tâu phênhv sâu ngaz tul cxôngx chos pax, chuôz zis thâuv tưs cux cơưv shâuv tsưr ziv chos pax, cxaz chuôz têx jiês kriê cxaz lok tsưr ziv tsêz chos ntơưv tỉnh thiêz têx tiv phaz tưz chos pax tâu ntêr shông. Lơưr co, 2 shông tror lok no, chuôz zis niêv lâuk Thoa muôx nox muôx tsês khov chos pax. Chiê phưx vưv niêv ciêz pax tsiêz shông no. niêv lâuk Thoa tưz đros ntâu lênhx nênhs lox tôngv yax six muk seiz pax, zuôv qir, phax tuô caz moz, chêx chôngk zưs đêx chiê taz por pax tơưs hâur ntu nox tsiêz:“Cxôngx thuâv chos pax cur chuôz zis muôx luz nênhx ngaz tul đuô pir đros têx shông tov ntêx. Pir li shông no cur chuôz zis muôs pax tsi xav têx nhiêx txiêx tưz yưv mak cux sâu tâu 500 tsov đeiv ntâu. Shông 2020 no tiv trâus moz COvid-19 uô zênhr shar, grê pax cux kis đuô pir đros niêx shông. Xar njôngr shông 2021 grê muôs pax zuôr tsi xưk li no thiêz”.

          Zơưv Hoàng Văn Sinh, Chủ tịch UB xã San Thàng, TP Lai Châu puz pâuz: Njuôs xav, chungz fênhx 1 hnuz, San Thàng cungz trâu niêv ciêz faz Bắc muôx nhos 250 cxênhz trêr pax yuô bleiv, muôx têx hnuz tax 600 cxênhz trêr. Pax yuô bleiv chos ntơưv tiv phaz tâu ntâus grê zos jông, tâu ntâu lênhx nênhs nhiêv txos thiêz muôx qơư sâu zuôr ngaz tul:“Chiê phưx vưv tsiêz mak xã tưz heik cán bộ chuyên môn muk chuôz tsar yax mông, vênhv tôngv chiê pox nhuôs tsoz phưz pax. Thiêz têx chuôz zis tưz ntiêr cxaz lênhx nênhs lox tôngv chiê tsoz phưz têx zav pax, taz por phưx vưv zoz qơưx sir zôngv hâur ntu nox tsiêz”.

          Đrâuv cungz pax trâu niêv ciêz, ntâu ziv chuôz zis ntơưv xã San Thàng tsênhv gôngr phênhv uô jông jav têz qơưk cxôngx hâux lưv chos têx zav pax, phưx vưv zoz qơưx muk ndis shuôk uô si, tsov shav...Pax ntơưv jos San Thàng, đros thiêz têx tiêx poz jêz muôx cxôngx nzor, ciêz vênhx huôv zuôr zos têx qơư ndis shuôk uô si jông trâu tsôngv kruô hâur shôngk shông yiêz. Zơưv Hoàng Văn Sinh, Chủ tịch UB xã San Thàng puz pâuz cxaz:“Đros phênhv sâu ngaz tul thiêz muôx hâux lưv uô cux zos iz hâur têx cêr shir phaz trâu pox nhuôs nôngx mênhx. Khav tênhv txos nhiv no, têx ziv chuôz zis chos pax tưz muôx luz tsêiz sor si đuô. Hâur shông zuôr txos pêz zuôr vênhv tôngv têx ziv chuôz zis krêz đar mênhv chêx chos chiê chuôz cxaz phênhv sâu trâu tiv phaz cux xưk li têx ziv chuôz zis nôngx mênhx”.

          Chungz fênhx iz hecta pax sâu tâu 1,2 tỷ đeiv iz shông. Thâuv tưz xav tas têx nhiêx txiêx yưv chos, iz hecta pax sâu liv tâu cxôngx 400-500 tsov đeiv. Viv li, hâur têx shôngk đhâu cấp ủy, chính quyênx TP Lai Châu tưz cxơưz tiês côngz xưv yax mông hlôngr yiêz tsoz chos lơưr tsiv uô hax huv. Khov co, mênhv chêx chos pax hâur xã chuôz ndê hâur yênhx shông, paz ntâu ziv chuôz zis nôngx mênhx uô bluô nux. Txơưv trâus moz Covid-19 uô zênhr shar, taz sik têx chuôz zis nôngx mênhx chos pax cux sik côngv jông đros têx taz viv sâu zuôr, viv li phênhv ntâu pax chos tâu puôr lênhx tâu muôs tas thiêz sâu tâu liv.Pos Dương Thị Nhài, Phưv tsar phongx kinh tế, TP Lai châu puz pâuz:         “TP cux tưz sir jos hâur côngz xưv tso têx tsưr tsix, lênhx nênhs hâur thiêz đrâuv tỉnh ntiêr ar chiê chos pax. 2 zos yax mông, vênhv tôngv têx ziv chuôz zis muôx tsi txâuk pênhr xưv huôv tsar chos pax mak puz têx chuôz zis, têx qơư, têx HTX muôx txâuk pênhr xưv ntiêr ar chos pax. Hâur Thâuv chos đrâuv tsôngv box tâu sơưv nhiêx txiêx mak tsênhv muôz hâux lưv uô ngaz tul trâu tsôngv box cxôngx chênhr zuk li liêx têz. Chiê taz por muôx pax phưx vưv tsiêz cux xưk li taz por tênhx qơư mak thành phố cux sir jos muk qênhz yuôx hâux lưv sir zôngv yuôx por vêv đrox tsuôk”

          Sâuv têx liêx chos cxuô zav pax jông jav li pax yuô bleiv, pax ly, pax cúc tsênhv tơưs lok six jông, têx jiês yêz thâux pax muk muôs trâu niêv ciêz lok six chôngz, njuôs pov iz shông yiêz tsôngv box chos pax nhoz San Thàng zuôr muôx tâu luz nênhx tsâu sor, shir phaz đuô./.

(K.Kiên- Txâur Vax cxeik nhênhv)

Vax huôv tâu sơưv cxuô zav

Lơưr qênhz yuôx 53 mênhx cxưx tsơưs nênhs shông 2019 li qênhx shênhx kinh têr-xar hôiv, zuôr xar 90% chor jêx jok thax tsav tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs tâu sir zôngv tênhv, khov co tưz muôx 96% ntâu ziv chuôz zis mênhx cxưx tsơưs nênhs tâu sir zôngv tênhv tênhz chiê tơưl pov cêr. 99% ntâu chor xar thax tsav mênhx cxưx tsơưs nênhs tưz muôx trạm y têr. Tas nro têz qơưk muôx zuôr xar 21,6 cxênhz luz tsêr cơưv ntơưr thiêz 26,5 cxênhz luz tsêr cơưv ntơưr ntơưv thax tsav mênhx cxưx tsơưs nênhs. Chor tsêr cơưv ntơưr truôx jông muôx 91% ntâu, têx tsêr cơưv zâu tâu uô truôx jông tsuôk muôx 54% ntâu. Pir li shông 2015, mênhx cxưx tsơưs nênhs têx cêr cơưv ntâuz ntơưr tưz muôx ntâu hlôngr yiêz. Mênhx cxưx tsơưs nênhs tâu cơưv ntơưr cxênhx iz zos 100%, cxênhx oz zos 85% ntâu thiêz cxênhx pêz zos 50% ntâu. Taz sik kror co tưz hêik tơưv tâu chính phủ têx sir jos chiê tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs tâu sơưv cxuô zav hâur hur si xar hôiv. Lar hêik zos hâur y têr, tsênhv chêi bảo hiểm tưz paz lok six ntâu chiê tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs pluôs txo grêk tsơưs ntâu têx phiv liv lok nhiêx txiêx thiêz njuôk kho moz. Zơưv Phạm Thái Sơn, Phưv Giám đốc Bảo hiểm xar hôiv tỉnh Tuyên Quang hêik:“Pêx xênhv nhoz thax tsav mênhx cxưx tsơưs nênhs tưz tsik tsuv cxơưx txos nhiêx zuôr thể bảo hiểm y têr, cux xưk li thâuv tsuv tâu kho moz. Têz qơưk cux paz chiê zuôr thể bảo hiểm y têr trâu chor chuôz zis pluôs, chiê txo grêk tsơưs têx phiv liv hâur y têr thâuv njuôk kho moz”.

Iz zav li, thâuv njiz phiv liv lok chêi têz qơưs, tsôngv box mênhx cxưx tsơưs nênhs cux zuôr tuôx tâu trâu têx tsênhv qơư paz hêik kriê lok chêi têz qơưs. No zos têz qơưk têx luôs hâux lưv uô jông chiê paz trâu chor nênhs pluôs, mênhx cxưx tsơưs nênhs njiz phiv liv lok nhiêx txiêx chiê tâu paz vax huôv hâur ntu tu plâuz ntus. Zơưv Cù Thu Anh, Cục trưởng Cục paz hêik kriê chêi têz qơưs, Bộ Tư pháp puz pâuz:“Tsuv hêik tiêk tsơưr lươngv hâur hâux lưv paz hêik kriê chêi têz qơưs tưz tâu uô truôx đuô. Chor txuz hâux lưv siz pênhr cux ndê hâur yênhx shông, ntâu txuz  hâur co, nênhs paz hêik kriê chêi têz qơưs tưz paz trâu nênhs tâu paz đơưk tâu zuk têx uô cxâuv. Paz tuôr truôx tâu vax huôv thiêz kror liv trâu lơưr, cux xưk li phax tar tâu muôz tik cêr cxâuv tsik zos lênhx nênhs”.

Tsôngv box cxuô mênhx cxưx tsơưs nênhs tsik so uô nênhx nhoz ntơưv thax tsav tox siêz, pâuz tsik tâu lok têx xor mông, cxuô zav cxuô zav muôx yưv hâur xar hôiv. Qênhx shênhx yêiz pluôs đros trâu uô nênhx nhoz đêz đrôngs thiêz pâuz tsik tâu lok zuk li vax huôv tâu sơưv cxuô zav hâur xã hội. Chênhr zos li hêik ntơư, têx mênhx cxưx tsơưs nênhs zôngx ziv njiz trâus têx kror tsik jông thiêz phiv liv tiv zix nhoz Việt Nam. Hâur têx shông đhâu, đros Chính phủ têx sir jos paz, tsôngv box mênhx cxưx tsênhv ziv hnuz ziv tâu sơưv cxuô zav đros têx vax huôv tsuv muôx tâu cui tênhv lơưr cêr chêi têz qơưk./.

(VOV4-Lik Thox cxêik nhênhv)