Đăk Lăk: Pox niêv jos Knia (xã Ea Tul) tuôr truôx hâux lưv

 ntok ntâuz

          Shông no tưz muôx 53 shông hnuz nhôngs, kror muôs tsi yuô pov cêr, uô hâux lưv cux tsi đrơưv li thâuv ntêx, taz sik pos H Yới Niê (khênhr hu zos A duôn Y Nhanh) nhoz jos Knia, xã Ea Tul, huyện Cư Mgar, tỉnh Đăk Lăk cux tsênhv huôk njôngr six hơưv, hnuz nhôngs, jâuv ntok ntâuz uô tsôngs yo, pav, nhiêk trik mê nhuôv chiê muôs trâu tsôngv kruô. Pos H Yới heik, pos nhiv kruôr txơưx ntok ntâuz kuôk nor 10 shông ntâu thâuv cxaz chuôz lớp kriê hâux lưv uô tâu tsưr tsix ntơưv xã. Thâuv ntêx, luz nênhx txov nhêv, pos H Yới tsuôk tsâu siêz uô nox uô hâuk viv li hâux lưv ntok ntâuz hâur chuôz zis tsi muôx lênhx tưs uô. Thâuv luz nênhx jông đuô tuôx, tâu pâuz muôx lớp kriê ntok ntâuz krêz hâur xã, pos jông siêz muk cơưv shâuv. Nhiv no, thâuv uô tas liêx têz, muôx six hơưv pos ho kriê têx mê nhuôs ntok ntâuz xar njôngr cxênhx nênhs tov kaz tuôr tsês tâu zuk mênhx cxưx li hâux lưv chax chês no. Pos lok six shir phaz thâuv 2 tul nhuôv nxeik tưz sir jos cơưv shâuv thiêz txơưx ntok ntâuz:“Cur thâuv ntêx tsi pâuz ntok ntâuz thiêz cux tsi tâu niêv kriê trâu cur. Thâuv muôx Đangv, têz qơưk krêz lớp chiê ntok ntâuz cur thiêx tâu shâuv uô. Nhiv no thâuv muôx lênhx nênhs zuôr mak cur thiêx li uô. Cur cux sir jos kriê têx mê nhuôs chiê cxênhx nênhs tov kaz no tuôr tsês tâu hâux lưv no. No zos mênhx cxưx Ê Đê li tsiv grê vênhx huôv chax chês cxôngx nzor, viv li tsi chiê trâus pôngz plox, tsuv tror tuôr tsês, phuôx huiz”.

          Cux xưk li pos H Yới, niêv lâuk H Mion Niê (amí Lisa) thâuv ntêx cux tsi txơưx ntok ntâuz. Đhâu iz ntu cơưv shâuv ntơưv tsêr cơưv Cao đẳng hâux lưv uô hluôk nênhs mênhx cxưx Tây Nguyên, niêv lâuk tưz tâu shâuv uô cxaz nênhs Ê Đê li hâux lưv ntok ntâuz. Niêv lâuk H Mion pheiz kênh, qir thơưx nhiv kruôr shâuv mak lok six lax uô, ziv shâuv ziv nhiêv hâux lưv no, ho tâu têx lênhx nênhs txơưx ntok ntâuz hâur jos kriê cxaz viv li niêv lâuk tưz txơưx uô. Txos nhiv no, têx xiv huv li naz ntâuz, fuôv, nhiêk, pav....niêv lâuk H Mion puôr lênhx tưz uô tâu. Txơưv muôx têx thâuv hâux lưv kriê ntơưr ntơưv tsêr cơưv mê nhuôs zâu jos Wing xã Ea kuêk cux ntâu, taz sik niêv lâuk cux tsês six hơưv chiê ntok ntâuz, tuôr tsês zuk mênhx cxưx li iz vênhx huôv chax chês jông.“Thâuv ntêx tsuôk cơưv shâuv ntơưv tsêr cơưv cur pov tsi tâu txâuk viv li thâuv lok tsêr cur mul shâuv cxaz cxôngx têx lênhx nênhs txơưx ntok ntâuz, têx lênhx nênhs co muôx ntâu chênhz zênhv, đhâu co paz zuk muôz siêz tâu pênhr xưv uô. Cur pov cur lok six nhiêv hâux lưv ntok ntâuz no, viv li xar njôngr tuôr tsês cov tâu hâux lưv no”.

          Lơưr niêv lâuk H Yuil Niê (khênhr hu amí Yumin) Chi hội tsar chi hội pox niêv jos Knia, xã Ea Tul, huyện Cư Mgar, tỉnh Đăk Lăk, chi hội pox niêv jos Knia nhiv no muôx 150 hội viên cxaz chuôz xênhz huôx, hâur co muôx nhos 20 lênhx txơưx ntok ntâuz chax chês. Thâuv tnêx, pox niêv li chor ntâuz uô tâu phênhv ntâu zos phưx vưv hâur chuôz zis, nhoz tiv phaz, viv li qơư sâu zuôr tsi ngaz tul, tsi chox lok phênhv sâu truôx viv li ntâu lênhx pox niêv tsik xar uô. Chiê paz txưv, tôngv vênhx têx pox niêv, Ban chấp hành chi hội tưz sir jos cxơưz tiês yax mông, vênhv tôngv pox niêv tuôr tsês, phuôx huiz hâux lưv ntok ntâuz, nriêr pâuz têx xiv huv yiêz jông đuô, grê muôs huv đros đuô chiê zaz zâuv lênhx nênhs sâu zuôr. Đros co, 2,3 shôngk tror lok no, thâuv mạng internet ziv huôv tsar, têx pox niêv heik kriê zuk li xiv huv trâu sâuv mạng xã hội Facebook, Zalo ntâu. Cxôngx co, ziv muôx ntâu lênhx nênhs pâuz txos thiêz sâu zuôr xiv huv mak lơưr uô tâu, paz ntâu lênhx pox niêv muôx phênhv sâu ngaz tul cxôngx 2-3 tsov đeiv iz luz hlik. Kror co ziv cxơưz cxiz, paz têx pox niêv nhiêv uô zuk mênhx cxưx li hâux lưv ntok ntâuz đuô. Niêv lâuk H Yuil Niê heik:“Zos chi hội trưởng chi hội pox niêv jos Knia cur khênhr sâu têx xiv huv zos pox niêv hâur chi hội uô tâu chiê muôs trâu niêv ciêz. Six hơưv hlôngr yiêz 4.0 zôngv mạng xã hội tsov shav....heik kriê. Cxôngx co, ntâu lênhx pox niêv nhoz têx huyện txơưr cux pâuz txos zuk têx xiv huv viv li sâu zuôr ntâu đuô”.

          Ndaz ndơưv thâuv tsi uô hâux lưv tul tsi chiê ntok ntâuz tưz paz ntâu lênhx pox niêv nhoz jos Knia, xã Ea Tul, huyện Cư Mgar muôx cxaz phênhv sâu. Thôngx cxix, hâux lưv heik kriê xiv huv sâu mạng xã hội cux zos iz tsưr ziv chiê tuôr tsês nênhs Ê Đê nhoz tiv phaz li vênhx huôv chax chês, tuôr tsês vênhx huôv ntok ntâuz cov tsi trâus pôngz plox hâur luz nênhx hlôngr yiêz nhiv no./.

(VOVTN-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Triệu Mềnh Kinh, hêir nênhs Cho-huôv tsar cêr uô nox txix uô qơư du lix

Zos iz lênhx tuz hluôk, muôx tsưr chơưx kruô, pâuz huôv tsar cêr uô nox txix HTX du lix côngv thôngx Nậm Hồng, xã Thông Nguyên, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang. Triệu Mềnh Kinh, xênhz zus shông 1987 cux hêik pâuz tiêk: Đhâu oz shông uô hâux lưv trâu ntơưv iz luz tsêr tok kruô hâur thax tsav tỉnh Hà Giang, Triệu Mềnh cux cơưv shâuv, pâuz tâu têx tsưr ziv huôv tsar du lix. Txix ntơư thiêx lok kriz qơư HTX du lix côngv thôngx trâu hâur thax tsav huyện Hoàng Su Phì, viv thax tsav qơư no muôx ntâu blêx liêx tơư ntêir jông jav thiêz tsênhv muôx tsoz chos ntông yuôx zêx shan tuyết đros trâu tsôngv px hêir nênhs Cho têx txux chi, vênhx huôv jông. Chênhr zos li hêik ntơư, txix shông 2015, Triệu Mềnh Kinh thiêx saz lax trâu pox niêv mê nhuôv, uô siêz truôx bo zuôr cxuô chuôz zênhx sir zôngv hâur vax tsêr cux li chuôz zênhx khưr uô kôngz lôngk, tror kho đuô hêir nênhs Cho têx tsar đrav ntêx cov huv đros huôv tsar du lix côngv thôngx. Chênhr zos li Mềnh Kinh thiêx uô siêz truôx bo cxiv tsa tâu HTX du lix côngv thôngx:“Hâur ntu muk uô hâux lưv, zos ntu cơưv shâuv tâu ntâu tsưr ziv huôv tsar cêr uô nox thiêz pâuz tâu tsôngv kruô nhiêv sêiz shuôk thax tsav qơư tưs cux li sêiz shuôk tox trôngz câuv har jong jav thiêz tsôngv kruô xar pâuz txos hêir nênhs Cho têx txux chi, vênhx huôv jông. Viv li thiêx uô siêz truôx bo cxiv tsa HTX du lix côngv thôngx”

Shông 2017, HTX du lix côngv thôngx Nậm Hồng cxiv tsa tâu, muôx 7 lênhx nênhs siz chos côngv uô. HTX têx tsêr du lix côngv thôngx, cxiv uô zos đrêiv hêir nênhs Cho têx tsêr đrav ntêx thiêz chor tsêr co puôr lênhx muôz blôngx puôx zêv chox lok vor jông jav, lax chuô nziês trâu thâuv muôx yar ntux cuz sor. Hâur ntu cxiv uô, cxuô lênhx hâur HTX, cux tâu dự án muôz 60 triệu nhiêx paz thiêz hur si HTX du lix côngv thôngx, zos muôx 7 qar tsêr trâu kruô so. Đhâu ntơư, tix lâus Kinh đros trâu cxuô lênhx hâur HTX thiêx siz chos cơưv shâuv tsưr ziv uô jâuz mor, tsưr ziv sêiz car, tsưr ziv tok kruô, chơưx kruô đros trâu cơưv shâuv hêik luk Anh: Tix lâus tạ Vủi, zos iz lênhx uô hauax lưv hâur HTX du lix côngv thôngx Nậm Hồng hêik pâuz nzir: “Cur uô hauax lưv trâu HTX no cux muôx ntâu zôngx ziv thiêz paz tâu trâu cur pâuz nzir lok tsưr ziv chơưx kruô, tok kruô thiêz chox tsôngv kruô ndis shuôk têz qơưs. Đhâu têx luôs hâux lưv uô muôx liv no, cux pov njôngr tsôngv tuz nxêik hluôk hêir nênhs Cho lok huôv tsar du lix côngv thôngx tưz muôx ntâu hlôngr yiêz”

Muk txos trâu HTX du lix côngv thôngx Nậm Hồng, tsôngv kruô cux zuôr pâuz tâu hêir nênhs Cho hâur thax tsav têx txux chi, vênhx huôv jông tsênhv muôx đros đrêiv hêir nênhs co li luz nênhx hâur niêx hnuz. Nhiv no, HTX du lix Nậm Hồng cux huôv tsar uô txuôk đros 40 ntâu công ty du lix hâur pêz têz qơưs thiêz oz chas têz qơưs đrâu. Xav hauar shông 2019 đhâu, HTX du lix côngv thôngx co tưz tok tâu 1 cxênhz lênhx kruô tuôx so, ndis shuôk têz qơưs uô si; phênhv ntâu zos kruô tuôx txix Châu Âu, muôx phênhv sâu tâu nhiêx txiêx txix 500 triệu. Pos Ngô Thị Hải, iz lênhx kruô nhoz đrôngl Quảng Ninh tuôx ndis uô si, sêiz shuôk têz qơưs hêik pâuz:“Jiês xuz thơưx, cur tuôx trâu ntơưv no thiêz thax tsav qơư du lix ntơưv no cux jông jav hênhr, jâuv hâur tsêr so, sêiz njiê tox trôngz câuv har, têx blêx liêx tơư ntêir đhâu têx kror trêi cux jông jav thiêz cur jông siêz hênhr”

Muôx phênhv sâu tâu nhiêx txiêx, txix 4-6 triệu iz lênhx iz luz hli, txix luôs hâux lưv huôv tsar du lix HTX côngv thôngx Nậm Hồng, ziv uô trâu cxuô lênhx njênhs njôngr thiêz truôx siêz uô hâux lưv hâur HTX no cov ziv hnuz ziv huôv tsar, huv đros tsôngv kruô sđ siêz nhiêv.Tix lâus Triệu Mềnh Quyên, Bí thư đoanx xã Thông Nguyên, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang hêik pâuz nzir:“Viv muôx tix lâus Kinh  HTX du lix côngv thôngx mak xav txos trâu nhiv no, phênhv ntâu tsôngv tuz nxêik hluôk hâur jos, xã cux pâuz nzir lok têx luôs hâux lưv uô yiêz, muôx phênhv sâu tâu nhiêx txiêx trâu chuôz zis, paz phênhv huôv tsar truôx, khơưk tsês chiê zuk hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông tsik chiê pôngz plox thiêz xav txos trâu nhiv no tưz muôx 7 ziv chuôz zis huôv tsar du lix côngv thôngx, muôx phênhv sâu tâu nhiêx txiêx chox lok cxiv kho chuôz zis, muôx luz nênhx truôx tuk”

Huôv tsar cêr uô nox txix du lix côngv thôngx trâu zuk thax tsav qơư nhoz thiêz tix lâus Triệu Mềnh kinh tyêx tsưr ziv uô nox ntơư, tsiv nhos uô iz tsov iêr chiê tsôngv tuz nxêik hluôk cơưv shâuv uô trơưk./.

                    (Tsu cxêik nhênhv-Thiều Nghiệp-VOV Tây Bắc)