Ntênhs hội Katê tâu nthuôr uô đar txos hêir nênhs Chăm cxuô jêx jok

Ntơưv jok Hữu Đức, xã Phước Hữu, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận, shông no tâu tok ntênhs hội Katê shir phaz thiêz jov lêv đuô pir li cxiê shông, viv ntâu txox cêr muk lol jêx jok tưz tâu krêz uô lox đar thiêz jông đuô; trôngx vas hâur jok cux tâu cxiv uô yiêz; ciêz, tsêr cơưv ntơưr, tsêr vênhx huôv, tsêr xênhz huôx côngv thôngx tâu cxiv uô jông..... Zơưv La Văn Điểm, iz lênhx px nhoz hâur jok Hữu Đức, xã Phước Hữu, huyện Ninh Phước heik pâuz, txix Chính phủ Ấn Độ têx pênhr paz max, hâu nov ntơưv qơư tưz muôz jông six hơưv chiê têx côngz trênhx tâu cxiv uô tiêr lok ndax trâu tsôngv box Chăm nhoz no ntênhs hội lov jêv Katê:

“Tsôngv box sđ nhiv kruôr lêis sâu tas chiv blêx  shông 2020, chênhr txix têx li heik co, pêz tưz bax cxix cxuô têx tsưr ziv, hâux lưv trâu ntênhs hội Katê, uô trâu phôngz yaox hâur jok shông no lov jêv đuô thiêz shir phaz đuô”.

Shông no, jiês xuz thơưx, tsôngv box Chăm jok Bàu Trúc, thị trấn Phước Dân, huyện Ninh phước tok ntênhs hội Katê txix nthuôr uô lov jêv tas nro côngv thôngx sđ, muôx zuôr xar 100 lênhx nênhs tuôx đros côngv cêr lov jêv. Niêv lâuk Đàng Thị Láng, nhoz jok Bàu Trúc heik pâuz, thâuv hnor ntơưv qơư phuôx tôngv phôngz yaox uô lov jêv chiê tok ntênhs hội Katê, lênhx tưs cux jông siêz thiêz shir phaz. Tsôngv box nhoz no lok six jông siêz thâuv côngz trênhx Tsênhv qơư vênhx huôv xênhz huôx côngv thôngx Chăm tâu cxiv uô tiêr thiêz muôz lok sir zôngv:

“Tsôngv cưr tix nênhx tsa jok Bàu trúc lok six shir phaz, muôx tsêr côngv thôngx jông trâu pêz jok. Pêz zuôr nthuôr uô têx txux chi  lov jêv thâuv muôx kruô tuôx ndis shuôs uô si txos no. Tsôngv box lok six jông siêz cơưk, viv nhiv no hâur jok tưz muôx ntâu zav jông li: Tsêr côngv thôngx, cêr muk lol jông...”.

Zơưv Trượng Văn Tận,  nhoz thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước heik tơưv cêr shir phaz lok têx li: Nhiv no thax tsav tox siêz nhoz têx jêx jok nênhs Chăm tưz ziv hnuz ziv hlôngr yiêz, jông đuô:

“Đảng, têz qơưk lok six moz siêz txos tsôngv box Chăm heik cxuô, jok uô nuv Bàu Trúc thiêz jok uô nuv Mỹ Nghiệp heik taz, trơưk li cur pov mak lok six jông, moz siêz txos luz nênhx nox nhoz, txiv ngaz XH, hur si têx côngz trênhx....hur si”.

Cêr shir phaz, jông siêz tok ntênhs hội Katê cux muôx nhoz cxuô nro têx jok nênhs Chăm ntơưv Bình Thuận. Tưz đhâu 60 jiês uô ntênhs hội Katê, taz sik zơưv Thông Đạt nhoz jok Lâm Thuận, xã Hàm Phú, huyện Hàm Thuận Bắc, tỉnh Bình Thuận cux pov shir phaz thiêz jông siêz thâuv txos cheix uô ntênhs hội lov jêv, shir phaz đuô hur si zos chuôz zis, nênhs Chăm luz nênhx tsi so tâu hlôngr yiêz. Ciês shông no, txơưv muôx moz Covid-19 đros trâu ntux kruôr gis ntêr, uô tsi jông txos huôv tsar uô nox uô hnar, taz sik đros thiêz hâu nov, đoanx thêv têx cêr paz max thiêz têx chuôz zis, tsôngv box Chăm nhoz no sir jos tưz jux juk hla đhâu cêr txov thiêz phiv liv. Đros thiêz ndo txiêx njis txos pơưs zơưs, chor lâuk tâu tas siv nênhx têx côngz lox, chor chuôz zis nênhs Chăm puôr lênhx bax trôngx jâuz mor chiê txi hu chor pos zơưs, têx lâuk lol đros nox, đros côngv cêr lov jêv:

“Zos nênhs Chăm, txix tus zâu txos tus hloz, txix têx hluôk txos chor lâuk, lênhx tưs cux shir phaz lus tok zuk heir nênhs li tsiêz. Txơưv tiêk nhoz hâur ntu txov nhêv lok kinh tế tiv ntux kruôr gis, muôx moz Covid-19, taz sik nênhs Chăm thâuv tưs tưz ndo njôngr txos pos zơưs, têx lâuk tâu tas siv nênhx. Chênhr viv li, txơưv zuôr txov nhêv bâuv tưs, lok tsôngv box cux sir jos hla đhâu têx phiv liv ntơư chiê txi hu têx lâuk lol đros nox đros hâuk, ndo txos lơưr têx côngz txiêx njis, đas jos lox”.

Cêr shir paz bax tok ntênhs hội Katê cux tâu têx lênhx pos, lênhx niêv bax tsês hur si txix siz zâuv lov jêv ntưk muk car ciêz, zuôr xiv huv hâur têx ciêz đrôngs. Hax huv hâur ciêz lok cux muôs tâu pôngz, lar heik zos têx zav nox. Iz chas co, têx qơư muôs ntâuz xor, tsôngk tril yo hnar cux muôx chôngz kruô tuôx zuôr đuô hâur 2, 3 hnuz đhâu. Phênhv ntâu têx ciêz no puôr lênhx tâu cxiv uô khor truôx thiêz nhiv kruôr muôz lok sir zôngv, lok six zôngx ziv trâu tsôngv px muk lol car ciêz, zuôr muôs hax huv. Lâm Thị Minh Nhạn, lênhx muôs huv hâur ciêz Phan Hiệp shir phaz heik: Thâuv txos ntênhs hội Katê, mak têx huv muôs tâu đuô, lar heik zos chor huv li: Cxur blâuv, suz thax njêr, trox nox, kê....., tâu ntâu lênhx tsôngv box Chăm zuôr muk uô zuk heir nênhs têx zav nox:

“Ntênhs hội Katê khênhr muôx têx zav li: Nênhs Chăm chor nduôr blêx, duôr blâuv, Sakaya, txir tsơưz, nduôr kriêr......, hok têx zav lơưr muôz lok uô chor nduôr nox co zos: Muôx kê, suz thax njêr, txux lov, njêr, trox. Chor nduôr kriêr mak tsuv txơưx uô thiêx jông gâux thiêz nox kaz”.

Tsôngv box Chăm 2 tỉnh Ninh Thuận thiêz Bình Thuận nhiv no muôx zuôr xar 130 cxênhz lênhx nênhs. Ciês ntơưv Ninh Thuận, tas nro tỉnh tưz muôx 10 hâur 12 xã thax tsav tsôngv box Chăm uô tâu luôs hâux lưv cxiv tsa jêx jok yiêz. Yuôr tsôngv box Chăm nhoz tỉnh Bình Thuận cux muôx ntâu hlôngr yiêz hâur vênhx huôv, XH, nhiv no tưz muôx 3/4 xã tsôngv box Chăm uô tâu hâux lưv cxiv tsa jêx jok yiêz.

Shir phaz, lov jêv tok ntênhs hội Katê shông no, tsôngv px cux ndo njôngr uô lơưr têx cui tinhv truôx tuk thiêz jông, cxênhx txuôs. Têx hâux lưv, txux chi cêr lov jêv hâur ntênhs hội tsuv uô reik đros phax tar moz Covid-19 trơưk li Bộ Y tế heik kriê./.

(VOVHCM-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Hêir nênhs Tày Nùng ntênhk hội nthuôr uô cêr lov jêv

Tiếng hát nền…

Hâur niêx shông, thâuv txos trâu hnuz 12 thiêz 15 hli 8 hli ntux, muôx chôngz lênhx ntâu tus cux tuôx trâu đrôngl Lạng Sơn chiê đros hêir nênhs Tày, Nùng côngv ntênhk nthuôr uô cêr lov jêv. Hâur ntu đrav ntêx, hêir nênhs Tày, Nùng kriz ntênhk nthuôr uô cêr lov jêv, tsuôk zos kriz uô trâu ntơưv đrôngl ciêz Kỳ Lừa, taz sik hâur ntu nhiv no tâu kriz uô trâu thax tsav qơư đar đuô txos trâu đuôz Hoàng Văn Thu, Phươngx Chi Lăng, đrôngl Lạng Sơn. Muôx yênhx cxênhz lênhx nhoz trâu cxuô qơư tuôx đros côngv cêr lov jêv, siz lưr hêik cưr cxiêx. Pos Ngô Thị Liêm nhoz tỉnh Lạng Sơn shir phaz lul hêik:

Băng: “Shông tưs cur cux muk đros côngv cêr lov jêv thiêz muôx chôngz lênhx tuôx trâu ciêz Kỳ Lừa, muôx đuôz Hoàng Văn Thụ chiê nox siv thax nduôr, hêik cưr cxiêx. Hâur cxuô jiês kriz nthuôr uô cêr lov jêv, cux zos chiê sđ hnar hêir nênhs Tày, Nùng têx tsôngk trik yo jông jav thiêz tâu đros sênhr suôz hêik cưr cxiêx Sla”

Ntênhk nthuôr uô cêr lov jêv, tâu kriz uô txix thâuv têis cik sơưr nzor thiêz muôx hêir nênhs Tày, Nùng têx tuz nxêik hluôk tuôx hêik cưr cxiêx siz lưr. Têx suôz sênhr cưr cxiêx ntơư muôx njiêz luk hêik txos cêr khưr huôv tsar uô nox cov đrêiv tsưr ziv kriê thiêz hêik lok cêr gâux cêr đrâus. Đhâu têx suôz sênhr cưr cxiêx co, muôx chôngz lênhx ntâu tus tuz nxêik hluôk tưz yênhx txir yênhx gơưv uô luz nênhx yar ntux đris. Hà Mai Ven nhoz tỉnh Lạng Sơn hêik pâuz:

Băng: “Txix têx ntênhk hội nthuôr uô cêr lov jêv no, muôx chôngz lênhx ntâu tus tuz nxêik hluôk siz sâu lok uô txix gơưv, cxiv tsa luz nênhx truôx tuk thiêz đhâu cxuô jiês siz njiz hâur ntêk nthuôr uô cêr lov jêv, cux muôx chôngz lênhx ntâu tus tưz sik phêiz kênh lok tsưr ziv huôv tsar cêr uô nox, pov njôngr muôx luz nênhx hlôngr yiêz bluô nux jux juk”

Shông 2019, hêir nênhs Nùng suôz gâux Sli tưz tâu Bộ vênhx huôv côngk nhav sâu tsês trâu hâur ntâuz ntơưr, zos têz qơưs iz vênhx huôv jông. Zơưv Hoàng Huy Ấm cux hêik pâuz tiêk: ntơư zos hêir nênhs Tày, Nùng têx txux chi, vênhx huôv tsiv grê, tsuv khơưk tsês tsik chiê pôngz plox.

Băng: “Luôs hâux lưv khơưk tsês chiê têx txux chi, vênhx huôv jông ntơư, zos iz luôs hâux lưv zov chênhr tsuv uô cov tâu truôx thiêz tsuv muôz têx txux chi, vênhx huôv jông co chox lok kriê trâu têx tsêr cơưv mênhx cxưx têz qơưs zus mor, tsik chiê têx txux chi, vênhx huôv jông ntơư muôx đros đrêiv hêir nênhs co li luz nênhx tsik chiê pôngz plox”

Nền nhạc Sli…….

Muk txos trâu Lạng Sơn hâur luz hli 8 hli ntux niêx shông, tsôngv fôngx zưs sđ tsuv tâu ndêiv muk sêiz shuôk thiêz đros hêir nênhs Tày, Nùng côngv ntênhk hội, nthuôr uô cêr lov jêv hêik cưr cxiêx, heik gâux siz lưr ntơưv ciêz Kỳ Lừa, cux zênhx uô trâu sđ sêiz tsik đhuôr./.

                                     Tsu cxêik nhênhv-VOV Đông Bắc