Sơn La: Tror tu đuô zuôr xar 2.800 ha tsoz chos cà phê trâus ntux no njiv uô ruôr hiêv

Sik thav đros tuz sâu xor xưv, zơưv Nguyễn Thành Công, Giám đốc Sở Kôngz nuv thiêz huôv tsar tox siêz tỉnh Sơn La heik pâuz: Đhâu hlo thâuv njuôk xav muôx ntux no njiv no hênhr, đros trâu lol tê, ngênhx tưz chox kriê canr bôv cxiz kôngz, Chi cục tsêz chos cux li cxuô thax tsav qơư sir jos uô cxuô faz tsưr ziv phax tar no njiv trâu têx tsoz chos li: Tiv iz zos muôz têx đrox, kuôr blêx, blôngx caz tsiz, car poz cưk....lok tuv trâu hâur têx hâur pâuk cà phê chiê hâur cheix ntux no têx tsoz chos tsi yuô trâus uô hiêv; tiv 2 zos zưs đêx trâu cà phê......, thâuv tas cik sơưr nzor têx hnuz ntux no njiv hênhr, muôx tê mak zôngv meir gruk đêx chiê zưs đêx trâu tas nro tsoz cà phê cov têx tê zax, tsi nhoz, lo sâuv têx blôngx, thiêx tsi trâus uô hiêv, trâul tuôs.

Đros thiêz zuôr xar 2.800 ha têz cà phê trâus uô ruôr hiêv, tuôs tas, ngênhx cux tưz tso canr bôv Chi cục tsêz chos thiêz cxiz kôngz buôk ti muk qênhz yuôx shuôs, ntâuk grê seiz suôv qơư, têx thax tsav tưs muôx têx khưx phưx tâu, phênhz tsênhz mênhx, thax tsav tưs uô hiêv tsơưs mak muôz têx blôngx, chês txiêr, yiz por tsês; tsoz tưs trâul tuôs tal, muôz txiêr hur si, tsês hâur pâuk, chiê tov kaz max mav hlar, nrâu têx câuk lox tuôx, txi txir xưz. Iz chas ntơư, heik tsôngv box cov chos nzir têx tâuv pâur, jâuz uz no shơư hâur têx xuz chiê muôx phênhv sâu tâu tax, thâuv nhoz tok têx cà phê hloz lox.

Lok sâuv paz max trâu tsôngv box sđ txix têx trâus ntux uô hiêv co, zơưv Công heik pâuz, tưz chox kriê cxuô huyện thôngz sâu, phênhz tsênhz mênhx chiê heik têx huyện, TP zôngv têx pênhr nhiêx bax tsês chiê ntơư paz tsôngv box. Taz sik tsuv thôngz sâu cov mênhx, têx kôngz trâus uô hiêv li chas, ntâuk grê cov zos, krêz trơưk li têx trâus uô hiêv chiê muôx tsưr ziv paz huv đros. Phênhv paz mak paz trơưk li cui tinhv nhiv no. Uô ntêx zos zôngv cấp huyện, TP têx nhiêx txiêx bax tsês chiê ntơư chiê paz. Zơưv Nguyễn Thành Công, Giám đốc Sở Kôngz nuv thiêz huôv tsar tox siêz tỉnh Sơn La heik:

“Ban seiz car phax tar ntux uô hiêv thiêz zok nriêr chơưv paz lênhx nênhs tỉnh tror sox seiz njôngr ntux têx txơưr txar thiêz hâur niêx hnuz heik trâu  hur tiz si ban seiz car cxuô huyện, TP chiê pâuz tâu ntux têx txơưr txar, zênhx max chox kriê sđ phax tar no hâur six hơưv zuôr txos. Ngênhx cux tưz sir jos phênhz côngz hâux lưv trâu têx đôngx chir hâur Ban giám đốc, Chi cục tsêz chos, por hưv đrox tsuôs, tsênhv qơư cxiz kôngz, chi cục đêx liv tror muk trâu têx thax tsav ntơư chiê pâuz tâu thiêz zênhx max kriê tsôngv px sđ tsưr ziv phax tar no, đơưk uô têx tsi jông thâuv muôx ntux no njiv no hênhr”./.

(Tuyết Lan-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Phênhv nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz

TSƯR ZIV PHAX TAR YEIZ THIÊZ NO TRÂU BUÔ

Ntux no njiv zos iz hâur têx qir tiv uô ruôr hiêv txos tsiêx cxu li đas jos, uô txu grês đas jos tir tar têx zav moz li: tơưv ndâux hlê trâu, moz ơưk tsiêx cxu, têx zav moz lok cêr uô pa....Zos tsi tsoz phưz jông, phax tar yeiz thiêz no cov jông mak zuôr uô ruôr hiêv lox lok kinh têr trâu nênhs tu zus.

          Tsuv ndo njôngr uô jông cxuô luôs hâux lưv phax tar yeiz thiêz no trâu buô hâur têx hnuz ntux no njiv, nênhs tu zus tsuv uô jông iz cxiê tsưr ziv li đrav kaz:

          1. Guôx: Tsuv uô vêv xênhz hur si hâur niêx hnuz, tsuv thoz kuôr buô, têx đêx kiês nênhs hâur guôx cov hur si; their guôx tsi chiê chuô njơưx lol hâur guôx thâuv hmo ntux; tsi nzuôr guôx lok sik chiê buô đa đêx hâur têx hnuz jêx tưv grês kis đuô 12 tưv.

          2. Puz hâuk cxix cxuô đêx hur, puz hâuk cxaz têx vitamin cxuô zav...puz nox cxix cxuô tsơưr pưr đros yênhx tul buô.

          3. Tsuôk yuôx tuô caz moz lơưr six hơưv li: Virkon, Han-Indine, Benkocid, môngr jêz siz...

          4. Cxax yuôx phax moz cxix cxuô trâu paz buô li: Moz thox plaz, moz ơưk buô, tơưv ndâux hlê trâu...Thâuv pov buô trâus moz tsi chiv chir tuô buô nox, por buô tuôs cxuô qơư mak tsuv pov ciês trâu lưx lươngv thú y chiê njuôs siv. Thôngx cxix, uô jông têx tsưr ziv yưr lir lơưr nganhx muôx txơưx jênhv li heik kriê chiê txu grês qênhx shênhx moz cik đêz đar./.

                           (Thu Thùy- Txâur Vax cxeik nhênhv)