NTO BÊ TXIR TUÔZ ZIZ SƠN LA

Txos hli 9, hli 10 têx ciêz tox siêz huyện Bắc Yên, Mường La, Thuận Châu tỉnh Sơn La kror tưs cux pov muôs txir tuôz ziz. Nhoz Sơn La, tsoz chos tuôz ziz tâu chos ntâu sâuv têx tox trôngz siêz cxôngx 1.500 txos 2000 yiv, muôx têx tsoz txir tuôz ziz siêz chungz fênhx 7-8 yiv. Txir tuôz ziz tơưs pax hâur cheix ntux yiêz, taz sik txos thâuv hli 9, hli 10 thiêx li sâu tâu. Txir tuôz ziz Sơn La siêr mak muôx njik đax, nox muôx njik kâuz, pluôk thiêz lok six tsư kaz. Tsoz txir tuôz ziz ziv chos trâu sâuv thax tsav tox siêz, qiv hơưv lax nziêk mak ziv kaz. Thâuv ntêx, tsoz txir tuôz ziz chiv chir tuôx, tsi tâu chox lol tsiv grê kinh tế, tsuôk zos zav txir pox nhuôs nox uô si. Taz sik, hâur 2,3 shôngk tror lol no, pov tâu txir tuôz ziz muôx ntâu txux zôngv yiêz, tsôngv box têx xã tox siêz tưz tưz muôz tsoz chos tuôz ziz chox lol chos uô hax huv, tso lol phênhv sâu.

          Xã Tà Xùa- huyện Bắc Yên, xã Ngọc Chiến- huyện Mường La zos têx qơư muôx txir tuôz ziz kaz nto bê tiv zix nhoz Sơn La. No zos têx qơư yênhx shông tsuôk li tsi muôx cheix ntux sor, viv li txir tuôz ziz lok six kaz. Thâuv txos cheix txir tuôz ziz siêr, tsôngv box tsi cxơưx chox mul muôs, mak muôx lênhx nênhs tuôx ciês ntơưv qơư zuôr, muôs zôngx ziv đuô muôs poz cưk, kok ntông. Niêv lâuk Dư Xênhv Vưx nhoz jos Nậm Nghiệp, xã ngọc Chiến, huyện Mường La puz pâuz: Uô ntêx cheix txir tuz ziz siêr, jos tưz muôx jiês khiêz phêv thôngx ziv đros tas nro têx chuôz zis chos txir tuôz ziz lok tsưr ziv sâu zuôr. Tsi muôs thâuv txir tuz ziz tsi tâu siêr thơưv, thâuv muôx lênhx nênhs tuôx tênhv sâu zuôr mak muôs hor ntâu cux pheiz trâu cxix cxuô têx chuôz zis, tsi chiê muôx qênhx shênhx sik txênhz muôv muôs. Nhoz jos Nậm Nghiệp muôx têx ziv chuôz zis cxôngx chos txir tuôz ziz muôx phênhv sâu tâu txos 200 tsov đeiv iz shôngk. Niêv lâuk Dư heik: “Nhoz no iz chuôz zis sâu tâu 20 ntâu tênhr. Li cur chuôz zis tsêz no grê muôs 23 cxênhz đeiv cux muôs tâu 200 tsov đeiv”.

          Txir tuôz ziz cê zos iz zav yuôx tsiv grê, cê zôngv chiê uô đêx hâuk hâur cheix ntux sor... Chênhr viv li, txir tuôz ziz tâu zôngv ntâu hâur têx zav yuôx chuôz cxaz đas jos, tsâu chơưr hâuk tâu ntâu lênhx nênhs nhiêv txos. Têx lênhx tsôngv box tiv phaz pâuz txir tuôz ziz mak khênhr tsi xeir têx luz txir lox, jông gâux mak lơưr xeir têx luz zâu, trâus caz nox thiêx li zos luz txir kaz. Txir tuôz ziz thâuv tâu đê lol mak tsês chiê tâu ntêr hnuz. Muôx têx lênhx nênhs tsênhv txơưx uô yênhx cuô đêx, uô yênhx têx zav nox kaz, tâu ntâu lênhx pox niêv nhiêv txos. Cxôngx iz zav tsoz chos kuk, txir tuôz ziz nhiv no yênhx iz zav hax huv tsiv grê tâu muôv muôs trâu tiêx đras. Pos Nguyễn Thị Hồng, tsôngv kruô tuôx Sơn La puz pâuz: “Jiês tov ntêx tuôx Sơn La cur zuôr txir tuz ziz lol tsâu hâuk lok six kaz, nênhs lâuk hâuk mak pư jông tsâus jos đuô. Jiês no cur cux zuôr lol tsâus. Txir tuz ziz no tsi muôx yuôx por coar viv li cur lok six tso siêz”.

          Lênhx tưs tuôx Tây Bắc-Sơn La, zos tâu hâuk tsôngv box li chơưr tsâu txir tuôz ziz tsư kaz cux zênhx ndo njôngr txos zav txir tuôz ziz Sơn La nto bê no./.

Blêx liêx tơư ntêir jông jav

Pêz cxênhz ntâu ha blêx liêx tơư ntêir hâur luz chêix tsênhv taz tov siêr, zos tsôngv kruô tuôx sêiz shuôk ndis ntux txos Mù Cang Chải hâur luz chêix no, tsôngv kruô sđ cux zênhx sêiz pov njôngr cxuô jêk blêx liêx tơư ntêir jông jav nto bê lul ntơư nhoz trơưr siêz tsik plox. Đros trâu cxuô jêk blêx liêx jông jav ntơư, tsôngv kruô cux kruôk txos tsôngv px nhoz thax tsav Mù Cang Chải têx đas jos tsưr ziv uô qơư tok đêx lok kriz uô cxuô jêk blêx liêx tơư ntêir trâu têx ntar trôngz. Pos Đỗ Tố Quyên, iz lênhx kruô nhoz Hà Nội tuôx ndis ntux sêiz shuôk têz qơưs txos Mù Cang Chải hêik pâuz: “Sêiz pov cxuô jêk blêx liêx tơư ntêir ntơư mak jông jav hênhr, tsôngv kruô sđ, zos lênhx tưs sêiz pov cux zênhx nhoz trơưr siêz tsik plox. Cur tưz muk ntâu thax tsav qơư; taz sik iz thax tsav qơư nưk jông txơưr lơưv nưk, tsik siz thôngx; Mù Cang chải ho muôx blêx liêx tơư ntêir”.

Tsôngv px Hmôngz hâur thax tsav Mù Cang Chải têx vax tsêr cux tsik lox, đar pês tsơưs; taz sik thâuv tưs cux nhiêv kruô thiêz pâuz chox kruô lok so, nox yêik nox hmo, hâuk chơưr hâur ziv chuôz zis thiêz tsênhv chox tsôngv kruô muk sêiz shuôk sđ têx blêx liêx tơư ntêir thiêz hêik kriê têx tsưr ziv tsêz chos thiêz tsưr ziv hlêik blêx liêx. Đros trâu sêiz shuôk sđ têx blêx liêx tơư ntêir, tsôngv kruô cux tsênhv tâu đros tsôngv px ntơưv no ntuôr uô cêr lo jêv li: Yuôz kênhx, tso yik siz đrâuk, ntênhk hội nox mor blêx yiêz.

Hêik txos Mù Cang Chải hâur luz chêix nthuôr uô cêr lov jêv, thâuv tưs cux muôx Fét ti va thiêz tâu hâu nov huyện tsưr tsix ntâu qơư trâu ntơư thax tsav qơư Khâu Phạ thiêz muk txos trâu Mù cang Chải, tsôngv kruô sđ cux tâu sêiz shuôk tsôngv px sđ kriz ciêz tox siêz, muôx ntâu zav hax huv jông jav. Pos Trương Hoàng Liên, nhoz Thanh Xuân, Hà Nội shir phaz lul hêik: “Cur tưz tuôx trâu Mù Cang Chải jiês tiv 2 thiêz cur cux pov muôx ntâu kror hlôngr yiêz; cur sêiz pov Mù cang Chải jông jav hênhr”.

Mù Cang Chải hâur luz chêix no cux tsênhv zos luz chêix tsênhv taz tov tsưr tsix ntênhk Hội. Ntơư cux zos iz kro jông chiê tsôngv kruô tuôx ndis ntux, sêiz shuôk têz qơưs txos thax tsav jông jav hêik ntơư./.