Ntux yiêz  thax tsav ntus đriv Hùng Pèng

Ntơưv ndêx chiv ntus đriv 67 (2) nhoz ntus đriv Hùng Pèng, zơưv Lý A Nhị chuôz zis hnuz no chôngz đuô cxiê hnuz. Kror no xưk li tưz tâu luz chuz tơưl tsênhv chis cax lus hâu lâux câuz nduôr txâuv puôz côngv siêz ntơưv tiêx uo sor đuô. Pox nhuôs hâur jok tưz tso tsês cêr khưr uô liêx têz chiê lok bax tok nox tsiêz, zuôr sik đros por vêv chêx, ntus đriv têz qơưk.

Ndêx chiv ntus đriv 67 nhoz ntơưv ntus đriv oz têz qơưk Việt-Trung, hâur co sz Việt Nam zos ndê 67(2) thiêz tâu chiv tsênhz mênhx txix tuk đêx Nậm Cúm. Qơư cxok ndêx nhoz hâur zơưv Nhị luz yar tiêx tsêr nhoz, txix thâuv ntêx lok tâu pox nhuôs sêiz shuôk jông. Hâux lưv sêiz jor tuk ndêx no txir ntêr lok tâu jêx jok sêiz lok six jông. Ntâu shông lok no, txos thâuv tux yiêz lok, pêx xênhv hâur jok ho gra uz no tuôx hơưv ndêx thiêz plênhr cov ndêx yiêz đuô lơưr chor bộ đội pênhr phax kruôz kriê.

Hâur jax pev ntux yiêz, zơưv Nhị piêr, Muôx jiês tsênhv uô vax tsơưz jê ndêx chiv ntus đriv 67 (2), zơưv pov iz cxiê nênhs tsik pâuz tsênhz tuôx jê ndêx chiv ntus đriv chiê luôx têz, nriêr ar nhoz. Zơưv tưz yax kriê trâu lơưr pâuz lok Đảng, têz qowuk li têx chêi tsir qơư nhoz thiêz hêik trâu bộ đội pênhr phax, chính quyền xã tuôx tir thêir. Zơưv Lý A Nhị hêik: “Txis shông 2001, têz qơưk cxok iz tuk ndêx chiv ntus đriv ntơưv cur tsêr. Cur pov lok six shir phaz viv tâu por vêv ntus đriv thiêz ndêx chiv ntus đriv thiêz. Pox nhuôs hâur jok cux lok six shir phaz. Pêz tưz hêik kriê pox nhuôs lok six jông, tsik chiê lênhx tưs tuôx tsông, ruôr hiêv”.

Cux xưk li chor chuôz zis hâur têx jêx jok txơưr đuô, niêv tix Lý Thị Sinh thiêz chor nênhs hâur chuôz zis ntâu shông lok no tưz sêiz ndêx chiv ntus đriv 67(2) zos kror chiê zuk tsoz phưz, sêiz shuôk. Đros uô zuk vax tsơưz iz ndis tuk ndêx chiv ntus đriv mak niêv tix cux đros sơưr đơưk sêiz jor jông ntus đriv. Txix thâuv niêv tix chuôz zis thiêz sơưr đơưk tsir lok nhoz ntơưv no txix têx trôngx siêz no txiêk, sir jos uô nox, luz nênhx cux muôx đuô lơưv. Niêv tix Lý Thị Sinh puz pâuz: “Cur thiêz chor nênhs hâur jok tsik so qênhz yuôx ndêx chiv ntus đriv. Pov muôx têx txơưr txar, phiv liv tưs mak hêik ciês trâu bộ đội tuôx shuôk ciês”.

Muôx tuk ndêx chiv ntus đriv, viv li ntâu shông lok no, zơưv Nhị luz tsêr nhoz jok HÙng Pèng cux zos yênhx kror qơư tâu tổ côngz xưv Đônx pênhz phax tuôx qênhz yuôx tsik so thiêz yax kriê têx xor mông, cuiz tênhv yiêz trâu tsôngv box cxuô mênhx cxưx tiv phaz pâuz. Trung tá Nguyễn Đức Hùng, chính trị viên đônx pênhz phax trôngx đriv Ma Lù Thàng puz pâuz: “Đônx pênhz phax yax kriê pox nhuôs pâuz tsênhz lok ntus đriv thiêz ndêx chiv ntus đriv. Thôngx cxix, tsôngv box hêik trâu Đônx pênhz phax, cấp ủy, chính quyền tiv phaz pâuz zos muôx têx phiv liv. Txix co chiê đônx pênhz phax xưv lik ndar six hơưv têx phiv liv co”.

Ntux yiêz tsênhv lok txos cxiê qơư, ntơưv tuk ndêx chiv ntus đriv 67(2), suôz trax, suôz kênhx tsênhv paz uô muôx yưv cêr sik côngv siêz, nhoz truôx đros thax tsav ar ntus đriv muôx ntâu txov nhêv no. txix siêz nhiêv têz qơưk, pox nhuôs nhoz no zuôr sik côngv siêz, por vêv truôx tuk thax tsav ntus đriv, sik đros uô muôx yưv têx chêix ntux yiêz tsâus sor, shir phaz./.

(Khắc Kiên-Lik Thox cxêik nhênhv)

          PHÊNHV ĐAS JOS THIÊZ SIV NÊNHX

Phax tar txar jav trâus kâus tsơưr tưx zav nox hâur hnuz tsiêz

Têx pâuz tâu thâuv trâus kâus tsơưr tưx zav nox: Kâus tsơưr tưx zav nox zos trâus kâus siz, tsi hnhar, taz sik cux muôx têx trâus hnhar, seiz nox tâu tsơưs lok sik ntâu. Hâur 2, 3 six hơưv đhâu thâuv nox tas pov muôx yưv têx li đrav kaz:

Ntuôr, iz chêr tsi thor jông nhoz, moz plaz, lok six moz plaz hênhr.

Trơưk plaz: Trơưk plaz tsơưs lok sik ntâu jiês, tơưv trôngx ntâu đêx, zos tơưv trôngx ntâu đêx li ntơư, tsuv cxaz nzir đêx trâu tuk nênhs moz ntơư hâuk, lar heik zos têx nhuôv zâu thiêz nênhs lâuk. Muôx têx hâur tuk nênhs moz co têx qir cux muôx nyar shơư.

Xav tênhv qir tiv uô kâus tsơưr tưx khov trâu têx zav nox thiêz chor nênhs đros nox têx jâuz mor ntơư uô cê. Kror no lok six zov chênhr trâu kho moz thiêz muôx têx kho tâu moz nzor trâu têx lênhx nênhs đros nox uô cê têx jâuz mor co.

Tsưr ziv kho thâuv trâus kâus tsơưr tưx zav nox.

Thâuv pov muôx têx kror li heik sâuv, pêz sđ tsuv chox ciês lênhx nênhs moz muk trâu tsêr kho moz chiê cưk yuôx seiz njuôk shuôs thiêz kho chơưv zênhx max. Cux seiz têx moz co sêz li chas thiêz muôx tsưr ziv kho tsênhv tsênhz thiêz phênhv ntâu têx lênhx nênhs trâus kâus siz mak tsi tas zôngv zav yuôx tưs kho lok cux jông jux juk.

Thâuv tuk nênhs moz trâus pôngz ntâu đêx tiv ntuôr thiêz tơưv trôngx ntâu jiês, lar heik zos nhoz têx nhuôs zâu thiêz nênhs lâuk, tsuv tâu muôz ntâu đêx trâu hâuk nzir, ziv nzor ziv jông (muôx têx hâuk chor đêx râuz bâu tsês txiêk lok sik têx đêx liv ntơưv tsêr uô ntêx thâuv zuôr chox muk trâu tsêr kho moz). Zos têx lênhx trâus kâus hnhar, cưk yuôx tsuv cxax yuôx đhâu têx  lênhs ntơưv tsêr kho moz.

Tsưr ziv phax txar jav kâus tsơưr tưx zav nox.

Xeir têx zav nox tsênhv yiêz khir thiêz nhôngk, jông đuô mak têx zav nox tưz đhâu qênhz yuôx.

Uô cov siêr têx zav nox ntơư li: Têx jâuz mor tsuv tâu uô siêr chiê yưx por tsês têx yuôx uô trâu lênhz tiz nênhs kâus. Têx jâuz li: jâuz nox nhôngk tsuv tâu nzuôr cov hur txix 2-3 jiês uô ntêx thâuv zuôr nox.

Tsuv tsês jông têx zav nox huv đros: Chor caz uô huôv xênhz moz zuôr huôv xênhz sei zos tiêk têx zav nox tsi tsês jông.

Sir zôngv thiêz nox têx jâuz mor uô tâu hâur 2 luz six hơưv, jông đuô zos nox ciês thâuv têx jâuz mor tsênhv sor, zos tsês đhâu 2 luz six hơưv mak muôz têx jâuz mor tso trâu hâur tuv txiêk thiêz tror râuz đuô cov sor uô ntêx thâuv zuôr nox.

Têx zav grêix, njêl uz no…. tsuv tâu tsês chiê trâu hâur têx cêv tuv txiêk.

Muôz têx jâuz mor nox sênhv por tsês, puz keiz puz buô, viv têx kuz jâuz mor zos qir tiv khênhr uô muôx yưv trâus kâus tưx zav nox.

Muôz xaz phôngx nzuôr têk hur si uô ntêx thâuv zuôr uô jâuz mor thiêz uô ntêx thâuv zuôr nox mor, đhâu tơưv trôngx./.

(Hồng Việt-Riê Lâux cxeik, nhênhv)