Tsaz yênhx nta suôz luk Hmôngz hnuz 25-4-2020
Thứ bảy, 00:00, 25/04/2020

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                            Hêir nênhs Cho nhoz Sìn Hồ têx trax shu, kênhx, đruôk, cxêz tôngx tsênhv tuôr tâu tsês tsik chiê pôngz plox

 

          Nền nhạc...

          Hêir nênhs Cho nhoz Sìn Hồ li gơưv trax khênhr muôx: zos trax shu, đruôs, nxêz tôngx đros trâu iz gơưv nxêz tôngx mê. Hâur co shu zos  zav trax tsênhv. Nênhs cxaz chuôz yuôz trax shu thiêz khoz đruôk tôngx, cxêz tôngx co muôx 4 lênhx hâur iz xênhv nênhs, tsuv zos lênhx nênhs txơưx yuôz thiêz khoz.

          Hâur nênhs Cho li têx trax shu cux tsik zôngx ziv cơưv shâuv tâu. Chiê yuôz tâu jông mnôngs nênhs uô shu tsuv uô jông xeir ntông uô, tho kror, uô bleik tôngx....Nênhs uô shu tsuv tsưv ziv cê uô cê yuôz siv txos thâuv tưs jông mnôngs tiv zix thiêx li tâu. Lơưr zơưv Tẩn A Sênhr nhoz jos Hoàng Hồ, xã Phăng Xô Lin, huyện Sìn Hồ, tỉnh Lai Châu: Muôx 2 zav shu iz zav lox, iz zav zâu đuô. Iz zav yuôz mak nhiês đror nhiês iz zav. Viv li, thâuv hâur jos muôx ntênhs nox yôngz mak nhoz đêz mnôngs cux phênhz tâu zos yuôz zav shu tưs.

          “Nênhs Cho li chuôz lov muôx 2 jax shu taz sik chiê cơưv tâu têx jax no mak tsuv pôngz 4-5 shông. Cur mak nhiêv yuôz shu zâu đuô viv suôz jông mnôngs đuô. Nhiv no shu lox mak tsi muôx ntâu lênhx nênhs zôngv txos viv suôz tsi jông mnôngs li shu zâu”.

          Nền nhạc....

          Nênhs Cho li luz đruôs tâu zôngv ntông thiêz tơưr nhux, tơưr yik chiê uô. Kưk đruôs tâu zôngv ntông uô thiêz pêv hâur kưk tâu khi ntâuz liêz cov jông đuô.

          Nênhs Cho li nxêz tôngx tâu zôngv tôngx uô đar xar muôx 2 đok, uô xưk li Tây Nguyên lok sik nênhs Mường li luz nxêz tôngx. Tâu zôngv hluô ntâuz liêz khi. Nênhs ntâus nxêz tôngx zôngv kưk tâu uô cxôngx ntông chiê khoz.

          Gơưv nxêz tôngx mê nênhs Cho hu “shào châyz” zâu đuô luz nxêz tôngx lok six ntâu. Gơưv nxêz tôngx no cux tâu khi têx txox hluô liêz chiê jông đuô, thâuv zôngv mak muôz khoz uô cê txơưv đror lok six jông mnôngs.

          Thâuv têx chuôz zis hâur jos muôx ntênhs yôngz, ntênhs tuôs, ho zôngv txos têx chuôz lov no, yuôz thiêz ntâus têx jax huv đros ntênhs lov jêv lok sik ntênhs pôngz siêz. Chor chuôz lov no tsênhv tâu zôngv hâur ntênhs uô hloz tiêr nênhs, nênhs txi côngv Bàn Vương, hâur têx hnuz tsiêz, hnuz ntênhs, paz heik tơưv tsôngv box li têx siêz uô tsâus ntâu txos têx đaz. Tix lâuk Tẩn A Xoang, mênhx cxưx Cho nhoz Sìn Hồ puz pâuz cxaz:

          “Nênhs Cho li tsưr ziv yuôz shu, ntâus đruôs, ntâus nxêz tôngx hâur ntênhs nox yôngz mak tsi xưk li têx ntênhs txơưr. Nênhs ntâus đruôs tsuv ntâus lơưr shu, gơưv nxêz tôngx zâu thiêz luz nxêz tôngx lox tsuv khoz lơưr đruôs yênhx iz jax. Nênhs cho li chor chuôz lov thâuv zôngv hâur ntênhs nox yôngz mak tsuv khi cxaz têx đeiv ntâuz lok sik hluô liêz, cov môngr jông đuô”

          Nền nhạc...

          Hêir nênhs Cho nhoz Sìn Hồ, ntênhs nox yôngz cok tsuv muôx shu, đruôs thiêx li chox tâu têx môngr jông, cêr shir phaz trâu gơưv niêv txir hluôk co. Chênhr viv li, trax shu, cxêz tôngx, đruôk cux tâu tsôngv box Cho tuôr tsês xưk li xênhv nênhs, jêx jos têx chuôz zênhx tsiv grê./.

(Chẻo Thu-TXâur Vax cxeik nhênhv)

 

 

 

 

 

 

 

Pos Phơr hêir nênhs Maz tsênhv tuôr tâu truôx zuk hêir nênhs têx vênhx huôv jông

Trơưk li pos Lò Thị Phớ hêik pâuz, chiê cxiv tsa cov tâu hêir nênhs Maz iz paz tuz nxêik nthuôr uô cêr lov jêv li hnuz no, cux zos yax kriê, cơưv shâuv hâur iz ntu ntêr.

 Băng: “Kror phiv liv yax zos thâuv muk hêik cov têx niêv txir, pos zơưv jông siêz thiêx li tâu tuôx cơưv shâuv. Zos niêv thiêz txir tsik jông siêz mak cur cux uô siêz truôx bo muk txos ntuô ntơưv tsêr chiê hêik lok têx muôx liv hâur huôv tsar, khơưk tsês chiê zuk hêir nênhs Maz têx txux chi, vênhx huôv jông cov muôx đros đrêiv hâur luz nênhx tsik chiê pôngz plox”

Iz chas njiz têx phiv liv thâuv muk zaz zâuv, hêik têx niêv, txir, pos zơưs hâur chuôz zis cov muôx txâuk cxuô lênhx tuz nxêik hluôk đros nhoz hâur qơư nthuôr uô cêr lov jêv mak cux tsênhv njiz tsik zos tsơưs phiv liv lok nhiêx txiêx zuôr tsôngk trik yo, tsôngk tiêz chiê hnar nthuôr uô cêr lov jêv. Taz sik, cux pâuz tâu pos Phớ sir tas đas jos tsưr ziv muk trâu hêir nênhs Maz cxuô luz jêx jos nhoz Xã Chiềng Ơn, zaz zâuv yax kriê tsôngv tuz nxêik hluôk đros nhoz qơư nthuôr cêr uô lov jêv, khơưk tsês zuk hêir nênhs têx txux vchi, vênhx huôv jông cov muôx đros đrêiv hâur luz nênhx. Txix shông 2017, tưz cxiv tsa tâu paz tuz nxêik nthuôr uô cêr lov jêv, muôx 10 lênhx txir nênhx, 10 lênhx pox niêv thiêz iz luz jos hâur thax tsav xã muôx 2-3 lênhx thiêz tâu xêir tsov pos Phớ uô tus sêiz car, yax kriê chor tuz nxêik hluôk nthuôr ntơư nthuôr uô cêr lov jêv txos trâu têx hnuz no. Pos Lò Thị Dung zos iz lênhx đros nthuôr uô cêr lov jêv thiêz đros khơưk tsês chiê hêir nênhs Maz têx txux chi hêik pâuz:

Băng: “Tâu pos Phớ tuôx txos nthuô ntơưv tsêr zaz zâuv đros nhoz qơư nthuôr uô cêr lov jêv, txơưv tiêk: Khưr uô kôngz lôngk, uô liêx têz txov nhêv njuôr, taz sik hmôngr jông, cur tus txir cux jông siêz chiê cur đros nthuôr uô cêr lov jêv. Thâuv nhiv kruôr nthuôr uô cêr lov jêv, zos tus tưs tsik pâuz uô, cux tâu pos Phớ yax kriê iz thênhv jux juk”

Nền nhạc dân tộc Kháng..........

  Chiềng Ơn zos iz xã nhoz thax tsav tox siêz ntơưv huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La. Xã  muôx 6 luz jos đros trâu 4 hêir nênhs: Poz ziz, La Ha, Maz, Hmôngz; hâur ntơư, Maz muôx txos 50%  xav hur si xã. Luôs hâux lưv huôv tsar truôx hêir nênhs Maz têx txux chi, vênhx huôv jông, zos iz luôs hâux lưv cxơưz cxiz cxuô hêir nênhs sđ hâur thax tsav huyện khơưk tsês zuk hêir nênhs têx vênhx huôv jông tsik chiê pôngz plox. Pir li têx ntênhk hội thor ngtux yar ntux nas, têx txux chi, vênhx huôv đhiê pax vuôs….tsuv tâu cán bộ vênhx huôv huyện paz đros pos phớ kriê.

Băng: “Nhiv no  xã hội têz qơưs huôv tsar thiêz hlôngr yiêz ntâu, luz nênhx tsik txov nhêv li ntu đrav ntêx. Chênhr zos li hêik ntơư, cur xar njôngr cov chor tuz nxêik hluôkhêir nênhs Maz nhiv no tsuv cơưv shâuv, khơưk tsês zuk hêir nênhs têx txux chi, vênhx huôv jông cov muôx đros đrêiv hâur luz nênhx tsik chiê pôngz plox”.

Nền nhạc dân tộc Kháng...............

Têx luôs hâux lưv pos Lò Thị Phớ huôv tsar uô, khơưk tsês chiê zuk hêir nênhs têx vênhx huôv, txux chi ntơư tsuv kriz uô đêz đar trâu cxuô thax tsav qơư./.

                                     (Tsu cxêik nhênhv-Tòng Anh)

 

 

 

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC