Qơư ndo txiêx njik liên minh tơưv txênhz Lào-Việt ndo txos têx bộ đội

          Hâur têx shông uô jênhv vưv ntiêx têz paz têz qơưk Lào, 500 ntâu jiês bộ đội Việt Nam tưz cxaz chuôz tơưv txênhz tir ntâus tros châuz đros bộ đội thiêz tsôngv box Lào, muôx 50 cxênhz lênhx trâus saz thiêz 40 cxênhz lênhx trâus tuôs. Chiê sâu jênhv têx côngz lox co, ntâu tỉnh, thành phố Lào tưz cxiv tsa qơư ndo txiêx njik quân txưv zênhv Việt Nam thiêz têx côngz tsinhx sâu jênhv cêr sik côngv siêz jông Việt Nam-Lào. Hâur co muôx têx qơư nhoz têx tỉnh U-đôm-xay, Xiêng-khoảg, Sa-vẳn-na-khệt, Át-ta-pư, Khăm-muộn, Hủa-phăn, Viêng-Chăn thiêz Chăm-pa-sắc....Co zos têx tso pov cêr sik hux jos jông hâur quân đội thiêz tsôngv box 2 têz qơưk. Thượng tướng Chăn-sa-mỏn Chăn-nha-lạt, Bộ trưởng côx phax Lào puz pâuz: “No zos têx tso pov cêr coaz siv jông 2 têz qơưk, 2 quân đội Lào thiêz Việt Nam mak sâuv ntiêx têz tsi muôx. Chênhr viv li, hlôngr njêx muôk trâu quân đội thiêz tsôngv box Lào, cur uô tsâus ntâu txos quân đội thiêz tsôngv box Việt Nam li têx côngz lox, txos quân txưv zênhv thiêz chuyên gia Việt Nam tsi nyei tuôs tưz paz max cơưx mênhv Lào cxôngx thâuv ntêx txos nhiv no”.

          Hâur jiês mul seiz yuô têz qơưk Lào, tror seiz đuô qơư tsav txênhz thâuv ntêx, ntâu lênhx bộ đội txưv zênhv lâuk Việt Nam tror ndo txos têx shông tir ntâus tros đros têx lênhx lính Pa-thết-Lào. Cxôngx no, têx chiến sĩ quân txưv zênhv Việt Nam thiêz chiến sĩ, tsôngv box têx mênhx cxưx Lào li hưk, trox nya pôngz lok six ntâu viv cêr hôx fênhx. Đrês ntơưv qơư ndo txiêx njik liên minh Việt-Lào, Bản Cơn, tỉnh Viêng-Chăn, zơưv Phan Anh Thuần, 83 shông, iz lênhx bộ đội lâuk nhoz TP Hồ Chí Minh, kuz chiến sĩ Đoàn 83 Viêng-Chăn heik:“Tsi pâuz heik li chas thiêz, thâuv ndo txos têx fôngx zưs bộ đội tưz tuôs viv têz qơưk Lào, viv têz qơưk Việt Nam, viv mênhx cxưx 2 têz qơưk; tiv zix zos hâur six hơưv chiv nhênhv cêr chax chês sik côngv siêz 2 mênhx cxưx mak jiês sik njiz no lok six muôx ziz njiêz. Pêz txơưv tưz muôx hnuz nhôngs siêz taz sik thâuv tưs cux ndo njôngr txos têx fôngx zưs tưz tuôs viv têz qơưk, uô lơưr têx đồng chí chiê phưx vưv têz qơưk Việt Nam cux xưk li gôngr côngv cxiv tsa têz qơưk Lào ziv hnuz ziv bluô nux thiêz cxiv tsa cêr coaz siv jông Việt-Lào”.

          Bộ đội lâuk Nguyễn Phi Thường, thâuv ntêx zos lính Đoanx 410 nhoz Đoanx 959, chuyên gia quân sự Việt Nam mul paz Lào, nhiv no nhoz uô nênhx ntơưv đrôngs Hải Phòng puz pâuz, jiês tror lol seiz yuô qơư tsav txênhz thâuv ntêx, tâu tsôngv box Lào shir phaz tos mak lok six jông siêz. Viv têx shông txov nhêv co têx chiến sĩ quân txưv zênhv Việt Nam tưz seiz têz qơưk Lào jông li zuk têz qơưk tiv oz. Tsi nyei khưr, tsi nyei tuôs tơưv txênhz tir tar tros châuz, por vêv têz qơưk, chuôz tsar lưx lươngv vũ trang, huôv tsar tơưv txênhz sâuv tas nro têz qơưk Lào. Zơưv Nguyễn Phi Thường heik:“Đhâu 40 shông tror lol no, cur tsi xar tiêk têx lênhx lính Pa Thết Lào thiêz têx lênhx lính Việt Nam li têx côngz lox tir ntâus tros chiê têz qơưk tâu tiêx tul li hnuz no zuôr paz cêr coaz siv Việt Lào truôx vênhs thiêz jông li no, phôngv trâu cêr coaz siv no tiêv tiêv truôx vênhs”.

          Têx qơư ndo txiêx njik liên minh tơưv txênhz Việt Lào puôr lênhx tâu xar tơưv chiê uô zos 2 lênhx lính Lào-Việt nhoz buôk uô cê, sik đros tir ntâus tros, tưz yênhx qơư zaoz zux trâu têx cxênhx nênhs tov kaz nhoz Lào pâuz tsênhz đuô lok lix xưv jông Lào-Việt Nam ndaz ndơưv chiv nhênhv 55 shông hnuz tuôv cêr fôngx zưs 2 têz qơưk Việt-Lào. Ntơưv têx qơư ndo txiêx njik liệt sĩ quân txưv zênhv thiêz chuyên gia Việt Nam tos lok six chôngz têx đoanx teiv plor 2 têz qơưk, tsôngv box tiv phaz tuôx hlơưr shaz ndo txos têx chiến sĩ Việt Nam-Lào tưz tuôs viv cêr hôx fênhx oz têz qơưk. Chênhr viv li, thâuv tuôx hlơưr shaz ntơưv qơư ndo txiêx njik nhoz tỉnh Xiêng Khoảng, tul mê nhuôs Keo-ma-la-in puz pâuz:“Qơư ndo txiêx njik thâuv tưs cux uô cur xar tiêk Lào- Việt Nam zos cưr tix fôngx zưs jông. Đhâu co gôngr phênhv zaoz zux têx cxênhx nênhs tov kaz pâuz tâu lix xưv 2 têz qơưk, thâuv tưs cux sik paz max chiê muôx luz nênhx jông li hnuz no”./.

(TTT-Txâur Vax cxeik nhênhv)

Chos yuôx zêx

Tix lâus Làng Xênhv Muô nhoz jok Bẹ, xã Tà Xùa, huyện Bắc Yên, Sơn La chuôz zis, uô lax luôv thiêz tsiv uô yuôx zêx kruôr. Đrav ntêx, tix lâus chuôz zis uô poz cưk, blêx lok six khưr taz sik cux tsi txâuk zôngv, tsi txâuk nox. Đhâu thâuv tâu têx canr bôv cxiz kôngz hei kriê tsưr ziv chos thiêz por hưv têx xiv huv txix tsoz yuôx zêx, tix lâus chuôz zis tưz uô lơưr têx tsưr ziv heik kriê co trâu zuk li vax yuôx zêx tưz muôx, yưv pênhr chos yiêz. Txos nhiv no chuôz zis tưz muôx 60 ntâu tsoz yuôx zêx.

Tix lâus Làng heik, chos zav yuôx zêx kaz no, tsuv uô ar trơưk tsưr ziv kriê viv nưk cik txos tsoz yuôx zax zar tov kaz no li: hloz lox, huôv vav. Uô ar jông uô ntêx zuôr chos, mak têx đrox tsi yuô tuôx ntâu thiêz tsi yuô phaz, têx ar têz lok tsi yuô trâus đêx nas cuôr yôngz....; Uô ar  ndar tâu cheix chiv, ndơưk thiêz lêix tâu ar tsês tok chos têx ntông, thax tsav tox siêz six hơưv jông chiê lêix, ndơư têx ar têz zos đhâu thâuv sâu kôngz tas; têx liêx têz tsuv luôx, uô đu lus chiê tov kaz no zôngx ziv uô têz, nthuô đrox; Ar têz yuôx zêx tsuv tâu ndơưk toz, têx  yuôx zêx thiêx jông thiêz nông tâuk..... Đhâu thâuv uô ar tas, jông đuô zos khơưz kror, tso iz cho qir njuôz lok zos đrox puô trâu chiê cov têx ar nông, nxênhr. Iz chas ntơư têx đrox co tsênhv vor, uô nzôngr nzông tax trâu têx yuôx zêx mok, nhiv kruôr chos, zos tsi li mak chor yuôx zêx zuôr tuôs tas ntâu.

Zuôv qir trâu têx yuôx zêx cux tsuv zuôv trơưk tsưr ziv, trơưk chei. Têx xiv huv sâu tâu zos njik yuôx zêx mok, chênhr viv li niêx shông tsuv tâu zuôv nzir têx qir trâu chiê yuôx jông thiêz hlar tâuk. Muôx têx zuôv nzir têx qir njuôz, qir tsiêx cxu trâu 3 shông iz jâuk, iz tsoz zuôv 4-5 cir têx qir vâuv tsês chiê trâu, muôz qir tso iz ndis trâu tsoz yuôx zêx, kuôk đêz 20 phênhz trơưk têx caz zuk tưz khơưz tsês, tso qir trâu têx caz ntơư thiêz phôngz ar trâu.

Nhạc cắt

Tix lâus Làng Xênhv Muôk têx yuôx zêx muôx ntâu tsoz yuôx zêx lâuk, kênh tsoz tưz muôx 2, 3 puôk shông, 2, 3 lênhx puôs tưz tsi tas, blôngx lox, njuôz jông. Iz shông tix lâus Làng Xênhv Muôk chuôz zis sâu tâu 10 tơưv tsov đeiv nhiêx.

Xã Tà Xùa muôx 450 chuôz zis, hâur ntơư muôx zuôr xar 300 chuôz zis chos yuôx zêx. Xã muôx 200 tsoz yuôx zêx lâuk tưz yênhx puô shông, đros ntâu liêx têz yuôx zêx txơưr đuô. Têx njik yuôx zêx nhôngk muôx iz tsok mê njik iêz taz sik kaz mê njik pluôk, zos iz hâur têx jông, yuôx zêx Tà Xùa kaz, to bê lus.

Chiê muôx tâu têx xiv huv yuôx zêx kaz, tix lâus Làng heik, tsuv uô đhâu ntâu ntu. Thâuv tưz đê tâu têx njik yuôx zêx nhôngk lol, tsuv muôz ciz ciês, zos tsi uô li mak têx njik yuôx zêx zuôr tsi muôx cuô mik thiêz thâuv ciz tsuv max mav ciz cov gis thiêz huv xưz. Ciz tâu mav muôz lok juôx, muôz chor car por tsês, đhâu co tror gra muk ciz. Uô li no ntâu jiês tax thâuv tưs chor yuôx zêx kruôr, gis thiêz tsi muôx chor car thiêx chiê li. Nhiv no grê yuôx zêx muôs txix 200-700 cxênhz đeiv iz cir, yuôx zêx nhôngk lok sik têx car yuôx zêx mak muôs txix 40-70 cxênhz đeiv iz cir.

Xav tinhv yuôx zêx zos iz hâur têx tsoz chos chênhr gra lok phênhv sâu tâu trâu tsôngv box, huyện Bắc Yên tưz yưv pênhr zuôr qir zuôv, zuz tsoz chos thiêz muôz jông six hơưv trâu tsôngv px cơưv shâuv nzir têx tsưr ziv uô thiêz tu têx yuôx zêx.

Tsôngv box....! Phênhv " Nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz" hnuz no tsuôk xâuk li no xưz, phênhv no zos Đeix TNVN đros tsênhv qơư cxiz kôngz têz qơưk uô./.

(VOV4-Riê Lâux cxeik, nhênhv)