Jax sâu hnuz 26/11/2015
Iz siêz truôx bo nhoz kriê ntơưr trâu
thax tsav tox siêz
Tsêr cơưv Thẳm Sét zos tsêr cơưv cxênhx iz thiêz
cxênhx nhuôs zâu xã Co Tòng, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La li qơư cơưv nhoz đêz
yax. Chiê muk txos tâu trâu qơư cơưv Thẳm Sét tsuv muk đhâu 12 cêik cêr mê, đaz
pêk tuôs li txos. Thax tsav qơư cơưv no muôx 4 qar tsêr lav nhoz lav cơưv, kâus
kêz jik xor shôngz vor kênhz, txơưv ntux yar ntux nas, chuô hloz, ntux no lok
cux li ntơư. Tiêv sik li, taz ntơưv qơư cơưv no đros thiêz têx lênhx cưk kriê
ntơưr moz siêz trâu ntuô trâu luz luôs hâux lưv kriê txux chi trâu têx nhuôs
shux xênhz, 4 lênhx cưk kriê ntơưr hluôk cux tsênhv siêz truôx bo, sir jos hla
đhâu cxuô phiv liv chiê kriê ntơưr, cêr uô nênhx trâu têx tuz nhuôs. Cưk kriê
Yâuk Xênhv Muôk, nhoz tsêr cơưv cxênhx nhuôs zâu xã Co Tòng, huyện Thuận Châu,
tỉnh Sơn La heik:
“ Chor nhuôs
tưz tsi tâu pâuz luk Choz Tsiz viv li pêz chor cưk kriê xar kriê têx jax gâux
lok sik pax huôv, nhênhv têx ntơưr cơưv mak tsuv cxeik uô zuk luk heik, đhâu
ntơư li heik luk Choz Tsiz, chor nhuôs thiêx
pâuz tâu. Kriê iz jax gâux mak tsuv zok nriêr cxuô faz tsưr ziv kriê li
chas chiê têx nhuôs pâuz tâu jax gâux ntơư heik muk li chas, sênhr suôz heik iz
thênhv jux juk, đhâu co mav cxeik kriê trâu têx nhuôs cov lơưr pâuz to tâuz,
jax gâux zos heik li ntơư”.
Muk ndis seiz chor cưk kriê ntơưr nhoz tox siêz no têx
qơư nox nhoz li pâuz tâu tsênhz lơưr têx cêr txov thiêz phiv liv viv luôs hâux
lưv kriê txux chi trâu lênhx nênhs. Hâur qar tsêr mê thiêz grêiv tưz tsi tâu
muôx 4 xưv phaz, tsuôk txâuk tso iz đeiv txiês ntông, seiz njiê kror tưs cux
tsi pov muôx zav tưs jông thiêz tsiv grê.
Taz sik têx lênhx cưk kriê nhoz no tsênhv niêx hnuz moz siêz lus uô hâux
lưv kriê ntơưr têx nhuôs shux xênhz. Cưk kriê Chia Xênhv Hơưx nhoz tsêr cơưv
cxênhx iz Co Tòng, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La heik pâuz:
“ Pêz nhoz no
uô hâux lưv, tsi muôx tênhv tênhz tơưk, tsi muôx ti vi seiz, tsi muôx đeix
mnôngs, uô ntơưr lok sik uô têx hâux lưv hâur tsêr cơưv, pêz tsuôk huôk njôngr
uô trâu thâuv pov cêr, tsi tâu tsâuk ntux xưz”.
Nhoz xã Co Tòng, huyện Thuận Châu, 100% zos tsôngv box
heir nênhs Hmôngz. Têx shông đrav ntêx, tưz heik tsi txos zuôr tso têx nhuôs
muk cơưv ntơưr, viv lơưr tsôngv box, uô tưz tsi txâuk nox, zuôr tso têx nhuôs
muk cơưv ntơưr đaz tsi; tsuv chiê nưk nhoz nưk hâur tsêr paz niêv txir seiz jor
têx mê nhuôv zâu, uô liêx têz, zus nhux, zus tưv. Taz sik nhiv no tưz txơưr,
khov siêz truôx bo, sir jos vênhv tôngv, đros nox, đros nhoz, đros heik tsôngv
box luk, ntâu lênhx cưk kriê ntơưr nhoz no tưz tâu tsôngv box njênhs njôngr,
tso siêz chiê têx mê nhuôv trâu chor cưk kriê ntơưr paz seiz jor, kriê txux
chi, chiê tov kaz lok paz cxiv tsa jêx jok huôv tsar, hlôngr yiêz. Têx lênhx
nhuôs xuz thơưx tuôx cơưv ntơưr tưz tsi pâuz luk, heik luk Choz Tsiz tsi tâu
mênhx, nhiv no tưz nhênhv tâu ntơưr, heik tâu gâux, ntơư zos chor cưk kriê
ntơưr tox siêz li têx sir jos uô tâu. Cưk kriê Nguyễn Văn Đoan, Hiệu trưởng
tsêr cơưv cxênhx iz Co Tòng, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La heik:
“ Tsêr cơưv
cxênhx iz Co Tòng nhiv no muôx 2 qơư cơưv, chor nhuôs shux xênhz puôr lênhx zos
heir nênhs Hmôngz hur si, viv li heik têx lênhx cưk kriê ntơưr tsuv sir jos
truôx siêz tuôx nox nhoz uô hâux lưv paz kriê txux chi trâu têx nhuôs, tsêr
cơưv cux tưz muôx chei cxiz têx lênhx cưk kriê sir jos uô hâux lưv, chor cưk
kriê puôr lênhx tso siêz, moz siêz trâu ntuô trâu têx hâux lưv zok muôz, tsi
tiêk vênhv tôngx têx shux xênhz tuôx tsêr cơưv chiê cơưv ntơưr, mak tsênhv heik
kriê tsưr ziv trâu shux xênhz niêv txir cov tso têx nhuôs tuôx cơưv txux chiê
muôx tsưr ziv đros luôs huôv tsar uô nox;
cur xar zos tsi nhiêv hâux lưv, tsi hluz txos têx shux xênhz mak zênhx
uô tsi tâu têx hâux lưv no”.
Hnuz 20/11, đros têx lênhx cưk kriê ntơưr nhoz thax
tsav tox siêz Sơn La, têx huv muôz puz trâu chor cưk kriê ndax hnuz cưk kriê
ntơưr VN 20/11 tsuôk zos têx trêr pax har jôngr, têx poz huv mê, taz sik ntơư
zos têx cêr siêz jông, njênhs njôngr mak tsôngv box hâur jok tsês trâu lơưr,
têx lênhx kriê txux chi, choz tsưr ziv uô nênhx tưz thiêz tsênhv sir jos paz
cxơưz gra cêr txơưx njê trâu têx tuz nhuôs nhoz thax tsav tox siêz./.
( Việt Anh-Riê Lâux cxeik, nhênhv)
Phênhv
“Nênhs gruôs uô tâu hâux lưv jông”, hnuz 26/11/2015
Cưk kriê truôx siêz kriê ntơưr trâu thax
tsav tox siêz Yên Bái
Shông 2006, cơưv tas ntơưr uô cưk kriê
jor mê nhuôv, tsêr cơưv Sư phạm Yên Bái, cưk kriê Kiều Hoài Thu, vax tsêr nhoz
Quảng Tri, tuôx uô cưk kriê ntơưr trâu tsêr cơưv jor mê nhuôv Mậu Đông. Kriê
ntơưr trâu thax tsav tox siêz hêir nênhs tsơưs, cxuô chuôz zênhx kriê cơưv
ntơưr tsik muôx txâuk, tưz uô trâu cưk kriê Thu ziv sir jos đuô trâu luôs hâux
lưv kriê ntơư. Txix ntơư, cưk kriê Thu tưz xar tsưr ziv uô cxuô chuôz zênhx
trâu mê nhuôv uô si. Đros ntơư, cưk kriê Thu cux tsênhv moz siêz paz max txos
têx fôngx zưs haur tsêr cơưv. Cưk kriê Phạm Thị Thuỳ Linh, nhoz tsêr cơưv kriê
nhuôv zâu hêik pauz:
Băng: “Cur cơưv shâuv tâu ntơưv niêv lâuk Thu ntâu zav; pir li six hơưv kriê
cơưv ntơưr, sâu cxuô jax ntơưr cơưv…thâuv tưs nus txos, niêv lauk thu zênhx
kriê trâu zuk”
Shông 2014, cưk kriê Kiều Hoài Thu,
tauk hlôngr muk kriê ntơưr trâu tsêr cơưv kriê nhuôv zâu Quang Minh, zos iz luz
xã nhoz hâur tsaz yênhx 135, huyện Văn Yên. Tsêr cơưv muôx 215 lênhx shuv
xênhz, muôx 90% lênhx nhuôv shuv xênhz zos hêir nênhs Cho, Tày; thâuv nhiv
kruôr tuôx trâu tsêr cơưv, tsuôk pâuz lo puôr luk choz tsiz. Chiê muôx six hơưv
hnuz nhôngl tsưx phưv cxuô lênhx mê nhuôv shuv xênhz hâur tsêr cơưv. Cưk kriê
Thu thiêx hêik trâu thơưx sêiz car tsêr cơưv thiêz shuv xênhz niêv txir chiê
kriê cơưv cov tâu ntơưr truôx. Cưk kriê Thu cux thav tiêk: Cưk kriê Thu tưz muk
đhâu ntâu cêr txov nhêv, cê cơưv cxaz nzir ntơưr, cê uô hâux lưv hâur ziv chuôz
zis thiêz hâur 4 shông siz lơư liês, cưk kriê Thu kriê tâu ntơưr hov coz. Cưk kriê Phạm Thị Kiều, sêiz car tsêr cơưv
kriê mê nhuôv zâu, xã Quang Minh, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái hêik pâuz nzir:
Băng: “Cưk kriê Thu, tâu cxuô lênhx cưk kriê
haur tsêr cơưv sêiz tsiv grê. Cưk kriê Thu, thâuv tưs cux tưx cơưv cxaz nzir
tsưr ziv kriê cơưv ntơưr thiêz tsênhv truôx siêz bo paz cxuô lênhx cưk kriê
hâur tsêr cơưv, tâu sđ sêiz tsivgrê”.
Muôz siêz truôx bo trâu luôs hâux lưv
kriê cơưv ntơưr, viv cxuô lênhx tuz cxêik shuv xênhz nhoz thax tsav jêx jos tox
siêz đêz đrôngl./.
(Tsu cxêik-nhênhv-Trịnh Xuân)
Viết bình luận