Jax sâu thưr 7, hnuz 26/11/2016:

Cêr côngv siêz VN-Lok Tsuôk cêr côngv siêz hâur thax tsav ntus đriv Lao Khô

    Hâur zơưv Tráng Lao Lử luz tsêr,  zos zơưv Tráng Lao Khô  tus tuz nhoz thiêz hâur chuôz zis, zơưv Lưv têx chuôz zênhx sir zôngv, zos zơưv Lưv txir  têx chuôz zênhx sir zôngv tu zus thiêz jêik cán bộ VN; jêik kuz chủ tịch Lok Tsuôk, Cay Xỏn Phôm Vi Hản, hâur ntu tir ntâuk tros châuz đrav ntêx. Hur si têx chuôz zênhx ntơư, nhiv no cux tâu zơưv Lưv khươk tsês chiê. Ntơư zos luz lâux câuz tôngx thiêz luz jêz jov poz cưk; ntơư chênhr zos têx chuôz zênhx uô jâuz mor trâu cán bộ VN thiêz Lok tsuôk hauar ntu cxiv kho têz qơưs. Thâuv ntơư, zơưv Lưv tsênhv muôx 7-8 shông, zơưv Lưv hêik:

      “Hâur ntu ntơư mak txov nhênhv hênhr thiêz thax tsav co puôr lênhx zos har jôngr har tsuôs; tros châuz tuôx txix Xiêng Khọ Lok tsuôk thiêz Yên Châu cux tuôx sox tsik so, taz sik tsik pov Việt Minh. Thâuv ntơư, px  jos Hmôngz Lao Khô tưz zus thiêz jêik zơưv Cay Xỏn Phôm Vi Hản đros trâu đoanx tuz lênhv Bắc Loax. Zơưv Lao Khô zos tus tu zus thiêz jêik chủ tịch Lok Tsuôk Cay Xỏn Phôm Vi Hản, tsik chiê tros châuz pâuz”.

    Hnuz 14/6/1948, Bộ Tổng sêiz car, Bộ tuz lênhv sêiz car thax tsav 10 tưz tso luk chiê cxiv tsa Ban xung phong Laox Bắc zos muôx 14 lênhx. Zơưs Cay Xỏn Phôm Vi Hản, tâu xêir uô tsar ban xung phong thiêz tâu xêir qơư nhoz đros Tráng Lao Khô, tâu zơưv Tráng Lao Khô paz max txos thiêz jênhv uô tuz buôs. Txix ntơư, Ban xung phong cux sik đros tuôr xav tsưr ziv yax kriê cán bộ thiêz px ntơưv qơư đros tir ntâuk tros châuz cxiv kho têz qơưs hâur thax tsav tỉnh Sơn La thiêz tir ntâuk tros châuz muk trâu têz qơưs Lok Tsuôk. Hâur ntơư, muôx thax tsav qơư jos Phiêng Sa zos jos Lao Khô nhiv no, xã Phiêng Khoai, xã Chiềng On hauar ntu đrav ntêx, huyện Yên Châu, tưz yênhx  iz thax tsav qơư VN-Lok tsuôk tir ntâuk tros châuz cxiv kho têz qơưs hâur ntu 1948-1950 đrav ntêx. Hâur têx shông ntơư, txơưv njiz ntâu cêr txov nhêv bâuv tưs, taz sik tsôngv px jos Phiêng Sa lok zos jos Lao Khô nhiv no tưz sir tas đas jos tsưr ziv sik đros côngv paz cxuô zav nox trâu Ban Xung phong Laox Bắc thiêz paz nhiêx trâu Ban xung phong zuôr fov tir ntâuk tros châuz. Lar hêik zos zơưv Lao Khô tưz chox cêr trâu Ban xung phong Laox-Bắc muk trâu har jôngr har tsuôs chiê tir ntâuk tros châuz thiêz zơưv Lao Khô cux niêx hnuz xa jâuz mor trâu Ban xung phong nox. Zơưv Tráng Lao Lưv hêik:

       “Thâuv ntơư, zơưv Cay Xỏn tso nênhs xa luk tuôx txos ntơưv qơư chiê hêik kriê trâu zơưv Lao Khô. Zơưv lao Khô thiêx muôz 30 đêiv nhiêx đơưz trâu zơưv Cay Xỏn muk zuôr fov; đhâu iz ntu zuôr tâu iz traz fov thiêz 30 luz mok txưr chiê tir ntâuk tros châuz; tov kaz ntơư zơưv Cay xon tưz uô ntơưr lok trâu zơưv Lao Khô pâuz tiêk: tưz zuôr tâu fov lơưv, uô zơưv Lao Khô tsâus”.

    Tir ntâuk zênhx tros châuz, cxiv kho têz qơưs thax zênhz, cêr thôngx siêz VN-Lok Tsuôk, cux tsênhv tâu tsôngv px nhoz oz saz ntus đriv huôv tsar truôx jông, sik hluz sik paz thiêz têx tuz cxêik siz nhiêv siz zuôr muk lok đhâu, uô txix gơưv, cxiv kho chuôz zis, muôx luz nênhx yar ntux đris.

    Jos Lao Khô nhiv no, muôx 110 ziv chuôz zis, 600 ntâu lênhx nênhs, sđ puôr lênhx huôv tsar cêr uô nênhx đros trâu tsôngv px nhoz oz saz ntus đriv Lok tsuôk-VN cux sik đros kênh tsưr ziv huôv tsar cêr uô nox, muôx luz nênhx tsâu sor nhoz thax tsav ntus đriv ntơư đros trâu paz phênhv tsưx phưv truôx têz qơưs. Zơưv Tráng Lao Khai, tsar jos Lao Khô 1 hêik pâuz:

     “Pêz zos Tráng Lao Khô têx mê tuz mê nhuôv, pêz zuôr tsuv cơưv shâuv uô trơưk zơưv Lao Khô têx tsưr ziv cxiv kho têz qơưs thiêz têx tsưr ziv, txux chi huôv tsar truôx cêr fôngx zưs jông  hâur thax tsav ntus đriv thiêz cxiv kho jos Lao Khô cov ziv hnuz ziv truôx jông”.

    Hâur thax tsav ntus đriv Lao Khô, cêr thôngx siêz VN-Lok Tsuôk, ziv hnuz ziv huôv tsar tâu truôx, px Lok Tsuôk-PX VN nhoz oz saz ntus đriv, thâuv tưs cux siz chos côngv têk cxiv tsa luz nênhx truôx tuk, tsâu sor hâur thax tsav ntus đriv./.

                                                     (Tsu cxêik, nhênhv-Bích Thuỷ)

Phênhv thưr 7, hnuz 26/11/2016:

Kó Nhẹ Trà zos hêir nênhs Hà Nhì Lai Châu li tsiêz cxôngx nzor

    Hêir nênhs Hà Nhì nhoz Lai Châu li tsiêz “Kó Nhẹ Trà” tâu tsưr tsix uô hâur pêz hnuz, chuôz piz uô txix jax hnuz, txơưv hli xiêz hli gris cux tâu thiêz iz cxiê jêx jos, xã nox hli xiêz, iz cxiê jêx jos, xã ho nox hli gris. Đhâu hmo nox tsiêz tas, txos trâu thâuv têis cik sơưr nzor hnuz xiêz 1 tsiêz, hêir nênhs Hà Nhì cux muôx phôngz cxưx muk gra đêx yiêz chox lok sir zôngv. Hêir nênhs Hà Nhì cux xav tiêk: Ntơư zos muk gra hmôngr thiêz hla trâu shông yiêz, sđ khưr tâu nox tâu hnar, njiz cêr vav mênhx hâur luz nênhx. Zơưv Chu Xé Lù, Bí thư Đảng uỷ xã Thu Lũm hêik pâuz:

    “Hêir nênhs Hà Nhì li tsiêz, tâu tsưr tsix trâu luz hli 11 hli ntiêx têz; pir li luz 11 hli no thiêz xêir jax hnuz tsưr tsix nox tsiêz”.

    Hêir nênhs Hà Nhì nox tsiêz, ziv chuôz zis ntơư tsuv tâu bax tsôngk trik yo cxôngx nzor trâu têx tuz cxêik hâur chuôz zis thiêz bax zav nox li cxur, nduôr…cov cxix cxuô. Lar hêik zos nduôr blêx, nduôr txâuv puôz; têx nduôr ntơư zos uô chiê hu pox côngz zơưv côngz lok đros nox thiêz krưr trâu têx nênhs cxênhz jêx hâur jêx jos; krưr trâu chor kruô tuôx đros nox tsiêz.

     Đhâu muôz nduôr lêis pos zơưs tas cux zos txos trâu thâuv 3 six sơưr nzor, cxuô ziv chuôz zis hâur jos tưz sik tưr ntêk buô chox lok tuô. Viv hêir nênhs Hà Nhì xav tiêk: zos ziv chuôz zis tưs tuô buô tas uô ntêx thiêz hno buô iz triêv cux zênhx chus tâu nyar mak hla trâu shông yiêz, ziv chuôz zis ntơư zuôr khưr tâu nox tâu hnar thiêz zuôr njiz ntâu cêr vav mênhx hâur luz nênhx. Zos ziv chuôz zis tưs tuô tus buô lox nox tsiêz, chênhr zos shông ntơư, ziv chuôz zis cox sâu tâu ntâu kôngz lôngk, khưr tâu nox tâi hnar, muôx luz nênhx tsâu sor. Thâuv tuô tas tus buô ntơư, tsuv hlêik mê njik grêix, siêz njưk chox lok hâu chiê lêis pos zơưs. Lar hêik zos trôngx mor, grêix, chơưr lêis pos zơưs zos chiê pox niêv uô thiêz chox lok trâu trâu ntơưv tus tsưr tsêr ntơư oz niêv txir hâur ziv chuôz zis luz txax pư iz saz. Yuôr trôngx mor, grêix, chơưr chiê lêis pos zơưs tos nênhx tsa ho trâu trâu ntơưv iz saz kror chuz. Zơưv Chu Por Chừ nhoz jos Thu Lũm, Xã Thu Lũm hêik pâuz:

     “Hêir nênhs Hà Nhì têx chêi đaz kruôk lêis pos zơưs, phênhv ntâu zos pox niêv uô; txir nênhs uô tsơưs; viv pox niêv, thâuv tưs cux huôv tsar cêr uô nênhx nhoz hâur ziv chuôz zis thiêz trôngx jâuz mor grêix lêis pos zơưs ntơư cux uô zôngx ziv. Ziv muôx cux muôz buô, ziv tsik muôx, muôz kêiz đros trâu chơưr uô cux tâu hur tiz si”.

     Hâur hêir nênhs Hà Nhì têx hnuz tsiêz, thax tsav jêx jos tưs cux lov jêv shir phaz lul thiêz chor lâuk cux sik zâuv muk phôngv tsiêz trâu cxuô ziv chuôz zis, sik thav lok huôv tsar cêr uô nênhx…Lar hêik zos ndax trâu hêir nênhs Hà Nhì nox tsiêz, cux tsưr tsix qơư nthuôr uô cêr lov jêv hêik cưr cxiêx thiêz ntơư cux chênhr zos jiês chiê têx tuz cxêik hluôk tuôx siz xêir uô txix gơưv cxiv, tsa ziv chuôz zis.

     Hâur hnuz xiêz 3 zos hnuz sâuk tsiêz “Kó Nhẹ Trà”, zos yik hnuz, ziv chuôz zis tsuv tâu uô iz trôngx mor chiê txi côngv luz ntux, luz têz; viv luz ntux luz têz muôz cêr shir phaz thiêz paz jêx jos sđ, hâur iz shông khưr tâu nox tâu hnar, muôx luz nênhx tsâu sor. Zơưv Chu Xé Lù, bí thư Đảng uỷ xã Thu Lũm hêik pâuz nzir:

     “Muôx oz jiês txi côngv: jiês tiv iz zos uô suôx câuv hâur iz shông; jiês tiv 2 zos tuô kêiz thiêx chuôz piz txi côngv. Đhâu 3 hnuz tsiêz, tsuv tâu uô iz trôngx mor chiê txir côngv luz ntux luz têz. Viv hêir nênhs Hà Nhì, txơưv muk kror tưs cux muôx luz ntux luz têz chơưv paz txos thiêz hla trâu shông yiêz, thor luz ntux luz têz paz sđ khưr tâu nox tâu hnar, muôx cêr vav mênhx hâur luz nênhx”.

    Hâur ntu têz qơưs hlôngr yiêz nhiv no, hêir nênhs Hà Nhì nhoz Lai Châu li tsiêz  “kó Nhẹ Trà” cux tsênhv tuôr tâu tsês đhâu ntâu tiêv tsik chiê plox./.

                                     (Tsu cxêik nhênhv-Thuý Ngoạn, CTV CQTTTB)