Quảng Trị: Ntâu lênhx tsôngv box tsi tâu đros txưv zênhv BHXH

Đhâu 10 shông fuô uô tsênhv chei txưv zênhv bảo hiểm xã hội ntơưv tỉnh Quảng Trị tưz paz têx lênhx nênhs tsi muôx hâux lưv truôx, tsôngv box tox siêz truôx tuk luz nênhx nhoz, txo grêk têx cêr txov hâur ntu lâuk. Taz sik, nhiv no ntâu lênhx tsôngv box, lar heik zos ntơưv thax tsav tox siêz cux tsênhv buôk ti tsi tâu txos têx Bảo hiểm no. Co cux zos qir tiv uô trâu têx lênhx nênhs đros txưv zênhv zuôr BHXH nhoz tỉnh Quảng Trị muôx tsi txos 18%, thâuv chor nênhs li heik co hâur tas nro têz qơưk zos 29%. Zơưv Lê Văn Lục, nhoz jok Hà Tây, xã Triệu An, huyện Triệu Phong heik pâuz:

“Tsưr ziv mak BHXH ntơư nhiv kruôr hnor no, taz sik trơưk li pêz, ntơư zos jông taz sik cur tưz 50 shông mak zuôr li co lok six ntêr viv li pêz xar zuôr taz sik têz qơưk tsuv paz pêz thiêz”.

Txos nhiv no, tỉnh Quảng Trị nhiv kruôr muôx iz cxênhz ntâu lênhx nênhs đros txưv zênhv zuôr BHXH, chor nhiêx zos xar muôx 3 tỷ đeiv. Pir li shông 2008, mak tsar ndê 12%; taz sik têx lênhx nênhs đros txưv zênhv xav hur si hâur tas nro tsôngv box mak tsênhv tsơưs. Zơưv Lê Quang KHoa, Phưv Giám đốc BHXH tỉnh Quảng Trị heik, qir tiv chênhr zos ntâu lênhx nênhs cux tsi tâu pâuz txos txưv zênhv đros zuôr zav ntơưr BHXH no. Nênhs uô liêx têz phênhv sâu tâu tsi truôx tuk, six hơưv đros zuôr ntơưr BH ntêr shông;  viv li ntâu lênhx tsi xar thêv nhiêx zuôr têx ntơưr Bảo hiểm  co. Zơưv Lê Quang Khoa, Phưv Giám đốc BHXH tỉnh heik pâuz nzir:

“BHXH tỉnh tror cxơưz tiês luôs hâux yax xa mông, tsênhv chei BHXH txưv zênhv, lar heik zos tsênhv chei yiêz nhiv kruôr qir uô lơưr, đhâu thâuv Nghị quyết T.Ư 8 qir fuô uô. Iz chas ntơư, hux jos truôx đros têx cơ quan đoanx thêv cơưv cxaz têx txux chi tsưr ziv yuôr trâus, buôk ti sik thav đros têx thax tsav qơư, gra siêz tsôngv box sđ tsưr ziv jênhv pâuz chiê tsôngv box chiv chir jông siêz, thôngx ziv đros cxaz chuôz. Bảo hiểm cux cơưv shâuv gra siêz txux chi yax mông  lok tsênhv chei cux li têx lênhx nênhs sâu nhiêx bảo hiểm sâuv tas nro tỉnh li yax xa mông”.

Txix hnuz xiêz 01/01/2018, tsênhv chei BHXH muôx ntâu hlôngr yiêz. Nênhs đros txưv zênhv zuôr ntơưr BHXH tâu têz qơưk paz mê njik nhiêx thêv ntơưr bảo hiểm hâur niêx hli trơưk cui tinhv zis nênhs pluôs thax tsav tox siêz. Iz chas ntơư, têx nhiêx paz zos bâuv li 30% đros têx chuôz zis pluôs, 25% đros chuôz zis zuôr xar pluôs thiêz 10% đros têx lênhx nênhs txơưr đuô. Tsưr ziv no muôz jông six hơưv trâu tsôngv box đros zuôr ntơưr BHXH, paz phênhv trâu txiv ngaz XH./.

(TTMT-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Uô bluô nux txix tsưr ziv kinh têr trôngz jôngr

Thôngz đhâu chor lớp kruôz kriê uô kôngz lôngk, nriêr pâuz khoa học kỹ thuật, Khúa tưz kir txêik nhiêx hâur zênhx hangx tsênhv chêi xar hôiv huyện yưv pênhr huôv tsar uô xênhz yar, tu zus tsiêx cxu. Tix lâus Khúa muôz chor zuz nôngz blêx txuôv, poz cưk lok tsêz chos paz muôx tâu chêx cur kinh têr siêz, cê txâuk chiê phưx vưv luz nênhx, tu zus, iz phênhv chos muk muôs, cxênhx txuôs nhiêx txiêx chiê kriz đar uô xênhz yar. Thôngx cxix, yưv pênhr cxiv uô tsêr guôx tu zus buô đuz thiêz zus nhux tưv cov tros. Txos nhiv no, hâur, chuôz zis 7 tuk tưv, hâur co muôx 4 tuk mâuv, tsiv gri zuôr xar 300 triệu đêiv. No zos iz kror muôx gri tsik tsơưs trâu chuôz zis pêx xênhv hluôk nhoz tox siêz.

Zênhx zos nênhs gruôs, sir jos, shông 2010, hâur iz jiês muk Sa Pa chuôr yuô fôngx zưs, tix lâus Khúa pov chor chuôz zis hêir nênhs Cho, Hmôngz nhoz no chos txir hơưk, tsiv gri kinh têr siêz, pov qiv hơưv đêx ar, tox trôngz Hoàng Thu Phố lok six huv đros, têx jâuv zuôr chos tâu txir hơưk. Tix lâus tưz yưv pênhr zuôr ar jôngr, muk Sa Pa zuôr zuz nôngz thiêz nriêr pâuz kỹ thuật chos, tsoz phưz tsoz txir hơưk.

Trax

Tưz tsik zos uô bluô nux trâu chuôz zis txix chos txir hơưk, tix lâus Khúa tsênhv paz pox nhuôs nhoz tiv phaz hlôngr yiêz tsưr ziv xar, tsưr ziv uô hâur huôv tsar kinh têr. Xuz thơưx pov Khúa chos txir hơưk, tsơưs nênhs thiêx njênhs tiêk zuôr yênhx côngz, txos nhiv no pov Khúa trôngz jôngr txir hơưk hloz lox jông, paz sâu tâu nhiêx triệu, kaz shông 2014 tưz muôx 20 ziv chuôz zis hâur xar, phênhv ntâu zos nhoz jok Sỉn Giáo Ngài chos yiêz 20 hec ta tsoz txir hơưk jê Khúa li thax qơư chos txir hơưk. Thâuv sơưr đơưk tuôx tsêr chiê hêik cov paz, tix lâus Khúa tưz sir jos kruôz kriê tsưr ziv chos, tsoz phưz, por vêv tsoz txir hơưk. Đros chos txir hơưk, sir zôngv têx đêx chiv chir muôx thiêz thax tsav huv đros, tix lâus Khúa li chuôz zis sir jos cxaz chuôz dự án chos yuôx zêx, chos ntông nox txir ntơưv tiv phaz zos Phongx Kinh têr, Trạm cxơưz cxiz uô kôngz, qơư chos jâuz txir kok huyện kriz uô. Txos nhiv no, tix lâus chuôz zis tưz muôx iz trôngz yuôx zêx, lê xar muôx 3 hec ta, zuôr paz muôx tâu phênhv sâu siêz hâur ntu zuôr txos.

Zuk têx chiv chir sir jos thiêz cxaz chuôz trâu têx hâux lưv hâur jok, hâur xar, Khúa Xênhv Tsaz tâu pox nhuôs nhiêv njênhs njôngr, cxuô cấp cơ sở đoanx sâuv thax tsav huyện ntâuk gri siêz, Pos Hoàng Thị Nhung, Phưv bí thư huyện Đoanx Bắc Hà puz pâuz: “Tix lâus Khúa tưz tsik zos tsuôk pâuz uô bluô nux trâu zuk mak tsênhv paz trâu pêx xênhv hlôngr yiêz tsưr ziv xar, tsưr ziv uô chiê huôv tsar kinh têr.

Phênhv “Nôngx mênhx zuôr tsuv pâuz” ciêz no tsuôk xâuk li no xưz. Phênhv no zos Đaix TNVN sik côngv đros tsênhv qơư cxơưz cxiz uô kôngz têz qơưk uô./.

                                                                                                           (VOV4-Lik Thox cxêik nhênhv