Sơn La: Têx uô tâu jông txix trâur nuv chos ntông nox txir chêx tsôngk

Đrav ntêx thâuv tsi tâu yênhx lix HTX kôngz nuv chiv xênhz đrox tsuôs Nà Sản, 10 ntâu chuôz zis tsôngv box uô liêx têz nhoz jok Nà Sản, xã Hát Lót, huyện Mai Sơn, Sơn La tsuôk chos têx ntông nox txir lơưr zuk tsưr ziv siêz xar thiêz tsi chêx tsôngk uô cê. Chênhr li ntơư, phênhv ntâu zos tok txos ntux paz, têx txir sâu đê tsi yuô tâu trơưk tsưr ziv thiêz tsi muôx qơư sâu zuôr truôx tuk, muôx kênh jiês tsênhv trâus têx tuz luôv nhov gri li uz li no.

Chiê paz đơưk têx phiv liv li heik sâuv trâu tsôngv box hâur thax tsav, HTX Kôngz nuv chiv xênhz đrox tsuôs Nà Sản tưz tâu yênhx lix, đas cir sâu zuôr têx xiv huv kôngz nuv thiêz sik côngv đros têx qơư zuôr muôs huv, zav nox hur nhoz cxuô tỉnh, TP li: Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng.... Iz chas ntơư, chiê gra siêz đuô thiêz grê têx xiv huv kôngz nuv hur, uô ntêx thâuv zuôr muôs, chor thành viên hâur HTX tsênhv khơưk, phênhz đuô têx txir chiê xeir chor jông nưk tso nưk  iz kro, fiv đros lênhx nênhs sir zôngv li zoz qơưx. Tix lâus Vũ Xuân Thành, Giám đốc HTX Kôngz nuv chiv xênhz đrox tsuôs Nà Sản heik:

“Cur pov ciêz đrôngs nhiv no mak lơưr moz siêz txos qơư tsiv uô têx xiv huv, cur xar yênhx lix HTX chiê uô qơư sâu zuôr zuk taz viv têx xiv huv thiêz muôx qơư uô chiê lênhx nênhs sir zôngv thâuv lơưr zôngv txos têx xiv huv zos zuk qơư tsiv uô, lơưr pâuz mênhx chor hax huv co zos kror tưs uô mak zuôr taz por đuô trâu lênhx nênhs sir zôngv”.

Iz zav li HTX 2 ha ntâu têz chos txir thênhx caz, têx shông đrav ntêx chos tsi trơưk li cui tinhv thiêz muôs trâu têx luôv sâu zuôr tsơưs iz kro mê njik, viv li grê tsuôk txix 25 cxênhz txos 30 cxênhz đeiv iz cir. Taz sik shông no, cux 2 ha têz chos chor txir thênhx caz no, tưz sâu đê tâu xar muôx 60 tênhr txir trơưk li uô lơưr tsưr ziv VietGAP, thiêz uô ntêx thâuv zuôr đê muôs, chor thành viên HTX tưz muôz pheiz, lo ntơưr chiv thiêz tso tuv jông trâu hâur thôngz trơưk cui tinhv, viv li grê xiv huv cux siêz đuô, txix 35 cxênhz txos 55 cxênhz đeiv iz cir. Li ntơư, njuôk xav chiv txir thênhx caz shông no, HTX zuôr sâu tâu nhos iz tỷ đeiv nhiêx. Pos Lê Thị Tươi, nhoz hâur HTX shir phaz heik:

“Txix thâuv tuôx uô hâux lưv hâur HTX mak pêz lok six tso siêz trâu pêz têx xiv huv, txir ntông hur tưz tâu HTX zuôr muôs trâu têx ciêz đrôngs thiêz muôx ntơư lo chiv, pâuz tsênhz qơư tsiv uô, viv li txix thâuv tuôx nhoz thiêz uô hâux lưv hâur HTX no, pêz cux lok six tso siêz thiêz shir phaz, njênhs njôngr trâu HTX”.

HTX Kôngz nuv chiv xênhz đrox tsuôs Nà Sản nhiv no muôx 11 lênhx nênhs, đros thiêz 15 ha ar kôngz nuv chos cxuô zav ntông nox txir muôx grêk kinh tế siêz, li: Txir thênhx caz kaz jiz, txir lưv tsiz, txir lưk pax.... Hâur co, txir thênhx caz zos tsoz chos chênhr, muôz jông qơư, suôz bê trâu HTX. Ciês thâuv yênhx lix lok hli 4/2018, HTX kuôk cêv, chos chêx tsôngk iz cxiê zav tsoz chos hâur thax tsav co, iz chas ntơư tu jông têx ntông nox txir, tsoz chos trơưk VietGAP, txix uô lơưr têx tsưr ziv yiêz li: Tso đêx uô nas zưs têx ntông, tsoz chos, phax tuô, lov têx caz hmoz tho nox ntông, nzaz nzơưv têx blôngx, đrox uz no jênhs, tuôs hâur têx xuz ntông chiê uô qir, tu zus chuô naz.....cov têx ntông hloz lox, txi txir jông. Nzaz nzơưv têx ntông njuôz muôx jông co, HTX tsênhv uô ju lix, hu zâuv tsôngv kruô sđ tuôx ndis seiz uô si, thiêz lar heik zos têx nhuôs shux xênhz tuôx ndis shuôs, pâuz nzir tsưr ziv uô nênhx jông. Tix lâus Vũ Xuân Thành, Giám đốc HTX Kôngz nuv chiv xênhz đrox tsuôs Nà Sản heik pâuz:

“Xuz thơưx, cur HTX yênhx lix muôx 9 lênhx, đhâu uô hâux lưv tâu iz ntuk mak muôx 2 lênhx tsênhv nhiv kruôr cxaz chuôz đas cir thiêz cxaz nzir trâu. Cur tsưr ziv HTX zos kôngz nuv cxuô zav, hur si têx ntông nox txir, jâuz tâuv uz no, tsi tiêk uô iz zav xưz. Tsưr ziv uô đar đuô zos, cur tsênhv qir uô chiv txir thênhx caz shông no đros trâu uô ju lix, chiê tsôngv kruô sđ tuôx ndis seiz uô si thiêz tso têx nhuôs shux xênhz tuôx no ndis shuôs uô si têx kôngz nuv”.

Txix têx tsưr ziv uô huv đros hâur tsiv uô kôngz nuv thiêz sâu zuôr truôx tuk, HTX Kôngz nuv chiv xênhz đrox tsuôs Nà Sản tưz muôz jông qơư, paz chor thành viên zos têx chuôz zis tsôngv box tso siêz huôv tsar uô nox uô hâuk./.

(Hoàng Long-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

BHXH thành phố Điện Biên Phủ sir jos uô ntâu tsưr ziv huôv tsar uô chiê txo grêk chor nênhs yuôr nux grê trâu kaz shông

Uô têx hâux lưv đros phênhv sâu tsik tâu ntâu thiêz tsik truôx tuk, viv li niêv tix Tòng Thị An Hương, nhoz jok Pom Loi, phường Nam Thanh, thành phố Điện Biên Phủ, tỉnh Điện Biên hêik pâuz tiêk: tưz zênhx muôx jiês lok six cxơưx trâu chuôz zis luz nênhx ntu tov ntêx. Đhâu thâuv cxaz chuôz trâu BHXH thành phố Điện Biên Phủ li iz jiês sik côngv đros chính quyền tiv phaz li yax kriê tsưr tsix ntơưv qơư, niêv tix tưz pâuz tsênhz đuô lok bảo hiểm xar hôiv chiv chir zuôr têx tsênhv chêi paz jông trâu chor nênhs tsik muôx hâux lưv uô truôx. Txix co niêv tix tưz cxaz chuôz trâu bảo hiểm xar hôiv chiv chir zuôr.

“Zuk cux hnor hêik ntâu, nriêr pâuz thiêz pov tâu tiêk lok six jông. Đros chor nênhs uô hâux lưuv li zuk cux xar tiêk tov kaz no thâuv txos zar lâul khưr tsik tâu lơưv zuôr muôx nhiêx hli zar lâul xưk li chor nênhs so lâul, viv li thâuv hnor yax kriê mak zuk lok six nhiêv thiêz tưz sêiz lax đros chuôz zis chiê cuêz tênhv cxaz chuôz”.

Ciês hâur shông no, taz viv tưz tsưr tsix yênhx puô jiês yax kriê tsik so txix ntâu tsưr ziv txos trâu 9 xar, phường sâuv thax tsav thành phố. Thôngx cxix sik côngv đros chor qơư sâu nhiêx bảo hiểm xar hôiv chiv chir zuôr, Bảo hiểm y têr, Bưu điện thành phố Điện Biên Phủ tsưr tsix cxuô hội nghị yax kriê lok têx tsênhv chêi txos trâu yênhx lênhx pêx xênhv hâur têx jêx jok. Khov co chor pêx xênhv cxaz chuôz bảo hiểm xar hôiv chiv chir zuôr hâur shông no ndê nzir 210 lênhx nênhs pir li shông 2017; tas nro chor nênhs cxaz chuôz Bảo hiểm y têr tưz ndê ntâu đuô 450 lênhx nênhs pir li shông uô ntêx. Pos Lê Thị Ngọc Ánh, Tổ trưởng tổ sâu ntơưr thể qênhz yuôx, Bảo hiểm xar hôiv thành phố Điện Biên Phủ puz pâuz:

“Chiê paz trâu pêx xênhv pâuz tâu cxuô zav bảo hiểm mak pêz cux tưz uô hâur chor jiês yax kriê, xuz thơưx hêik pâuz bảo hiểm têz qơưk zos li chak thiêz bảo hiểm kinh doanh zos li chak. Pêz cux tso cán bộ muk yênhx lênhx pêx xênhv tuôx cxaz chuôz trâu jiês cơưv co, lênhx tưs xar nus đaz tsi mak pêz hêik kriê nzir cov lơưr pâuz tsênhz đuô lok zav bảo hiểm no. Txix co pêx xênhv cux pâuz ntâu đuô thiêz cxaz chuôz zuôr chôngz đuô. Kror ngaz tuk nhoz zav bảo hiểm no zos bảo hiểm têz qơưk viv li lơưr cux njênhs thiêz tso siêz đuô”.

Lơưr Bảo hiểm xar hôiv thành phố Điện Biên Phủ li thôngz sâu, chor nhiêx tsik tâu thêv tas bảo hiểm xar hôiv, bảo hiểm y têr, bảo hiểm tsik muôx hâux lưv uô, Bảo hiểm txiêz nanv uô hâux lưv xav tas shông 2017 zos 2,3 tiv đêiv ntâu, chor nhiêx tsik tâu thêv zos 1,38% (hâur co nhiêx yuôr tsik tâu thêv tas phênhv ntâu zos têx doanh nghiệp. Chor nhiêx tsik tâu thêv tas xav txos shông no zos xar muôx 10 tiv đêiv ntâu; lơưr pos Lâm Thị Hiền, phưv giám đốc Bảo hiểm xar hôiv thành phố Điện Biên Phủ puz pâuz:

“Đros thiêz têx taz viv cxoz txưv, tsik xar thêv nhiêx Bảo hiểm xar hôiv, Bảo hiểm y têr, bảo hiểm tsik muôx hâux lưv uô thiêz bảo hiểm txiêz nanv lox tôngv mak pêz uô bê ntơưr xa trâu phòng thanh tram, qênhz yuôx, sik côngv đros cơ quan, ban nganhx chiê kriz uô qênhz yuôx chuyên nganhx, uô lơưr xưv lik têx uô cxâuv trơưk li chêi Bảo hiểm xar hôiv têx cuiz tênhv. Yênhx hli pêz cux uô sêiz shuôk bê ntơưr thiêz xa mông trâu chor taz viv thêv tsik tâu tas pâuz txix 2 hli tror sâur thiêz hêik pâuz txưr thẻ Bảo hiểm y têr đros chor taz viv yuôr nhiêx tsik tâu thêv trâu Bảo hiểm y têr txix 30 hnuz tror muk”.

Khov tso nzir cán bộ muk nriêr pâuz tiv phaz cux xưk li kriz uô ntâu tsưr ziv uô cê, txos nhiv no sâu nhiêx Bảo hiểm xar hôiv, Bảo hiểm y têr, Bảo hiểm tsik muôx hâux lưv uô, Bảo hiểm txiêz nanv lox tôngv xav txos ntu no tưz sât tax tâu 166 tiv đêiv. Ciês shông no tsuv sâu chor nhiêx Bảo hiểm xar hôiv, bảo hiểm y têr, Bảo hiểm tsik muôx hâux lưv uô, Bảo hiểm txiêz nanv lox tôngv tưz ntâu đuô 18 tiv pir li shông uô ntêx. Ntâu doanh nghiệp sâuv thax tsav cux gra siêz tsưr ziv jênhv pâuz hâur chor nhiêx thêv tsik tâu tas trâu Bảo hiểm xar hôiv, cov muôx liv huv đros trâu nênhs lox tôngv sâuv thax tsav./.

(Vũ Lợi-Lik Thox cxêik nhênhv)