Hiệp định muôv muôs Việt Nam-Liên minh châu Âu, six hơưv jông chiê Sơn La muôs têx kôngz trâu luôs 2 chas thax tsav, têz qơưk đrâuv

“Pêz HTX cux tâu hnor heik txos Hiệp định no, pêz cux pâuz tiêk chiê muôs tâu têx txir ntông trâu ciêz đrôngs Liên minh châu Âu mak tsuv uô tâu trơưk li tsưr ziv kriê, tsơưr lươngv jông

  “Thâuv muôs têx txir ntông tâu gri thiêz bê xiv huv tâu ntâu lênhx chôngz tus pâuz txos mak gri xiv huv zuôr tsar ndê”.

 Co zos tix lâus Lò Văn Tưởng, tix lâus Trần Như Kiên, Giám đốc HTX thiêz chuôz zis nhoz huyện Sông Mã, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La muôx têx txir mo môngk, txir lưv tsiz muôs trâu luôs 2 chas thax tsav, têz qơưk đrâuv. Hur tiz si sđ puôr lênhx shir phaz thiêz pâuz tiêk, chiê HTX têx txir ntông muôs tâu muk trâu têx ciêz đrôngs lox saz đrâuv luôs 2 chas têz qơưk, mak lơưr tsuv hlôngr yiêz tsưr ziv uô, taz por tsơưr lươngv lok têx xiv huv. Trơưk li zơưv Nguyễn Thành Công, Giám đốc Sở Kôngz nuv thiêz huôv tsar tox siêz tỉnh Sơn La heik pâuz, nhiv no ntơưv qơư têx xiv huv kôngz nuv li: Txir ntông, nôngz cà phê thiêz têx cà phê jov tâu uô hmôngr tsênhv tâu muôs ntâu nhoz chor ciêz đrôngs Châu Âu thiêz ntâu shông lok no tưz tâu muôs trâu têx ciêz đrôngs co. Chênhr viv li thâuv Hiệp định muôv muôs Việt Nam-Liên minh châu Âu qir uô lơưr, tỉnh zuôr nzaz nzơưv têx jông no chiê gra siêz gri têx xiv huv tsar ndê.

Zôngx ziv trâu tỉnh thâuv uô lơưr hiệp định no zos, zuôr muôx ciêz đrôngs lox đar chiê sâu zuôr tâu ntâu têx hax huv; uô lơưr tâu têx tsưr ziv yiêz hâur uô kôngz; doanh nghiệp hâur tỉnh thâuv cxaz chuôz trâu têx ciêz đrôngs Châu Âu zuôr pâuz ntâu lok têx tsưr ziv uô lax luôv, uô nox, cơưv shâuv tâu ntâu zav txux chi jông tsênhv tsênhz, lar heik zos hâur đros luôs 2 chas thax tsav, têz qơưk sâuv ntiêx têz sik tưr huôv tsar uô nox uô hnar thiêz cir têx ntâuz ntơưr zuôr muôs hax huv, zok nriêr nzir lưv ciêz đrôngs sâu zuôr têx huv ntơư. Taz sik kôngz nuv Sơn La zuôr njiz trâul iz cxiê phiv liv li: Ciêz đrôngs ziv lox đar, sik tsav txênhz ziv ntâu, zuôr muôx lok six ntâu cxuô têz qơưk têx xiv huv cux muôs hâur ciêz đrôngs Châu Âu….. Ciêz đrôngs Liên minh châu Âu uô đrux ntov lok sâuv pâuz tsênhz qơư uô, cui tinhv cik txos vêv xênhz, tênhx qơư, lox tôngv uz no:“Chênhr zos li heik co, tsuv sir jos uô jông thiêz trơưk li ciêz đrôngs co têx cui tinhv, sir jos uô têx huv hur jông, uô trơưk cui tinhv Vietgap, globalgap. Tiv 2 zos tỉnh tsuv kriê têx txux chi tsưr ziv yuôr trâul trâu lênhx nênhs uô hâux lưv hâur HTX thiêz doanh nghiệp chiê muôx têx đros tâu luôs lưv tus tuz luôv Châu Âu sik thav, sik cir têx ntâuz ntơưr lok huôv tsar kinh tế…. Iz kro thiêz zos tỉnh Sơn La nhiv no tsi tâu tâu muôx thax tsav lox đar uô têx kôngz li heik sâuv, tuôv zênhv chor têz qơưk Châu Âu cui tinhv lok têx tsưr ziv, nhiêx sê”.

Sơn La zos thax tsav chos ntâu têx ntông nox txir sơưr tiv 2 hâur tas nro têz qơưk, muôx 70 cxênhz ntâu ha. Nhiv no tỉnh tưz muôx 9.700 ntâu ha têx tsoz chos, huôv tsar uô kôngz nuv trơưk Vietgap, globalgap. Qơư muôs têx kôngz tưz tâu muôs muk trâu 15 luz têz qơưk li: Anh, Mỹ, Ôxtrâyli, Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc, Campuchia,….đros thiêz 16 zav xiv huv. Zơưv Nguyễn Đình Mười, Phưv Tổng giám đốc Vina T&T, TP HCM, doanh nghiệp tsênhv paz max tỉnh Sơn La hâur luôs hâux lưv piêr kriê, muôs têx xiv huv kôngz nuv trâu luôs 2 chas têz qơưk đrâuv li: Úc, Mỹ, chor têz qơưk Liên minh châu Âu heik pâuz: 2, 3 shông tror lok no, tỉnh Sơn La têx huv li: Txir lưv tsiz, txir mo môngk mak công ty muôs muk trâu têz qơưk Mỹ tâu têx tuz luôv, nênhs sir zôngv saz têz qơưk co kruôs nxiês txol:“Lok sâuv Châu Âu krêz kror trôngx paz zuôr têx hax huv zos lok six jông thiêz cur heik trâu tsôngv px Sơn La, tsuv uô trơưk li têx tsưr ziv kriê, xiv huv hur thiêz jông. Huv hur jông thâuv muôs trâu luôs 2 chas thax tsav, têz qơưk đrâuv thiêx ntâuk grê tâu lok sâuv huyện ntơư, tỉnh tov têx hâux lưv uô lơưr thiêz huôv tsar”.

Đros thiêz tsưr ziv muôs têx xiv huv kôngz nuv trâu luôs 2 chas têz qơưk, hiệp định muôv muôs Việt Nam-Liên minh châu Âu qir uô lơưr, zos six hơưv jông chiê Sơn La muôs têx kôngz trâu ntâu ciêz đrôngs lox đar đuô sâuv ntiêx têz./.

(Thanh Thuỷ-Riê Lâux cxeik, nhênhv)

Tsưr ziv phax tar chiê mê nhuôs tsi trâus saz tiv trâus chuôz zênhx njê hleik lok sik qoz

        Txiêz nanv cxôngx têx chuôz zênhx njê uô mê nhuôs trâus saz mak khênhr muôx yưv, nhoz cxuô hov hnuz nhôngs. Trâus saz tiv têx chuôz zênhx njê mak cxôngx siz txos hnhar, zôngx ziv uô o vôngs, lưx tơưr greix...zos hnhar đuô mak cux njuôs xav uô hiêv txos mê nhuôs txox siê.

          Qir tiv:

          - Tiv mê nhuôs tsênhv zâu tsi tâu pâuz tangz

          - Tiv mê nhuôs li niêv txir tsi tsưv ziv, yênhx tưv kis.

          - Tiv tênhx qơư tsi taz por

Nhạc cắt

          Tsưr ziv phax tar:

          * Đros mê nhuôs zâu:

          - Kriê trâu mê nhuôs pâuz têx riêz nênhs thâuv cor têx chuôz zênhx njê.

          - Kriê mê nhuôs jav đêz têx tsưr ziv uô si riêz nênhs li (ndê ntông, zôngv triêv uô si...)

          - Kriê mê nhuôs tsi uô lơưr chor lâuk pir li: qeik txir ntông, cxôngr greix, xơưk tsôngs yo... mak tsi muôx nênhs hloz seiz jor.

          * Đros têx lênhx uô niêv uô txir, nênhs tsoz phưz thiêz seiz jor mê nhuôs::

          - Kruôz kriê, zaoz zux mê nhuôs pâuz têx hâux lưv njuôk xav zuôr uô mê nhuôs trâus saz thâuv cor têx chuôz zênhx njê, tsưr ziv phax tar.

          - Cxiv tsa tênhx qơư taz por: khơưk tsês jông têx chuôz zênhx njê li triêv, txiêz, njiê hlâu, côngz....têx chuôz zênhx njê lox tsuv muôx qơư their cov jông chiê mê nhuôs cor txos.

          - Tsưr tsix thiêz seiz jor jông chiê mê nhuôs muôx têx huôx tôngv uô si jông thiêz taz por.

          - Bax jông yênhx tưv trâu têx lênhx uô niêv uô txir, nênhs seiz jor mê nhuôs, têx cộng tác viên thiêz têx nhân viên y tế txơưx chơưv kho thâuv mê nhuôs trâus chuôz zênhx njê hleik lok sik qoz./.

(Thu Thùy- Txâur Vax cxeik nhênhv)