Pox niêv Poz Ziz đơưz nhoz Quỳnh Nhai li têx câuk mov ntông tir yar tir nas

thâuv ntêx

Txix thâuv ntêx thâuv nzor lok, nênhs Poz Ziz đơưz nhoz faz Bắc tưz pâuz hiêz câuk mov chiê ntông tir yar tir nas. No zos pox niêv Poz Ziz đơưz li iz zav câuk mov jông, tsi thôngx li tsôngv box nhoz tiêx đras têx câuk mov ntông muôs hâur ciêz đrôngs nhiv no, têx câuk mov heik co xưk li zav huv thâuv tưs tưz muôx đros đreiv lênhx pox niêv Poz Ziz đơưz nhoz huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La thiêz têx huyện li Phong Thổ, Mường Tề, tỉnh Lai Châu; Mường Lay, tỉnh Điện Biên li luz nênhx khưr uô kôngz lôngk hâur niêx hnuz. Taz sik, tsi tiêk lênhx tưs cux pâuz hiêz zav câuk mov co, viv lok six phiv liv hiêz tâu, muôx ntâu yôngx, lênhx nênhs hiêz tsuv txơưx hiêz uô iz kro jux juk txix: Xeir shôngz, fuô ndâu, joz ndâu txos trâu thâuv hiêz, uô tiêr iz luz câuk mov trơưk li siêz nhiêv. Zav câuk mov no lok six khor truôx ntêr, viv lơưr muôz têx blôngx car thênhx thiêz fuô têx pluôx shôngz lok hiêz, uô tâu lok six khor thiêz jông gâux. Iz luz câuk mov muôx têx zôngv tâu ntêr hâur nhos iz shông cux tsi ntuôs. Zơưv Điêu Văn Minh, lênhx pâuz tsênhz lok nênhs Poz Ziz nhoz xã mường Giàng, huyện Quỳnh Nhai têx txux chi vênhx huôv heik pâuz:

“Chor pox niêv thâuv zuôr txir, muk trâu pos zơưs tsêr mak cux tsuv muôx luz câuk mov li heik sâuv, thiêx zos muk trâu pox zơưv tsêr thiêz iz luz tơưz ciêr lêr. Thâuv muk uô si, muk uô liêx têz, nox yôngz cok.....cux khênhr ntông luz câuk mov co. Lar heik zos thâuv tâu tas siv nênhx, lênhx pox niêv Poz Ziz tsuv muôx iz luz câuk mov đei đros ntơưv luz nza”.

Thâuv ntêx, pox niêv Poz Ziz đơưz lok six seiz hloz txos zuk heir nênhs li têx câuk mov thâuv nzor ntơư, txơưv muk uô zav hâux lưv tưs, cux gra đros đreiv luz câuk mov co. Đhâu ntông, zôngv tas mak muôz đei tsês jông trâu ntơưv têx qơư tsi muôx lênhx nênhs tưs cor txos: Thiêz thâuv lênhx nênhs co tâu tas siv nênhx, tsuv muôz iz luz câuk mov gra đros chiê đei ntơưv qơư nza. Nhiv no hâur ciêz đrôngs muôx ntâu zav câuk mov, viv li tsơưs pov chor pox niêv lơưr ntông têx câuk mov co. Txơưv tiêk, nhoz phênhv ntâu têx chuôz zis nênhs Poz Ziz đơưz, luz tsêr tưs cux por hưv tsês tsơưs tsơưs iz iz luz câuk mov. Chor câuk mov thâuv nzor no pov muôx ntâu nhoz tsôngv box cxuô heir nênhs têx jiês nthuôr uô cêr lov jêv, đhiê pax vuôs. Lar heik zos nênhs Poz Ziz jax đhiê pax vuôs câuk mov, ziv uô trâu têx lênhx pox niêv Poz Ziz nthuôr uô lov jêv khax jông jav đuô. Thiêz nhoz têx qơư muôs chor hax huv li: Tơưz, vaz, cưr tênhz, trôngx tos muôz shôngz, ndâu... hiêz mak cux pov lơưr muôs zav huv co chiê phưx vưv tsôngv kruô. Pos Hoàng Thị Tiên, lênhx tsưr muôs chor huv li heik sâuv ntơưv phường Quyết Thắng, TP Sơn La heik pâuz:

“Ciês nênhs Poz Ziz đơưz luz câuk mov, thâuv ntêx tsi tâu muôx têx câuk mov puôx zêv, viv li chor lâuk lơưr chiv chir txiêr shôngz, fuô ndâu hiêz chiê zôngv xưz, phênhv ntâu zos chiê ntông tir yar tir nas. Luz câuk mov, iz chas zôngv ntông tir yar tir nas, nhiv no chor nxeik hluôk tsênhv zôngv chiê nthuôr uô cêr lov jêv, cux li sik tưr thik nthuôr uô cxuô heir nênhs têx txux chi lov jêv, thiêz zos pox niêv Poz Ziz đơưz Tây Bắc li iz kro uô jông jav”.

Tas nro huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La nhiv no tsuôk yuôr pos Hoàng Thị Đo, nhoz jok Bon, xã Mường Chiên pâuz hiêz têx tơưz, câuk mov li heik sâuv. Huôk njôngz thâuv shênhx thiêz khôngv tsi muôx hâux lưv đaz tsi uô, xav kror đruôz đraz iz shông pos Đo hiêz uô tâu nhos 100 luz câuk mov, cux muôx nzir phênhv sâu tâu trâu chuôz zis. Pos Hoàng Thị Đo heik:

“Cur cơưv hiêz tơưz, hiêz câuk mov txix thâuv tsênhv zos iz lênhx nxeik hluôk lol lơưv. Thâuv zuôr txir, muôx chuôz muôx zis, muôx mê tuz mê nhuôv, mak cur tus txir zos lênhx mul zok txiêr têx shôngz, car thênhx lok chiê cur chiv chir fuô, joz têx ndâu hiêz xưz. Chor ndâu mak tsi tâu muôz tsâu đêx, tsi tâu muôz suz, kra pa tơưk, têx ndâu thiêx tsi kruôr gis, tsi lor, thâuv hiêz thiêx tsi lax hiêz. Hiêz txix thâuv tas cik sơưr nzor tax tsâuk ntux tsuôk tâu 2 luz câuk mov. Iz luz câuk mov muôs tâu 250 cxênhz đeiv, shông tưs cux muôx chor nênhs khênhr nthuôr uô cêr lov jêv tuôx zuôr txos”.

Pos Hoàng Thị Đo cux tsês six hơưv, hnuz nhôngs chiê kriê trâu chor tuz nhuôs pâuz lok têx tsưr ziv hiêz câuk mov. Pos cux shir phaz thiêz jông siêz kriê hur si trâu têx lênhx nhiêv uô zav hâux lưv no đros thiêz tsưr ziv, siêz xar zos: Tuôr tsês tâu zuk heir nênhs têx txux chi, hâux lưv uô co  tsi chiê pôngz plox./.

                                   (Đức Anh-Riê Lâux cxeik- Txâur Vax nhênhv)

Zơưv hloz Hôx đêiv đuôz muôx nhoz đros đrêiv tsôngv px thax tsav ntus đriv

          Zơưv hloz Hôx đêiv đuôz tâu đêi trâu qơư tsiv grê thiêz têz qơưs đêiv qix cux đêi đros đrêiv hêir nênhs Hà Nhì nhoz huyện ntus đriv Mường Tè, tỉnh Lai Châu tos tsêr. Chênhr zos đhâu ntâu tiêv lok no, tsôngv px hêir nênhs Hà Nhì nhoz hâur thax tsav cux zênhx đros đrêiv tuz lênhv biên phôngx tsưx phưv truôx ntus đriv zos đrêiv zơưv hloz Hôx, Đảng têz qơưs têx luk hêik kriê. Zơưv Chu Xé Cà nhoz Xã Thu Lũm, huyện Mường Tè shir phaz lul hêik:

          “Xav txix thâuv ntêx lok, cur chuôz zis, thâuv tưs cux đêi têz qơưs đêiv qix thiêz đêi zơưv hloz Hôx đêiv đuôz. Pêz tsuôk zos đêi zơưv hloz Hôx đêiv đuôz trâu qơư tsiv grê; lar hêik zos đêi trâu qar tsêr tok kruô”

          Jos Thu Lũm, xã Thu Lũm, huyện Mường Tè muôx 67 chuôz zis puôr lênhx zos hêir nênhs Hà Nhì huôv tsar cêr uô nênhx nhoz thiêz hâur cêr đaz cêr kruô, hêir nênhs Hà Nhì tsik uô thax xưv caz, tsuôk zos đêi hloz Hôx đêiv đuôz. Tus niêv lâuk Pờ Gia Vân nhoz jos Thu Lũm, xã Thu Lũm cux hêik pâuz tiêk: Hâur luz nênhx tsênhv yuôr ntâu cêr txov nhêv, taz sik tsôngv px sđ muôx cêr côngv siêz, truôx siêz cxiv tsa luz nênhx truôx tuk, tsâu sor. Txơưv tiêk, muôx chôngz lênhx ntâu tus nênhs fêv hâuz nziêk đas tsôngv px huôv tsar cêr uô nênhx tsik trơưk Đảng têz qơư têx chêik kriê; taz sik tsôngv px cux truôx siêz đros tuz lênhv biên phôngx tir thêir têx nênhs fêv tsik uô ruôr hiêv txos sđ luz nênhx thiêz tsưx phưv truôx ntus đriv pêz têz qơưs.

          “Têz qơưs li đêiv qix thâuv tưs cux đêi đros đrêiv cxuô chuôz zis px nhoz thax tsav no luz nênhx. Iz chas đêi qix, pêz cxuô chuôz zis cux đêi trơưr zơưv hloz Hôx đêiv đuôz”

          Trung tá Nguyễn Hoàng Dung, Chính trị viên, tuz lênhv biên phôngx Thu Lũm, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu hêik pâuz: Hâur ntâu shông đhâu, px thiêz tuz lênhv tưz sik côngv uô jông luôs hâux lưv tsưx phưv ntus đriv pêz têz qơưs truôx tuk.

          “Cán bộ tuz lênhv zênhx biên phôngx Thu Lũm tưz yax kriê tsôngv px sik côngv uô jông hâux lưv tsưx phưv thax tsav ntus đriv pêz têz qơưs truôx tuk zos đrêiv zơưv hloz Hôx têx luk hêik kriê. Đhâu ntơư, cux cxơưz cxiz tsôngv px muôz zơưv hloz Hôx đêiv đuôz chox lok đêi trâu hâur tsêr thiêz đêi qix; lar hêik zos ndax trâu têx hnuz muôx côngz lox hâur shôngk shông”

          Txơưv tsênhv yuôr ntâu cêr txov nhêv, taz sik tsôngv px Hà Nhì nhoz hâur thax tsav huyện Mường Tè, tỉnh lai Châu cux truôx siêz huôv tsar cêr uô nênhs zos đrêiv Đảng têz qơưs thiêz zơưv hloz Hôx têx luk hêik kriê thiêz đros tsưx phưv ntus đriv pêz têz qơưs truôx tuk./.

(Tsu cxêik nhênhv-Khắc Kiên-VOV TB)