Jax sâu thưr 5 hnuz 27/4/2017

Cao su Điện Biên thiêz têx vav tok trâu chêix sâu xuz thơưx

       Ntơưv vax cao su xã Mường Pồn, huyện Điện Biên-qơư muôx chor cao su tâu chos txix shông 2008 thiêz xav txos trâu têx hnuz no, chor công nhân tsênhv lok six sir jos đros tso cuô mik cao su. Hâux lưv tso cuô mik cau su tâu uô yênhx jiês, trâu yênhx paz công nhân thiêz chor chuôz zis jênhv uô sêiz jor, bax trâu sâu chor cao su co trâu hli 5 zuôr txos. Đhâu 7-10 hnuz, chuôs li tas nro chor côngz nhân thiêz chor chuôz zis jênhv uô cux tưz pâuz tâu tsưr ziv tso cuô mik cao su. Tix lâus Phan Xuân Phương, Đội trưởng Đội 1 cao su xã Mường Pồn hêik:

       “Sơưr đơưk cux tâu cán bộ côngz ty kruôz kriê jông thiêz cux tưz pâuz tâu kỹ thuật uô. Thâuv uô mak muôx cán bộ côngz ty đros đrêiv thiêz kriê têx kror tsik zos chiê cov pâuz tsênhz đuô”.

       Niêv tix Cà Thị Nga, jok Huổi Chan 1, xã Mường Pồn, huyện Điện Biên tưz muôx 6 shông cxaz chuôz chos cao su puz pâuz, tênhv qơư uô hâux lưv hâur côngz ty lok six jông thiêz cux paz trâu niêv tix thiêz chuôz zis muôx tâu phênhv sâu:

       “Tênhv qơư uô hâux lưv ntơưv no mak lok six jông. Phênhv sâu iz hli txix 3-3,5 triệu đêiv, pir li uô liêx têz mak jông đuô lok six ntâu”.

      Nhiv no, tas nro tỉnh Điện Biên muôx zuôr xar 5.000 hec ta ntông cao su, hâur co 3.700 ntâu hec ta zos Công ty Cổ phần cao su Điện Biên sêiz car. Trơưk li njuôk xav hâur shông xuz thơưx, zuôr sâu tâu 6 puô cir cuô mik cao su iz hec ta. Hâur co, chor chuôz zis cxaz chuôz muôz ar chor cao su zuôr tâu sơưv liv trơưk hux thôngx tưz cir đros taz viv. Zơưv Phan Văn Lợi, Tổng giám đốc công ty cổ phần Cao su Điện Biên puz pâuz:

      “Nhiv no pêx xênhv zos nênhs nhoz tiv phaz, tsưr ziv kỹ thuật tsênhv kik, tsik tâu sưv đros uô côngz nhân. Viv li hâur ntu zuôr txos lok saz công ty mak zuôr tror hêik pox nhuôs uô côngz nhân, txix co kruôz kriê chiê zos yênhx côngz nhân muk ntêr trâu tỉnh”.

      Hâur têx shông đhâu, huôv tsar ntông cao su sâuv thax tsav tỉnh Điện Biên tsênhv yuôr ntâu kror phiv liv, sik côngv nhoz doanh nghiệp thiêz chính quyền tiv phaz tsênhv tsik tâu jông. Ntông cao su nhoz Điện Biên cux sâu tâu kênhz đuô pir li tsưr ziv. Hâux lưv cxiv uô tsêr mêir uô cao su cux tsênhv uô tsik tâu tâu tiv tsênhv njiz ntâu kror hâur pâux nzir nriêr qơư uô. Đros co, gri mủ cao su txơưr txar ntâu, tưz uô trâu huôv tsar cao su nhoz Điện Biên tsik tâu chos thiêz uô ntâu hâur 1 shông tror lok no. Viv li, tỉnh Điện Biên tưz tsês tsik chos nzir chiê sir jos uô tsoz phưz, bax trâu jiês sâu xuz thơưx ciês thiêz uô têx tsưr ziv taz por qênhx liv trâu pêx xênhv muôz ar chos cao su. Zơưv Lê Thành Đô, phưv chủ tịch thường trực UBND tỉnh Điện Biên hêik:

     “Đros uô tsưr ziv cêv kuôk, tỉnh Điện Biên tưz tso tơưv tsênhv chêi paz huôv tsar ntông cao su. Lơưr co zuôr paz trâu pêx xênhv thâuv cxaz chuôz muôz ar chos ntông cao su đros chor công ty cổ phần cao su 4,5 txos 6 triệu đêiv iz hec ta. Đuô li chor thax tsav ar chos ntông cao su chos shơư têx zav tsoz chos txơưr đuô thâuv cao su tsik tâu lox mak tâu paz zuz nôngz thiêz qir zuôv chiê chos’.

     Tsênhv tsênhz, huôv tsar ntông cao su nhoz Điện Biên cux tsênhv ntâuk gri tsik tâu tâu yênhx côngz lok tsik yênhx côngz. Nhiv no, chính quyền, doanh nghiệp thiêz pêx xênhv nhoz no tsênhv khov vav njôngr: chiê sâu cao su xuz thơưx zuôr muôx tâu chêx cur. Đhâu co, zuôr paz trâu pox nhuôs nhoz no cxuôv yêiz thiv pluôs./.

(Vũ Lợi-Lik Thox cxêik nhênhv)

Phênhv thưr 5, hnuz 27/4/2017:

Lênhx nênhs tuôr tsês tâu têx trax tính nhoz nhoz Quỳnh Nhai

       Shông 1973, zơưv Điêu Chính Lả qir uô têx trax tính. Txos nhiv no, zơưv tưz uô tâu 1.500 ntâu luz trax, phưx vưv cxuô lênhx sơưr đơưk nhoz ntâu suôv qơư hâur thiêz đrâuv luôs 2 chas tỉnh tuôx zuôr chox muk sir zôngv. Zơưv heik: "Tính" luk poz ziz hêik zos trax, "tẩu'' zos luz fluôx tâuz. Trax tính tẩu, ntơư zos luz trax tâu muôz fluôx tâuz uô. Tsi muôx lênhx tưs pâuz shor zav trax no muôx thâuv tưs lok, taz sik tưz muôx đros đrêiv hêir nênhs Poz ziz luz nênhx đhâu ntâu tiêv lok. Zav trax heik co tâu zôngv trâu têx ntênhs nthuôr uô cêr lov jêv, lar heik zos hâur têx hnuz tsiêz....

       Chiê uô tâu tiêr iz luz trax, tsuv xeir têx luz fluôx tâuz tov thơưx, tsi lox, tsi mê, muôz chor hlưz câuk tas, li gra muk jiêz hâur 2, 3 hnuz cov kruôr. 2 saz fluôx tâuz thiêz hâur kaz muôz to 4 luz kror chiê cov suôz đror siz luôs. Ntơưv xuz ntiês tho 5 luz kror mê tâu muôz têx ntông vông uô. kror qơư chiê trâu têk tuôr mak lơưr muôz ntông cuô mik lok zos Choz Tsiz hu uô Hoa sữa no chox lok uô, muôz yuôx ntâuk trâu cov chi, jông gâux. Sâuv kror qơư khi chor hluô, lơưr cux muôz chor ntông nhiv kruôr heik tas ntơư lok sik lưv zav ntông chiê uô, thâuv khi tâu hluô trâu suôz thiêx đror gôngr thiêz jông. Heik lok têx hmôngr jông tâu pâuz thiêz uô zav trax heik co, zơưv Điêu Chính Lả, nhoz jok Nghe Toỏng, xã Mường Giàng, huyện Quỳnh Nhai heik:

       "Cur seiz pov luôs lưv tuk gra muk ntâuk, cur pov jông viv li cur chiv chir shâuv uô xưz. Đrav ntêx trax tính tẩu, lơưr uô mak uô luz trax ndax, tsi uô nkhâuk li no, taz sik trơưk li nhiv no mak trax tính tẩu tsuv jông, đror gôngr, viv li cur thiêx uô txơưr mê njik. Trax tính tẩu đros thiêz nênhs Poz ziz đơưz nhoz Quỳnh Nhai, ntơư zos iz zav txux chi vênhx huôv jông thâuv tưs tưz zuôr tsuv muôx, lar heik zos zôngv ntâu trâu thâuv uô tâu tsêr yiêz, têx tuz nxeik hluôk uô gâux uô đrâul, muôz suôz trax ntơư uô pax luk heik xa trâu tul zuk hluz, zuk nhiêv".

       Xar muôx 60 shông, kror uô trâu zơưv Lả xar njôngr hâur niêx hnuz zos tưz tsi tâu muôx lênhx nênhs tưs pâuz uô têx trax li  zơưv tsênhv uô. Đros thiêz siêz vav xar njôngr, tsi chiê têx suôz trax ntơư pôngz plox jux juk hâur cxênhx hluôk nhiv no, zơưv tưz sir jos kriê trâu chor hluôk nênhs hâur jok têx tsưr ziv jêik uô trax thiêz ntâuk trax. Tix lâus Hoàng Văn Duy, nhoz jok Nghe Toỏng, xã Mường Giàng, huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La heik:

        "Txix thâuv tsênhv zâu cur tưz pâuz txos trax tính tẩu thiêz thâuv lox, cur lok six nhiêv, thâuv tưs shênhx cur cux muk tov zơưs chiê cơưv shâuv, nuk zơưs seiz jêik uô li chas, chiê tuôr tâu tsês zuk heir nênhs têx txux chi vênhx huôv jông ntơư tsi chiê plox".

        Tsi tiêk kriê trâu chor tuz nxeik hluôk hâur jok, zơưv tsênhv đros kriê trax tính tẩu trâu têx lênhx txơưx hu gâux, heik cưr cxiêx hâur ngênhx Vênhx huôv tỉnh Sơn La thôngz đhâu têx jiês cơưv cxaz txux chi tsưr ziv yuôr trâus. Trơưk li zơưv, zos iz lênhx txơưx jêik uô trax, iz chas jêik uô tâu jông tsênhv pâuz thiêz mnôngs tâu suôz trax seiz đror li chas thiêz. Chiê têx hluôk pâuz tâu têx muôx liv thiêz tsưr ziv ntâuk trax, zơưv tưz kriê iz kro jux juk trâu lơưr pâuz tsênhz, viv li têx lênhx tâu zơưv kriê tsưr ziv ntơư puôr lênhx zôngv thiêz ntâuk tâu jông trax tính tẩu.

      Chênhr txix zav trax no, zơưv tưz tâu kruôs txos ntâu jiês thik tâu jông li: Tưr thik tâu hov iz nthuôr uô cêr lov jêv hu gâux then-trax tính tẩu têx heir nênhs Tày, Nùng, Thái Việt Nam jiês tiv 5 ntơưv Tuyên Quang shông 2015; thik tâu hov 4 uô têx txux chi, tsưr ziv uô têx xiv huv puôr fênhx ju lix Sơn La têx shông 2011, 2016.... Lar heik, zơưv tưz hmôngr jông tâu Chủ tịch têz qơưk muôz ntơưr kruôs lênhx nênhs uô tâu hâux lưv jông, viv tưz muôx côngz đas jos, tsưr ziv paz por hưv, tuôr tsês chiê cxuô heir nênhs Việt Nam li txux chi vênhx huôv jông tsi chiê pôngz plox./.

                             (CTV-Riê Lâux cxeik, nhênhv)