Têx lênhx cưk yuôx uô hâux lưv tir thêir moz gênhk nhoz thax tsav ntus đriv

          Luz tsêr cêv kuôk tâu uô sâuv ntus đriv Lai châu, nhoz hâur qơư kinh têr trôngx đriv Ma Lù Thàng. Cxôngx hnuz tỉnh Lai châu chuôz tsar coar lik hâux lưv tsôngv box mul lok đhâu trôngx đriv chiê tir tar moz cô vít 19, trôngx đriv cux muôx tsơưs lênhx nênhs mul lok đhâu đuô. Niêv lâuk Vàng Thị Thảo, iz lênhx tsôngv box tâu cêv kuôk ntơưv trôngx đriv Ma Lù Thàng, huyện Phong Thổ pheiz kênh:

          “Cur mul Trung Quốc njiz fôngx zưs lok. Lok no trâus cêv kuôk viv côngv thôngx li đas jos, viv zuk lênhx nênhs cxênhz jê li đas jos xưz. Hâur six hơưv nhoz no mak tas nro têx cán bộ  ytế lok six tsov cưv thiêz siêz jông. Côngz xưv tsoz phưz cux tâu uô jông, thâuv mul tsêr cur zuôr heik cur têx lênhx nênhs cxênhz jê tsuv chox đeiv bos kror ndâux y tế, thiêz tsi mul ntâu ntơưv têx qơư muôx chôngz lênhx nênhs”.

          Nhiv no ntơưv thax tsav cêv kuôk, trôngx đriv Ma Lù Thàng muôx 8 lênhx cán bộ y tế, tâu pheiz uô 3 jiês jor hâur hnuz. Chor cán bộ y tế ntơưv no li hâux lưv tsênhv zos seiz car, tos jênhv tsôngv box Việt Nam mul lok đhâu trôngx đriv, chox lol coar lik, seiz njuôs đas jos, yax kriê tsưr ziv phax tar moz. Đhâu zuôr xar 1 luz hlik uô jênhv vưv phax tar moz ntơưv thax tsav trôngx đriv, txơưv muôx ntâu hâux lưv, njuôs xav trâus cik moz siêz, taz sik têx cán bộ y tế nhoz no thâuv tưs cux uô jông zuk li hâux lưv. Y sĩ Lý Kin Dùng, cán bộ Qơư y tế xã Ma Ly Pho, huyện Phong Thổ, lênhx nênhs uô hâux lưv ntơưv qơư cêv kuôk trôngx đriv Ma Lù Thàng puz pâuz:

          “Nhiv no ntơưv thax tsav qơư cêv kuôk no tsi tâu muôx lênhx nênhs tưs trâus moz, taz sik thâuv uô hâux lưv pêz cux chuv tôngv chox đeiv bos kror ndâux, hnar tsôngs yo por hưv. Thâuv mul đhâu qơư cêv kuôk thiêx li hlê đeiv bos kror ndâux, tsôngs yo thiêz zôngv yuôx phongx nzuôr tês. Pêz uô jông têx tsưr ziv vêv xênhz uô ntêx thâuv mul tsêr, chuôz zis mak cux cxơưx, taz sik cur cux heik chuôz zis tsi cxơưx viv nhoz ntơưv qơư cêv kuôk tsi tâu pov muôx lênhx nênhs tưs trâus moz”.

          Ntơưv thax tsav sik côngv trôngx đriv Ma Lù Thàng, qơư uô ntâuz ntơưr mul đhâu trôngx đriv, têx hnuz đhâu têx y bác sĩ tuôx cxôngx khoa seiz njuôs y tế ntiêx têz, Tsênhv qơư seiz car moz tỉnh Lai châu thâuv tưs cux chuv tôngv uô hâux lưv seiz car qir thơưx. Têx lênhx nênhs thâuv tror lok têz qơưk puôr lênhx tâu zôngv meir njuôs chêr thiêz tâu yax mông, heik kriê tsưr ziv chox đeiv bos kror ndâux, zôngv yuôx phongx nzuôr tês lơưr trơưk tsưr ziv. Bác sĩ Nguyễn Quang Minh, khoa seiz car y tế ntiêx têz, Tsênhv qơư seiz car moz tỉnh Lai châu puz pâuz:

          “Qơư sik côngv trôngx đriv Ma Lù Thàng hâur co muôx lưx lươngv y tế thiêz lưx lươngv pênhz phax. Pêz tưz tsưr tsix jông côngz xưv heik lok y tế thiêz thâux xa têx lênhx nênhs mul lok đhâu trôngx đriv chiê cêv kuôk. Hâur ntu uô jênhv vưv phax tar moz mak tas nro têx lưx lươngv tưz lok six sir jos uô. Lok moz txơưv lok six riêz nênhs, taz sik pêz cux tưz sir jsó muôz siêz siêz xar lok phax tar moz”.

          Tâu yênhx tix cxôngx hâur hlik hli 2, txos nhiv no qơư cêv kuôk thiêz seiz car moz, trôngx đriv Ma Lù Thàng tưz tos jênhv zuôr xar 100 lênhx nênhs Việt Nam muk saz Trung Quốc lok tâu cêv kuôk thiêz seiz njuôs đas jos phax tar moz, taz por trâu yênhx châv lênhx tsôngv box Trung Quốc cxôngx Việt Nam mul Trung Quốc. Hâur co, chor y bác sĩ tưz pov zuôr xar yênhx châuv lênhx tsôngv box VN tror lok kuz têz qơưk trâus gru, iz chêr cuz sor, lax uô pa....chiê cêv kuôk, xa mul tsêr kho moz. Zơưv Vũ Ngọc Phẩm, Phưv tsar Ban phưv txơưx, Ban coar lik qơư kinh têr trôngx đriv Ma Lù Thàng, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu puz pâuz:

          “Pêz uô jông Trung ương li chox kriê, lok chuôz zênhx, meir njuôs đas jos...mak ntơưv no tsi tâu muôx txâuk. Qênhz yuôx y tế fênhx yax, zos tsôngv muôx muôx caz moz mak lok six zôngx ziv trâus cik moz. Lênhx nênhs uô hâux lưv mak cux muôx tsi txâuk viv li lok six phêv liv, tiv zix zos cán bộ y tế mak khênhr njiz tsôngv box mul lok cxôngx saz Trung Quốc lok”.

          Txos nhiv no, tỉnh ntus đriv Lai châu tsi tâu pov lênhx nênhs tưs trâus moz Cô vít 19. Muôx tâu chêx cuk no zos khov tas nro cxix luôk chinhr trị nhoz tiv phaz li siêz sir jos sik côngv tir tar moz, hâur co tsuv heik txos têx y bác sĩ li gôngr côngv nhoz thax tsav trôngx đriv Ma Lù Thàng./.

(Khắc Kiên –Txâur Vax cxeik thav)

Thêv nhiêx BHXH iz jiês

Chiê tâu sơưv nhiêx BHXH iz jiês, lơưr cui tênhv ntơưv grê 41 Luật BHXH số 58. Nênhs lox tôngv cui tênhv ntơưv khoản 1 Grê 2 luật no zos muôx zoz qơưx mak tâu sơưv sơưv BHXH iz jiês zos iz hâur chor nênhs li đrav kaz:

Txưv hnuz nhôngs tâu sơưv nhiêx hli so lâul lơưr cui tênhv ntơưv chor khoản 1, 2 thiêz 4 Grê 54 Luật no mak tsik tâu txưv 20 shông thêv nhiêx BHXH lok sik lơưr cui tênhv ntơưv khoản 3 Grê 54 Luật no mak tsik tâu txưv 15 shông thêv nhiêx BHXH thiêz tsik tror cxaz chuôz trâu BHXH chiv chir zuôr;

Muk uô nênhx nhoz saz đrâuv têz qơưk;

Nênhs tsênhv trâus moz iz hâur têx zav moz phiv liv li moz trưx phax, ttrâus tuôs chêr, moz njưk hnhar, moz HIV tưz hlôngr trâu ntu moz AIDS thiêz têx zav moz txơưr đuô lơưr Bôv Y têr cui tênhv.

Ntâuz ntơưr tâu sơưv nhiêx BHXH iz jiês; Lơưr cui tênhv ntơưv Grê 109 Luật BHXH số 58 zos:

Sổ bảo hiểm xar hôiv.

Nênhs lox tôngv li ntơưr thor tâu sơưv BHXH iz jiês.

Đros nênhs muk uô nênhx nhoz saz đrâuv têz qơưk mak tsuv muôx nzir bản sao ntơưr zos cơ quan muôx qênhx xav jênhv lok hâux lưv tsik zos nênhs nhoz hâur têz qơưk Việt Nam lok sik bản cxêik luk tsoz tsiz muôx xav jênhv zos iz hâur têx ntâuz ntơưr li đrav kaz:

a) Hộ chiếu zos têz qơưk saz đrâuv uô;

b) Ntâuz ntơưr zos cơ quan saz đrâuv têz qơưk qơư uô muôx xav jênhv nhoz hâur têz qơưk đros hêik pâuz tiêk tso lok nhoz hâur luz têz qơưk co;

c) Ntâuz ntơưr xav jênhv tsênhv uô têx ntâuz ntơưr zos nênhs nhoz têx têz qơưk saz đrâuv; ntâuz ntơưr xav jênhv lok sik ntơưr thường trú, nhoz muôx six hơưv txix 5 shông tror sâur zos cơ quan têz qơưk saz đrâuv muôx qênhx uô.

Uô ntâuz ntơưr chiê tâu sơưv BHXH iz jiês.

Lơưr cui tênhv ntơưv grê 110 luật BHXH số 58: Hâur six hơưv 30 hnuz xav txix thâuv nênhs lox tôngv txưv tsar tov thiêz muôx zoz qơưx sơưv nhiêx paz BHXH iz jiês muôz ntâuz ntơưr trâu cơ quan BHXH./.

(Thanh Thủy-Lik Thox cxêik nhênhv)