Lào Cai: Huôv tsar tu zus hâur ntu moz Covid-19 huôv xênhz

          Chuôz zis niêv lâuk Nguyễn Thị Nga nhoz jos Làng Bông, xã Xuân Quang, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai zos iz hâur têx ziv chuôz zis muôx qơư tu zus tax ploz tsênhr lơưr Bộ kôngz nuv thiêz huôv tsar nôngx cxênhz li cui tênhv, yax six zus 200 tul buô zuôr greix thiêz 50 tul niêv buô hâur guôx. Yưv pênhr tu zus jông, taz por txâuk têx cui tênhv lok phax tar moz, viv li niêv lâuk chuôz zis muôx tsưr ziv tror tu zus buô zuôr greix, chuôz ndê paz niêv buô hâur shông no. Niêv lâuk Nguyễn Thị Nga heik:

          “Niêv buô mak chuôz zis li qơư tu zus tâu 60 tul, taz sik nhiv no nhiv kruôr muôx 50 tul xưz. Cur zuôr uô cxaz qơư tu zus cov zus tâu 500 tul buô zuôr greix thiêz. Đhâu co niêv buô sha tâu hor ntâu mak zus bâuv li, zus tas têx guôx cơư. Tu zus taz por sinh học zos tsênhv. Li cur chuôz zis mak zuôr krâur lok thâuv chox muk puz buô tsuv tsuôk yuôx tuô caz moz tas, chuôz zênhx tso krâur cux tsuv tsuôk yuôx tuô caz moz thiêx li car gra lok hâur qơư tu zus. Yêz, nênhs muk tưs lok cux tsuv tsuôk yuôx tuô caz moz thiêx tâu lok hâur qơư tu zus”.

          Lơưr UB huyện Bảo Thắng, niêv buô uô nôngz mak zuôr tâu xeir cov jông, chêx chôngk ntơưv têx qơư tu zus lox thiêz chuôz zis li qơư tu zus taz por têx cui tênhv lok phax tar moz, zus cxôngx 2-3 châuv tul ndê muk. Zơưv Vũ Kiều Hưng, Phưv Tsar phongx kôngz nuv thiêz huôv tsar nôngx cxênhz huyện Bảo Thắng heik:

          “Hâux lưv tror huôv tsar tu zus buô zuôr tâu uô lơưr tsưr ziv co zos têx ziv chuôz zis tu zus taz por phax tar moz thiêx li puz huôv tsar tu zus, tsi zos lênhx tưs cux tror huôv tsar tu zus tâu. Jav qênhx shênhx têx chuôz zis chiv chir huôv tsar tu zus, tsi taz por cxuô zav, viv zôngx ziv uô moz ơưk buô châu Phi huôv xênhz”.

          Đros tsưr ziv “Tror huôv tsar tu zus buô truôx vênhs ntu 2021-2025”, tỉnh Lào Cai sir jos txos shông 2025, tas nro paz buô tax 515 cxênhz tul, tax 51 cxênhz tênhr. Huôv tsar 600 qơư tu zus buô mê, 200 qơư tu zus muôx njik lox thiêz 10 qơư tu zus lox taz por ploz tsênhr têz qơưk, cxiv tsa yênhx côngz trâur nuv Ban coar lik tu zus buô taz por phax tar jông moz.

          Ntu nhiv no moz ơưk buô châu Phi tsênhv pov huôv xênhz ntơưv iz cxiê qơư nhoz tỉnh Lào Cai. Viv li, chiz coaz chuyên môn heik thâuv tror huôv tsar tu zus buô tsuv tsưv ziv, uô jông têx cui tênhv lok phax tar moz. Pos Phạm Thị Hoa, Phưv Chi cục tsar Chi cục tu zus thiêz thú y, Sở kôngz nuv thiêz huôv tsar nôngx cxênhz tỉnh Lào Cai puz pâuz: Nhiv no tror huôv tsar tu zus paz buô tâu muôx nhos 80% pir đros thiêz ntu tsi tâu muôx moz huôv xênhz.

          “Pêz li tsưr ziv chox kriê tror huôv tsar tu zus buô zos tsi cxoz max, sik đros huôv tsar ntâu. Pêz chox kriê zos chuv tôngv lok nôngz buô tu zus tsuv zos qơư taz por, đrâuv co têx qơư tu zus, lok sik tsôngv box muôx zoz qơưx zuôr nôngz buô cxôngx saz đrâuv tỉnh lok mak tsuv uô jông têx tsưr ziv qênhz yuôx moz thâuv thâux lok. Nôngz buô tsuv pâuz tsênhz qơư tu zus zos cxôngx têx qơư tu zus taz por, muôx ntơưr qênhz yuôx moz thiêx li taz por”.

          Hâur shông no, Sở kôngz nuv thiêz huôv tsar nôngx cxênhz tỉnh Lào Cai chêx chôngk krêz uô, paz txưv tror huôv tsar tu zus paz muôx tsơưr lươngv siêz, uô siv ntơưv 2 huyện Bảo Thắng thiêz Bắc Hà chiê ntâus grê, zuôr chênhz zênhv trâu têx shông tov kaz no zuôr uô sâuv tas nro tỉnh.

          Hôx phưx thiêz tror huôv tsar tu zus buô đhâu thâuv moz ơưk buô châu Phi tâu tir tar, chiê chuv tôngv muôx txâuk greix buô cungz trâu niêv ciêz thâuv moz Covid-19 tsênhv huôv xênhz li nhiv no, zos tsưr ziv tâu têx cấp, têx nganhx nhoz tỉnh Lào Cai fuô uô cov tâu truôx./.

(Mạnh Phương- Txâur Vax cxeik nhênhv)

Yên Bái sir jos phax tir thêir moz Covid-19

Txơưv lok nas lok sik yar ntux, đruôz hnuz lok sik hmo ntux, cxuô zav yêz, chuôz zênhx thiêz lênhx nênhs txix txox cêr lox 32C muk trâu tỉnh Yên bái puôr lênhx tâu chor lưv lươngv lênhx ngênhx ntơưv qơư seiz jor ndâux cêr qênhz njuôk shuôs moz sôr 6 sâu bê cxix cxuô thiêz njuôk shuôs đas jos hur si. Têx lênhx tâu xav zôngx ziv muk txix thax tsav muôx moz lok, lênhx tsar yêz, nênhs cheix sâuv yêz….puôr lênhx tsuv tâu seiz njuôk shuôs moz SARS-CoV-2 lok sik muôx ntơưr seiz njuôk shuôs moz uô ntêx tsi pov trâul moz li chas hlo thiêx tâu lok hâur thax tsav.

Têx tsưr ziv phax tir thêir moz  trơưk cui tinhv li: Đrêk yêz, qênhz yuôx njuôk shuôs đas jos, sâu cxix cxuô têx mông muk txix thax tsav, suôv qơư tưs lok, tso nyar seiz njuôk shuôs moz….txos trâu pâuz tsênhz trâul moz thiêz tsi trâul tâu chor canr bôv sik paz uô đrux jông, taz por qênhz shuôs tâu hur si cxuô lênhx nênhs muk lol đhâu tsi chiê gra tâu caz moz lok hâur qơư nhoz. Zơưv Tô Đình Chinh, canr bôv tsênhv qơư Y tế huyện Trấn Yên, qơư seiz jor ndâux cêr phax tir moz lênhx ngênhx sôr 6 tỉnh Yên Bái heik pâuz:

“Qơư no pêz muôx 19 lênhx nênhs, pheiz uô 3 paz. Công an mak uô hâux lưv seiz thêir cêr cov têx lênhx tsar yêz grêk thiêz đrêk yêz krêz heik pâuz zuôr muk uô zav hâux lưv đaz tsi, seiz njuôk shuôs đas jos; tuz lênhv sâu lok sâuv têx qơư chor nênhs co muk lol đhâu thiêz nhoz so, zuôr muk trâu thax qơư tưs; pêz chor cưk yuôx mak uô hâux lưv seiz njuôk shuôs đas jos, tso nyar seiz njuôk shuôs moz têx lênhx tsar yêz lox, yêz kruô….thiêz thâuv tưs hur tiz si sđ đhâu seiz njuôk shuôs tas, tsi pov muôx moz li chas txơưr txar li tâu lok hâur tỉnh”.

Yên Bái nhiv no muôx 9 qơư seiz jor ndâux cêr muk lol chiê qênhz njuôk shuôs caz moz ntơưv têx cêr lox, cêr muk lol hâur tỉnh. Chor qơư no xav kror đruôz đraz iz hnuz seiz njuôk shuôs đas jos, tso nyar seiz njuôk moz SARS-CoV-2 trâu nhos 5.500 ntâu lênhx nênhs muk txix luôs 2 chas thax tsav đrâuv lok hâur qơư nhoz.

Thượng úy Đào Mạnh Linh, canr bôv phongx cảnh sát zoz thôngz, Công an tỉnh Yên Bái tsênhv uô hâux lưv ntơưv qơư seiz jor ndâux cêr hâur xã Minh Quân, huyện Trấn Yên heik: Tsênhz tiês tưz muôx ntâu lênhx nênhs tsar yêz lox, têx đoanx yêz muk cêr đêz tsi uô trơưk cui tinhv, nhoz jâuv hâur yêz ntêr tiêk “hu xor tôngx trâu lênhx tsưr yêz chiê thor nhiêx seiz njuôk shuôs đas jos, caz moz…” uô tuôr thênhv txos luôs lưv luz yêz muk lol đhâu, uô pôngz ntâu six hơưv, muôx kênh lênhx lơưr tsênhv heik têx luk tsi jông, char chor nênhs uô hâux lưv….thiêz:

“Phênhv ntâu tsôngv px puôr lênhx uô jông trơưk cui tinhv lok sâuv: Krêz heik pâuz đas jos, njuôk shuôs caz moz lơưr chor lưv lươngv uô hâux lưv seiz jor cêr li chox kriê. Taz sik, cux muôx iz cxiê lênhx tsar yêz tsi uô trơưk, lar heik zos muôx têx lênhx lơưr tsênhv tsar yêz muk đaz muk tuôs, xar tso yêz đrâu chor nênhs uô hâux lưv thiêz, chiê taz por phax tar moz, pêz tưz tsuv zôngv têx yêz phưx vưv uô hâux lưv thiêz têx txux chi tsưr ziv uô nuv chiê châuv, xưv bluô trơưk li cui tinhv”.

Đros trâu uô jông luôs hâux lưv qênhz yuôx shuôs têx lênhx nênhs thiêz yêz muk lol hâur tỉnh, Yên Bái cux bax têx chuôz zênhx uz no zuôr trâul txos phưx vưv seiz njuôk shuôs moz, kuôk cêv thiêz chơưv kho chor nênhs trâul moz Covid-19. Têx tsêr kho moz, Tsênhv qơư y tế tưz yênhx lix têx paz uô luôs hâux lưv co zos thâuv muôx zoz qơưx txos. Zơưv Phạm Văn Thành, Phưv Giám đốc Tsênhv qơư qênhz njuôk shuôs moz gênhk tỉnh Yên Bái heik pâuz:

“Tsênhv qơư qênhz njuôk shuôs moz gênhk tỉnh Yên bái tưz yênhx lix têx tổ, bax tsưr ziv txos trâu phênhz côngz lênhx nênhs nhoz trơưr ntơưv qơư hâur niêx hnuz hmo, fuô uô têx faz tsưr ziv trơưk cui tinhv 4 ntơưv qơư chiê thâuv tưs muôx lênhx nênhs trâul moz mak muôx têx fuô uô tâu zênhx max têx luôs hâux lưv co”.

Trơưk li tỉnh Yên Bái cui tinhv, nhiv no hur tiz si têx lênhx nênhs tsar yêz, phưv tsar yêz thiêz nênhs cưr gra têx hax huv tso trâu sâuv yêz lox; lênhx nênhs tsar yêz, phưv tsar têx yêz thâux xa kruô muk lol txix luôs lưv luz tỉnh tuôx hâur tỉnh Yên Bái tsuv muôx ntơưr seiz njuôk shuôs tsi pov muôx moz li chas txơưr txar, iz chas ntơư, hur si têx yêz ô tô, lênhx nênhs tưs têx yêz txix chor thax tsav muôx moz thâuv tuôx, lok hâur tỉnh Yên Bái, hur si lênhx tsar yêz, phưv tsar yêz thiêz tas nro chor nênhs đros cheix sâuv yêz tsuv đhâu seiz njuôk shuôs, tsi pov muôx moz li chas. Têx lênhx nênhs li heik sâuv zos tsi muôx ntơưr seiz njuôk shuôs caz moz, mak tsuv tâu njuôk shuôs moz sei ntơưv qơư seiz jor ndâux cêr phax tir thêir moz gênhk, tok tax thâuv tưs pâuz tsênhz tsi trâul moz thiêx tâu lok hâur thax tsav tỉnh./.

(Trịnh Xuân-Riê Lâux cxeik, nhênhv)