Jax sâu hnuz 28/8/2015:

Lào Cai: Phiv liv tiv nênhs lox tôngv muk lok đhâu ntus đriv nhoz Lào Cai

 

 

Xã Dề Sáng, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai đhâu 4 hli xav txix thâuv muôx yưv txuz txiêz nanv yêz nzênhr ntơưv Hà Khẩu (Vân Nam-Trung Quốc) uô 20 ntâu lênhx nênhs tsênhv nhiês cêr muk uô jos trâus tuôs, njiê mak cux tsênhv jông li kuz, taz sik hâur co muôx ntâu kror cêr pôngz siêz tsik tâu plox. Muôx chuôz zis niêv txir mê nhuôs trâus tuôs, muôx chuôz zis mak pox niêv trâus tuôs; muôx nênhs trâus saz iz chêr zuôr kho tsik tâu jông….

Ntơưv tix lâus Phàn Chỉn Páo, niêv tix Lý Thị Mẩy, lênhx pox niêv hmôngr tsik jông tưz trâus tuôs hâur jiês yêz nzênhr ntơưv Hà Khẩu tuk txir li luz tsêr ntông nhoz sâuv ntus cêr muk hâur xã. Têik cik sơưr nzor, tix lâus Páo cux sir jos muk uô liêx têz, tsuôk yuôr pos nhoz hâur tsêr sêiz jor oz tuk mê nhuôs. Tar su tix lâus Páo mav lok, tix lâus páo hêik, tix lâus oz niêv txir nhiv kruôr phêiz chuôz txix thâuv hâur shôngk shông, hli 3 nhiv kruôr đhâu niêv tix sêiz lax trâu tix lâus zuôr đros chor nênhs hâur jok muk uô jos trâu saz Trung Quốc nriêr nhiêx lok trâu chuôz zis zôngv. Nhiv kruôr muk tâu oz hnuz, tâu 400 cxênhz nhiêx côngz têk trâus tuôs tiv yêz nzênhr. Pox niêv trâus tuôs, chuôz zis ziv txov nhêv đuô. Oz tuk nhuôs tsêhv zâu puôr lênhx trâus moz tsik txâuk nyar viv li lok six zâu. Pos lok cux tưz lâul lơưv paz uô tsik tâu tuk đaz tsi. Tix lâus Páo hêik:

Băng: “Nhiv no mak cxuô kror puôr lênhx lok six phiv liv, uô đaz tsik cux uô tsik tâu, tsuôk yuôr zuk iz lênhs uô lơưv xưz. Nhiv no mak uô tsik tâu xưk li thâuv ntêx lơưv, uô tâu bâuv li chak chêk uô xưz, txov nhêv hênhr”.

Kuôk co tsik yuô đêz zos cưr Chảo Láo Sử li luz tsêr, sử zus shông 1991, hnuz nhôngs tsênhv kik taz sik luz nênhx ntu tov têx no mak lok six phiv liv. Thâuv yêz trâus nzênhr, Sử trâus saz hnhar, tsik ndo kaz oz pêz hnuz. Tsiv hâur tsêr kho moz chêk txêik têz xik tưz tsik muôx lơưv. Shông 2014, Sử nhiv kruôr coưv tiêr tsêr cơưv đại học đêx liv, xar tiêk thâuv cơưv tiêr zuôr tror lok cxiv tsa têz qơưk. Taz sik, đêiv bằng tsik tâu gra, cux tsuôk zos đros sơưr đơưk muk trâu Trung Quốc uô jos chiê tok txos six hơưv gra bằng lok thor hâux lưv uô chêk traus phiv liv li no:

Băng: “Thâuv ntêx cur cux xar tiêk muk thor hâux lưv ntơuvư chor tỉnh txơưr đuô chiê cơưv shâuv chênhz zênhv, đhâu nhos 3 shông zuôr tror lok zuk tỉnh uô hâux lưv. Nhiv no mak phiv liv đuô, tsar tov thor tâu hâux lưv mak tsơưs. Thâuv tưs muk gra bằng, cur zuôr nus chor cưk kriê ntơưr sêz lơưr puk paz tâu tsưr ziv li chak, zos paz tsik tâu mak nyê zuk zuôr chiv chir uô zuk xưz”.

Ntơưv xã Dền Sáng, shông 2014 muôx 3 lênhx pox niêv muk uô jos trâu saz Trung Quốc trâus nhiês cxov, đhâu co iz lênhx hmôngr jông khiêr điv tâu tror lok, oz lênhx nênhs tsênhv yuôr mak tsik pâuz nhoz kror tưs. Hok thâuv hâur shôngk shông 2015 txos nhiv no cux muôx nzir oz lênhx pox niêv khiêr ntơưv tiv phaz muk nhiv no cux tsik hnor mông hlo.

Lơưr zơưv Phàn Díu Sài, chủ tịch Hội đôngx xã Dền Sáng, tiv zos xã tox siêz viv li iz shông pêx xênhv nhoz no tsuôk chos tâu iz chiv poz cưk, iz chiv blêx sâu tâu tsơưs. Chor shông đhâu tưz muôx ntâu tsaz yênhx uô siv chos tâuv pâur, chos yuôx zêx chiê muôx nzir phênhv sâu trâu pox nhuôs, taz sik tsik muôx chêx cur. Hok tu zus tsiêx cxu mak cux zus tsik tâu tiv thax tsav grêiv. Phênhv sâu xav trâu lênhx nênhs hâur xã shông 2014 tsuôk tâu 15 triệu đêiv iz lênhx nênhs. Chor nênhs nhiês muk trâu Trung Quốc uô lox tôngv tsênhv phiv liv ntơưv no. Iz huôv xã muôx 1.000 ntâu lênhx nênhs mak chuôs li tas nro chor nênhs hâur hnuz nhôngs uô lox tôngv puôr lênhx muk Trung Quốc chiê uô jos. Zơưv Phàn Díu Sài, chủ tịch Hội đôngx xã Dền Sáng, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai puz pâuz:

Băng: “Ntơưv no pêx xênhv li tsar tov kinh tế lok six txov nhêv, tsuôk uô tiêr iz chiv mak lơưr puôr lênhx muk uô jos chiê nriêr nox trâu chuôz zis. Tsuôk chor nênhs zos cán bộ, Đảng viên mak pêz yax kriê, tsik khênhr muk. Hok pêx xênhv mak cux hêik taz sik lơưr cux nhiês cêr muk oz pêz hnuz ho tror lok”.

Nhiv no ntâu tiv phaz nhoz tỉnh Lào Cai tsênhv muôx yênhx cxênhz lênhx nênhs muk trâu Trung Quốc uô jos xưk li co. Lơưr Sở lox tôngv thiêz xaz pênhz tỉnh li thôngz sâu tsik tâu cxuô, iz shông ntơưv Lào Cai muôx zuôr xar 4.000 lênhx nênhs nhiês muk uô jos ntơưv Trung Quốc. Kror co thâuv tưs thiêx zuôr tâu cêir chêx cov tas? No mak tsênhv zuôr tok njôngr iz lo luk têz txix chính quyền tiv phaz tỉnh Lào Cai./.

                              (An Kiên-Ly cxêik-nhênhv)

 

 

 

Phênhv “Chêi têz qơưs” hnuz 28-8-2015:

Lênhx nênhs thiêz tsôngv px li vax huôv hâur chêi Hiến pháp shông 2013

 

Grê 30:

1, Cxuô lênhx sđ tâu vax huôv uô ntơưr pênhr trâu cxuô cơ quan, tsưr tsix, lênhx xiz nênhs muôx vax huôv hâur têz qơưs chiê hêik lok cxuô cơ quan, tsưr tsix, lênhx xiz nênhs luôs hâux lưv uô tsik trơưk chêi tso tơưv.

2, Cơ quan, tsưr tsix, lênhx xiz nênhs muôx vax huôv, tsuv tâu lênhk txêik thiêz tu tsôngv px sđ têx ntơưr sik pênhr cov zos đrêiv chêi têz qơưs.

3, Tsik liv zôngv vax huôv hiêv lênhx nênhs tsik uô cxâuv chêi.

Grê 31:

1, Lênhx nênhs trâus zuôv chêi, cux tâu xav tsik uô cxâuv chêi, tax txos trâu thâuv Toà án yơưz phơưz tsênhz mênhx thiêz tik cêr cxâuv trâu lênhx nênhs ntơư zos đrêiv chêi têz qơưs.

2, Lênhx nênhs trâus zuôv chêi, tsuv tâu Toà án zênhx max yơưz phơưz tu cov ndax đraz, zos đrêiv chêi têz qơưs.

3, Tsik muôx lênhx nênhs tưs trâus tik oz jiês cêr cxâuv.

4, Lênhx nênhs trâus ntêk chox muk nhoz cêr cxâuv chiê qênhz yuôz, yơưz phơưz têx luôs hâux lưv uô cxâuv chêi, cux muôx vax huôv hêik iz lênhx nênhs đrâu đros yơưz phơưz trâu zuk.

5, Lênhx nênhs trâus têz qơưs ntêk zuôv cêr chox muk nhoz cêr cxâuv, têz qơưs tsuv tâu thêv nhiêx txiêx, nzuôr njêx muôs trâu lênhx nênhs trâus ntêk cxov zuôv cêr ntơư.

Grê 32:

1, Cxuô lênhx sđ tâu vax huôv huôv tsar cêr uô nox, zuôr muôs hax huv zos đrêiv chêi têz qơưs tso tơưv.

2, Cxuô lênhx sđ tâu vax huôv sir zôngv zuk têx chuôz zênhx zuk uô tơưv.

Grê 33: Cxuô lênhx sđ tâu vax huôv zuôr muôs hax huv zos đrêiv chêi têz qơưs.

Grê 34:

Tsôngv px sđ muôx vax huôv tsưx phưv an sinh xã hội.

Grê 35:

1, Tsôngv px tâu vax huôv uô cxuô luôs hâux lưv, tâu vax huôv xêir tsov hâux lưv uô.

2, Cxuô lênhx uô hâux lưv nox nhiêx hli, tsuv uô hâux lưv siz bâus thiêz muôx nhiêx hli so lâuk.

3, Tsik tâu zuôv nhuôv zâu uô cxuô luôs hâux lưv hnhar.

Grê 36:

Pox niêv, txir nênhx tâu vax huôv siz zuôr, tâu vax huôv siz tso. Siz zuôr tsuv zos đrêiv chêi têz qơưs tso tơưv thiêz pox niêv, txir nênhx vax huôv siz luôs.

2, Têz qơưs tsưx phưv cxuô gơưv niêv txir siz zuôr; tsưx phưv cxuô ziv chuôz zis; tsưx phưv lênhx niêv thiêz nhuôv zâu li vax huôv./.

                                                                             (Tuyết Lan Biên soạn)